کد خبر: ۵۸۴۷۵
تاریخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۷:۰۲
آل سعود؛ شتاب به سوی نوگرایی یا سنت شکنی؟
دومین عرف شکنی پادشاه عربستان در انتخاب ولیعهد اقدامی است که سلطنت سعودی را در آستانه تحولی جدی قرار می دهد و چهره ای متفاوت با پادشاهی چند ده ساله آل سعود را بر این کشور حاکم خواهد ساخت.

به گزارش ایرنا، «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان امروز (چهارشنبه سی و یکم خردادماه) با صدور فرمانی اقدام به عزل و نصب شماری از مقام های سعودی کرد. مهمترین و در واقع اصلی ترین بخش این فرمان عزل «محمد بن نایف» از ولیعهدی و دیگر سِمت های حکومتی بود.
با برکناری بن نایف، جدی ترین مانع از پیش پای ولیعهدی «محمد بن سلمان» فرزند پادشاه عربستان برداشته و مقرر شد تا آل سعود شامگاه امروز در مکه با بن سلمان بیعت کنند. در عزل و نصب های تازه، وزارت کشور نیز میراثی بود که از بن نایف، نصیب «عبدالعزیز بن سعود» برادر زاده وی شد.
رسانه های سعودی پیش از مراسم بیعت، از موافقت 31 تن از 34 عضو هیات بیعت که به نوعی مجلس موسسان سعودی به شمار می آید، خبر دادند. به این ترتیب و در صورت واقع نشدن رخدادی غیرمنتظره در صحنه سیاسی عربستان، بن سلمان ولیعهد سی و یک ساله سعودی تنها یک گام با پادشاهی این کشور فاصله خواهد داشت؛ تحولی که با توجه به رویکردهای شاهزاده جوان سعودی از عربستانی دیگرگون رونمایی خواهد کرد.

** سیر برآمدن بن سلمان تا ولیعهدی
با مرگ ملک «عبدالله بن عبدالعزیز» پادشاه پیشین سعودی، صحنه سیاسی عربستان شاهد تحولاتی جدی در راس خاندان حاکم بود. ملک عبدالله هر چند در دوره حیات، برخی از اطرافیان خود از جناح «شمری» آل سعود را در مناصب کلیدی از جمله گارد سلطنتی مستقر ساخت اما مرگ وی به معنای بازگشت جناح رقیب یعنی «سدیری» ها به راس هرم قدرت در ریاض بود.
با پادشاهی سلمان، روند کنار زدن شاهزادگان جناح های غیرسدیری یعنی شمری ها و خاندان «فیصل بن عبدالعزیز» (سومین پادشاه سعودی) از قدرت آغاز شد. مهمترین نقطه عطف این روند تا امروز کنار زدن «مقرن بن عبدالعزیز» از ولیعهدی و جانشینی بن نایف بود؛ رخدادی که پس از چند دهه، سنت ولیعهدی در عربستان را شکست.
تا پیش از کنار زدن مقرن، بر اساس سنت و وصیت «عبدالعزیز بن عبدالرحمن» اولین پادشاه عربستان، سلطنت از برادری به برادر دیگر سپرده می شد اما گماشتن بن نایف به جای مقرن و قرار گرفتن پایه ولیعهدی در نسل دوم شاهزادگان سعودی به معنای نادیده گرفتن این سنت بود. این انتخاب در شرایطی صورت گرفت که علاوه بر مقرن، شمار زیادی از فرزندان عبدالعزیز یعنی «طلال»، «مشعل»، «متعب»، «بندر»، «احمد»، «عبدالرحمن» و ... در قید حیات اند.
با پایان دوره چهارماهه ولیعهدی مقرن، به تدریج بن نایف نیز در سراشیبی سیاسی قرار گرفت تا جایی که جایگاه عرفی ولیعهد در مراسم های داخلی و دیدارهای خارجی، بین سلمان و پسرش تقسیم و بن سلمان در عمل به عنوان دومین چهره قدرتمند ریاض مطرح شد. پس از آن بود که سلمان در اقدامی بی سابقه فرزندش را جانشین خود قرار داد. با این حال رسانه های سعودی همانند بزنگاه کنار زدن مقرن کوشیدند با انتشار تصاویری از بیعت بن نایف با بن سلمان چهره ای از انسجام در خاندان حاکم را به نمایش بگذارند.
با توجه به آنچه از زمان درگذشت ملک عبدالله در بهمن ماه 93 تاکنون در ریاض گذشته، شاهزاده جوان، کم تجربه اما مخاصمه جوی سعودی، در صورت کناره گیری به دلیل بیماری یا مرگ پدرش بر جایگاه سلطنت عربستان تکیه خواهد زد.

