کد خبر: ۱۵۰۰۷
تاریخ انتشار: ۳۰ تير ۱۳۹۳ - ۰۰:۲۱
دكتر مهدي ذاكريان
6 ماه نخستي که از سوم آذر ماه سال گذشته براي د ستيابي به يک توافق جامع هسته‎اي توسط ايران و 6 قد رت جهاني تعيين شده بود ، پايان يافت و د وطرف مذاکرات را براي يک د وره چهار ماهه د يگر تمد يد کرد ند . در رابطه با د لايل د ست نيافتن به توافق جامع د ر اين 6 ماه چند ين عامل را مي‎ توان ذکر کرد که از جمله مهم ترين شان اين است که افق هاي د و طرف و انتظارات‎شان بسيار بزرگ بود . طرف غربي و به طور کل گروه 1+5 خواهان همکاري کامل و به د ست آورد ن اعتماد جامع نسبت به برنامه‎هاي هسته‎اي ايران بود ند . 

    آنها در اين راستا، مفروض اشتباهي د اشتند مبني بر اينکه غني سازي د ر ايران بايد به حد اقل تقليل يابد . از سوي د يگر د ر ايران نيز اين انتظار بزرگ به وجود آمد ه بود که تحريم‎ها بايد يک جا به صفر برسد تا توافق نهايي ميان طرفين صورت پذيرد . اين 6 ماه نشان د اد اين انتظارات از سوي د و طرف، بزرگ بود . اما اکنون سوال اينجا است که آيا روند فرآيند مذاکرات د ر اين 6 ماه به سمت اين انتظارات بوده است يا خير؟ پاسخ مثبت است و فرآيند گفت وگوها به اين سمت بود . همچنان که طرف غربي به ويژه آمريکا اذعان کرد که ايران اقد امات بزرگي را د ر راستاي توافق انجام د اد ه، به تمام تعهد اتش عمل کرد ه و اجازه د اد ه بازرسي‎ هاي آژانس به طور منظم انجام گيرد . بنابراين ايران توانسته ثابت کند که قابل اعتماد است. اما با وجود اين فرآيند مثبت، شکاف‎هايي ميان خواسته‏هاي ايران و غرب وجود د ارد که موجب شد ه مذاکرات يک د وره 4 ماهه د يگر نيز تمد يد شود . 

    د ر رابطه با د ستاورد هاي اين فرآيند مثبت براي ايران نيز موارد ي را مشخصا مي‎توان ذکر کرد ؛ از جمله اينکه تاکنون بخشي از پول هاي بلوکه شد ه ايران پرد اخت شد ه، کليه تحريم هايي که قرار بود ه تعليق شود ، تعليق شد ه و فراتر از آن کليت تحريم‎ها با سستي و رخوت مواجه شد ه است. به گونه‎اي که د رهاي همکاري اقتصاد ي، مالي و صنعتي ميان ايران و قد رت هاي بزرگ باز شد ه است. همچنين د ر اين 6 ماه آمد وشد هاي صنعتي و اقتصاد ي بسياري ميان ايران و کشورهاي بزرگ صورت گرفت. تمامي اين موارد نشان مي‎د هد فرآيند مذاکرات مثبت بود ه و اين مساله به توانمند ي ايران د ر مذاکرات و توجه به منافع ملي باز مي‎گردد . مساله د يگر سناريوهايي است که ممکن است در اين 4 ماه اتفاق بيفتد . 

    د رواقع سناريوهاي 4 ماه آيند ه را بايد با توجه به آسيب پذير بود ن خاورميانه طراحي کرد . ايران د ر خاورميانه قرار د ارد و اين در شرايطي است که د ر خاورميانه همواره رويد اد هاي پيش بيني نشد ه رخ مي‎د هد ؛ نمونه آن د ر عراق و بحث د اعش يا د ر غزه است. چه بسا د ر اين چند ماه پيش رو، اتفاقات د يگري نيز د ر منطقه رخ د هد . من بر اين باورم که ايران بايد تمامي تلاش‎هاي معقولش را به کار گيرد تا از اين رويد اد ها د ر جهت کمک به مذاکرات ايران و گروه 1+5 بهره گيرد . د ر اين رويد اد ها ايران بايد نشان د هد که شاقول يا موازنه گر اعتد ال د ر منطقه است و از ظرفيت بالايي براي کمک به حل بحران هاي منطقه و برخورد منطقي با مشکلات برخورد ار است. اتفاقا سياست خارجي ايران د ر قبال د و بحران به وجود آمد ه د ر عراق توسط د اعش و د ر غزه توسط اسرائيل بر پايه يک سياست خارجي مبتني بر عقلانيت، پويايي و همکاري با جامعه جهاني بود ه است.

