سیدمحمود میرلوحی: راه نجفي بايد ادامه يابد

محمدحسین ‌جعفری‌ در آرمان نوشت: کافی بود تنها شش ماه از اقدامات شهردار ضد فساد در مدیریت شهر تهران بگذرد تا سریالی از اتهام‌‌ها و اقدامات عجیب و غریب علیه او مطرح شود. نجفی که با هدف شفاف سازی و پایان بخشیدن به وضعیت افسارگسیخته مدیریت سازمان شهرداری تهران، سکان هدایت شهر را در دست گرفته بود آنچنان در طول شش ماه گذشته به بهانه‌های گوناگون مورد هجمه دلواپسان مدعی قرار گرفت که کمتر مدیری توان تحمل چنین حملات تبلیغاتی را داشته و دارد. دلیل استعفای نجفی گرچه به بیان ایشان و اعضای شورای شهر چیزی جز مشکلات شخصی او نبوده اما تاثیر عملیات روانی علیه اقدامات وی را در اتخاذ این تصمیم نمی‌توان انکار کرد. شاید این سرنوشت هر مدیر ضدفسادی باشد که برای اصلاح امور مورد هجمه افرادی قرار می‌گیرد که منافع خود را در خطر می‌بینند. با این حال آنچه بیش از هر چیز دیگر از اهمیت فراوان برخوردار است عدم توقف جریان شفاف سازی و جلوگیری از ویژه خواری در کشور است.

 پیرامون این موضوع و وضعیت موجود در مدیریت شهری تهران «آرمان» با سیدمحمود میرلوحی عضو شورای شهر تهران به گفت‌وگو پرداخته که در ادامه می‌خوانید.

برآورد شما از وضعیت حاکم بر مدیریت شهری تهران چیست و عملکرد شهردار تهران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

انتخابی که مردم در 29 اردیبهشت داشتند به این معنا بود که ما به عقب برنمی‌گردیم و با رأی مردم بار دیگر ثابت شد که جامعه به عقب برنمی‌گردد و باید رقبای اصلاحات بپذیرند که اگر خود را آماده تحولات جدید نکنند مردم برای همیشه آنان را فراموش خواهند کرد. ما هم به عنوان اصلاح‌طلبان امروز این دغدغه را داریم که جامعه از ما عبور نکند. بنابراین مسیر تحولات به طور قطع به سمت دلواپسان نخواهد بود. بر همین اساس برای ما هم جای تردید نخواهد ماند. حالا تا 19 فروردین که قرار است مساله استعفای آقای نجفی بررسی شود مشخص خواهد شد که یا آقای نجفی از استعفا منصرف می‌شود و یا شورا در این خصوص تصمیم خواهد گرفت. در اینجا دو مساله مطرح است. یکی تصمیم آقای نجفی است که امیدواریم از این تصمیمی که اکنون گرفته منصرف شود. مساله دوم این است که تصمیم شورا چه خواهد بود. شورا در روز چهارشنبه گذشته نشان داد که از خدمات و اقدامات مدیریتی آقای نجفی رضایت و به مشکلاتی که آقای نجفی درگیر آن است، توجه دارد و با حساسیت پیگیر رفع مشکلات ایشان است و حاضر نیست که به سادگی تصمیم آقای نجفی را بپذیرد. طبیعی است که افکار عمومی به سادگی از این مساله نخواهد گذشت و ما به عنوان منتخبان مردم در شورای شهر باید پاسخگوی سوالات و ابهامات موجود در جامعه باشیم. آقای نجفی دلیل استعفای خود را مشکلات شخصی از جمله بروز بیماری عنوان نموده است اما نه اذهان عمومی جامعه و نه اعضای شورای شهر نمی‌توانند قانع شوند که دلیل استعفای ایشان فقط این مورد باشد. چه آقای نجفی در این پست بمانند و چه بروند این دوره با تلاش‌های ایشان یک دوره درخشان خواهد بود که جلوی رانت‌خواری‌ها گرفته شده و می‌توان از این دوره کوتاه نیز به عنوان یک دوره موفق در مدیریت شهری نام برد. فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی نیز در نشست مشترکی که با اعضای شورای شهر داشتند و با طرح مباحث در این خصوص به اتفاق آرا بر این عقیده بودند که تلاش‌ها و زحمات آقای نجفی در شهرداری بسیار مفید بوده و اگر مسیر تعامل و اعتدال را بپیماییم مقرون به مصلحت شهر و شورا و شخص آقای نجفی خواهد بود.

