گزارش شورای آتلانتیک از لیست خرید نظامی تهران از مسکو؛ آیا روس ها تمایلی به فروش تجهیزات نو به ایران دارند؟!

نواندیش: سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران در سفر اخیر به مسکو در اواسط اکتبر با سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه دیدار کرد و تایید کرد که تهران ممکن است به خرید تسلیحات جدید روسی علاقه مند باشد.

به گزارش آریا سعادتمند از سرویس بین الملل نواندیش، آتلانتیک در مورد تلاش احتمالی ایران برای خرید تجهیزات روسی و تمایل این کشور بهفرومش آ نوشت: ایران اغلب برای تسلیحاتی که قادر به تولید آن در داخل نبود به روسیه روی آورده است، از جمله خرید سامانه موشکی زمین به هوای برد بلند اس-300 که با تأخیر زیادی تحویل داده شد. علاوه بر این، ایران زیردریایی های کلاس کیلو (Type 877EKM)، تانک های T-72، خودروهای زرهی پیاده BMP-2، بالگردهای Mi-17 و سیستم های مختلف ضد تانک (مانند موشک های هدایت شونده 9K115-2 Metis-M) خریداری کرده است.

خرید تسلیحاتی جمهوری اسلامی از روسیه به دهه 1990 بر می گردد، زمانی که ایران در حال بازسازی نیروهای مسلح خود پس از جنگ با عراق بود، در آن زمان روسیه هم با کمبود نقدینگی ناامیدانه به دنبال فرصت‌های صادراتی بود. دلایل متعددی وجود دارد که نشان می دهد روسیه در حال حاضر تامین کننده سخت افزار نظامی مناسبی برای ایران است. روسیه هیچ تحریمی علیه ایران به دلیل نقض حقوق بشر یا تروریسم ندارد که اکثر کشورهای غربی را از فروش سلاح به تهران منع می کند.

کرملین به چندین کشور دیگر تحت تحریم های غرب از جمله میانمار، سوریه، الجزایر و ونزوئلا هم سلاح صادر می کند. مزیت مهم دیگر برای ایران، هزینه نسبتاً پایین تهیه و نگهداری تجهیزات روسی است. به عنوان مثال، یک تانک Leopard 2A7+ ساخت آلمان که اخیرا توسط قطر و مجارستان خریداری شده است - تقریباً 10 میلیون دلار هزینه قیمت دارد، در حالی که قیمت واحد T-14 Armata روسیه حدود 4 میلیون دلار است. در حال حاضر، روسیه نیروهای زرهی خود را به انواع T-72B (B3 و B3M/B4) مجهز کرده است که هزینه هر تانک آن 2 میلیون دلار است. برای ایران که از انواع قدیمی تر تی-72 استفاده می کند، این یک ارتقاء منطقی خواهد بود، زیرا هم خدمه و هم پرسنل زمینی به زمان کمتری برای یادگیری نحوه استفاده از آنها نیاز دارند. سومین مزیت مهم برای ایران این است که قوانین روسیه شرکت ها را موظف به ارائه گزارش در مورد صادرات تسلیحات نمی کند و در واقع محرمانه بودن را تشویق می کند. این با اولویت ایران در مورد امنیت و دفاع همخوانی دارد.

چه نوع تجهیزاتی در لیست خرید ایران خواهد بود؟

آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا بر این باور است که ایران مایل به خرید جنگنده‌های سوخو Su-30، آموزش دهنده‌های Yak-130، تانک‌های T-90، سامانه‌های دفاع موشکی زمین به هوای S-400 و سامانه‌های موشکی متحرک دفاع ساحلی K-300P Bastion است. سرلشکر باقری در سفر اخیر خود به مسکو اظهار داشت که تهران به «جت های جنگنده، جت های آموزشی و بالگردهای رزمی روسیه» علاقه مند است.

در مورد هلیکوپترهای رزمی، ایران همچنان بل AH-1 SuperCobra آمریکایی را در اختیار دارد. برخی به صورت محلی مدرنیزه شدند، اما به دلیل کهنگی، قابلیت های قدیمی و کمبود قطعات یدکی، همه باید به زودی جایگزین شوند. روسیه به طور بالقوه می تواند یک نوع صادراتی ارتقا یافته از Mi-24 را ارائه دهد. Mi-35 نه تنها توسط روسیه، بلکه افغانستان (حداقل تا همین اواخر)، مالی، ونزوئلا، برزیل، آذربایجان و قبرس نیز مورد استفاده قرار می گیرد.  هلیکوپترهای Mi-24/35 به شدت زره پوش و مسلح هستند و می توانند به طور موثر از نیروها پشتیبانی کنند. مزیت دیگر این است که آنها می توانند نیروها را به مناطق دورافتاده ای که در نقاطی از ایران به وفور وجود دارد، منتقل کنند. سبد صادراتی روسیه همچنین شامل هلیکوپترهای تهاجمی Mi-28NE است که کارشناسان ایرانی به احتمال زیاد شانس دیدن آنها را در عراق داشتند، جایی که هنوز در هوانوردی ارتش عراق خدمت می کنند. با این حال، حتی تایید رسمی علاقه به این معنی نیست که سفارشات برای تجهیزات نظامی روسیه قطعی است. گزارش های رسانه ها در مورد خریدهای برنامه ریزی شده به ارزش 10 میلیارد دلار در سال 2016 هرگز به نتیجه نرسید. ملاحظات سیاسی - مانند شکست ایران در بازگشت به پایبندی به توافق هسته ای 2015، که مسکو یکی از امضاکنندگان آن است نیز ممکن است یک عامل باشد. روسیه در تامین سامانه پدافند هوایی اس-400 به ایران دست رد زده و بنا بر گزارش‌ها درخواست ایران برای تسلیحات تهاجمی را در گذشته رد کرده است. مسکو نمی‌خواهد توازن قوای منطقه‌ای را بی‌ثبات کند و روابط خوب خود با رقبای ایران، عربستان سعودی و اسرائیل را تضعیف کند. در نهایت، بزرگترین مانع ممکن است مشکلات عمیق و مستمر مالی ایران باشد. در شرایطی که جمهوری اسلامی در بحران اقتصادی جدی قرار دارد، دولت ممکن است اولویت های فوری تری نسبت به تجهیزات نظامی روسیه داشته باشد.