رویای جدید ترامپ برای مقابله با ایران

نواندیش: در دوران هشت ساله اوباما این اعتقاد وجود داشت که افزایش نفوذ ایران می‌تواند یک نوع تعادل قدرت در منطقه به وجود بیاورد و کشور‌های سنی را کنترل کند. توافق هسته‌ای با ایران هم مظهر ژئوپلیتیک این دیدگاه در سیاست خارجی اوباما به حساب می‌آید.

به گزارش نواندیش مرکز تحقیقات لندن اخیرا به بررسی سیاستهای ترامپ در قبال متحدان خاورمیانه ای خود پرداخت و از آن به عنوان رویای جدید ترامپ برای مقابله با ایران نام برد.

اگر بخواهیم به بیان ساده سیاست خارجی اوباما در قبال خاورمیانه را تشریح کنیم باید بگوییم که این سیاست نه تنها به هیچ‌وجه کار نکرد بلکه باعث گسترش امپراتوری شیعی ایران شد.

سیاست‌های آمریکایی‌ها در قبال منطقه خاورمیانه این باور عمومی را در برخی اعراب به وجود آورد که آمریکایی‌ها به طور ضمنی موافق نفوذ ایران هستند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی 27 اردیبهشت 1396 خود اشاره کرد: آمریکا دیگر در برابر جاه‌طلبی‌های ایران سکوت نمی‌کند و به وسیله عربستان سعودی و سایر متحدان قابل اعتماد سنی خود به مقابله با جمهوری اسلامی خواهد پرداخت.

در اسناد پیشین مرکز پژوهشی سیاست‌های کشور‌های حوزه خلیج‌فارس و دریای سرخ که در لندن مستقر است، به صحبت‌های ترامپ درباره لزوم تشکیل ناتو عربی و مبارزه قاطعانه کشور‌های منطقه با تروریسم و حامیان آن اشاره شد.

در ادامه گزارش، این مرکز پژوهشی نوشت: ترامپ گفته است که دیگر ایالات متحده آمریکا به دنبال استقرار نیرو‌های نظامی گسترده نیست و تنها در صورت لزوم از متحدان خود در برابر دشمنان حمایت‌های لجستیکی و اطلاعاتی به عمل خواهد آورد.

آنچه در سخنان اخیر ترامپ مهم بود این است که او صراحتاً اشاره کرد: آمریکا از متحدان خود حمایت خواهد کرد. موضوعی که ما در دوران اوباما کمتر شاهد آن بودیم. به عنوان مثال در دوران اوباما، السیسی، رئیس‌جمهور مصر گفت: من آمریکا را دوست دارم، اما آمریکا من را دوست ندارد. او در ادامه به بحث عدم تحویل بالگردهای آپاچی وعده داده شده به مصر از سوی آمریکایی‌ها اشاره کرد.

در واقع سخنان السیسی در آن زمان به این معنا بود که آمریکایی‌ها طبق قول وقرار خود از متحدانشان حمایت نمی‌کنند و به نوعی متحد قابل اعتمادی به حساب نمی‌آیند.

در هر حال اگر چه سخنان ترامپ در بازدید از عربستان سعودی اغراق‌آمیز بود، اما این سخنان برای بازسازی اعتماد از دست رفته عربستان و مصر لازم به نظر می‌آمد.

عده‌ای از منتقدین معتقدندکه این بازی اخیر در خاورمیانه توسط گروه مشاوران ترامپ در واشنگتن دی سی طراحی شده است. با توجه به اینکه ترامپ از همان ابتدای دوران ریاست‌جمهوری خود از لزوم اتحاد و جنگ جهانی علیه تروریسم سخن ‌می‌گفت، طراحی سفر او در این زمان به منطقه و پیش از اینکه این انبار باروت نزاع در خاورمیانه منفجر شود اقدام بسیار مناسبی بود.

همچنین ترامپ در سفر خود خواست تا نشان دهد که او با اسلام مشکلی ندارد و نظری که پیش از این درباره ضدیت او با اسلام وجود داشت نادرست است.

قطعاً میان ایجاد یک پیمان دفاعی قوی در خاورمیانه و شرایط فعلی فاصله زیادی وجود دارد. در این مرحله انتظارات موجود از منطقه باید بر اساس واقع‌گرایی تنظیم شود.

 در نهایت باید سعی شود یک پیمان دفاعی مؤثر منعقد شود، البته باید توجه کرد و سعی نمود که این پیمان از جنس پیمان سنتو که آیزنهاور آن را طراحی کرد و فاقد قدرت، نفوذ و تأثیرگذاری بود و در نهایت هم ناپدید شد نباشد.

امروز ما شاهد این هستیم که روسیه به همراه متحدان خود یعنی ایران و حزب‌الله به شدت کشور‌های سنی منطقه را تحت فشار قرار داده است.

یک پیمان دفاعی میان اهل سنت هدف خود را بر روی جلوگیری از نفوذ ایران در منطقه شام قرار خواهد داد، اما در عین حال این پیمان اهداف دیگری هم در نظر خواهد داشت. ترامپ به دنبال این است که روسیه را از ایران و حزب‌الله دور کند آمریکایی‌ها در حال حاضر می‌گویند: چرا سیاست روسیه باید در جهت اهداف امپریالیستی باشد؟ آن‌ها در نهایت امیدوارند از طریق تحریم و تحت فشار قرار دادن ایران این بازی را ببرند.

ترامپ با سفر به عربستان سعودی سعی کرد آنچه که در طول این سال‌ها توسط اوباما نادیده گرفته شده بود را دوباره ببیند. کشور‌های سنی منطقه در طول 8 سال اوباما همواره با دلهره زندگی می‌کردند.

کشور‌های عرب سعی داشتند از این سفر برای مقابله با ایران و شیعه‌گری استفاده کنند، صرف نظر از اینکه این هدف تا چه اندازه محقق شده باشد، سفر اخیر ترامپ برای خود او پیروزی نمادینی به حساب می‌آمد.

استقبال ملک سلمان، پادشاه سعودی از ترامپ در فرودگاه ریاض متفاوت از استقبال او از اوباما بود و این خود پیام مهمی دارد. این استقبال نشان می‌دهد که او به گسترش روابط با آمریکا امیدوار است در حال حاضر هم سیاست دولت جدید آمریکا تغییرات بسیاری داشته است و با نگاهی به این سیاست‌ها مشخص است که آن‌ها به دنبال اجرای سیاست‌های با ثبات در قبال منطقه و متحدان خود هستند.