واکنش ایران به رفتار متناقض عربستان درباره حج

علی‌رضا رشیدیان ـ رییس سازمان حج و زیارت ـ درحالی‌که قبلا اعلام کرده بود اعزام زائران ایرانی برای شرکت در مناسک حج، از ششم تیرماه (پایان این هفته) آغاز می‌شود، گفت: عربستان هنوز درباره برگزار شدن یا نشدن حج و یا صور احتمالی برگزاری آن، اعلام موضع نکرده است.

به گزارش ایسنا، وی افزود: گله اساسی به مسؤولان عربستانی درباره مساله مهم حج، به عنوان وجب شرعی، وارد است. می‌طلبید که دولت عربستان کنسرسیومی را با دعوت از نمایندگان کشورهای مختلف تشکیل دهد و نظر آن‌ها را درباره اقداماتی که برای برگزاری این واجب شرعی می‌توانند انجام دهند، دریافت کند تا تکلیف این واجب شرعی سریع‌تر مشخص شود. متاسفانه عربستان علی رغم مکاتبات و تماس‌های مکرر همکاران ما در دفتر نمایندگی ایران، هیچ پاسخی جز دعوت به صبر و شکیبایی و اینکه به‌زودی اعلام وضعیت خواهند کرد، نداده است.

او با اشاره به دو نامه‌ای که ایران برای تعیین تکلیف حج به عربستان فرستاده است، اظهار کرد: ما به عنوان کشور مسلمان خود را مکلف می‌دانستیم با توجه فراگیری ویروس کرونا، به وزارت حج عربستان پیشنهادهایی در ارتباط با پروتکل‌های بهداشتی بدهیم. به عنوان کشور جمهوری اسلامی، برای همفکری، همراهی و همکاری اعلام آمادگی کردیم، ولی پاسخی دریافت نکردیم.

رییس سازمان حج و زیارت به رفتار متناقض عربستان اشاره کرد و افزود: عربستان از یک طرف درهای حرم‌های مکه و مدینه را باز می‌کند و دستورالعمل سختگیرانه‌ای را به اجرا می‌گذارد و نشان می‌دهد که خود را برای برگزاری حج آماده می‌کند، از سوی دیگر وقت‌کشی می‌کند و پاسخگوی کشورها نیست و در ظاهر نشان می‌دهد توانایی و ظرفیت لازم برای ارائه خدمات سالم به حجاج را ندارد.

رشیدیان یادآور شد: در قسمت اول قرارداد حج عربستان با کشورها، تاکید شده است عربستان خود را ملکف می‌داند تعهدات لازم را برای راحتی، سلامتی، عزت، کرامت، امنیت و آرامش حجاج ایرانی و سایر کشورها اجرا کند. اگر دولت عربستان با هر چند درصد ظرفیتی که درنظر دارد تصمیم بگیرد حج امسال را برگزار کند، این آمادگی از سمت ایران وجود دارد که سهم خود را مطالبه کند و اعزام زائران را آغاز کند.

او که با رادیو معارف گفت‌وگو می‌کرد، ادامه داد: ۹۵ درصد ثبت‌نام کاروان‌ها انجام شده و تمام تمهیدات برای اعزام زائران ایرانی فراهم شده است، نزدیک به ۱۵ دستورالعمل بهداشتی نیز برای تمام مراحل حج تهیه شده است. نمایندگی ولی فقیه در امور حج هم با استفتاء از ۱۲ مرجع تقلید مجوزهای لازم را برای انجام مناسک حج در شرایط کرونا دریافت کرده است. با توجه به تجربه سال‌های گذشته و زمانی که آنفلوانزای خوکی در حج شایع شد، همه پیش‌بینی‌ها شده است؛ سالی که آنفلوانزای خوکی در حج شایع شد ما حتی یک نفر فوتی نداشتیم، آنفلوانزای خوکی که از کرونا خطرناک‌تر بود.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به هماهنگی‌هایی که با ستاد مدیریت و مقابله با کرونا شده است، شرایط بازگشت زائران ایرانی در صورت برگزاری حج را این‌چنین شرح داد: حدود ۱۵۶ صفحه دستورالعمل برای تمام مراحل حج تهیه شده است، ما با همکاری کارشناسان وزارت بهداشت برای قربانگاه، وقوف اضطراری، رستوران‌های بین راهی، اتوبوس‌ها، زیارت‌های دوره، اعزام و بازگشت زائران پروتکل نوشته‌ایم، در هتل‌های محل استقرار زائران در مکه و مدینه اتاق‌هایی برای قرنطینه احتمالی درنظر گرفته شده است. سوای گزارش‌هایی که کادر درمان حج درباره وضعیت سلامت زائران تهیه می‌کنند، هنگام بازگشت به کشور زائر در فرودگاه تب‌سنجی و مشاوره می‌شود. موارد مشکوک به یکی از مراکز درمانی با هماهنگی وزارت بهداشت منتقل و قرنطینه می‌شوند و طی ۴۸ ساعت دو آزمایش روی آن‌ها انجام می‌شود و اگر وجود بیماری کووید ۱۹ اثبات نشد، آن فرد ترخیص می‌شود. به زائران توصیه می‌شود استقبال در فرودگاه نداشته باشند و دید و بازدیدها را به مدت دو هفته به تاخیر اندازند.

رشیدیان درباره برگزاری جلسه شورای عالی حج که حدو دو هفته پیش برای تصمیم‌گیری درباره حج درخواست آن مطرح شده بود، گفت: بزودی با معاون اول رییس‌جمهور این جلسه برگزار می‌شود، امیدواریم آنچه خیر و صلاح دین و ملت است، تصمیم گرفته شود.

پیش‌تر، رویترز به نقل از دو منبع آشنا به موضوع حج در عربستان گزارش کرده بود: دولت سعودی در نظر دارد تنها تعداد اندکی به عنوان امری نمادین را برای حج بپذیرد و محدویت‌هایی نظیر محدویت سنی و بررسی های بیشتر پزشکی را اعمال کند. به گفته این منابع مطلع، احتمالا از هر کشور ۲۰ درصد سهمیه زائران پذیرفته می‌شود. اما برخی منابع از فشار برخی مقام‌ها برای لغو مراسم حج که از اواجر ژوییه آغاز می‌شود خبر دادند.

نشریه «فایننشیال تایمز» پس از آن، به نقل از یک مقام عالی‌رتبه وزرات حج و عمره عربستان از احتمال لغو حج به دلیل شیوع ویروس کرونا، برای نخستین بار از سال ۱۹۳۲ تاکنون، خبر داد. با این حال این کشور از روز گذشته درهای مسجدالحرام و مسجدالنبی در شهرهای مکه و مدینه که محل اجرای مناسک حج است، را باز کرده است.

اندونزی، هند، سنگاپور، مالزی، آفریقای جنوبی و برونئی از جمله کشورهایی هستند که تا این لحظه از حضور در مناسک حج، اعلام انصراف کرده‌اند. شماری از زائران تایلند نیز از حضور در حج امسال منصرف شده‌اند.