آقای شهردار علت استعفای خود را بیماری عنوان کرده‌اند، آیا این مساله صحت دارد و تصمیم شورا در خصوص استعفای آقای نجفی چیست؟

مشکل جسمی ایشان محرض است چرا که از قبل نیز ایشان مشکل قلبی داشتند. در جلسه‌ای که با ایشان داشتیم از وی سوال شد که آیا به طور واقع دلیل استعفا بیماری است که ایشان جواب دادند که وجود بیماری محرز است و توصیه پزشکان این است که از فضای استراس‌زا دور باشم. با این حال اعضای شورا از ایشان تقاضا کردند که تا 19 فروردین به رغم کسالتی که دارند همچنان عهده‌دار مدیریت شهر باشند تا در این مدت مشکلی به وجود نیاید آقای نجفی هم قبول کردند تا 19 فروردین همچنان با قدرت و تمام توان خود وظایف محوله را به انجام رسانند تا مشکلی از لحاظ مدیریتی برای شهروندان پیش نیاید. باید منتظر باشیم و ببینیم تا روز 19 فروردین چه می‌شود. امیدواریم تا آن روز ایشان از تصمیم خود منصرف شوند و همچنان به عنوان شهردار تهران در خدمت مردم باشند. همان‌طور که قبلا اشاره کردم این قضیه دو طرفه است؛ تصمیم شهردار به استعفا و قبول یا رد این درخواست توسط شورا. یعنی اگر شورا استعفای ایشان را قبول نکند آقای نجفی باید کماکان به عنوان شهردار عهده‌دار مسئولیت شهرداری تهران باشند. این حق شوراست که استعفای آقای نجفی را بررسی کند و در این خصوص اظهار نظر کند. بنابراین باید منتظر شویم تا روز 19 فروردین که اولین جلسه شورا تشکیل می‌شود به نتیجه قطعی برسیم.

با توجه به اقدامات شهردار تهران در شفاف‌سازی و مبارزه با فساد گسترده در شهرداری برنامه بعدی شورا در ادامه مبارزه با ویژه‌خواری در سازمان شهرداری چگونه است؟

این تعهد شورا نسبت به رأی مردم است که همچنان روند شفاف‌سازی را ادامه دهد. یکی از شروطی که شهردار باید داشته باشد پاکدستی و تشکیل یک تیم پاکدست است و بر همین اساس آقای نجفی انتخاب شدند. اگر ما امروز سعی داریم آقای نجفی را متقاعد کنیم که بماند به این دلیل است که همه شاهد فعالیت مثبت ایشان و تحول در شهرداری و همچنین شفاف سازی در مسائل مالی شهرداری توسط ایشان بوده‌ایم. ولی اگر به هر دلیلی ادامه فعالیت ایشان میسر نباشد، این تعهد شورا به مردم است که روند مبارزه با فساد و بهبود شرایط کار در شهرداری و مدیریت شهری همچنان با قدرت و انگیزه بالا ادامه یابد. تقاضای همه اعضای شورای شهر از مردم این است که همچنان نسبت به موضوع شفاف‌سازی و اصلاح در شهرداری تهران حساس و این مساله را پیگیری نمایند. این حق شهروندان است که خواهان یک سیستم مدیریت سالم و شفاف در شهرداری باشند.

برآورد شما از عملکرد شش ماهه آقای نجفی چیست و مدیریت ایشان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ما شاهد فساد گسترده‌ای در مدیریت قبلی شهرداری بودیم. تلاش ما این است که عقد قرارداد‌ها در واگذاری‌های غیر مصوب و غیر قانونی، بی‌انضباطی‌های مالی گسترده و امثال این نوع رفتارها دیگر در شهرداری رخ ندهد و دوباره تکرار نشود. در شش ماه فعالیت آقای نجفی به عنوان شهردار تهران به وضوح مشخص شد که چه اتفاقاتی رخ داده است. شهرداری تهران که 52 هزار میلیارد بدهی داشته است و حتی برای پرداخت حقوق کارکنان خود مجبور به گرفتن وام بود، امروز در شرایطی قرار دارد که تنها با اتخاذ چند تصمیم خوب مثبت مانند ایجاد خزانه متمرکز که توسط آقای نجفی و همکارانش گرفته شد و با یک مقایسه ساده با وضعیت گذشته، تفاوت را احساس خواهید کرد. مدیریت سابق تهران حتی تا ماه‌های تیر و مرداد برای اداره شهر وام دریافت می‌کرد در حالی که در شش ماهه دوم سال که آقای نجفی عهده‌دار مسئولیت شهرداری شدند با وجود هزینه‌هایی که شامل عیدی و کارانه بود به مراتب هزینه بسیار کمتری بر شهرداری تحمیل شد. آقای نجفی و تیم ایشان با سرعت خیلی زیادی توانستند انضباط را در مسائل مالی شهرداری اداره کنند و برای ایجاد یک نظم و نظام در شهرداری شبانه روز در حال برنامه‌ریزی و طرح‌ریزی بودند و در این راه به موفقیت هم رسیدند.

یکی از اقدامات آقای نجفی مقابله با بحث هولوگرام‌ها بود که تبعات زیادی برای شهرداری ایجاد کرد. در خصوص هولوگرام‌ها و تاثیر آن بر اشاعه فساد مالی در شهرداری توضیح دهید.

یکی از مباحثی که آقای نجفی با قدرت با آن مقابله کردند مساله هولوگرام‌ها بود. در شهرداری سابق تهران برخلاف همه مقررات، موضوعی ابداع شد که از نظر حقوقی جزو اوراق بهادار بود. به عنوان مثال پیمانکاری پروژه‌ای را اجرا کرده و حال از شهرداری طلب دارد، شهرداری به جای آنکه این بدهی را نقدی پرداخت کند در ازای این بدهی به فرد هولوگرام می‌دهد. ایراد فروش هولوگرام در آن بود که فرد با در دست داشتن آن می‌تواند در هر نقطه از تهران، با استفاده از آن جهت متراکم‌سازی اقدام و یا مجوز ساخت را به فرد دیگر واگذار کند. از آنجا که این هولوگرام قابل واگذاری است، حلقه گسترده‌ای از فساد تحت همین عنوان شکل گرفت. تنها در ماه‌های تیر و مرداد یکی از طرف‌های شهرداری مدعی بود هزاران میلیارد از شهرداری طلب دارد و موضوع به هولوگرام مربوط بود. جالب اینکه بعد از بررسی‌های دقیقی که توسط آقای نجفی و تیم ایشان صورت گرفت، مشخص شد که نه تنها شهرداری بدهکار نیست بلکه در همان مورد خاص 3800 میلیارد طلبکار است اما در کمال تاسف و به دلیل وضعیت نابسامان و هرج و مرج حاکم بر شهرداری طرف مورد نظر خود را طلبکار شهرداری معرفی می‌کرد. به طور قطع نمونه‌هایی از این نوع باز هم وجود دارند. این بی‌انضباطی‌ها و تخلفات در گزارش تغییر و تحول آمده است. بنابراین امیدواریم که ضمن اینکه شورا نسبت به مردم متعهد است، افکار عمومی نیز پیگیر این وضعیت و شفاف سازی باشند و این موضوع را در ردیف مطالبات خود قرار دهند.

