كدام «گزينه نخست‌ وزیرى عراق» براى ايران بهتر است؟

یک کارشناس عراقی، با اشاره به نتایج اخیر انتخابات عراق و تاکید مقتدا صدر در تشکیل یک دولت تکنوکرات و ملی‌گرا بدون دخالت هیچ کشور خارجی، تصریح کرد: در حال حاضر برای تشکیل دولت عراق و تعیین نخست‌وزیرآینده این کشور ،چند سناریو مطرح است.

به گزارش ایسنا، باقر حکیم، عصر روز یکشنبه در نشست تخصصی "بررسی روندهای پیش رو در عراق فردا" گفت : همان طور که پیش‌بینی می‌شد درصد مشارکت مردم در این دوره از انتخابات پارلمانی عراق پایین بود و کمیسیون برگزاری انتخابات در این کشور، میزان مشارکت مردم را 44 درصد عنوان کرد.

وی با اشاره به برخی از دلایل کاهش مشارکت مردم عراق در چهارمین دوره انتخابات پارلمانی این کشور اظهار کرد: در این انتخابات شاهد حضور پررنگ طرفداران مقتدا صدر بودیم. آن هم به این دلیل است که طرفداران مقتدا صدر افرادی بسیار حماسی هستند و در تصمیم‌گیری‌های خود به شدت به رفتار رهبرشان نگاه می‌کنند در همین چارچوب مقتدا صدر طرفدارانش را به شرکت در انتخابات تشویق کرد و آن‌ها نیز مشارکت حداکثری داشتند.

وی با بیان اینکه حضور پررنگ طرفداران مقتدا صدر و کاهش مشارکت دیگر اقشار مردم یکی از دلایلی است که باعث شده ائتلاف سائرون در انتخابات پیشتاز شود.

باقر حکیم در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد سناریوهای پیش رو برای تشکیل دولت و تعیین نخست‌وزیر آینده عراق خاطرنشان کرد: سناریو اول این است که آقای نوری مالکی و العبادی که هر دو از حزب الدعوه هستند با یکدیگر ائتلاف کنند و در کنار آن آقای حکیم و هادی عامری نیز به آن‌ها بپیوندند و در اثر این ائتلاف، ائتلاف بزرگ شیعیان را تشکیل دهند.

وی در تشریح دومین سناریو گفت: در این سناریو صحبت از ائتلاف آقایان مقتدا صدر، حیدر عبادی و آقای حکیم هست. آقای مقتدا صدر برموضوع نخست وزیر شدن آقای عبادی نظر مثبتی دارند ولی گویی شروطی نیز در این چارچوب مد نظرشان است از جمله اینکه آقای عبادی از حالت حزبی خارج شود و شخصیتی تکنوکرات به خود بگیرد.

حکیم سناریو سوم را تحقق توافق ملی در عراق عنوان کرد و گفت: این بهترین سناریو برای آینده عراق است. توافقی که همه از آن راضی باشند و همه گروه‌ها در تشکیل دولت و امور دخالت داشته باشند و به اندازه آرایشان در تحولات سیاسی عراق از نفوذ برخوردار باشند.

این کارشناس مسائل عراق همچنین چهارمین سناریو را در این چارچوب تشریح کرد که مقتدا صدر بتواند با شخصیت‌هایی چون حیدر عبادی، عمار حکیم و هادی العامری رییس ائتلاف فتح به توافق برسد و اقدام به تشکیل دولت کند.

وی با بیان اینکه مقتدا صدر به هیچ عنوان نمی‌تواند با نوری مالکی به توافق برسد چرا که دارای اختلافات عمیقی با اوست در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: ما امروز در عراق نیازمند یک نگاه فراملی، فراقومی و فرامذهبی هستیم.

حکیم عراق پیش رو را عراقی جدید عنوان کرد و در تشریح ویژگی‌های آن گفت: در عراق جدید تروریست‌ها حضور ندارند. مراکز اهل سنت دیگر منبع تروریست‌ها نیست و حشدالشعبی به همراه ارتش عراق امنیت این کشور را تضمین می‌کند و در همین چارچوب شاهد به وجود آمدن یک نگاه فراملی، فراقومی و فرامذهبی در عراق هستیم.

اعراب اهل تسنن ، به سمت گروه‌های شیعه‌ای تمایل دارند، که به دنبال کاهش نفوذ ایران در عراق هستند

در ادامه این برنامه ارشاد رشیدی مدرس دانشگاه، نیز با بیان اینکه در انتخابات سال 2018 اهل سنت عراق توانستند 52 کرسی کسب کنند این در حالی است که 25 تا 30 درصد جمعیت عراق را اهل سنت تشکیل می‌دهند ادامه داد: آرای اهل سنت عراق در انتخابات 2018 نسبت به 2014 کاهش پیدا کرده است و این موضوع به عوامل مختلفی بازمی‌گردد.

وی حضور میلیتاری گروه حشدالعشبی در مناطق اهل سنت را در این زمینه موثر عنوان کرد و گفت: در همین چارچوب می‌بینیم که در استان نینوا که استانی سنی‌نشین است گروه‌های شیعه فتح و نصر در مجموع 10 کرسی به دست آورده‌اند که این رقم قابل توجهی است.

