هر آنچه که باید از "آنفولانزا" بدانید: چگونه از شر این ویروس در امان بمانیم؟

نواندیش: هر ساله با آغاز فصل پاییز آنفولانزا به یک اپیدمی در کشور تبدیل می شود، اما به نظر می رسد امسال شدت این بیماری به ویژه در برخی استان ها از سال های گذشته بیشتر بوده به طوری که هر روز آمار تازه ای از قربانیان این بیماری به ظاهر ساده به گوش می رسد.

به گزارش نواندیش، حال آنچه همه باید بدانند نخست روش های پیشگیری از این بیماری است با اقدامات بسیار ساده نظیر شستن مداوم دست ها می توان در برابر ویروس آنفولانزا مقاوم شد، همچنین نکته مهم این است که در صورت ابتلا هم باید به سرعت نسبت به درمان آن اقدام نمود.

آخرین وضعیت آنفولانزا در کشور

محمدمهدی گویا رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در نشست خبری که با موضوع آنفلوآنزا برگزار شد، اظهار داشت: طی سه هفته گذشته موج اول این بیماری در کشور با شدت زیاد فعال شده است، اما شیوع این بیماری تنها مختص به کشور ما نیست و در تمام منطقه خاورمیانه و حتی برخی از کشورهای اروپایی شاهد گسترش این بیماری هستیم.

 وی با بیان اینکه ویروس آنفلوآنزا به دو نوع H1N1 و H3N2 تقسیم‌بندی می‌شوند گفت: در نوع اول تعداد مبتلایان بیشتر گزارش شده است و این نوع ویروس به صورت شدیدتری بیماران را درگیر می‌کند.

گویا افزود: هر چه موج ابتلا در کشور زودتر فعال شود، میزان شیوع از لحاظ مناطق جغرافیایی و تعداد مبتلایان افزایش خواهد داشت.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه استان‌های قزوین، آذربایجان شرقی و غربی، کرمانشاه، تهران، اصفهان، سمنان، مازندران و گلستان بیشترین تعداد مبتلایان را به خود اختصاص داده‌اند، افزود: این ویروس کماکان در کشور فعال است و ظرف اواخر هفته گذشته نیز گزارش‌ها درباره افزایش تعداد مبتلایان بیشتر بوده است.

گویا در ادامه با بیان اینکه طی گزارش‌های رسیده تاکنون 15 نفر بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست داده‌اند، توضیح داد: اغلب این افراد مبتلا به بیماری زمینه‌ای بوده‌اند یا اینکه سن آنها بالای 65 سال بوده است.

وی تاکید کرد: استان‌های تهران و مازندران و آذربایجان شرقی بیشترین آمار فوتی‌ها را به خود اختصاص داده و تمام این افراد در بیمارستان بستری بوده و تحت درمان قرار داشته‌اند، اما برخی از این افراد یا واکسینه نشده بودند یا پس تشدید بیماری به مراکز درمانی مراجعه کرده بودند.

آیا آنفولانزا کشنده است؟

آنفولانزا در حالت عادی کشنده است و با مراقبت های پزشکی قابل درمان است، اما تحت شرایطی ممکن است باعث مرگ هم بشود. یورونیوز در این باره می نویسد:

در میان مبتلایان به آنفولانزا دو گروه سنی بیشتر از سایر گروه‌ها در معرض مرگ ناشی از این بیماری قرار دارند: کودکان زیر ۵ سال و سالمندان بالای ۶۵ سال.

افرادی که در میان این دو گروه سنی قرار دارند، در صورتی که دچار بیماری‌های قلبی-عروقی، بیماری‌های ریوی، بیماری‌های‌ نقص‌ ایمنی‌، سرطان‌ در مراحل پیشرفته و یا دیابت باشند نیز در معرض خطر مرگ ناشی از آنفولانزا قرار دارند.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد افرادی که از بیماری‌های قلبی-عروقی رنج می‌برند، در زمان ابتلا به آنفولانزا ۶ برابر بیشتر از حالت عادی در معرض سکته قلبی قرار می‌گیرند.

در زمان ابتلا به آنفولانزا ممکن است افراد دچار عفونت ثانویه شوند. عفونت ثانویه در کودکان، سالمندان و بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی، بیماری‌های‌ نقص‌ ایمنی‌، سرطان‌ در مراحل پیشرفته و دیابت، به دلیل ضعف سیستم ایمنی ممکن است با خطراتی همراه باشد. در عفونت ثانویه باکتری‌ها به بدن فرد مبتلا به آنفولانزا ویروسی حمله کرده و با تشدید بیماری و همچنین ایجاد عفونت‌های جدید در حلق، گوش و بینی و همینطور ریه، سبب تضعیف بیشتر سیستم ایمنی شده و به دلیل عدم توانای بدن این افراد در مبارزه با عفونت‌های ویروسی و باکتریایی ممکن است جان خود را از دست بدهند.

