کد خبر: ۴۰۷۴۶
تاریخ انتشار: ۰۵ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۱۴:۳۱
روزنامه ايران در مطلبي به قلم سيد صاحب صادقي آورده است : تحريم سيستم مبادلات دلاري در سال 2008 (1387) انجام شد و دستور قضايي و اجرايي توقيف اين دارايي‌هاي ايران در سال 2010 (1389) صادر شد! بنابراين هم قبل از اعمال تحريم سيستم مبادلات دلاري ايران كه كاملاً قابل پيش‌بيني بود و هم در بازه زماني 2 ساله و بعد از تحريم مبادلات ارزي ايران تا هنگامي كه به دستور اجرايي منتهي شود، بانك مركزي مي‌توانست نسبت به خروج دارايي‌هاي خود اقدام كند.
اين مطلب در قالب گفت و گو با كارشناسان مي افزايد :‌محمود بهمني سال 90 و كمي قبل از اعمال دستور اجرايي تحريم مبادلات ارزي ايران گفته بود كه نمي‌توانند بانك مركزي را تحريم كنند.
صدور رأي پرداخت غرامت 2 ميليارد دلاري ديوان عالي امريكا از طريق برداشت از پول‌هاي بلوكه شده ايران با ادعاي پرداخت غرامت به بازماندگان حادثه تروريستي سال 1983 لبنان پس از طي يك بازه زماني 8 ساله انواع دادرسي و اقدامات قضايي انجام شده است. ابتدا در سال 2008 (1387)ايران تحت تحريم سيستم مبادلات دلاري قرار گرفت كه بر مبناي آن هر گونه نقل و انتقال ارزي در داخل ايالات متحده و از طريق بانك‌هاي اين كشور براي كشورمان ممنوع اعلام شد.
به دنبال اين موضوع و به تبع اين تحريم، از اين پس تمام اموال و دارايي‌هاي ارزي ايران در خاك ايالات متحده يا در حساب‌هاي بانكي اين كشور بلوكه و غير قابل استفاده مي‌شد. با اين حال دستور قضايي و اجرايي توقيف اين دارايي‌هاي ايران در سال 2010 (1389) صادر شد! بنابراين هم قبل از اعمال تحريم سيستم مبادلات دلاري ايران كه كاملاً قابل پيش‌بيني بود و هم در بازه زماني 2 ساله و بعد از تحريم مبادلات ارزي ايران تا هنگامي كه به دستور اجرايي منتهي شود، بانك مركزي مي‌توانست نسبت به خروج دارايي‌هاي خود اقدام كند.
با صدور دستور اجرايي 13599 مبني بر توقيف پول‌هاي بلوكه شده ايران در سال 2010 و عملياتي كردن آن در سال 2012 (1391)، مبلغ 2 ميليارد دلار از دارايي‌هاي ارزي بانك مركزي ايران در دسترس دادگاه‌هاي امريكا قرار گرفت و از آن طريق احكام قضايي نسبت به توزيع آن ميان بازماندگان حادثه تروريستي بيروت صادر شد.
در عين حال قبل از تحريم سيستم مبادلات دلاري كاملاً قابل پيش‌بيني بود كه بانك مركزي ايران بزودي تحت تحريم قرار خواهد گرفت اما مسئولان سابق بانك مركزي چنين اعتقادي نداشتند و اعلام مي‌كردند كه امكان تحريم بانك مركزي ايران وجود ندارد. از جمله محمود بهمني سال 90 و كمي قبل از اعمال دستور اجرايي تحريم مبادلات ارزي ايران گفته بود كه سازمان ملل و سازمان‌هاي رسمي نمي‌توانند بانك مركزي را تحريم كنند.
وي سال پيش و در مصاحبه با خبرگزاري فارس ضمن اعتراف به اينكه فكر نمي‌كرد بانك مركزي تحريم شود گفت: من هم مي‌گفتم بانك مركزي تحريم نمي‌شود و نبايد تحريم شود اما اين كار خلاف عرف قوانين بين‌المللي صورت گرفت زيرا بانك مركزي در كشور ما مستقل است و هيچ ارتباطي با دولت ندارد و هميشه كار خودش را با اقتدار انجام داده است.
