گسترش تروریسم پس از حمله به عراق و تایید گزارش چیلکات‎

نواندیش-اکبر مختاری: درک اقدامات سیاسی در عرصه بین الملل در کوتاه مدت مشخص نخواهد شد بلکه توجه به دستاوردها در آینده ، درستی و نادرستی آنها را در بلند مدت تعیین می نماید.حمله به عراق در مارس 2003 در حالی صورت گرفت که جهان هنوز از شوک حمله تروریستی یازده سپتامبر به برج های دوقلو مرکز تجارت جهانی عبور نکرده بود.

هر چندحدود دوسال از روز واقعه میگذشت لیکن استراتژی مبارزه با تروریسم و همگامی رسانه ها و افکار عمومی آمریکا از یکسو و رویکرد تهاجمی حاکمان نو محافظه کار کاخ سفید در مبارزه با کشورهایی که از دیدگاه آنها در محور شرارت قرار داشتند بستر لازم را برای حمله فراگیر به عراق فراهم نمود.در این میان دولت تونی بلر در بریتانیا بعنوان متحد استراتژیک ایالات متحده از همان ابتدا در کنار این کشور قرار گرفت در حالیکه بسیاری از دول اروپایی از جمله فرانسه مخالف حمله به عراق بودند.

گزارش کمیته چیلکات پس از هفت سال تحقیق و با حجمی دوازده جلدی و با بیش ازدو میلیون و پانصد هزار کلمه در حالی منتشر میشود که حدود سیزده سال از زمان حمله به عراق گذشته است.جان چیلکات در گزارش خود حمله به عراق را محکوم میکند و اعلام می دارد که توجیه حمله بنام مبارزه و برچینی سلاح های کشتار جمعی فریبی بزرگ بوده است.و تونی بلر نخست وزیر وقت را بدلیل تصمیم عجولانه در همراهی با آمریکا در حمله به عراق به چالش میکشد.در اینجا سوال مهمی را میتوان مطرح کرد و آن اینست که آیا حمله به عراق درست بود؟ و اگر اینچنین بود پس دستاوردهایش کدامند؟

هرچند تونی بلر در جواب به گزارش تحقیقی اخیر مسئولیت حمله به عراق را پذیرفت و اعلام کرد که احساس پشیمانی نمیکند و جهان بدون صدام امن ترست لیکن این سخنان جواب قطعی به نقد گزارش چیلکات در مورد بی ثباتی هر چه بیشتر خاورمیانه پس از حمله مارس 2003 نمیدهد.آمریکا و متحد استراتژیکش مهم ترین دلیل حمله را نابودی سلاح های کشتار جمعی عراق دانستند همانی که پس ازتصرف بیست و یک روزه عراق چیزی از آن یافت نشد چرا که پیش از آن با وجود حکومت دیکتاتوری صدام ،تحریم های فزاینده و بازرسی های متعدد کار را تمام کرده بود.در مرحله بعد سیاست اعلانی دومینوی دموکراسی در خاورمیانه استفاده شد؛ سیاستی که براین فرض بود؛ با سرنگونی رژیم صدام حسین و دموکراتیک کردن حکومت این کشور دیگر حکومت های دیکتاتوری منطقه نیز دموکراتیک خواهند شد.

موردی که عکس آن اتفاق افتاد چرا که استراتژی تغییر رژیم در عراق سبب بی ثباتی ونا امنی در این کشور شد و نا امنی خود سبب شکل گیری دولت های ضعیف و شکننده در کشورها می شود و شکنندگی دولتها بستر لازم را برای عملیات تروریستی بیشتر فراهم میسازد. توجیه تونی بلر و حامیان جنگ عراق با این فرض که در صورت عدم حمله به عراق، سوریه دیگری را شاهد بودیم نیز چندان قابل دفاع و منطقی نمی نماید.چرا که سوریه زمانی آسیب پذیریش بیشتر گشت که دولت حاکم حاکمیت تمام عیارش را در کشور از دست داد.بواقع با ضعف دولت مرکزی و فقدان اپوزیسیون قانونی قدرتمند فضا برای جریانات تروریستی فراهم گشت.و نکته ژرف ماجرا اینست که قدرتمند ترین و پولدارترین شبکه تروریستی جهان یعنی داعش با اشغال بخش های مهمی از عراق و حمله به اقلیت های قومی و مذهبی در این کشور صدایش را به جهانیان رساند. و این همان مطلب مهمیست که در گزارش چیلکات مورد تاکید قرار گرفته است و آن توجه به این نکته استراتژیکست که حمله به عراق سبب بی ثباتی بیشتر و گسترش تروریسم گردید.

بواقع باید بیان کرد هرچند سقوط رژیم صدام منطقی می نماید و شبه دموکراسی شکل گرفته در عراق تا پیش از ظهور داعش را می توان نوعی دستاورد محسوب کرد لیکن درک عمیق عراق و آینده سیاسی آن و سناریوهای پیش رو از جمله خطر تجزیه این کشور، سقوط دموکراسی نیم بند این کشور با هدف ایجاد امنیت و عدم شکل گیری ملت و دولت در این کشور همراه با گسترش حملات تروریستی داعش و امثالهم جایی برای دفاع از حمله فراگیرمارس 2003 باقی نمیگذارد.

*مدرس مدعو دانشگاه و کارشناس ارشد روابط بین الملل

گزارش خطا

X Share

Telegram Google Plus Linkdin

Cloob Facenama

لینک کپی شد

نظرات بینندگان

انتشار یافته: ۲

در انتظار بررسی: ۰

غیر قابل انتشار: ۰

ناشناس

۱۷:۰۲ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۹

پاسخ

مرسی استاد

حسینی

۲۱:۰۴ - ۱۳۹۵/۰۴/۲۱

پاسخ

باتشکر از مقاله خوب جناب مختاری

واقعا دنیای بدونه صدام دنیایی امن تر و بهتر است چراکه بعد صدام مردم این کشور معنی زندگی و زنده بودن را فهمیدن.

اما خاور میانه امن تصوریست محال چراکه در طول تاریخ حکایت از ناامنی این منطقه داشته ودارد.
و علت آن مافیهای اسلحه و....می باشد.
که در پشت پرده پولهای کلا ن به جیب می زنن و بقولی از اعراب سواری می گیرند.
حال و روز سوریه و عراق همانند جنگ جهانی دوم در ایران شده که محل تاخت وتاز دول مختلف بود.
در شرایط فعلی هر کشوری که از نظر جغرافیایی موقعیت خوبی داشته باشد.واز ضعف بر خوردار باشد .چه در حوزه امنیت .اقتصاد.تورم .بیکاری و.... سریعا مورد تاخت وتاز قرار می گیرد .
پس بهتر است ماضعف موجود درگذینه های فوق را برطرف نماییم. چرا که با بی سباتی موجود کشور بسیار آسیب پذیر خواهد شد.

نظر شما

پربازدید ها
پربحث ترین

آخرین اخبار
عکس و فیلم

وکیل طلاق توافقی تهران

دانلود جنگل آسفالت

مجوز نشر دیجیتال

پرطرفدارترین