** پیامدهای قدرتیابی بن سلمان
انتخاب بن سلمان به ولیعهدی عربستان در کوتاه زمانی توجه بسیاری از رسانه ها و تحلیلگران مسائل خاورمیانه را به این رخداد جلب کرد. یکی از اولین تحلیل ها را خبرگزاری «رویترز» ارایه داد و نوشت: برکناری بن نایف و ولیعهدی بن سلمان به احتمال زیاد برای جلوگیری از ایجاد اصطکاک بین این دو صورت گرفته است؛ رویدادی که سبب خواهد شد سرعت حرکت عربستان به سوی اهداف چشم انداز 2030 افزایش یابد.
به این ترتیب، بن سلمان با فراغ بال بیشتری اهداف بلندپروازانه خود را در زمینه توسعه اقتصادی عربستان و برنامه هایی چون کاهش تکیه بر درآمدهای نفتی و خصوصی سازی صنایع نفتی این کشور دنبال خواهد کرد.
از نگاهی دیگر اما قدرت یابی بن سلمان به معنای افزایش جنگ طلبی و ماجراجویی ریاض در منطقه خواهد بود. بن سلمان از زمان آغاز حملات سعودی به یمن فرماندهی این پروژه جنگی را بر عهده داشته و بارها مواضعی خصمانه را در قبال دیگر کشورهای منطقه به ویژه جمهوری اسلامی ایران علنی ساخته است؛ از جمله تهدیدِ کشاندن درگیری های منطقه ای به خاک ایران.
نمود دیگر تندروی و انعطاف ناپذیری عربستان در دور تازه تنش با قطر نمایان شد تا ریاض با شتابی فراوان در دوره جدید، جامه پیشین سیاست ورزی حاکمان خود را به کناری نهاده و لباس رقابت و رزم بر تن کند.
با توجه به آنچه گفته شد می توان گفت عربستان با ترک راهبرد شیخویت در جهان اسلام و در میان ممالک عربی و نیز کنار گذاشتن دیپلماسی و اقدامات پشت پرده به رویارویی آشکار و مخاصمه جویی با رقبای خود روی آورده و قدرتیابی بن سلمان به معنای افتراقی عمیق و جدی بین سیاست های سعودی در دهه ها گذشته و سال های آتی خواهد بود.

نظر شما
* کد کپچا:
captcha

موشک «بالستیک» چه فرقی با موشک کروز دارد؟ + عکس

واکنش قابل تامل عباس عبدی به بازگشت گشت ارشاد

جزئیات تحریم‌های جدید آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران

اعتراض یک نماینده به بازگشت گشت ارشاد: آقای رئیسی، نکن!

نظرات متفاوت 8 کارشناس داوری درباره 3 گل و پنالتی مسابقه صنعت نفت - پرسپولیس : تصمیمات علی اصغر مومنی صحیح بود!؟

غایبان سرشناس و تعداد دیدار حساس استقلال – شمس آذر

زمان و شرط اجرای «همسان‌ سازی حقوق بازنشستگان»

دلایل و نحوه رفع درگیر بودن دائمی لنت ترمز با سطح دیسک ترمز

شوک به پرسپولیس: یک ستاره دیگر هم پر!

اوسمار پس از برد پرسپولیس چه گفت!؟

واکنش به ادعای رسانه عبری درباره اصابت موشک به دیمونا

امیرعبداللهیان: هیچ دولتی در مقابل حمله به سفارت خود ساکت نمی‌نشیند

حرکت منشوری دانیال اسماعیلی‌فر پس از گل‌زنی برای پرسپولیس !

