کد خبر: ۱۲۱۴۵۵
تاریخ انتشار: ۰۹ اسفند ۱۳۹۹ - ۰۷:۰۰
جیمی کارتر رئیس جمهور اسبق ایالات متحده در سخنرانی سال ۱۹۸۰ که در پی شوک‌های نفتی سال‌های ۱۹۷۳ و ۱۹۷۹ صورت گرفت، گفت: تلاش هر بازیگر خارجی برای به دست آوردن کنترل منطقه خلیج فارس، حمله به منافع حیاتی آمریکا قلمداد خواهد شد و به هر طریقی از جمله استفاده از نیروی نظامی دفع خواهد شد! این جمله جیمی کارتر به پایه و اساس سیاست خارجی واشنگتن تبدیل شد تا جایی که امروز با گذشت بیش از 40 سال از بیان آن سیاست خارجی آمریکا در منطقه خاورمیانه همچنان حول محور همین یک خط می چرخد.

نواندیش - پرهام غنی: جیمی کارتر رئیس جمهور اسبق ایالات متحده در سخنرانی سال ۱۹۸۰ که در پی شوک‌های نفتی سال‌های ۱۹۷۳ و ۱۹۷۹ صورت گرفت، گفت: تلاش هر بازیگر خارجی برای به دست آوردن کنترل منطقه خلیج فارس، حمله به منافع حیاتی آمریکا قلمداد خواهد شد و به هر طریقی از جمله استفاده از نیروی نظامی دفع خواهد شد!

 

این جمله جیمی کارتر به پایه و اساس سیاست خارجی واشنگتن تبدیل شد تا جایی که امروز با گذشت بیش از 40 سال از بیان آن سیاست خارجی آمریکا در منطقه خاورمیانه همچنان حول محور همین یک خط می چرخد، اگرچه بسیاری معتقدند که با توجه به کاهش وابستگی آمریکا به نفت این منطقه نظر فوق دیگر اعتبار خود را از دست داده و منطقه خاورمیانه ارزش گذشته را برای واشنگتن ندارد، اما تجربه سال های اخیر ثابت کرد که این فرضیه به کلی ابطال پذیر است و ایالات متحده مادامی که در قامت یک ابرقدرت در نظام بین الملل ایفای نقش کند دست از سر این منطقه بر نخواهد داشت.

 

بسیاری انتظار داشتند که با تکیه بایدن بر صندلی اتاق بیضی کاخ سفید او به سرعت سیاست خارجی ترامپ را متحول کند، به عنوان مثال این طور تصور می کردند که او راه بازگشت به برجام را در پیش بگیرد و تمامی حمایت های خود از متحدان سنتی واشنگتن پایان دهد، اما آنچه در طول یک ماه گذشته رخ داد عکس این قضیه را اثبات کرد. بدون تردید آنچه در روزهای اخیر شاهد آن بودیم حکایت از بحرانی بی سابقه در سیاست خارجی آمریکا دارد!

 

در حوزه سیاست خارجی آمریکا همواره تفاوت دیدگاه به لحاظ رویکردی میان دموکرات ها و جمهوری خواهان وجود داشته اما انشقاق و دو دستگی امروز اگر نگوییم بی سابقه که به شدت کم سابقه است تا جایی که حتی به نظر می رسد دستگاه دیپلماسی دولت جدید آمریکا را فلج کرده است. برای کشف و تحلیل این اختلاف رصد مقالات انگلیسی زبان چهره های مطرح حوزه سیاست خارجی آمریکا آن هم در رسانه های جریان ساز مثل فارین افرز یا نشنال اینترست به اضافه بررسی مواضع اخیر دولت بایدن در  یکسری حوزه ها می تواند دید خوبی به ما بدهد.

 

در حال حاضر دو دیدگاه کاملا متفاوت بر سیاست خارجی آمریکا حداقل در قبال منطقه خاورمیانه و متحدین این کشور سایه افکنده، گروهی از دموکرات ها به ویژه دموکرات های ترقی خواه در کنار شخص رئیس جمهور حامی کاهش حمایت از متحدان عرب سنی آمریکا در خلیج فارس و تعامل با ایران هستند در حالی که گروهی دیگر عمدتا در میان جمهوری خواهان و البته بعضا خود دموکرات ها همچنان بر ادامه سیاست های پیشین واشنگتن در منطقه اصرار می ورزند.

