هراس از ليدرى خاتمى

آرمان مــلي – ياسمين طالقاني: اصلاحات بدون ليدر آرزوي آنهاست؛ البته حق دارند چراکه جريان اصولگرايي، جريان هزار رهبري است و همه آنها براي خودشان اين حق را قائل هستند که به ارائه مسير بپردازند. نکته جالب ماجرا اين است که در صورت مخالفت با ديدگاه آنها، جنگ داخلي در اردوگاه اصولگرايي آغاز و افشاگري‌هايي درباره همديگر مي‌کنند که به‌کلي فراموششان مي‌شود هدف آنها پيروزي در انتخابات و نه رو‌کم‌کني خودي‌هايشان است. جبهه پايداري از يک‌سو، موتلفه از سوي ديگر يا جامعه مدرسين و غيره هر کدام بر طبل رهبري جريان اصولگرايي مي‌کوبند تا در نهايت با تبادل امتياز ميان آنها به خواسته يک جريان توجه مي‌شود تا گزينه نهايي از سوي آنها انتخاب و معرفي شود. اين روال در ميان اصلاح‌طلبان معمول نيست و مشخص است که چه نهادي متشکل از چه نيروهايي براي تصميم نهايي چگونگي شرکت درانتخابات تصميم‌گيري مي‌کند. نکته قابل توجه اينجاست که اگر حزبي قائل به پيروي از تصميم نهايي نباشد اين حق را براي خودش قائل نيست که تصميمات متفاوت اخذ و به آن عمل کند، چراکه به‌خوبي مي‌داند منزوي شده و توسط مردم و نه اعضاي احزاب ديگر، از دايره اصلاح‌طلبي حذف خواهد شد.

کارگزاران حذف نشد، تقويت شد
برخي حضور و مشارکت حزب کارگزاران در انتخابات مجلس يازدهم در عين سکوت ساير احزاب اين جريان را نوعي اختلاف در ميان اصلاح‌طلبان مي‌دانند که اين برداشت غلطي است. در پاسخ به اين منتقدان بايد يادآور شد که اين حزب تصميم خودسرانه براي ارائه ليست انتخاباتي براي مجلس يازدهم نداشت و با اطلاع بزرگان جريان اصلاحات اين تصميم اخذ و اجرا شد و از سوي ديگر اگر به بيانيه حزب کارگزاران رجوع شود که در آن تاکيد شده بود: «کارگزاران سازندگي ايران» به‌عنوان يک حزب قانوني برآمده از گفتمان انقلاب اسلامي و وفادار به قانون اساسي و به‌عنوان يک «حزب اصلاح‌طلب و اعتدالگرا» که اصلاح‌طلبي را پيش از دوم خرداد 1376 و اعتدالگرايي را قبل از انتخابات 24 خرداد 1392 شروع کرده است و به‌عنوان يک حزب پارلمانتاريست که با مشارکت در انتخابات و رقابت با محافظه‌کاران در مجلس پنجم به ايجاد بالاترين نرخ مشارکت در رقابت‌هاي پارلماني جمهوري اسلامي کمک کرد، به دلايل راهبردي تصميم گرفت از «فهرست‌هاي انتخاباتي حداقلي» متناسب با امکان معرفي نامزد اصلاح‌طلب (و تا حد ممکن حزبي) در حوزه‌هاي انتخابيه حمايت کند» که اين اقدام کارگزاران نه‌تنها سبب نارضايتي اصلاح‌طلبان ديگر نشد بلکه ادله آنها براي ارائه ليست و مشارکت در انتخاباتي را که مي‌دانستند پيروز نخواهند بود مورد تمجيد قرار دادند. اکنون کارگزاران يکي از احزاب اصلي و مهم در تصميمات نهايي جريان اصلاحات است.

تلاش براي ايجاد شکاف‌
دلواپسان اصولگرا که از اختلافات و درگيري‌هاي درون‌اردوگاهي خودشان خسته هستند؛ از هر راهي براي ايجاد اختلاف در جريان اصلاحات بهره مي‌برد و ظاهرا هم مسير حزب کارگزاران برايشان ناخوشايندتر از ساير احزاب اصلاح‌طلب است؛ به همين دليل به جست‌وجو ميان اظهارات کارگزاران مي‌پردازند تا شايد اين‌بار بتوانند با طرح ادعاهاي من‌درآوردي سبب شکاف در جريان اصلاحات شوند. مانند ادعاهاي خامي که يکي از رسانه‌هاي آنها پس از اظهارت اخير محمد عطريانفر منتشر کرد. مشرق‌نيوز به نقل از عطريانفر نوشت: «نظر رئيس دولت اصلاحات تقريبا مي‌تواند گفتمان تمام‌کننده و سخن پاياني جمع باشد، بايد تصميم نهايي را از زبان ايشان بشنويم. البته پيشينه و تجربه عملي کارگزاران و ارتباط با آقاي خاتمي، نشان مي‌دهد که اصلاحات به‌سوي عقلانيت و اعتدال خواهد رفت و اين رويکرد مي‌تواند راهگشا باشد. به نظر مي‌رسد آقاي خاتمي در افق پيش‌رو به ديدگاه کارگزاران نزديک هستند و از ديگراني که موضع راديکال دارند، فاصله جدي خواهند داشت.» اين سايت دلواپس در ادامه چنين به ايجاد شکاف پرداخت: «اينکه عطريانفر قصد پاک کردن پرونده ليدر اصلاح‌طلبان را دارد يا دچار تحليل غلط است را نمي‌دانيم! اما اين را مي‌دانيم که ليدر يادشده همواره به‌مثابه يک آلت دست، توسط تندروهاي اصلاحات تنظيم حرکت مي‌شود. کمااينکه او در فتنه سال 88 با وجود اينکه مي‌دانست تقلبي در کار نيست اما به يک ضلع فتنه ‌تبديل شد يا در جريان انتخابات مجلس يازدهم نيز با اينکه خود بهتر از همه مي‌دانست «تحريم انتخابات» يک رفتار خائنانه و خروج رسمي از مردمسالاري است اما فرمان تحريم خاموش انتخابات را صادر کرد.» در نهايت اين دلواپسان اصولگرا واهمه خود از وحدت اصلاح‌طلبان و تبعيتشان از تصيم نهايي که با تاييد رئيس دولت اصلاحات اعلام مي‌شود، چنين نشان دادند: «اکنون و براي انتخابات 1400 نيز بايد ديد براندازان هسته سخت اصلاحات چه تصميمي مي‌گيرند تا ليدر اصلاح‌طلبان از آن تبعيت کند، نه اينکه در فضاي فانتزي تصويرشده از سوي عطريانفر معطل ماند.»

تلاش براي بي‌اعتماد کردن ليدر اصلاحات
دلايل هراس اصولگرايان واضح است. آنها به‌خوبي مي‌دانند، با وجود محدوديت‌هايي که براي رئيس دولت اصلاحات ايجاد کردند اما او نقش اصلي در موفقيت‌هاي اين جريان دارد، پس بايد راهکار ديگري اتخاذ کنند و به اين فکر افتادند تا از حزب کارگزاران به عنوان ابزار اختلاف‌آفريني استفاده کنند يعني با انتشار مواضع اعضاي اين حزب در تمجيد از عملکرد رئيس دولت اصلاحات چنين القا کنند که ايشان از سمت احزابي مانند اتحاد به سمت حمايت از کارگزاران چرخش داشته است تا در نهايت موجب نااميدي مردم از اصلاحات شده است.