     سناريوي د وم د ر اين 4 ماه نيز به مخالفان توافق ايران و 1+5 د ر د اخل و خارج از کشور مربوط مي‎شود . بايد توجه د اشت که اين مخالفان د ست روي د ست نگذاشته اند و ممکن است د ستاورد هاي 6 ماه گذشته را د ر اين مد ت زيرسوال ببرند . اينجا است که روشنگري رسانه‎ها و د ر صحنه بود ن مرد م مي تواند نقش موثري د اشته باشد . به ويژه حمايتي که رهبري از تيم مذاکره کنند ه و فعاليت‎هايشان د ر فرآيند مذاکرات انجام د اد ند ، مي‏تواند کمکي باشد براي پيشبرد و اد امه روند مذاکرات و منعي براي فعاليت افراطيون د و طرف يعني افراطيون د اخل ايران و همچنين افراطيون وابسته به صهيونيسم که علاقه‏اي به حضور جهاني ايران ند ارند . 

    نکته اي که من د ر گذشته نيز به آن اشاره کرد م اين است که اگر افراطيون د ر آيپک و د يگر لابي‎هاي طرفد ار اسرائيل سعي د ر برهم زدن توافق ايران و 1+5 د ارند انگيزه‎اي جز کمک به بقاي اسرائيل ند ارند . به بيان د يگر آنها به فکر منافع شخصي خود نيستند ، بلکه منافع صهيونيسم جهاني و اسرائيل را تقويت مي‎کنند ؛ اما با نهايت تاسف آنهايي که د ر د اخل ايران نسبت به فرآيند مذاکرات د ر 6 ماه گذشته د اد وااسلاما سر مي د اد ند و ممکن است خللي نيز د ر اد امه فرآيند موفق مذاکرات د ر 4 ماه آيند ه وارد آورند ، انگيزه شان صرفا منافع شخصي و جناحي است. امروزه هر انسان عاقلي مي‎د اند از هنگام آغاز مذاکرات هسته اي، اسرائيل د ر انزوا قرار گرفته، عربستان و قطر د ر معاد لات منطقه‎اي و جهاني به حاشيه راند ه شد ه اند ، ترکيه منزوي و مصر نيز ناکارآمد شد ه است. 

    در واقع اين جمهوري اسلامي ايران است که اکنون د ر متن قرار گرفته است و با کمي تد بير، مي تواند کانون آمد وشد هاي بين المللي براي حل مسائل منطقه قرار گيرد . از د يگر سو لازم است که د ر طول چند ماه آيند ه، وزارت امور خارجه د ستاورد خويش را د ر سازمان ملل مبني بر جهان عاري از خشونت و افراطي گري که د ر سازمان ملل به تصويب رسيد ه و اد امه همان قطعنامه گفت وگوي تمد ن ها است جد ي بگيرند و د ر اين زمينه گفت وگوهاي بين المللي به ويژه در سطح غيرحکومتي برگزار کند . به عبارتي زاويه د يپلماسي عمومي را نيز براي به نتيجه رسيد ن فرآيند مذاکرات پيش رو، با ابزار جهان عاري از خشونت و گفت وگوي تمد ن‎ها تعقيب و د نبال کند. 
    
* استاد يار د انشکد ه حقوق و علوم سياسي واحد علوم و تحقيقات    
□ روزنامه دنياي اقتصاد
نظر شما
* کد کپچا:
captcha

اعمال مشترک شب های قدر

افشاگری جدید حسن روحانی از ماجرای گرانی بنزین و اعتراضات: من واقعا از زیرنویس شبکه خبر فهمیدم بنزین دیشب گران شده! رئیسی اولین کسی بود که توییت زد و مخالفت کرد، در حالی که نامه سران قوا را با خط خودش امضا کرده بود!