 

به عنوان مثال، سناتور کریس مورفی، عضو کمیته روابط خارجی مجلس سنا در مطلبی برای نشریه فارن افرز، سیاست خاورمیانه‌ای ایالات متحده را ناکارآمد و منسوخ خوانده و تحلیل می‌کند که مناسب‌ترین راه گریز آمریکا از باتلاق جنگ‌ها و تنش‌های بی‌پایان در منطقه، جایگزینی این سیاست شکست‌خورده با یک دکترین جدید مبتنی بر دیپلماسی چند جانبه و نظام امنیت دسته جمعی است.

 

این سناتور دموکرات با حمله به دکترین کارتر معتقد است که آمریکا می بایست منطقه را ترک کند، او همچنین تاکید می کند: رئیس جمهور بایدن باید واقعیت‌های جدید را بپذیرد و روابط آمریکا در خلیج فارس را به گونه‌ای تنظیم کند که ارزش‌های آمریکایی را ارتقا بخشد و از گرفتاری‌های خارجی غیرضروری فاصله گرفته و صلح و ثبات منطقه‌ای را در اولویت قرار دهد.

 

سناتور دموکرات کانکتیکات و عضو کمیته روابط خارجی مجلس سنا، در پایان مقاله خود هم تاکید می کند: به عنوان یک موضوع کلی، سیاست خارجی ایالات متحده به طرز خطرناکی بی‌دلیل شده است؛ مثل ابزار موسیقی گرانی که نوازنده‌ای ندارد. رویکرد ایالات متحده در خلیج فارس، اکنون به‌گونه‌ای است که منافعش تغییر کرده اما سیاستش را ثابت نگه داشته و این بیشترین تناقض را دارد. بایدن فرصتی برای بازنشانی مشارکت واشنگتن با کشورهای حاشیه خلیج فارس دارد، دشوار و دردناک خواهد بود و اعتراضات بلندی را برمی‌انگیزاند، اما نظم حاصل از این امر سودمند خواهد بود و منافع ایالات متحده را پیش می‌برد و در عین حال کشورهای خلیج فارس را به آینده‌ای که ادعا و آرزو می‌کنند نزدیک می‌کند.

 

نقطه مقابل این عقیده اما گروهی جمهوری خواه قرار دارند، به عنوان مثال راسل برمن از چهره های نزدیک به جمهوری خواه در نشنال اینترست با حمله به سیاست های بایدن و همچنین نظرات آرمان گرایانه سناتور مورفی می نویسد: دولت و برخی اعضای کنگره به سمت ایران و دوری از شرکای سنتی واشنگتن یعنی ریاض و آنکارا تمایل دارند. این افراد همصدا با ایران می گویند که تمام مشکلات منطقه ناشی از حضور آمریکا و شخصیت شرکا و متحدان آن است. مفهوم این چشم انداز این است که آمریکا باید از مبارزات هژمونی منطقه‌ای ایران تبعیت کند. آنها سعی دارند به جای حمایت از دوستان، دشمنان آمریکا را در آغوش بگیرند. در طول چهار سال آینده، وظیفه سردخانه‌های آمریکا احتمالا جمع و جور کردن کشته‌هایی است که به واسطه این طرز فکر آمریکا روی دست ما خواهد ماند!

 

همین دو نظر جان مایه اختلافات امروز در حوزه سیاست خارجی آمریکا و یادآور مناظره های دهه 30 و 40 میلادی میان رئالیست ها و آرمان گرایان است، اختلافاتی که احتمالا دولت بایدن را به سمت ناکارآمدی می برد.

 

کدام گروه دست بالا را دارند؟

 

در موضوع برجام و همچنین موضع گیری دولت در ماجرای قتل عام پ ک ک ثابت شد گروه دوم یعنی مخالفان رئیس جمهور حتی در درون دولت هم از هر نظر دست بالا تر را دارند. در ماجرای قتل عام گروگان های ترک توسط "پ ک ک" وزارت امور خارجه بایدن در اقدامی عجیب که احتمالا برای خوشنود کردن کردها صورت می گرفت از محکوم کردن صریح جنایت رخ داده اجتناب کرد، اما درست روز بعد سخنگوی کاخ سفید در بیانیه ای کاملا متفاوت با وزارت خارجه در برابر فشارها تسلیم شده و حادثه رخ داده را محکوم کرد!