با تصويب قانوني در كنگره امريكا كه همه موانع قانوني مصادره اين پول‌ها را از سد راه دادگاه‌هاي اين كشور بر مي‌داشت، بانك مركزي ايران در نهايت و در اواخر سال پيش تقاضاي فرجام در مورد اين حكم دادگاه‌ها و همچنين ورود غير قانوني كنگره به اين موضوع را با استناد به اصل تفكيك قوا در امريكا و همچنين ممنوعيت نقض مصونيت دولت‌ها توسط دادگاه‌هاي داخلي ارائه كرد و ديوان عالي امريكا تقاضاي فرجام خواهي را پذيرفت.
با اين حال در نهايت ديوان عالي امريكا حكم به تأييد رأي دادگاه و همچنين مصوبه كنگره اين كشور داد و به صورت عملي 2 ميليارد دلار از اموال ايران كه براحتي و از طريق پيشگيري يا پيگيري قضايي در مراحل اوليه و در دولت قبل مي‌شد آن را نجات داد، از دست رفت.
امكان نجات 2 ميليارد دلار
رأي ديوان عالي امريكا مبني بر مجوز دادگاه‌هاي اين كشور در مصادره حدود 2 ميليارد دلار از ذخاير ارزي بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران نزد سيتي بانك نيويورك به نفع آنچه بازماندگان قربانيان حادثه تروريستي بيروت خوانده مي‌شود، اگر چه واكنش‌هاي سياسي زيادي را در پي داشته است اما برخي متخصصان حقوق بين‌الملل عنوان مي‌كنند كه بايد از طرق حقوقي و دادرسي در مجامع بين‌المللي نيز تلاش كرد اين رأي را نقض نمود.
اين موضوع وقتي اهميت بيشتري پيدا مي‌كند كه عدم اجماع ميان قضات ديوان عالي امريكا هم در اين مورد به وضوح مشاهده مي‌شود. در جلسه رسيدگي به اين موضوع دو نفر از قضات ديوان عالي امريكا مخالف حكم صادره بودند. جان رابرتز، قاضي ديوان عالي امريكا ضمن انتقاد از حكم صادر شده گفت «كنگره» دارد به دادگاه‌ها دستور مي‌دهد تصميماتي سياسي بگيرند به طوري كه مانند يك حكم قضايي به نظر بيايد.» سونيا سوتومايوور، ديگر قاضي ديوان نيز با اين حكم مخالف است.
علاوه بر اين، استدلال‌هاي حقوقي بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران نيز كه برمبناي نقض اصل تفكيك قوا در ايالات متحده توسط كنگره و ديوان عالي اين كشور و همچنين نقض مصونيت دولت جمهوري اسلامي ايران توسط يك دادگاه داخلي است، مي‌تواند ظرفيت پيگيري حقوقي اين مسأله را افزايش دهد.
مولايي: بايد كارگروه ويژه تشكيل شود
دكتر يوسف مولايي استاد حقوق بين‌الملل دانشگاه تهران ضمن اشاره به اينكه اين رأي خلاف قواعد حقوقي بين‌المللي است، مشكل فراروي پيگيري حقوقي اين مسأله را ضعف ساختار حقوق و جامعه بين‌الملل مي‌داند. وي مي‌گويد كه ايالات متحده در چارچوب قوانين داخلي خود اصل حاكميت دولت و برابري حقوق دولت‌ها را زير سؤال برده است. 
وي به اين اصل حقوق بين‌الملل اشاره مي‌كند كه دولت‌ها به صورت كلي داراي مصونيت هستند و نمي‌شود يك دولت را بر اساس رأي يك دادگاه داخلي محاكمه كرد. مولايي مي‌گويد زماني كه قوانين داخلي در مغايرت با حقوق بين‌الملل باشند، دولت مدعي مي‌تواند زمينه طرح موضوع را در يك محكمه بين‌المللي فراهم كند.
با اين حال وي معتقد است كه ديوان دادگستري بين‌المللي چون صلاحيت اجباري‌اش توسط دولت‌ها مورد تأييد قرار نگرفته نمي‌تواند محكمه صالحي باشد، ممكن است در صورت طرح آن در اين ديوان هر احتمالي پيش بيايد. با اين حال مولايي مي‌گويد بايد از راه حل‌هاي ديگري نيز استفاده كرد و قطعاً با تشكيل يك كارگروه ويژه در وزارت امور خارجه يا بانك مركزي و ديگر نهادهاي متولي مي‌توان از طريق همفكري كارشناسان مجرب حقوق و روابط بين‌الملل به يك راه حل كارساز رسيد.
وي همچنين در خصوص اقدام مقابله به مثل توسط ايران مي‌گويد چون ايالات متحده در ايران اموال و دارايي‌هايي ندارد و قدرت مانوردهي ما در سيستم مالي بين‌المللي هم چندان مناسب نيست، نمي‌توان در اين خصوص اقدام مؤثري انجام داد.
تفاهم سياسي علاج كار است
دكتر علي خرم كارشناس ارشد حقوق و روابط بين‌الملل هم در توضيح اقدام‌هايي كه مي‌توان انجام داد به دو راه حل سياسي و حقوقي اشاره مي‌كند. وي راه حل حقوقي را زمانبر و طولاني مدت ذكر مي‌كند و مي‌گويد راه حل سياسي مي‌تواند ما را سريعتر به نتيجه برساند.
خرم در خصوص راه حل حقوقي با اشاره به وجود دو نهاد مستقل ديوان داوري و ديوان دادگستري مي‌گويد ايران مي‌تواند در ديوان دادگستري عليه قوانين داخلي ايالات متحده شكايت كند. وي با اشاره به هزينه زياد و طولاني بودن فرآيند اين راه حل مي‌گويد در عين حال اين احتمال وجود دارد كه با استخدام حقوقدانان بين‌المللي مجرب و كارآزموده بتوانيم در ديوان دادگستري بين‌المللي حكم دادگاه‌هاي امريكا را معلق كنيم.
خرم در توضيح راه حل سياسي مي‌گويد با توجه به اينكه ما حدود دو ماه بيشتر تا آغاز توزيع اين سرمايه هنگفت ملي ميان قربانيان حادثه بيروت وقت نداريم، مي‌توانيم با يك اراده جدي تلاش كنيم مانند مسائل في ما بين دو كشور در گذشته و در دادگاه لاهه، به يك تفاهم سياسي با دولت امريكا دست پيدا كنيم.
خرم با اشاره به اينكه در جريان مسائل دو كشور در دادگاه لاهه توانستيم با استناد به عهدنامه مودت دو كشور كه در سال 1955 ميلادي منعقد شده و هنوز هم داراي اعتبار است، بسياري از موارد مورد اختلاف دو كشور را حل كنيم، مي‌گويد كه از طريق يك تفاهم سياسي بين دو كشور مي‌توان در فرصت كم باقي مانده جلوي مصادره 2 ميليارد دلار از دارايي‌هاي ارزشمند ايران را گرفت.
وي در توضيح چگونگي اقدام در اين خصوص مي‌گويد كه بر اساس عهدنامه مودت ميان دو كشور هر گاه حكم يك دادگاه داخلي در هر كدام از اين كشورها عليه يكي از طرف‌ها صادر شود، مي‌توان از طريق مراجعه به دولت و دستگاه ديپلماسي كشور طرف مقابل، تقاضا كرد كه حكم صادره نقض و تعليق شود.
خرم البته استفاده از اين راه حل سياسي را تنها از طريق حصول اجماع اوليه در كشور در خصوص استفاده از اين ابزار و البته مذاكره سياسي و اعمال ديپلماسي با طرف مقابل در مرحله بعد ذكر مي‌كند.

