خربزه + عسل = مرگ؟

جمهوری اسلامی: چند وقت پيش يكي از همكارانمان بسيار نگران و مضطرب بود. وقتي دليل اين نگراني و اضطراب را از او پرسيديم، گفت: فرزندش خربزه و عسل را باهم خورده و حالا مي‌ترسد كه بلايي سرش بيايد. او البته سري هم به سايت‌هاي مختلف زده بود و مطالبي درباره مرگ ناگهاني در اثر خوردن همزمان خربزه با عسل خوانده بود و براي همين حال پريشاني داشت.

به همين بهانه، ‌سراغ دكتر "محمدحسين صالحي‌ سورمقي"، متخصص فارماكوگنوزي و استاد دانشكده داروسازي دانشگاه تهران رفتيم تا بيشتر با باورهاي گوناگوني كه درباره تداخل‌هاي غذايي وجود دارد، آشنا شويم.

* تداخل بين موادغذايي خاصي مانند خربزه و عسل يا ماست و ماهي به‌صورت علمي اثبات شده است؟

امكان تداخل غذايي با مصرف همزمان برخي موادغذايي وجود دارد اما متاسفانه تاكنون تحقيقات كامل و وسيعي روي اين تداخل‌ها انجام نشده كه بتوان نتيجه آنها را به شكل مقاله‌هاي علمي چاپ و به آن استناد كرد. يعني بيشتر باورها در مورد تداخل موادغذايي مختلف كه در ميان مردم رواج دارد، به‌صورت تجربي شكل گرفته‌اند. برخي از اين باورها درست و برخي ديگر نادرست هستند و نمي‌توان آنها را به تمام مردم با طبع و مزاج‌هاي مختلف تعميم داد.

* يعني باورها در مورد تداخل‌هاي غذايي را نبايد چندان هم جدي گرفت؟

نمي‌توانيم اين باورها را به صراحت تاييد يا تكذيب كنيم. به‌طور كلي، داروها با داروها، داروها با غذاها يا غذاها با غذاها مي‌توانند تداخل داشته باشند اما نكته مهم اينجاست كه تداخل‌هاي غذايي در موارد بسيار زيادي، تهديدي جدي براي سلامت فرد نيستند و زندگي او را تهديد نمي‌كنند، مثلا خوردن گوشت با ماست و دوغ باعث كاهش جذب آهن گوشت در بدن مي‌شود و به همين‌ دليل است كه خيلي‌ها توصيه مي‌كنند ماست و گوشت را باهم نخوريد اما اگر كسي غذاي گوشتي را با ماست و دوغ بخورد هم مشكل حادي برايش ايجاد نمي‌شود و فقط اختلالي در جذب آهن وعده غذايي به دليل مصرف يك ماده غذايي حاوي كلسيم به وجود مي‌آيد.

* پس نمي‌توان به اينكه در خيلي از سايت‌ها آمده است خوردن خربزه و عسل باعث مرگ آني مي‌شود هم اعتماد كرد؟

بحث خربزه و عسل تفاوت دارد. زماني كه عسل با خربزه مخلوط مي‌شود، تركيب‌هاي موجود در اين دو ماده خوراكي با يكديگر واكنشي نشان مي‌دهند كه نتيجه اين واكنش، به وجود آمدن يك ماده سفت و سخت است. به همين دليل، اگر خربزه و عسل باهم مصرف شوند، سفت شدن ماده حاصل از تركيب آنها، باعث مي‌شود هضم براي دستگاه گوارش بسيار سخت شود. در يك كلام اينكه خربزه و عسل، تركيبي ديرهضم و بدهضم است. در موارد بسيار زيادي هم ديده شده افرادي كه خربزه و عسل را باهم خورده‌اند، دچار دل‌دردهاي شديدي مي‌شوند. البته اين دل‌دردها در حدي نيستند كه بتوانند منجر به مرگ يا مرگ آني افراد سالم شوند.

* تداخل‌هاي غذايي براي تمام افراد به يك صورت ايجاد مي‌شوند؟

نه. ممكن است برخي علايم تداخل‌هاي غذايي، در يك نفر به شدت بروز كند ولي فرد ديگري با خوردن همان موادغذايي، دچار هيچ عارضه يا مشكلي نشود. قدرت هضم، جذب، طبع، مزاج، توانايي‌هاي بدني، سن، جنس و حساسيت‌هاي غذايي افراد مختلف بسيار متفاوت است. آثار تداخل‌هاي غذايي هم در تمام افراد دنيا يكسان نيست.

* چرا اين همه تاكيد بر مصرف نكردن ماست و ماهي مي‌شود؟

اين تاكيد فقط در مورد ماست و ماهي نيست. به‌طور كلي، اگر چند ماده غذايي با طبع سرد يا طبع گرم را يكجا مصرف كنيم، باعث برهم خوردن تعادل طبع بدن مي‌شود. به همين دليل مصرف ماست و ماهي كه هر دو طبيعت سردي دارند، باهم توصيه نمي‌شود. حالا اگر كسي اين دو ماده غذايي با طبع سرد را مصرف كرد، مي‌تواند براي ايجاد تعادل در بدن خود، مقداري ماده غذايي با طبع گرم مانند خرما هم بخورد.

حرف آخر؟

زماني كه طبع بدن از تعادل خارج شود، دچار مشكلاتي خواهد شد. به همين دليل توصيه مي‌شود در طول روز به‌طور متعادل خوراكي‌هايي با طبع سرد و گرم مصرف كنيد.

گزارش خطا