اعتراض استقلالی ها: گل پرسپولیس به نفت خطا بود (عکس)

کارشناسی داوری پرسپولیس - صنعت نفت : بررسی عملکرد مومنی روی دو گل و یک پنالتی مشکوک / نظر کارشناسان + تصاویر

تغییر چهره و استایل (غزل شاکری) «آذر گل دره ای» سریال شهرزاد بعد 9 سال + تصاویر

درخواست نکونام از هواداران استقلال (تصویر)

فرودگاه دبی در آب غرق شد (ویدئو)

تصویر وایرال شده از زنان نظامی در رژه ارتش (عکس)

تجمع مقابل سفارت اردن در تهران (عکس)

پیتزا داوود پلمب شد (عکس)

تصویر بارش باران در ساحل سرخ جزیره هرمز (ویدئو)

تیپ جذاب و شیک آزاده صمدی (عکس)

با پادشاه اردن، همسر و فرزندانش آشنا شوید؛ از پرنسس ایمان تا پرنسس سلما

واکنش آرش رضاوند به تغییر نحوه تعیین قهرمان لیگ برتر + تصویر

تصاویر دلبرانه بازیگر دونگ‌ یی در طبیعت کره‌ جنوبی (عکس)

چهره جدید خانم مجری تلویزیون همه را شوکه کرد (عکس)

تصویر همسر واقعی جومونگ (عکس)

صحنهٔ زورگیری در بزرگراه صدر بازسازی شد (ویدئو)

محافظ مسی بالاخره شکست خورد! (ویدئو)

عکس یادگاری یک اسرائیلی با بدنه موشک ایرانی در کنار بحر المیت

بقایای موشک‌های سپاه در اراضی اشغالی (تصاویر)

استایل جدید ستاره استقلالی و همسر خارجی‌اش (عکس)

مدلینگ «دونگ‌ یی» (تصاویر)

واکنش رامین رضاییان به حمله موشکی ایران به اسرائیل (تصویر)

واکنش ملیکا زارعی به حمله ایران به اسرائیل (تصویر)

بمب الکترومغناطیسی چیست و چگونه عمل می کند؟ (+عکس)

تغییر چهره مهتاب کرامتی از «هلن» و «ماری» سریال مردان آنجلس تاکنون (عکس)

تصاویر عصبانیت شدید آل کثیر و اعتراض به کادر فنی پرسپولیس

پای هدیه تهرانی به وسط بحث درباره چهره سحر دولتشاهی باز شد! (تصاویر)

تیپ جوان‌پسند و متفاوت بهاره رهنما در کالیفرنیا (+عکس)

خبرگزاری اصولگرا خواستار محرومیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها شد: گلر استقلال دختر بی حجاب را بغل و به پلیس حمله کرد! (عکس)

توییت جدید رسول خادم درباره زنان کپرنشین سیستان و بلوچستان (تصویر)

تغییر چهره «محیا دهقانی» بازیگر نقش «نجلا» در 32 سالگی (تصاویر)

تغییر چهر «بانو یومیول» در سریال جومونگ بعد از 18 سال (تصاویر)

تصویر خوش و آب رنگ و پوشیده بهنوش طباطبایی

«جونگ‌ یی»؛ سریالی کره‌ای که طرفداران «دونگ‌ یی» باید ببینند + تصاویر

خبر خوش بیرانوند برای هواداران پرسپولیس (عکس)

سانسور مومنانه هم رسید: پخش زنده سخنان منصور ارضی در زمان انتقاد از پناهیان قطع شد! (ویدئو)

واقعیت زورگیری در اتوبان صدر؛ چه‌کسی تیراندازی کرد؟+ عکس

پوشش متفاوت زهرا داوودنژاد در مراسم ختم برادرش (عکس)

نظر 3 کارشناس برنامه فوتبال برتر درباره داوری پر حاشیه استقلال - مس رفسنجان + ویدئو