آیا می‌توان از مرگ ناشی از آنفولانزا جلوگیری کرد؟

پاسخ این است که با اتخاذ کردن شیوه‌ها و راه‌های درست پیشگیری و درمان می‌توان از مرگ بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری جلوگیری کرد. یکی از راه‌های پیشگیری از مرگ، تزریق واکسن آنفولانزا در ابتدای فصل سرماست. واكسن آنفلوآنزا یک واكسن غیرفعال حاوى ویروس كشته شده آنفلولانزا است. این واكسن دستگاه ایمنى میزبان (گیرنده واكسن) را تحریك مى‌كند تا علیه ویروس آنفلوآنزا پادتن (آنتی‌بادی) بسازد.

بنا به دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت، تقریبا برای همه افرادی که بیشتر از ۶ ماه سن دارند، به ویژه افرادی که در معرض خطر هستند، می‌توانند از این واکسن برای پیشگیری از ابتلا با آنفولانزا استفاده کنند. با این حال باید توجه داشت که این پیشگیری نسبی است چرا که ویروس آنفولانزا به سبب خصوصیات ویژه ژنتیکی می‌تواند با تغییراتی در ساختار ژنتیکی و پروتئینی خود به اشکال جدیدی درآید که در مقابل واکسن مقاوم است.

گروه‌های در معرض خطر نامبرده شده در بالا، درصورت ابتلا به آنفولانزا بهتر است با پزشک خود مشورت کنند بخصوص اگر بیماری آنان بیشتر از یک هفته طول کشیده و یا علائم آن شدیدتر شود. تب بالا، گوش‌درد و گلودرد می‌تواند از علائم ابتلا به عفونت ثانویه باشد و درصورت بروز این علائم حتما باید به پزشک مراجعه کرد و در صورت لزوم تحت درمان آنتی‌بیوتیکی قرار گرفت.

علائم آنفولانزا و راه های درمان

این بیماری عمدتا توسط ویروس‌های خانواده «ارتومیکسوویروس‌ها» ایجاد شده که خود به سه دسته (َA, B, C) تقسیم می‌گردد. ویروس آنفولانزا می‌تواند دو گروه جانوری یعنی پستانداران و پرندگان را درگیر کرده و حتی ‌در میان این دو گروه جابجا شود.

تب، تعریق، سردرد، درد عضلات و مفاصل، گلو درد، احتقان بینی، عطسه و سرفه از علائم آنفلوآنزا است و بیماری معمولا بین دو تا هفت روز ادامه می‌یابد.

بسیاری از مردم بر این باورند که عامل این بیماری سرمای هوا است. درحالی که تنها دلیل ابتلا به آنفولانزا عفونت ویروسی است که ارتباطی با هوای سرد ندارد. در فصول پاییز و زمستان عواملی مانند باز شدن مدارس و تماس کودکان با هم، تمایل بیشتر مردم به ماندن در فضاهای سرپوشیده و خشکی هوا به این ویروس‌ها اجازه پخش و تکثیر می‌دهند. به همین علت شیوع این بیماری در فصول سرد بیشتر از فصول گرم است.

براساس برآورد سازمان جهانی بهداشت سالانه حدود ۳ تا ۵ میلیون نفر به بیماری آنفولانزا مبتلا شده و از این تعداد حدود ۲۹۰ هزار تا ۶۵۰ هزار نفر در جهان در اثر ابتلا به آن جان خود را از دست می‌دهند.

مهم ترین نکته اما در درمان هر بیماری پرهیز از خوددرمانی است، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در این مورد اظهار داشت: خوددرمانی از جمله نکاتی است که نگرانی ما را در پی دارد و باعث تشدید این بیماری می‌شود، همچنین مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای این بیماران اثر چندانی ندارد. همچنین بهترین دارو برای مبتلایان استفاده از استامینوفن‌های ساده، مایعات گرم و استراحت در منزل است.

وی با بیان اینکه استفاده از داروهای کورتن‌دار در زمان شروع این بیماری به هموطنان توصیه نمی‌شود، افزود: وقتی پزشکی به بیماری توصیه می‌کند که باید در بیمارستان بستری شود، باید به توصیه وی توجه ویژه داشت، به دلیل اینکه وقتی فردی به این بیماری مبتلا شده و در جمع‌هایی مانند مدرسه و یا محل کار حاضر می‌شود، ممکن است بیماری را به دیگران انتقال دهد.

چگونه از ابتلا به آنفولانزا پیشگیری کنیم؟

پیشگیری از آنفولانزا راحت تر از آن است که فکرش را بکنید با شستن دست ا می توان به راحتی از این بیماری پیشگیری کرد، مدیر مبارزه با بیماری‌های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در گفتگو با ایسنا با بیان اینکه تولید واکسن محدود است و بهتر است ابتدا گروه‌های پرخطر این واکسن را دریافت کنند، ادامه داد: مهم‌ترین مسئله این است که افراد مبتلا در هنگام سرفه و عطسه از ماسک و دستمال استفاده کرده و سپس آن به طور صحیح معدوم کنند.

مجید شایسته با اشاره به اینکه افراد باید به شست و شوی دست‌ها توجه کافی داشته باشند، افزود: دست‌ها می‌توانند ویروس‌ها را منتقل کنند بنا بر این دست ها را مرتب وقتی از بیرون می آیید بشویید و از تماس آن با چشم و دهان پرهیز کنید.