در صورتی که آقای نجفی استعفای خود را پس نگیرند گزینه بعدی برای شهرداری تهران چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

ما امیدواریم که آقای نجفی از تصمیم خود منصرف شوند اما اگر هم به هر دلیل ایشان نپذیرفتند که در شهرداری بمانند این وظیفه شوراست که نفر بعدی که به عنوان شهردار معرفی می‌گردد، همچون آقای نجفی عمل کند. معیارانتخاب آقای نجفی هم بر همین اساس بود که ما ایشان را شخصیتی مدیر و پاکدست می‌شناسیم که نسبت به فساد حساسیت خاصی دارند و نسبت به شفاف‌سازی در حوزه مدیریتی خود بسیار متعهد و پیگیر هستند. به طور قطع اگر شورا قرار باشد شخص دیگری را برای این پست در نظر بگیرد باید کسی را انتخاب کند که دارای همین ویژگی‌ها باشد.

چرا آقای نجفی نسبت به پاکسازی حوزه مدیریتی خود از عناصر دور از گفتمان اصلاحات و مربوط به مدیریت قبلی اقدام نکردند؟

انتقاد وارده به آقای نجفی این است که چرا شیب تغییرات مدیریتی ایشان کند بوده است و با سرعت بیشتری مدیران قالیبافی را تغییر نداده است اما در اینکه 13 هزار و 800 نیرو را ظرف یکسال آخر مسئولیت خود در شهرداری مشغول کردند و 6 هزار نفر آنان دیپلم و زیر دیپلم هستند که از این غیر مسئولانه‌تر نمی‌شود رفتار کرد با یک سازمان مردمی و بیت المال اما آنها اینگونه عمل کردند و از آن بدتر اینکه اردیبهشت ماه و زمانی که می‌دانستند باید بروند و جای خود را به مدیران جدید بدهند، باز هم روزی100 نفر را در سازمان شهرداری استخدام کردند. برای ما جای تعجب است که چرا برخی از دستگاه‌‌های ناظر این تخلفات را می‌دیدند و سکوت می‌کردند و اقدامی از آنان دیده نشد اما در موارد بسیار بسیار سطحی‌تر که ربطی هم به بیت‌المال ندارد صدایشان به آسمان بلند می‌شود. اینها رفتارهایی است که باید در خصوص آن تامل جدی صورت گیرد و به طور قطع در روزهای آینده باید بیشتر پیرامون این قضایا با مردم صحبت کنیم.

در صورت کناره‌گیری آقای نجفی آیا شورای شهر پیگیر برنامه‌هایی نیمه تمام ایشان در شفاف سازی و روشنگری در سازمان شهرداری خواهد بود؟

این خواسته شورا بود که آقای نجفی این گزارش را تهیه کند اکنون هم کمیسیون‌های مختلف در شورا از جمله کمیسیون حقوقی و نظارت پیگیر این گزارش است. البته اولویت اول شورا مدیریت شهری است و سعی نداریم وقت زیادی را صرف گذشته کنیم اما برای بازپس گرفتن املاک و اصلاح موارد مهم، شورا پیگیر است و در خصوص حقوق مردم و بیت‌المال هرگز کوتاه نخواهد آمد و این یک مطالبه جدی از طرف مردم است و ما نیز متعهد به حفظ حقوق شهروندان هستیم و اجازه نخواهیم داد افرادی با سوء استفاده از موقعیت خود به تصرف غیرقانونی املاک و دست درازی به بیت‌المال ادامه دهند.

عملکرد شورای شهر و شهرداری تهران حاکی از آن بوده که این شورا و این مدیریت شهرداری در پی ارتقای وضعیت موجود است. اهداف و برنامه‌هایی که شورای شهر مصمم به اجرای آن است را توضیح دهید.