تیپ تازه «بانو سوسانو» در پشت صحنه یک تئاتر (+عکس)

شیخ علیرضا پناهیان در جلسه اقتصادی دولت رئیسی ! (عکس)

واکنش امیررضا رفیعی به کلیش شیت برای پرسپولیس (تصویر)

عکس‌های شخصی سو سو، خانم بازیگر سریال جومونگ (تصاویر)

اکران همزمان «مست عشق» در ایران و ترکیه/ «هانده ارچل» به ایران می آید؟ (+تصاویر)

قاب سه نفره رضا داوودنژاد با نیکی کریمی و دختر عمویش (عکس)

حرکت قشنگ ستاره پرسپولیس در قبال بازیکن استقلال + تصویر

سحر دولتشاهی و همایون شجریان در قابی زیبا و بی نظیر (عکس)

باریک‌ترین آپارتمان جهان در قم! (عکس)

تجمع بازنشستگان در چند شهر؛ مستمری ها باید مطابق قانون زیاد شود (+عکس)

رفتار مشابه نکونام و دخترش در واکنش به فرصت سوزی بازیکنان استقلال ! (تصاویر)

پوشش و استایل متفاوت بهاره رهنما در آمریکا (عکس)

مرادی، کارشناس داوری: توپ استقلال از خط دروازه مس رفسنجان گذشت (+ویدئو)

واکنش تند جواد نکونام به نپذیرفتن گل استقلال مقابل مس: دشمنی شروع شد (تصویر)

تغییر چهره درسا (نیکی نصیریان) سریال بزنگاه بعد از ۱۶ سال +عکس

ماجرای نامه ای که دیر رسید و هویدا اعدام شد (+تصاویر)

پیکر سرلشکر محمدهادی حاجی رحیمی و سید مهدی جلادتی به خاک سپرده شد (+تصاویر)

مراسم تشییع رضا داوودنژاد با حضور هنرمندان (اسامی و تصاویر)

صحبت های سوزناک مونا داوودنژاد در تشییع برادرش رضا: مادربزرگ و عسل منتظرت هستند (ویدئو)

اینفلوئنسر معروف آمریکایی: خامنه ای رهبر عزیز، رحم نکن... (تصویر)

اولین تصویر از غزل بدیعی ، در تشییع همسرش رضا داوودنژاد (عکس)

حضور سیدحسن خمینی، خاتمی، ناطق نوری، جهانگیری و قالیباف در مراسم چهلم آیت الله موسوی بجنوردی (گزارش تصویری)

سلفی جذاب بهنوش طباطبایی با مادرش (عکس)

درخشش بهنوش طباطبایی در استایل جدید (عکس)

قطامِ سریال امام علی(ع) در 51 سالگی و در فرانسه / زندگینامه و کارنامه هنری ویشکا آسایش + تصاویر

تصویر معنادار از جایگاه برخی شخصیت ها در افطاری رهبری که وایرال شد

زین الدین زیدان، رقیب آقای همساده در عشق به کته شد! (ویدئو)

سکانس تلخ رضا داوودنژاد و زهره فکورصبور که هر دو در ۴۳ سالگی درگذشتند + ویدئو

تصاویر جالب دونگ یی و معلمش در ساحل / عکس

مراسم احیا شب بیست و سوم ماه رمضان در حرم امام خمینی (عکس)

واکنش ژیلا صادقی به فوت رضا داوودنژاد خبرساز شد (تصویر)

تصویری بی نظیر و متفاوت از پل خواجو

دختر سرمربی سابق پرسپولیس با پیروزی در انتخابات، شهردار شد! (تصویر)

عاشقانهِ تلخ رضا داوودنژاد با همسرش غزل بدیعی: دوست دارم شادت کنم (ویدئو)

تصویر سردار محمدرضا زاهدی در کنار رهبر انقلاب (عکس)

استوری فرهاد مجیدی برای رضا داوودنژاد (تصویر)

واکنش نرگس محمدی به فقدان رضا داوودنژاد (تصویر)

تصاویر ۷ شهید حمله رژیم اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه (عکس)

پرطرفدارترین