 

در هر حال با توجه به این تعارضات بنیادین به نظر نمی رسد بایدن قدرت مانور چندانی در مسائل کلیدی سیاست خارجی آمریکا همچون برجام داشته باشد و احتمالا او نیز مانند سلف خود در تغییر بنیادین سیاست خارجی آمریکا ناکام بماند. همانطور که گفته شد او و همفکرانش در حال حاضر دست پایین تر را دارند چرا که قدرت عمده در اختیار لابی ها اسلحه در کنار لابی ها سعودی و صهیونیستی است پس بدون مشورت و رضایت آنان تصمیم گیری در برخی حوزه ها به ویژه برجام امری بعید به نظر می رسد.

 

نکته دیگر اما در مورد حضور آمریکا در منطقه خاورمیانه است، به جرات ادعا می کنم که حضور ایالات متحده در منطقه خاورمیانه به تعهدات هژمونیک این کشور در نظام بین الملل بر می گردد و لزوما ربطی به نیاز این کشور به نفت ندارد، با این اوصاف واشنگتن طی 4 سال آینده نه تنها از حضورش در این منطقه نخواهد کاست بلکه به واسطه چشم انداز ترسیمی رقابت با روسیه و چین حتی بر دامنه این حضور هم خواهد افزود. یکی از اصلی ترین شعارهای بایدن در رسیدن به ریاست جمهوری احیای نقش رهبری آمریکا در جهان است و این مساله کاملا با کاهش نقش این کشور در منطقه منافات دارد.

نظر شما
* کد کپچا:
captcha

چهره بدون آرایش و تصاویر متفاوت از سیما تیرانداز (عکس)

اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش شد (عکس)

عکس‌های فراگیر از خانم خواننده و عشق جدیدش

عربستان «با این دختر» برای اولین بار در مسابقه دختر شایسته جهان شرکت می‌کند (عکس)

خدا کند این کار رئیسی، زاکانی و نمایندگان انقلابی برای خدا باشد! (عکس)

این خارجی پرسپولیس با همسرش به بازار تهران رفت (عکس)

خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)

ژست های عجیب الناز شاکردوست در سفر به بیستون (تصاویر)

عاشقانه بانو سوسانو با دخترش (تصاویر)

پوشش و استایل خوش آب و رنگ و نوروزی پریناز ایزدیار / تصاویر

جشن زیبای نوروز در آتشکده بهرام (تصاویر)

مراسم تشییع مرحومه زهرا شجاعی با حضور خاتمی (تصاویر)

پست آبی رنگ در پیج پرسپولیس! (عکس)

تیپ و استایل متفاوت الناز حبیبی و بهرام افشاری (عکس)

تبریز سفیدپوش شد (عکس)

زیبایی های قشم، بزرگترین جزیره ایران (تصاویر)

عکس خانوادگی وایرال شده وریا غفوری که به تازگی منتشر شده / همه درباره زیبایی این خانواده حرف می زنند (+عکس)

تصویری بی نظیر از رنگین کمان در میدان نقش جهان اصفهان (ویدئو)

تصویری متفاوت از نازنین بیاتی (عکس)

هادی چوپان در کنار مجسمه خودش و گرگ (تصاویر)

تغییر چهره ایرنه پاپاس، بازیگر هند جگرخوار در ۹۳ سالگی (تصاویر)

2 عکس جدید از تیپ و ژست دیدنی «سوسانو» در یک روستای زیبا در فرانسه

عکس / اتاق فرمان اتمی شوروی را ببینید

ماجرای سفر شاه به قم و ملاقات ۴۵دقیقه‌ای با آیت‌الله بروجردی (عکس)

تصاویر / تغییر تیپ و چهره سارا و نیکای سریال پایتخت بعد 10 سال

فیگور عضلات شکم هادی چوپان و رقیب آمریکایی او؛ کدایک بهتر است!؟ (عکس)

تصویری دیدنی از آنتونیو کوئین در اصفهان (عکس)

تغییر چهره جالب طناز طباطبایی در طی ۱۵ سال! (تصاویر)

استقبال پر شور از هادی چوپان در شیراز (تصاویر)

تصاویر دیدنی و وایرال شده از دونگ یی (هان هیو جو)

استوری سحر دولتشاهی از سریال افعی

هانیه توسلی با چهره بدون آرایش آفتابی شد (عکس)

کف و سوت برای معین و هایده در برنامه زنده شبکه سه با حاضران دستچین شده در استودیو! (ویدئو)

کنایه ستاره پرسپولیس به عدم دعوتش به تیم ملی + تصویر

سلفی هادی چوپان با کلاه قشقایی پس از قهرمانی در آرنولدکلاسیک (ویدئو)