اینکه در آینده ما بتوانیم شهرداری را از لحاظ کیفیت و تخصص ارتقا دهیم و از شرایط مناسب‌تری برخوردار شود از برنامه‌های اصلی شورا است. ما اکنون می‌بینیم که دانشگاه‌های مهم کشور در تهران قرار دارند و سال‌هاست چهره‌های علمی و متخصص و تحصیل کرده از دانشگاه‌های شریف، تهران و امیرکبیر فارغ التحصیل شده‌اند اما هرگز از این نیروهای متخصص در مدیریت شهری استفاده نشده است و در عوض افراد بازنشسته و ناکارآمد سازمانی و جناحی خود را در پست‌های مدیریتی به‌کار گرفته‌اند و یا از پیمانکارانی در بخش‌های عمرانی استفاده شده که از لحاظ مالی قراردادهای آنان بسیار دارای شبهه بوده است که با بررسی‌های انجام شده می‌بینیم که 50 درصد این قرارداد‌ها بدون رعایت تشریفات صورت گرفته. این ظلمی است به چهره‌‌های متخصص و تحصیل‌کرده و نشانه مدیریتی سرشار از رانت و تخلفات اقتصادی است. آنها حاضر بودند افراد زیر دیپلم را به سازمان شهرداری تحمیل کنند اما از نیروهای متخصص و باسواد دانشگاه‌ها استفاده نکنند. در صورتی که می‌شد با امضای یک توافقنامه با دانشگاه‌های تهران و شریف و امیرکبیر از نیروهای مستعد و با انگیزه و متخصص این دانشگاه‌ها در بخش‌های مختلف مدیریت شهری استفاده نمود. در این دانشگاه‌ها نیروهای متخصص در حوزه عمران، مدیریت بحران، مدیریت کلان شهرها و بسیاری تخصص‌های دیگر هستند که می‌توانند تحول عظیمی در شهر تهران ایجاد کنند. بی‌توجهی به نیروهای متخصص و نادیده گرفتن متخصصان و دانش آموختگان دانشگاه‌های کشور همواره نتیجه‌ای نداشته غیر از فرار مغزها و ضرر و زیانی که به دلیل مدیریت سلیقه‌ای به کشور وارد می‌شود. در مدیریت سابق شهرداری حاضر نبودند نیروهای متخصص را به‌کار بگیرند اما در مقابل حدود 6000 نفر نیروی دیپلمه و زیر دیپلم را به سازمان شهرداری تحمیل کردند که فاقد تخصص بودند. در چنین شرایطی آیا شورا می‌تواند بی‌تفاوت ظاهر شود؟ به طور قطع ما نمی‌توانیم در خصوص این همه تخلفات کوتاه بیاییم.

 به امید خدا ما پیگیر تمام این موارد و این تخلفات خواهیم بود و به تدریج نتایج بررسی‌های شورا را به استحضار مردم خواهیم رساند. وقتی ما در خصوص تعیین تکلیف نیروهای غیر متخصصی که بی‌حساب و کتاب و بر اساس روابط اقدام کردیم شاهد هجمه تبلیغاتی عظیمی از طرف دلواپسان بودیم که اقدام شورای شهر را نکوهش می‌کردند و در مقابل این اقدام جبهه گرفتند ولی با کمال تاسف در مقابل مهاجرت فارغ‌التحصیلان دکترا و فوق لیسانس‌های متخصص از کشور و عدم به‌کارگیری آنان در مدیریت‌های شهری و کشوری هیچ واکنشی از خود نشان نمی‌دهند و حاضر نیستند از مدیریت سابق شهرداری بپرسند که چرا اینگونه و غیر مسئولانه عمل کرده است.

 چرا با پیمانکارانی همکاری کردید و با رانت و بدون اساس و ضوابط قراردادهای نامعقول منعقد کردید؟ به طور قطع در آینده نزدیک نسبت به موارد تخلفات مدیریت سابق شهرداری شفاف سازی جدی صورت خواهد گرفت. باید مردم از عملکرد آقای نجفی و اقدامات ایشان در گزارش تغییر و تحول و صدور بخشنامه در خصوص تمرکز بودجه و بسته شدن جریان هولوگرام و اصلاحاتی که در این دوره انجام شده است آگاه شوند.