حمله همه‌ جانبه برای ناکار کردن دولت

شهروند- آیت وکیلیان: اکنون می توان گفت که استیضاح های دومینویی اعتبار مجلس را خدشه دار می‌کند؛ مجلس در ۲ سال گذشته در طرح استیضاح رکورد زده. کافی است که استیضاح های اواخر سال گذشته و سال جاری را در نظر بگیرید، آن وقت متوجه می‌شوید که مجلس دهم از این اهرم قانونی خود به صورتی مضاعف بهره گرفته تا جایی که استیضاح را کم‌ارزش کرده است. مجلس هر ماه ساز استیضاح را علیه دولت کوک می‌کند. طراحان که عقبه و تبار سیاسی‌شان مشخص است، گویی شرایط کنونی کشور و منطقه و مقتضیات زمانی را در نظر نمی‌گیرند. بحث استیضاح به اندازه ای مطرح شده که مردم هر ماه به انتظار نشسته اند تا وزیری زیر تیغ استیضاح برود. این مسأله به اندازه ای تکرار شده که صدای علما و مراجع تراز اول نیز درآمده است؛ آیت الله مکارم شیرازی در ابتدای درس خارج خود درمسجد اعظم قم با اشاره به شرطی شدن مسئله استیضاح گفته که «استیضاح وزیرانی که در برابر دشمن ایستاده اند به صلاح نیست.» این مفسر قرآن در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرده که «اخیراً پشت سر هم مجلسی‌ها، وزرا را استیضاح می‌کنند که شاید تغییر وزرا به مصلحت کشور نباشد البته دولت و وزرا بی‌اشکال نیستند ولی خوب است عزیزان از استیضاح‌های پشت سر هم صرف‌نظر کنند و سؤال و ایراد بگیرند و انتقاد کنند.» در ادامه به تشریح استیضاح شوندگان و علل و عوامل آنها پرداخته‌ایم که از نظر می‌گذرد.  

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه

یک جایی از کار باید سراغ وزیر امور خارجه می‌آمدند. حمله‌ها و انتقادات به محمدجواد ظریف در مجلس نهم هم با عتاب بیشتری صورت می‌گرفت، اما تا این‌جای کار در حد سوال از وزیر پیش رفته بود، اما اکنون پای او را  به‌عنوان نخستین وزیر خارجه که در معرض استیضاح قرار گرفته، به میان آورده‌اند. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، بررسی استیضاح وزیر خارجه را در جلسه علنی یکشنبه آینده (یازدهم آذرماه) این کمیسیون خبر داده و تاکید کرده که کمیسیون با رعایت بی‌طرفی نظرش را اعلام می‌کند. همزمان کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در مورد طرح استیضاح ظریف گفته که «سیاست خارجی ایران در خط مقدم جبهه دیپلماسی قرار دارد، به همین علت استیضاح ظریف در این شرایط مناسب نیست و می‌دانم که فراکسیون‌های مجلس هم از این موضوع استقبال نکردند.» رئیس دفتر رئیس‌‌‌جمهوری نیز طرح استیضاح ظریف را سیاسی دانسته و در این مورد اظهار کرد: «۱۰ مورد را برای استیضاح مطرح کرده‌‌‌‌اند، اما معلوم نیست که چرا موارد دیگر غیر از بحث پولشویی را تا به امروز مطرح نکرده بودند. این عده دنبال فشار به دولت هستند.» برخی از رسانه‌های همسو (روزنامه جوان) با طراحان استیضاح نیز از قبل پیش‌دستی کرده و ناکامی در استیضاح وزیر امور خارجه را این‌گونه توجیه می‌کنند که «برکناری ‎ظریف کار مجلسی نیست که با ‎موگرینی عکس یادگاری می‌اندازد. نمایندگان چه در ‎استیضاح موفق شوند و چه نشوند، بازی را به ظریف باخته‌اند.»

 

علی لاریجانی، رئیس مجلس

اما طرح استیضاح رئیس مجلس اتفاقی است که برای نخستین بار رخ داده و به همین دلیل است که برخی کارشناسان معتقدند آیین‌نامه داخلی استیضاح رئیس مجلس را پیش‌بینی نکرده است. طرح استیضاح رئیس مجلس به نوعی پاتک پایداری‌ها به دیگر نمایندگان بوده است. سوءاستفاده سیاسی پایداری‌ها از دیگر نمایندگان به کرات اتفاق افتاده است. همین اتفاق در مورد طرح استیضاح علی لاریجانی نیز صورت گرفته است؛ در همین خصوص  یکی از نمایندگان امضا‌کننده استیضاح رئیس مجلس به «اعتمادآنلاین» گفته که «ما درخصوص تذکر به رئیس که نباید خودتان را تضعیف کنید، آن نامه را امضاکردیم، نه به خاطر استیضاح.» همین مسأله را یکی از نزدیکان پارلمانی رئیس مجلس (کاظم جلالی) نیز این‌گونه توضیح می‌دهد که «دوستان نامه‌ای را نوشتند، اما ظاهرا برخی دوستانی که آن را امضا کردند، گفتند که اصل امضایشان برای استیضاح نبود و تصورشان این بود که برای این است که موضوعی رسیدگی شود. بنابراین برخی از دوستان امضایشان را پس گرفتند و از حد نصاب افتاد.»