نظر شما
* کد کپچا:
captcha

طنین نوای «هزار دف» در پالنگان (ویدئو)

سخنان زاکانی هم بنر شد! (عکس)

جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن جشنواره زنان بیروت به صحرا اسدالهی رسید

تصاویری از دختر زیبای تام کروز و کتی هولمز در ۱۸سالگی

حضور کاظم صدیقی و چهره های سیاسی در ختم معاون اول احمدی نژاد (عکس)

میزان رشد قیمتها در ۲ سال و نیم اول دولت رئیسی و روحانی (اینفوگرافی)

واریز ۳۱ هزار میلیارد ریال به حساب معلمان و فرهنگیان بازنشسته

عذرخواهی سیدحسین حسینی از هواداران استقلال (تصویر)

جعفرزاده: نه رئیسی، رئیس جمهور دو دوره ای می شود نه بایدن/ مردم دارند له می شوند، آخر مگر این میز چقدر ارزش دارد؟! 

قیمت طلا و سکه یک اردیبهشت۱۴۰۳/ سکه در یک قدمی کانال ۴۴ میلیون

تصویر وایرال شده از اختلاف قدی ستاره بسکتبال با بازیکن استقلال! (عکس)

پرفسور عبدالکریم بهنیا درگذشت

شش اشتباه رایج درباره واکسن اچ پی وی/ واکسن گارداسیل را فقط زنان باید دریافت کنند؟

اعلام آخرین وضعیت آیین نامه متناسب سازی حقوق بازنشستگان

سرمربی سابق گرت بیل، بمب جدید تراکتور شد: کریس کلمن کیست!؟

طنین نوای «هزار دف» در پالنگان (ویدئو)

سخنان زاکانی هم بنر شد! (عکس)

تصاویری از دختر زیبای تام کروز و کتی هولمز در ۱۸سالگی

عذرخواهی سیدحسین حسینی از هواداران استقلال (تصویر)

تصویر وایرال شده از اختلاف قدی ستاره بسکتبال با بازیکن استقلال! (عکس)

تغییر چهره و استایل (غزل شاکری) «آذر گل دره ای» سریال شهرزاد بعد 9 سال + تصاویر

درخواست نکونام از هواداران استقلال (تصویر)

فرودگاه دبی در آب غرق شد (ویدئو)

تصویر وایرال شده از زنان نظامی در رژه ارتش (عکس)

تجمع مقابل سفارت اردن در تهران (عکس)

پیتزا داوود پلمب شد (عکس)

تصویر بارش باران در ساحل سرخ جزیره هرمز (ویدئو)

تیپ جذاب و شیک آزاده صمدی (عکس)

با پادشاه اردن، همسر و فرزندانش آشنا شوید؛ از پرنسس ایمان تا پرنسس سلما

واکنش آرش رضاوند به تغییر نحوه تعیین قهرمان لیگ برتر + تصویر

تصاویر دلبرانه بازیگر دونگ‌ یی در طبیعت کره‌ جنوبی (عکس)

چهره جدید خانم مجری تلویزیون همه را شوکه کرد (عکس)

تصویر همسر واقعی جومونگ (عکس)

صحنهٔ زورگیری در بزرگراه صدر بازسازی شد (ویدئو)

محافظ مسی بالاخره شکست خورد! (ویدئو)

عکس یادگاری یک اسرائیلی با بدنه موشک ایرانی در کنار بحر المیت

بقایای موشک‌های سپاه در اراضی اشغالی (تصاویر)

استایل جدید ستاره استقلالی و همسر خارجی‌اش (عکس)

مدلینگ «دونگ‌ یی» (تصاویر)

واکنش رامین رضاییان به حمله موشکی ایران به اسرائیل (تصویر)

واکنش ملیکا زارعی به حمله ایران به اسرائیل (تصویر)

بمب الکترومغناطیسی چیست و چگونه عمل می کند؟ (+عکس)

تغییر چهره مهتاب کرامتی از «هلن» و «ماری» سریال مردان آنجلس تاکنون (عکس)

تصاویر عصبانیت شدید آل کثیر و اعتراض به کادر فنی پرسپولیس

پای هدیه تهرانی به وسط بحث درباره چهره سحر دولتشاهی باز شد! (تصاویر)

تیپ جوان‌پسند و متفاوت بهاره رهنما در کالیفرنیا (+عکس)

خبرگزاری اصولگرا خواستار محرومیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها شد: گلر استقلال دختر بی حجاب را بغل و به پلیس حمله کرد! (عکس)

توییت جدید رسول خادم درباره زنان کپرنشین سیستان و بلوچستان (تصویر)

تغییر چهره «محیا دهقانی» بازیگر نقش «نجلا» در 32 سالگی (تصاویر)

تغییر چهر «بانو یومیول» در سریال جومونگ بعد از 18 سال (تصاویر)

تصویر خوش و آب رنگ و پوشیده بهنوش طباطبایی

«جونگ‌ یی»؛ سریالی کره‌ای که طرفداران «دونگ‌ یی» باید ببینند + تصاویر

خبر خوش بیرانوند برای هواداران پرسپولیس (عکس)