توضیحات ابراهیم شکوری، درباره مجوز حرفه ای پرسپولیس

مرگ شبانه؛ چرا بعضی ها در خواب می میرند؟

سید جلال ساداتیان: شما نمی‌توانید با یک بخشی از جامعه بین‌المللی کاملا در تضاد دائم باشید و صرفا بخواهید با یک بخش کوچکی از این جامعه کار کنید/ روسیه و چین در همه امور پای شما نایستاده‌اند/ هرچه محدودیت‌ها را افزایش بدهید، زندگی و سفره مردم محدودتر می‌شود

مصرف کدام ویتامین‌ها برای مردان ضروری است؟/ ۵ ویتامین و مکمل مفید برای سلامت مردان

آقا گفتند من تمام جامعه ایران را انقلابی می‌دانم نه عده خاصی را

ادعای بایدن: کشورهای عربی برای اولین بار آماده هستند اسرائیل را کاملاً به رسمیت بشناسند

تجهیزات انبارداری

پزشکی قانونی: علت فوت پرستو بخشی، پزشک متخصص قلب در دست بررسی است

دکتر حسین مسچی درگذشت

خبر جدید از متناسب‌سازیِ حقوق بازنشستگان

چهره بدون آرایش و تصاویر متفاوت از سیما تیرانداز (عکس)

علت گرفتگی و سفتی دست‌ها در هنگام صبح‌ چیست؟

اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش شد (عکس)

چهره بدون آرایش و تصاویر متفاوت از سیما تیرانداز (عکس)

اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش شد (عکس)

عکس‌های فراگیر از خانم خواننده و عشق جدیدش

عربستان «با این دختر» برای اولین بار در مسابقه دختر شایسته جهان شرکت می‌کند (عکس)

خدا کند این کار رئیسی، زاکانی و نمایندگان انقلابی برای خدا باشد! (عکس)

این خارجی پرسپولیس با همسرش به بازار تهران رفت (عکس)

خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)

ژست های عجیب الناز شاکردوست در سفر به بیستون (تصاویر)

عاشقانه بانو سوسانو با دخترش (تصاویر)

پوشش و استایل خوش آب و رنگ و نوروزی پریناز ایزدیار / تصاویر

جشن زیبای نوروز در آتشکده بهرام (تصاویر)

مراسم تشییع مرحومه زهرا شجاعی با حضور خاتمی (تصاویر)

پست آبی رنگ در پیج پرسپولیس! (عکس)

تیپ و استایل متفاوت الناز حبیبی و بهرام افشاری (عکس)

تبریز سفیدپوش شد (عکس)

زیبایی های قشم، بزرگترین جزیره ایران (تصاویر)

عکس خانوادگی وایرال شده وریا غفوری که به تازگی منتشر شده / همه درباره زیبایی این خانواده حرف می زنند (+عکس)

تصویری بی نظیر از رنگین کمان در میدان نقش جهان اصفهان (ویدئو)

تصویری متفاوت از نازنین بیاتی (عکس)

هادی چوپان در کنار مجسمه خودش و گرگ (تصاویر)

تغییر چهره ایرنه پاپاس، بازیگر هند جگرخوار در ۹۳ سالگی (تصاویر)

2 عکس جدید از تیپ و ژست دیدنی «سوسانو» در یک روستای زیبا در فرانسه

عکس / اتاق فرمان اتمی شوروی را ببینید

ماجرای سفر شاه به قم و ملاقات ۴۵دقیقه‌ای با آیت‌الله بروجردی (عکس)

تصاویر / تغییر تیپ و چهره سارا و نیکای سریال پایتخت بعد 10 سال

فیگور عضلات شکم هادی چوپان و رقیب آمریکایی او؛ کدایک بهتر است!؟ (عکس)

تصویری دیدنی از آنتونیو کوئین در اصفهان (عکس)

تغییر چهره جالب طناز طباطبایی در طی ۱۵ سال! (تصاویر)

استقبال پر شور از هادی چوپان در شیراز (تصاویر)

تصاویر دیدنی و وایرال شده از دونگ یی (هان هیو جو)

استوری سحر دولتشاهی از سریال افعی

هانیه توسلی با چهره بدون آرایش آفتابی شد (عکس)

کف و سوت برای معین و هایده در برنامه زنده شبکه سه با حاضران دستچین شده در استودیو! (ویدئو)

کنایه ستاره پرسپولیس به عدم دعوتش به تیم ملی + تصویر

سلفی هادی چوپان با کلاه قشقایی پس از قهرمانی در آرنولدکلاسیک (ویدئو)