محمود حجتی، وزیر کشاورزی

نورمحمد تربتی‌نژاد، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس از تقدیم طرح استیضاح وزیر جهاد کشاورزی به هیأت رئیسه خبر داده است. سیدراضی نوری، نماینده شوش در این مورد می‌گوید: «این طرح تنها به امضای اعضای کمیسیون کشاورزی رسیده است و با تقدیم آن به هیأت‌رئیسه روال قانونی خود را طی خواهد کرد.» یک عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در حاشیه نشست علنی دیروز در مورد طرح استیضاح حجتی بیان کرد: «تقاضای استیضاح محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی چندی پیش در مجلس شورای اسلامی کلید خورد.» نوری ادامه داد: «این طرح تنها به امضای اعضای کمیسیون کشاورزی رسیده است و با تقدیم آن به هیأت رئیسه روال قانونی خود را طی خواهد کرد.» اما محورهای استیضاح محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی کدام‌ها هستند؟ در میان آنها می‌توان به «عدم اجرای قانون تعیین نرخ محصولات اساسی کشاورزی و تعیین نرخ پایین خرید تضمینی گندم، دلیل ممنوعیت صادرات محصولات مازاد کشاورزی، عدم اجرای قوانین برنامه ٥ ساله ششم اقتصاد اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و بودجه سنواتی بخش کشاورزی و عدم اجرای بند «خ» ماده ٣٣ و بند «د» در سری ١٦ قانون برنامه ٥ ساله توسعه ششم اقتصادی جمهوری اسلامی توسط دولت و بخشودگی سود و کارمزد و جریمه‌ وام‌های دریافتی کشاورزی خسارت‌دیده از حوادث غیرمترقبه و امهال اصل وام کشاورزی اشاره کرد.

 مخالفان، طراحان استیضاح هستند

ابوالقاسم رئوفیان، فعال سیاسی اصولگرا

 نمایندگانی که طرح استیضاح علی لاریجانی، رئیس مجلس را پیش کشیده‌اند، به این مسأله توجه نکرده‌اند که اساسا در قانون چنین مسأله‌ای مطرح نشده است. طرح استیضاح رئیس مجلس در تاریخ سیاسی جمهوری اسلامی پدیده‌ای جدید محسوب می‌شود و مبنای قانونی ندارد. استیضاح را می‌توان حق طبیعی نمایندگان مجلس دانست، اما همین نمایندگان باید اقتضائات و شرایط را لحاظ کنند. اگر رویکرد نمایندگان در موضوع استیضاح، غیرسیاسی باشد، یعنی آغشته به اغراض سیاسی نباشد، می‌توان آن را امری قانونی و طبیعی قلمداد کرد. اما اگر نمایندگان مسأله استیضاح را به‌عنوان انتقام و تسویه‌حساب سیاسی در نظر بگیرند، متاسفانه باید گفت در این‌جا استیضاح جایگاهش در راستای مطامع و مصالح جناحی تنزل پیدا کرده است. در این صورت می‌توان گفت هر گونه طرح استیضاح ظلم به نمایندگان، ظلم به دولت و ظلم به وزراست. طرح هر استیضاحی باید دارای الزامات قانونی، عقلانی و به لحاظ حقوقی قابل دفاع باشد. اما طرح این استیضاح‌ها بیشتر به گروکشی سیاسی شبیه است. این استیضاح‌ها هم مجلس را لوث کرده و هم اعتبار امر سیاسی استیضاح را. برخی نمایندگان مجلس گویا جز استیضاح کار دیگری ندارند. این رفتارهای غیرحرفه‌ای، بیش از همه بعضی از نمایندگان مجلس را در مظان برخی اتهامات قرار می‌دهد. این‌که در جامعه این باور ایجاد شود که برخی ابتدا طرح استیضاحی را امضا می‌کنند و سپس با وزیر وارد مذاکرات «خاص» می‌شوند، واقعا در شأن مجلس و دولت است؟ آیا رواست این گمانه‌زنی در جامعه ایجاد شود که استیضاح را پس گرفتند، چون امتیاز گرفتند یا استیضاح کردند، چون به توافقات مبتنی بر منافع فردی و جناحی نرسیدند؟ وانگهی مگر مجلس کار و وظیفه دیگری ندارد؟ این همه طرح و لایحه در نوبت‌اند. آن همه قانون، قدیمی شده‌اند و نیاز به بازنگری دارند. چرا زمان و توانی را که باید صرف امور مهم کشور و کارهای بر زمین مانده کنند، صرف استیضاح‌های بیهوده می‌کنند؟ استیضاح‌هایی که ذره‌ای برای مردم سود ندارد. نوع انتخاب وزرا و افرادی که می‌خواهند استیضاح کنند، نشان می‌دهد که استیضاح‌کنندگان چه کسانی هستند. مخالفان آنها همان طراحان استیضاح هستند.

مخاطبان گرامی : به شما عزیزان پيشنهاد مى كنيم "مطالب پیشنهادی" زير را هم مطالعه كنيد: