کد خبر: ۳۰۷۴۴
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۹:۴۰
در دفاع از متن تكنيكي «توافق»
دکتر مهدي ذاكريان *
  پس از به دست آمدن توافق هسته اي در وين، انتقاداتي از سوي منتقدان توافق مطرح مي شود که در برخي موارد بسيار دور از انصاف و بدون داشتن نگرشي صحيح به متن برجام( برنامه جامع اقدام مشترک) است؛ يکي از اين انتقادات در مورد ساز و کار بازگشت تحريم هاست و اين مساله مطرح است که تيم مذاکره کننده، مکانيسم «ماشه» را در اين رابطه پذيرفته است. اما اکنون پرسش اينجاست كه چه کسي گفته است که قرار است تحريم ها بازگردد؟ 
     اساس مذاکرات دوساله هسته اي ميان ايران و گروه 1+5، برجام و توافق بر لغو تمام تحريم هاست. در واقع اينکه ايران پاي ميز مذاکره نشست و برجام و قطعنامه به تصويب رسيد به اين دليل بود که تحريم ها لغو شود و اين موضوعي است که هم در برجام پيش بيني شده و هم در قطعنامه. بنابراين از روز اجراي توافق، همه تحريم ها که در قطعنامه هاي سابق ذکر شده بود، لغو خواهد شد. ضمن اينکه هيچ يک از تحريم هاي يک جانبه اي که از سوي آمريکا و اتحاديه اروپا درباره مسائل هسته اي با توجه به قطعنامه هاي شوراي امنيت اعمال شده بود، ديگر اعتباري نخواهد داشت. بنابراين اساس و فضا بر اين موضوع استوار بوده و هست که تحريمي وجود نداشته باشد. اما اگر طرفين متن «برجام» را نقض کنند، هم ايران اختيار دارد که به همه فعاليت ها و اقدامات پيشين خود بازگردد و هم طرف مقابل مي تواند طي مکانيزمي که يک فرآيند طولاني حداقل 60 روزه را مي طلبد، قطعنامه هايي را که تا ديروز حاکم بوده دوباره بازگرداند. بنابراين اکنون و پس از گذشت دو سال از زمان آغاز مذاکرات در دولت حسن روحاني، اين دولت و وزارت خارجه نه تنها هيچ تحريمي به ايران اضافه نکرده، بلکه موجبات لغو تحريم ها و قطعنامه هاي شوراي امنيت را نيز فراهم کرده است؛ در شرايطي که دولت پيشين با برخي بي تدبيري ها باعث شد که تحريم هاي بسياري بر مردم ايران تحميل شود. 

    بنابراين باوجود برخي حرف و حديث ها، انگشتي روي ماشه وجود ندارد اما کساني هستند که به حاميان اسرائيل و گروه هاي افراطي در آمريکا کمک مي کنند که انگشت خود را بر ماشه بگذارند يا تفنگ شان را به سمت ايران نشانه بگيرند. آنها گناه شان بدتر از اسرائيلي ها و نئوکان هاي آمريکاست. 

    به باور من، هم «برجام» و هم قطعنامه به گونه اي تدوين شده اند که در تاريخ روابط بين الملل مي تواند يکي از افتخارات جمهوري اسلامي باشد. بر اين مبنا که ديپلمات ها و نخبگان بزرگي در اين کشور وجود داشتند که به همه مسائل توجه کردند. 

