موفقیت استراتژی جعبه دربسته در برابر کره شمالی

کره شمالی سرانجام بار دیگر از احتمال مذاکره با ایالات متحده و کنارنهادن آزمایشهای هسته ای و آزمایشهای موشکهای بالستیک خود سخن گفت.آمادگی کره شمالی برای مذاکره با ایالات متحده در موضوعات مختلف در جاییکه ادبیات رهبران طرفین تا مرزهای جنگ پیش رفته بود بسیار قابل تامل است.

اکبر مختاری-نواندیش: کره شمالی سرانجام بار دیگر از احتمال مذاکره با ایالات متحده و کنارنهادن آزمایشهای هسته ای و آزمایشهای موشکهای بالستیک خود سخن گفت.آمادگی کره شمالی برای مذاکره با ایالات متحده در موضوعات مختلف در جاییکه ادبیات رهبران طرفین تا مرزهای جنگ پیش رفته بود بسیار قابل تامل است.

ممکن است بسیاری این سوال مهم را مطرح کنند که دلیل این تغییر رویه حتی تنها بصورت اعلانی و موقت چیست؟ایا رهبران کره شمالی از ایدئولوژی خویش برگشته اند؟ نگارنده برای پاسخ به سوالات فوق از مولفه های دو نظریه واقع گرایی کلاسیک و واقع گرایی ساختاری وام میگیرد.

واقع گرایان کلاسیک بسیار به اصل بقا در سیاست توجه مینمایند و واقع گرایان ساختاری توجه ویژه به مقوله امنیت و نقش پراهمیت ساختار نظام بین الملل توجه میکنند.پی گیری استراتژی تجدیدنظرطلبانه در سیاست خارجی نسبت به نظام بین الملل توسط رهبران کره شمالی از دهه پنجاه میلادی سده بیستم تا کنون هزینه های بسیاری را به این کشور از نظر اقتصادی و امنیتی تحمیل کرده است.

استراتژی برهم زننده نظم بین الملل از سوی رهبران این کشور سبب ساز تحریمهای فزاینده اقتصادی و سیاسی برای کره شمالی گردیده است تاجاییکه از اوایل دهه نود میلادی تا پایان نیمه اول سده بیست ویکم طی بیست سال جمعا دومیلیون نفر براثر فقر و گرسنگی در این کشور جان خویش را از دست داده اند.

با فروپاشی شوروی و تغییر ساختار نظام بین الملل دوقطبی به تک قطبی سیاستهای حاکمان ایدئولوژیک کره شمالی هیچ تفاوت جدی که نکرد بلکه با دستیابی به بمب هسته ای و هیدروژنی تنش زایی این کشور در عرصه بین الملل هرچه بیشتر فزونتر گردید.

جایگاه و موقعیت خاص جغرافیایی کره شمالی بدلیل هم مرزی و همسایگی با چین و حمایت مادی ومعنوی چین از این کشور تاحدود زیادی مانع رویارویی قدرتهای بزرگ به رهبری ایالات متحده با این کشور شده است.اگرچه دستیابی به سلاح اتمی بطور نسبی سبب ساز نوعی بازدارندگی دفاعی و نظامی امنیت ساز برای کره شمالی گردیده است لیکن هزینه های مربوط به سیاستهای ملتهب کننده منطقه ای رهبران کره شمالی چنان عرصه را برای حاکمان و رهبران این کشور تنگ کرده است که گویی چاره ای جز تغییر سیاست حتی بطور موقت برای حاکمان آن باقی نگذارده است.

با روی کارامدن دونالد ترامپ تنش های لفظی و گاه عملی طرفین بر نگرانیها از جنگ احتمالی دو کشور افزود.این جنگ لفظی میان رهبران امریکا و کره شمالی تا بدانجا پیش رفت که دونالد ترامپ در سخنرانی اش در مجمع عمومی از با خاک یکسان کردن کره شمالی در صورت ادامه روند فعلی سخن گفت.طی یکسال اخیر بدلیل فشارهای اقتصادی آمریکا واروپا و کره جنوبی و حتی چین به کره شمالی چنان عرصه اقتصادی برای این کشور تنگ گردیده است که انتخاب مذاکره بجای جنگ از سوی رهبران سیاسی کره شمالی آنچنان هم تعجب آمیز نمینماید.

در مجموع حاکمان کره شمالی بخوبی دریافته اند که بقا بر هرایدئولوژی برتری دارد و اگر روزی توجه فراگیر به ایدئولوژی، منافع و بقا آنها را تامین میکرد حالا تغییر رویه حتی در کوتاه مدت میتواند اهداف آنها را پیش برد.

اقتصاد فروپاشیده کره شمالی دیگر توانایی مقاومت در برابر بیشینه سازی تحریمهای اقتصادی غرب و شورای امنیت سازمان ملل را ندارد و هر خطایی که سبب ساز جنگ و به تبع آن آسیب به کشورهای همسایه یا حتی کشورهای غربی از سوی حاکمان کره شمالی گردد در آن هنگام دیگر از کره شمالی بهنگام عملیات تلافی جویانه چیزی باقی نمیگذارد.

در نهایت باید اذعان کرد استراتژی "جعبه دربسته" و منزوی سازی سیاسی و اقتصادی هرچه بیشتر کره شمالی نتیجه بخش بوده است همانی که سبب شده است باری دیگر این کشور به میز مذاکره احتمالی بازگردد.

گزارش خطا