این کلیپ «آقای همساده» با ماجرای کاظم صدیقی «وایرال» شد (ویدئو)

ژست علی دایی در کنار همسرش و خانم بازیگر (عکس)

نظر جالب عادل فردوسی پور درباره عملکرد نکونام در استقلال (ویدئو)

درج نام «خلیج فارس» در تصویر اکانت رسمی ناسا از زمین (عکس)

آرایش و پوشش متفاوت بهنوش طباطبایی! (عکس)

پوشش محسن افشانی بازیگر جنجالی و همسرش در افطاری ابراهیم رئیسی! (تصاویر)

اجرای زیبای داوود کیم (جای) خواننده کی پاپ کره ای در شبکه سه (ویدئو)

سعدالله امیر شقاقی مافیای شرط بندی، در ترکیه بازداشت شد + ویدئو

دیدار «عباس قادری» با ابراهیم رئیسی ! (عکس)

کیم جای (داوود کیم) خواننده موسیقی کی پاپ کره‌ جنوبی در برنامه محفل درخواست تسبیح کرد (+عکس و ویدئو)

استایل زیبا، ساده و خیره کننده «بهنوش طباطبایی» / عکس

بهاره افشاری و تغییر چهره‌اش ۱۸ سال پس از «او یک فرشته بود» (عکس)

آتش گرفتن یک پراید با نارنجک در چهارشنبه سوری پرند (ویدئو)

همسر و پسر نجم الدین شریعتی (عکس)

چهارشنبه سوری دیشب تهران از داخل هواپیما (ویدئو)

باشگاه پرسپولیس در آستانه دربی اینگونه پیام انگیزشی داد (تصویر)

تصاویر چهارشنبه سوری از برج میلاد: تهران شهر جنگ زده شد! (ویدئو)

انفجار مهیب در شب چهارشنبه سوری در استان خوزستان ! (ویدئو)

مجادله «خورشید خانم» مو طلایی با رضا رشیدپور بر سر جریمه ۳ میلیونی حجاب (+تصویر)

«یاسمین مقبلی» به زمین برگشت (ویدئو)

تجمع بازنشستگان در اعتراض به حقوق های زیر خط فقر + عکس

محمدرضا گلزار در جمع ملی‌پوشان ایران + عکس

رهبر انقلاب به فرماندهان کل ارتش و سپاه مدال داد (+عکس)

سرمربی پرتغالی سپاهان و همسر جوان و بازیگرش، شیدا مقصودلو در کنسرت علیرضا قربانی (ویدئو)

فیلم وایرال شده از حسین یکتا در شبکه افق در شب قبل انتخابات: هر کی نمی خواد رای بده بره ! (ویدئو)

حوادث چهارشنبه آخر سال: لحظه افتادن بمب دست ساز از دستان یک نوجوان (ویدئو)

استایل شیک و ورزشی مریم معصومی در ۳۶سالگی (عکس)

حفظ کرامت شهروندان به سبک دولت انقلابی: آقای رئیسی این عکس را دیده اید!؟ (تصویر)

حضور سحرگاهی رهبری در شهر ری (+ عکس)

عاشقانه اوسمار، سرمربی پرسپولیس با همسرش (عکس)

عاشقانه شهاب حسینی و همسر جدیدش در یک اکران خصوصی (تصاویر)

مجری زن صداوسیما آرزو کرد همه چیز به دوران قبل از رییسی بازگردد! / جبران مافات ژیلا صادقی با حمله به حسن روحانی! (ویدئو)

واکنش طنزآمیز عبدالکریم حسن به مردود شدن گلش در دیدار پرسپولیس - فولاد + تصویر

پیام سیدحسین حسینی به هواداران استقلال (اینستاپست)

استایل شیک و خاص بهاره افشاری در مراسم بزرگداشت علی نصیریان (عکس)

رونمایی بهنوش طباطبایی از مجسمه‌ زیبای خودش ! (عکس)

سخنان قدیمی سخنگوی دولت درباره قیمت ها وایرال شد! (ویدئو)

دختر ترامپ، بیل گیتس، ریانا و زاکربرگ در عروسی پسر ثروتمندترین مرد آسیا (+عکس)

واکنش باشگاه پرسپولیس به هت تریک اوسمار ویرا + عکس

آخرین حضور حسن روحانی در اجلاس خبرگان رهبری (عکس)

پرطرفدارترین