    اما در باب «برجام» بايد تاكيد كنم كه متن آن به اندازه اي تکنيکي و حرفه اي نوشته شده است که راه هرگونه ايراد، فشار، تهديد و عمل غيرحقوقي نسبت به جمهوري اسلامي ايران را مسدود کرده است. در صفحه به صفحه اين متن به حقوق هسته اي ايران در فعاليت هاي صلح آميز اشاره شده است و در عين حال، کمک هاي تکنيکي و فن آوري از سوي کشورهاي بزرگ به ايران نيز از ديگر مواردي است که به کرات در متن برجام بر آن تاکيد شده است. اين ها اقدامات بزرگي است که فرزندان اين کشور براي ملت ايران انجام دادند. من به عنوان استادي که در زمينه حقوق بين الملل و روابط بين الملل فعاليت مي کنم تا به امروز هيچ قراردادي نديده ام که با اين دقت از سوي ايراني ها نوشته شده باشد. ضمن اينکه مذاکره کنندگان ايراني با هدف آنکه بتوانند کشورهاي ديگر به غير از کشورهاي عضو گروه 1+5 را نسبت به رعايت مفاد برجام متعهد کنند، متن برجام را به گونه اي تنظيم کرده اند تا در قطعنامه شوراي امنيت، آن کشورها نيز به تاييد و اجراي برجام متعهد باشند و هيچ مانعي به وجود نياورند. به عنوان مثال مطابق قطعنامه شوراي امنيت، به هيچ عنوان کشورهاي عربي و يا رژيم اسرائيل ديگر نمي توانند اقدام نامناسب نسبت به ايران يا اجراي تعهدات برجام به وجود بياورند. حتي تاکيد شده که آژانس تنها بر برنامه هسته اي ايران نظارت مي کند و حق ايران براي غني سازي شناسايي شده است. لذا اقدامات بزرگي در پي اين مذاکرات و توافق هسته اي صورت گرفته است که قابل کتمان نيست. البته ممکن است در ايران نيز مانند برخي کشورهاي ديگر، عده اي از موفقيت هاي يک ملت آزرده باشند زيرا به دليل لغو تحريم ها، منافع شخصي شان از اين پس زير سوال خواهد رفت اما در کل آنچه که کاملاهويدا و مشهود است، دستاورد بزرگي است که تيم مذاکره کننده براي ملت ايران رقم زده است. 

    حضور هيات هاي اروپايي در ايران و تمايل بسياري از کشورهاي غربي براي حضور در بازار ايران، از جمله دستاوردهاي اين توافق است. البته در قطعنامه نيز ذکر شده است که کشورهاي جهان به ويژه حوزه اروپا مي خواهند مبنايي جديد و صحيح براي روابط با ايران برقرار کنند. در واقع اين موضوع چون در توافقنامه ذکر شده، آنها موظف به انجام آن هستند و در عمل نيز انجام آن را آغاز کرده اند. لذا در اين راه و مسير جديدي که در برابر ايران گشوده شده، روابط جديدي نيز با کشورهاي ديگر آغاز خواهد شد که در پي آن اميد مي رود در ساير حوزه ها نيز مشکلات مان را به حداقل برسانيم. اين در شرايطي است كه طي روزها و هفته هاي گذشته شاهد بوديم که هياتي از فرانسه که در راس آن وزير خارجه اين کشور قرار داشت، به تهران سفر کردند. درواقع دولت فرانسه يا لوران فابيوس وزير خارجه اين کشور شايد در آغاز مذاکرات، مواضع سختگيرانه يا منتقدانه اي نسبت به مذاکرات هسته اي با ايران داشتند ولي در جريان مذاکرات به دليل توانايي هاي ديپلماتيک، حقوقي و سياسي هيات مذاکره کننده ناچار شدند که به منطق و فضاي حاکم بر مذاکره تن دهند. به همين دليل و با توجه به دلايل متقن هيات مذاکره کننده درباره حقوق هسته اي ايران، فرانسوي ها نيز در جريان پذيرش برجام نظر مساعد خود را مانند ساير قدرت هاي بزرگ ارائه و اعلام کردند و در نتيجه پس از تصويب قطعنامه شوراي امنيت، راه گريزي جز تاييد برجام نداشته و ندارند. جدا از اين مساله که منجر به اين موضع مثبت شده است، فرانسوي ها، مردم هوشمندي هستند و مي دانند که ارزش اقتصادي، سياسي و فرهنگي ايران در منطقه تا چه اندازه است. به همين دليل آنها نيز نسبت به برقراري روابط با ايران که امروز با استقبال وسيع آلمان، ايتاليا و حتي ايالات متحده مواجه شده است، ابراز تمايل کردند. بنابراين از اين پس شاهد حضور وسيع و موثر فرانسوي ها در اقتصاد ايران و سرمايه گذاري هاي مشترک خواهيم بود. فراموش نکنيم که اروپا و آمريکا مي دانند که ايران به ارزش اقتصادي و نفوذ هر کشور در دنيا آگاه است و تفاوت ميان مس و طلارا مي شناسد. در نتيجه ايران به دنبال گسترش روابط اقتصادي است اما نه با اقتصاد و صنعت بنجل چين يا کشورهاي مشابه آن، بلکه به دنبال صنعت و اقتصاد پيشرفته و مدرن همانند آلمان، آمريکا، فرانسه، ايتاليا و ساير کشورهايي است که در اين حد و اندازه هستند. به همين دليل نيز کشورهاي غربي از اين فرصت براي همکاري هاي تکنيکي، اقتصادي و فرهنگي با ايران بهره مي برند. 
    
    * عضو هيات علمي دانشگاه علوم و تحقيقات 
      روزنامه دنياي اقتصاد
نظر شما
* کد کپچا:
captcha

آندرتیکر در راه ایران / گران‌ترین تبلیغات تاریخ با چهره جنجالی کشتی کچ!

کاظم صدیقی فردا در این مراسم سخنرانی می کند + تصویر

شمارش معکوس برای یازدهم فروردین؛ دردسر بزرگ استقلال به خاطر سند یک ورزشگاه!

آخرین وضعیت ثبت نام و انصراف از قرارداد بیمه تکمیلی درمان فرهنگیان بازنشسته و بازنشستگان کشوری

پژمان جمشیدی از نگار فرهمند، همسر بلاگرش با عکسی مشترک رونمایی کرد

رهبر انقلاب: غزه، تا این لحظه پیروز اصلی میدان است

۴ عکس از تیپ جالب و متفاوت هان هیو جو ، بازیگر نقش «دونگ یی»

آیا افغانستانی های مقیم ایران، تابعیت می خرند؟

آیا تخم مرغ شکستن برای دفع چشم زخم موثر است ؟

مراسم ترحیم زهرا شجاعی با حضور سیدمحمد خاتمی (عکس)

ضریب حقوق کارمندان دولت و بازنشستگان در سال ۱۴۰۳ + جدول

برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید/امسال کتاب‌های پایه اول تغییر می‌کند

بهترین زمان برای مشاوره ازدواج

کد پی اس ووچر رایگان بدون احراز هویت

خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)

این خارجی پرسپولیس با همسرش به بازار تهران رفت (عکس)

خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)

ژست های عجیب الناز شاکردوست در سفر به بیستون (تصاویر)

عاشقانه بانو سوسانو با دخترش (تصاویر)

پوشش و استایل خوش آب و رنگ و نوروزی پریناز ایزدیار / تصاویر

جشن زیبای نوروز در آتشکده بهرام (تصاویر)

مراسم تشییع مرحومه زهرا شجاعی با حضور خاتمی (تصاویر)

پست آبی رنگ در پیج پرسپولیس! (عکس)

تیپ و استایل متفاوت الناز حبیبی و بهرام افشاری (عکس)

تبریز سفیدپوش شد (عکس)

زیبایی های قشم، بزرگترین جزیره ایران (تصاویر)

عکس خانوادگی وایرال شده وریا غفوری که به تازگی منتشر شده / همه درباره زیبایی این خانواده حرف می زنند (+عکس)

تصویری بی نظیر از رنگین کمان در میدان نقش جهان اصفهان (ویدئو)

تصویری متفاوت از نازنین بیاتی (عکس)

هادی چوپان در کنار مجسمه خودش و گرگ (تصاویر)

تغییر چهره ایرنه پاپاس، بازیگر هند جگرخوار در ۹۳ سالگی (تصاویر)

2 عکس جدید از تیپ و ژست دیدنی «سوسانو» در یک روستای زیبا در فرانسه

عکس / اتاق فرمان اتمی شوروی را ببینید

ماجرای سفر شاه به قم و ملاقات ۴۵دقیقه‌ای با آیت‌الله بروجردی (عکس)

تصاویر / تغییر تیپ و چهره سارا و نیکای سریال پایتخت بعد 10 سال

فیگور عضلات شکم هادی چوپان و رقیب آمریکایی او؛ کدایک بهتر است!؟ (عکس)

تصویری دیدنی از آنتونیو کوئین در اصفهان (عکس)

تغییر چهره جالب طناز طباطبایی در طی ۱۵ سال! (تصاویر)

استقبال پر شور از هادی چوپان در شیراز (تصاویر)

تصاویر دیدنی و وایرال شده از دونگ یی (هان هیو جو)

استوری سحر دولتشاهی از سریال افعی

هانیه توسلی با چهره بدون آرایش آفتابی شد (عکس)

کف و سوت برای معین و هایده در برنامه زنده شبکه سه با حاضران دستچین شده در استودیو! (ویدئو)

کنایه ستاره پرسپولیس به عدم دعوتش به تیم ملی + تصویر

سلفی هادی چوپان با کلاه قشقایی پس از قهرمانی در آرنولدکلاسیک (ویدئو)

این کلیپ «آقای همساده» با ماجرای کاظم صدیقی «وایرال» شد (ویدئو)

ژست علی دایی در کنار همسرش و خانم بازیگر (عکس)

نظر جالب عادل فردوسی پور درباره عملکرد نکونام در استقلال (ویدئو)