این کلیپ «آقای همساده» با ماجرای کاظم صدیقی «وایرال» شد (ویدئو)

ژست علی دایی در کنار همسرش و خانم بازیگر (عکس)

نظر جالب عادل فردوسی پور درباره عملکرد نکونام در استقلال (ویدئو)

درج نام «خلیج فارس» در تصویر اکانت رسمی ناسا از زمین (عکس)

آرایش و پوشش متفاوت بهنوش طباطبایی! (عکس)

پوشش محسن افشانی بازیگر جنجالی و همسرش در افطاری ابراهیم رئیسی! (تصاویر)

اجرای زیبای داوود کیم (جای) خواننده کی پاپ کره ای در شبکه سه (ویدئو)

سعدالله امیر شقاقی مافیای شرط بندی، در ترکیه بازداشت شد + ویدئو

دیدار «عباس قادری» با ابراهیم رئیسی ! (عکس)

کیم جای (داوود کیم) خواننده موسیقی کی پاپ کره‌ جنوبی در برنامه محفل درخواست تسبیح کرد (+عکس و ویدئو)

استایل زیبا، ساده و خیره کننده «بهنوش طباطبایی» / عکس

بهاره افشاری و تغییر چهره‌اش ۱۸ سال پس از «او یک فرشته بود» (عکس)

آتش گرفتن یک پراید با نارنجک در چهارشنبه سوری پرند (ویدئو)

همسر و پسر نجم الدین شریعتی (عکس)

چهارشنبه سوری دیشب تهران از داخل هواپیما (ویدئو)

باشگاه پرسپولیس در آستانه دربی اینگونه پیام انگیزشی داد (تصویر)

تصاویر چهارشنبه سوری از برج میلاد: تهران شهر جنگ زده شد! (ویدئو)

انفجار مهیب در شب چهارشنبه سوری در استان خوزستان ! (ویدئو)

مجادله «خورشید خانم» مو طلایی با رضا رشیدپور بر سر جریمه ۳ میلیونی حجاب (+تصویر)

«یاسمین مقبلی» به زمین برگشت (ویدئو)

تجمع بازنشستگان در اعتراض به حقوق های زیر خط فقر + عکس

محمدرضا گلزار در جمع ملی‌پوشان ایران + عکس

رهبر انقلاب به فرماندهان کل ارتش و سپاه مدال داد (+عکس)

سرمربی پرتغالی سپاهان و همسر جوان و بازیگرش، شیدا مقصودلو در کنسرت علیرضا قربانی (ویدئو)

فیلم وایرال شده از حسین یکتا در شبکه افق در شب قبل انتخابات: هر کی نمی خواد رای بده بره ! (ویدئو)

حوادث چهارشنبه آخر سال: لحظه افتادن بمب دست ساز از دستان یک نوجوان (ویدئو)

استایل شیک و ورزشی مریم معصومی در ۳۶سالگی (عکس)

حفظ کرامت شهروندان به سبک دولت انقلابی: آقای رئیسی این عکس را دیده اید!؟ (تصویر)

حضور سحرگاهی رهبری در شهر ری (+ عکس)

عاشقانه اوسمار، سرمربی پرسپولیس با همسرش (عکس)

عاشقانه شهاب حسینی و همسر جدیدش در یک اکران خصوصی (تصاویر)

مجری زن صداوسیما آرزو کرد همه چیز به دوران قبل از رییسی بازگردد! / جبران مافات ژیلا صادقی با حمله به حسن روحانی! (ویدئو)

واکنش طنزآمیز عبدالکریم حسن به مردود شدن گلش در دیدار پرسپولیس - فولاد + تصویر

پیام سیدحسین حسینی به هواداران استقلال (اینستاپست)

استایل شیک و خاص بهاره افشاری در مراسم بزرگداشت علی نصیریان (عکس)

رونمایی بهنوش طباطبایی از مجسمه‌ زیبای خودش ! (عکس)

سخنان قدیمی سخنگوی دولت درباره قیمت ها وایرال شد! (ویدئو)

دختر ترامپ، بیل گیتس، ریانا و زاکربرگ در عروسی پسر ثروتمندترین مرد آسیا (+عکس)

واکنش باشگاه پرسپولیس به هت تریک اوسمار ویرا + عکس

آخرین حضور حسن روحانی در اجلاس خبرگان رهبری (عکس)

پرطرفدارترین