این استاد دانشگاه در ادامه به برخی از اظهار نظرها در داخل عراق مبنی بر مهندسی شدن این انتخابات اشاره کرد و گفت: برخی از گروه‌ها و شخصیت‌های عراقی از جمله آقای ایاد علاوی عنوان کردند که این انتخابات برنامه‌ریزی شده بوده و خواهان ابطال آن بودند در حالی که کمیسیون برگزاری انتخابات در این کشور این موضوع را رد کرده و همچنین کشورهایی چون ترکیه، ایران، آمریکا و همچنین اتحادیه اروپا با صدور پیام هایی به نوعی این انتخابات را تایید کردند.

وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد اعراب اهل تسنن در عراق به سمت گروه‌های شیعه‌ای تمایل داشته باشند که به دنبال فاصله‌گیری از ایران و کم رنگ کردن نفوذ تهران در عراق هستند، اظهار کرد: در ایجاد این تمایل فضای تبلیغاتی جبهه ضد ایرانی برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز موثر بوده است.

رشیدی با بیان اینکه در همین چارچوب اهل سنت عراق خواهان ائتلاف با گروه‌های شیعه‌ای هستند که کمتر به ایران وابسته باشند ،تصریح کرد: باید به این موضوع توجه داشت که بسیاری از عراقی‌ها چه شیعه، چه سنی و کرد با دخالت خارجی‌ها در عراق مخالف هستند. در شب انتخابات که تاحدودی نتایج آرا مشخص شده بود طرفداران آقای صدر در خیابان‌ها شعار می‌دادند که ایران و آمریکا باید از عراق خارج شوند. آن‌ها می‌گویند عراق نباید به محل رقابت تهران و واشنگتن تبدیل شود.

این کارشناس مسائل امور عراق ادامه داد: در این دوره اعراب اهل تسنن اعلام کرده‌اند که تمایل دارند پست ریاست جمهوری به آن‌ها تعلق بگیرد چرا که معتقدند در این پست قدرت مانور بیشتری در فرایند سیاسی عراق دارند.

این استاد دانشگاه با اعتقاد به اینکه اگر جریان اهل تسنن در جریان قدرت در عراق بازی داده نشود، سیاست مرکز گریزی را در پیش خواهند گرفت و حتی ممکن است بحث فدرال شدن و مستقل شدن از عراق را مطرح کنند، در بخش دیگری از صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: باید به این نکته توجه داشته باشیم که موضوع کمرنگ شدن حضور ایران در عراق از سوی برخی از کشورها نیز دنبال می‌شود.

بهترین سناریو برای ایران این است که «حیدر العبادی »همچنان در سمت نخست‌وزیری عراق باقی بماند

در ادامه این برنامه اردشیر پشنگ ، دیگر کارشناس مسائل عراق که در این نشست حضور داشت،با بیان اینکه حزب مسعود بارزانی در انتخابات سال 2018 توانست 25 کرسی را به دست آورد، تصریح کرد: در این انتخابات پیش‌بینی می‌شد که حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق به دلیل بحران جانشینی، افزایش اختلافات داخلی و همچنین نوع عملکرد آن‌ها پس از برگزاری رفراندوم در منطقه اقلیم ، با شکست سختی روبه‌رو شود و آرایشان به شدت کاهش پیدا کند اما بر خلاف این پیش‌بینی‌ها آن‌ها توانستند 18 کرسی را کسب کنند،در حالی که در انتخابات قبل 21 کرسی را به دست آورده بودند.

وی با بیان اینکه این تعداد آرای اتحادیه میهنی کردستان عراق این ظن و گمان را در بین برخی تقویت کرد که در بعضی از مناطق انتخابات به صورت مهندسی شده برگزار شده است ،خاطرنشان کرد: باید به این موضوع توجه داشت که مشارکت کردها در این دوره از انتخابات بیشتر از سایر مناطق عراق بوده است.

وی همچنین با بیان اینکه در این دوره از انتخابات در مناطق کردنشین آرای اسلام‌گرایان افول کرده و در مجموع آن‌ها توانسته‌اند 4 کرسی به دست بیاورند، خاطرنشان کرد: جنبش گوران نیز در حالی که در دوره پیشین 9 کرسی به دست آورده بود، در این دوره 4 کرسی را توانست کسب کند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر دیگر شاهد وحدت دو حزب مهم کردستان عراق یعنی حزب دموکرات و اتحادیه میهنی کردستان نیستیم و این موضوع بر روی تحولات اقلیم و عراق تاثیرگذار است خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد که آقای بارزانی به دنبال این است که با آقای مقتدا صدر همکاری کند ،چرا که او از اولین کسانی بود که پیروزی مقتدا صدر را به وی تبریک گفت.

پشنگ با اعتقاد به اینکه عراق جدیدی شکل نگرفته، بلکه شرایط سیاسی جدیدی در این کشور به وجود آمده است در مورد بهترین سناریو برای ایران در ارتباط با آینده عراق گفت: بهترین سناریو برای ایران این است که عبادی در سمت نخست‌وزیری باقی بماند چرا که او همچنان تلاش خواهد کرد که با موضوع ایران با احتیاط برخورد کند و در این شرایط بسیار مهم است که یک فضای روانی ضد ایرانی نیز در عراق شکل نگیرد.

وی در پایان گفت: مقتدا صدر از یک سیاستمدار آرمانی در حال حرکت کردن به سمت یک سیاستمدار پراگماتیست و عملگرا است.

گزارش خطا