درج نام «خلیج فارس» در تصویر اکانت رسمی ناسا از زمین (عکس)

آرایش و پوشش متفاوت بهنوش طباطبایی! (عکس)

پوشش محسن افشانی بازیگر جنجالی و همسرش در افطاری ابراهیم رئیسی! (تصاویر)

اجرای زیبای داوود کیم (جای) خواننده کی پاپ کره ای در شبکه سه (ویدئو)

سعدالله امیر شقاقی مافیای شرط بندی، در ترکیه بازداشت شد + ویدئو

دیدار «عباس قادری» با ابراهیم رئیسی ! (عکس)

کیم جای (داوود کیم) خواننده موسیقی کی پاپ کره‌ جنوبی در برنامه محفل درخواست تسبیح کرد (+عکس و ویدئو)

استایل زیبا، ساده و خیره کننده «بهنوش طباطبایی» / عکس

بهاره افشاری و تغییر چهره‌اش ۱۸ سال پس از «او یک فرشته بود» (عکس)

آتش گرفتن یک پراید با نارنجک در چهارشنبه سوری پرند (ویدئو)

همسر و پسر نجم الدین شریعتی (عکس)

چهارشنبه سوری دیشب تهران از داخل هواپیما (ویدئو)

باشگاه پرسپولیس در آستانه دربی اینگونه پیام انگیزشی داد (تصویر)

تصاویر چهارشنبه سوری از برج میلاد: تهران شهر جنگ زده شد! (ویدئو)

انفجار مهیب در شب چهارشنبه سوری در استان خوزستان ! (ویدئو)

مجادله «خورشید خانم» مو طلایی با رضا رشیدپور بر سر جریمه ۳ میلیونی حجاب (+تصویر)

«یاسمین مقبلی» به زمین برگشت (ویدئو)

تجمع بازنشستگان در اعتراض به حقوق های زیر خط فقر + عکس

محمدرضا گلزار در جمع ملی‌پوشان ایران + عکس

رهبر انقلاب به فرماندهان کل ارتش و سپاه مدال داد (+عکس)

سرمربی پرتغالی سپاهان و همسر جوان و بازیگرش، شیدا مقصودلو در کنسرت علیرضا قربانی (ویدئو)

فیلم وایرال شده از حسین یکتا در شبکه افق در شب قبل انتخابات: هر کی نمی خواد رای بده بره ! (ویدئو)

حوادث چهارشنبه آخر سال: لحظه افتادن بمب دست ساز از دستان یک نوجوان (ویدئو)

استایل شیک و ورزشی مریم معصومی در ۳۶سالگی (عکس)

حفظ کرامت شهروندان به سبک دولت انقلابی: آقای رئیسی این عکس را دیده اید!؟ (تصویر)

حضور سحرگاهی رهبری در شهر ری (+ عکس)

عاشقانه اوسمار، سرمربی پرسپولیس با همسرش (عکس)

عاشقانه شهاب حسینی و همسر جدیدش در یک اکران خصوصی (تصاویر)

مجری زن صداوسیما آرزو کرد همه چیز به دوران قبل از رییسی بازگردد! / جبران مافات ژیلا صادقی با حمله به حسن روحانی! (ویدئو)

واکنش طنزآمیز عبدالکریم حسن به مردود شدن گلش در دیدار پرسپولیس - فولاد + تصویر

پیام سیدحسین حسینی به هواداران استقلال (اینستاپست)

استایل شیک و خاص بهاره افشاری در مراسم بزرگداشت علی نصیریان (عکس)

رونمایی بهنوش طباطبایی از مجسمه‌ زیبای خودش ! (عکس)

سخنان قدیمی سخنگوی دولت درباره قیمت ها وایرال شد! (ویدئو)

دختر ترامپ، بیل گیتس، ریانا و زاکربرگ در عروسی پسر ثروتمندترین مرد آسیا (+عکس)

واکنش باشگاه پرسپولیس به هت تریک اوسمار ویرا + عکس

آخرین حضور حسن روحانی در اجلاس خبرگان رهبری (عکس)

اولین جلسه دادگاه تتلو برگزار شد (تصاویر)

واکنش انتقادی محسن چاوشی به سیل در جنوب بلوچستان (تصویر)

واکنش محسنی اژه‌ای به حکمی درباره «شروین حاجی پور» (ویدیو)

تصاویری تازه از پسر رهبر انقلاب و لاریجانی در یک مراسم

واکنش تحریک‌آمیز مهدی طارمی پس از پیروزی عجیب پورتو برابر بنفیکا + عکس