سانسور مومنانه هم رسید: پخش زنده سخنان منصور ارضی در زمان انتقاد از پناهیان قطع شد! (ویدئو)

واقعیت زورگیری در اتوبان صدر؛ چه‌کسی تیراندازی کرد؟+ عکس

پوشش متفاوت زهرا داوودنژاد در مراسم ختم برادرش (عکس)

نظر 3 کارشناس برنامه فوتبال برتر درباره داوری پر حاشیه استقلال - مس رفسنجان + ویدئو

تیپ تازه «بانو سوسانو» در پشت صحنه یک تئاتر (+عکس)

شیخ علیرضا پناهیان در جلسه اقتصادی دولت رئیسی ! (عکس)

واکنش امیررضا رفیعی به کلیش شیت برای پرسپولیس (تصویر)

عکس‌های شخصی سو سو، خانم بازیگر سریال جومونگ (تصاویر)

اکران همزمان «مست عشق» در ایران و ترکیه/ «هانده ارچل» به ایران می آید؟ (+تصاویر)

قاب سه نفره رضا داوودنژاد با نیکی کریمی و دختر عمویش (عکس)

حرکت قشنگ ستاره پرسپولیس در قبال بازیکن استقلال + تصویر

سحر دولتشاهی و همایون شجریان در قابی زیبا و بی نظیر (عکس)

باریک‌ترین آپارتمان جهان در قم! (عکس)

تجمع بازنشستگان در چند شهر؛ مستمری ها باید مطابق قانون زیاد شود (+عکس)

رفتار مشابه نکونام و دخترش در واکنش به فرصت سوزی بازیکنان استقلال ! (تصاویر)

پوشش و استایل متفاوت بهاره رهنما در آمریکا (عکس)

مرادی، کارشناس داوری: توپ استقلال از خط دروازه مس رفسنجان گذشت (+ویدئو)

واکنش تند جواد نکونام به نپذیرفتن گل استقلال مقابل مس: دشمنی شروع شد (تصویر)

تغییر چهره درسا (نیکی نصیریان) سریال بزنگاه بعد از ۱۶ سال +عکس

ماجرای نامه ای که دیر رسید و هویدا اعدام شد (+تصاویر)

پیکر سرلشکر محمدهادی حاجی رحیمی و سید مهدی جلادتی به خاک سپرده شد (+تصاویر)

مراسم تشییع رضا داوودنژاد با حضور هنرمندان (اسامی و تصاویر)

صحبت های سوزناک مونا داوودنژاد در تشییع برادرش رضا: مادربزرگ و عسل منتظرت هستند (ویدئو)

اینفلوئنسر معروف آمریکایی: خامنه ای رهبر عزیز، رحم نکن... (تصویر)

اولین تصویر از غزل بدیعی ، در تشییع همسرش رضا داوودنژاد (عکس)

حضور سیدحسن خمینی، خاتمی، ناطق نوری، جهانگیری و قالیباف در مراسم چهلم آیت الله موسوی بجنوردی (گزارش تصویری)

سلفی جذاب بهنوش طباطبایی با مادرش (عکس)

درخشش بهنوش طباطبایی در استایل جدید (عکس)

قطامِ سریال امام علی(ع) در 51 سالگی و در فرانسه / زندگینامه و کارنامه هنری ویشکا آسایش + تصاویر

تصویر معنادار از جایگاه برخی شخصیت ها در افطاری رهبری که وایرال شد

زین الدین زیدان، رقیب آقای همساده در عشق به کته شد! (ویدئو)

سکانس تلخ رضا داوودنژاد و زهره فکورصبور که هر دو در ۴۳ سالگی درگذشتند + ویدئو

تصاویر جالب دونگ یی و معلمش در ساحل / عکس

مراسم احیا شب بیست و سوم ماه رمضان در حرم امام خمینی (عکس)

واکنش ژیلا صادقی به فوت رضا داوودنژاد خبرساز شد (تصویر)

تصویری بی نظیر و متفاوت از پل خواجو

دختر سرمربی سابق پرسپولیس با پیروزی در انتخابات، شهردار شد! (تصویر)

پرطرفدارترین