کد خبر: ۱۴۲۹۲۵
تاریخ انتشار: ۱۸ خرداد ۱۴۰۱ - ۱۸:۴۵

دکتر مریم خالقی‌نژاد؛ مدیر گروه دیپلماسی فرهنگی، هنر و سینما

 

بسیار مبرهن است که روند جهانی شدن که از دهه ۱۹۶۰ شروع شد و تا اواخر قرن بیستم در حال افزایش بود برخی تحولات عرصه بین المللی را شتاب بخشید. جهانی شدن باعث افزایش تماس بین مردم جهان، گسترش سریع وابستگی متقابل بین کشورها و انفجار بازیگران جدید در امور بین‌الملل شد. در قلب این تطورات تصمیمات حاکمیتی کشورها برای باز کردن مرزهای خود به روی جریان کالاها، سرمایه، ایده‌ها، مردم و تغییرات تکنولوژیکی قرار گرفت که امکان افزایش سریع جریان‌های فرامرزی را فراهم کرد. فراتر از پیشرفت های آشکار در فناوری­ حمل و نقل، این تبدل در فناوری ارتباطی بود (و هنوز هم هست) که از نتایج بارز آن ایجاد تحول در عرصه دیپلماسی است.

 

متعاقب آن ترسیم دهکده جهانی یا کوچک شدن جهان، علاوه بر رشد مرتبط با مراکز قدرت بین‌المللی جدید مانند چین و هند، بر اجرای سیاست خارجی تأثیر عمیقی گذاشته است. از یکسو مسائلی مانند تاثیرگزاری کنشگران ریز و درشت و از سوی دیگر مسائلی مانند تجارت، امور مالی، مهاجرت، حقوق بشر و نگرانی های زیست محیطی و امثالهم که در برابر حل و فصل از طریق استفاده سنتی از قدرت سخت مقاومت می­کنند ، در امور جهانی اهمیت بیشتری پیدا کرده­اند. این به این معنا نیست که قدرت سخت در اداره امور بین‌الملل اهمیتی ندارد. این بدان معناست که در قرن بیست و یکم قدرت دیپلماتیک برای متقاعد کردن مسائل بیش از هر زمان دیگری است. دیپلماسی قرن 21 باید آگاهانه و خلاقانه از ابزارهای قدرت نرم استفاده کند. بنابراین کشورها باید تجدید نظر کنند که کدام ترکیب از ابزارهای سیاستی برای دستیابی به اهداف خارجی آنها مناسب تر است. اخبار از سراسر جهان با تمرکز بر موضوعات مرتبط با دیپلماسی عمومی در هفته های اول سال 2010 منعکس کننده این تفکر تجدید نظر شده در مورد انجام امور بین المللی صرفا به واسطه دولتها بوده است. برخی اتفاقات مبینِ چگونگی تلاش کشورها برای انطباق سیاست خارجی خود با شرایط جهانی تغییر یافته و هنوز در حال تغییر و چگونگی استفاده از قدرت نرم و منابع دیپلماسی عمومی برای تأثیرگذاری بهتر است. برای مثال چین آگاهانه به تاکتیک‌های به کارگیری کنشگران مختلف و به خصوص همکاری به جای اجبار، از جمله مذاکرات دوجانبه برای دستیابی به مواد خام، مذاکرات چندجانبه برای حل (یا کاهش تنش‌های پیرامون) یک سری اختلافات مرزی و رسیدن به توافق‌های تجاری منطقه‌ای، به تاکتیک‌های همکاری متکی بود تا اجبار. این امر با استفاده از نمایشگاه‌های بین‌المللی و مشارکت در مجامع بین‌المللی برای نشان دادن ورود چین به عنوان یک بازیگر جهانی و با استفاده از کمک‌های اقتصادی و مؤسسات فرهنگی برای کاهش ترس بین‌المللی از قدرت رو به رشد اقتصادی چین همراه شده است که در این مسیر نه صرفا عناصر دولتی بلکه از کنشگران غیردولتی بیش از هر عنصر دولتی استفاده نموده است. کافیست نگاهی به مراکز و موسسات غیردولتی و NGOهای چینی در سراسر جهان بیندازیم آنگاه در می یاببیم که در دیپلماسی جدیدِ کشور قدرتمندی مانند چین که کالاهای آن جهان را فرا گرفته است نقش کنشگران غیردولتی بسیار موثر واقع شده است. لذا برای پیشرفت در عصر کنونی استفاده از روش های جدید دیپلماتیک انکار ناپذیر است.

 

دیپلماسی سنتی با تضاد و ایجاد صلح سروکار دارد. «تکامل دیپلماسی» تاریخ دیپلماسی را توصیف می کند و نشان می دهد که بسیار فراتر از دیپلماسی دولت ها و حکومت ها شده است. در نگاه بسیاری از متخصصان و نویسندگان دیپلماسی مدرن با صلح وستفالیا در سال ۱۶۴۸ آغاز شد که به خصومت ها در جنگ سی ساله پایان داد. ایجاد روابط دیپلماتیک بین دولت ها، وزارتخانه های خارجه، نمایندگی ها، سفارت ها و کنوانسیون ها، موسسات و مراکز خصوصی و … همه از نتایج این گردش ابزارهای دیپلماتیک است.

 

تداوم ظهور بازیگر غیردولتی در سیاست بین‌الملل قرن بیست و یکم چالشی قوی برای اولویت دولت در حوزه دیپلماسی ایجاد می‌کند. سنت دولت‌گرایانه دیپلماسی که زمانی دولت سازمان‌دهنده برای تعقیب سیاست بین‌الملل بود، در حال واگذاری نفوذ به بازیگران غیردولتی – دیپلمات‌های «جدید» – است که مهارت چشمگیری در شکل‌دهی سیاست از طریق ابزارهایی که وزارت‌های خارجه در درک آن ناکام هستند، از خود نشان داده‌اند.

 

علاوه بر این، روندی که توسط آن وزارت خارجه درهای خود را به روی عموم باز می‌کند، به طور فزاینده‌ای برخی اختیارات را در اختیار کنشگران غیر دولتی می گزارد. آیا این انقلاب به معنای تحقق تکامل «دیپلماسی جدید» است؟ عصر دیپلماسی به عنوان یک نهاد جای خود را به عصر دیپلماسی به عنوان یک رفتار داده است. دیپلماسی در عصر جهانی شدن، چالش های دیپلماتیکی را که جهانی شدن با آن مواجه است، مورد بحث قرار می دهد. دیپلماسی نظام اقتصاد جهانی از فعالیت های شرکت های فراملیتی تا مداخلات سازمان های بین دولتی اقتصادی جهانی (IGO) به ویژه سازمان تجارت جهانی را در بر می گیرد. همه اینها شبکه های دیپلماتیک مهمی دارند که هم در داخل و هم خارج روابط خاص خود را دارند. این امر در مورد سازمان‌های غیردولتی (NGO) نیز صدق می‌کند که نقش مهمی در پر کردن شکاف‌های خدماتی در ارائه آموزش، بهداشت و رفاه، امدادرسانی به بلایای طبیعی و توسعه زیرساخت‌های کوچک به جای مانده توسط دولت‌ها با منابع ناکافی یا اراده سیاسی ناکافی دارند. البته باید ذکر شود که این انقلاب در دیپلماسی تا کنون به معنای کاهش قدرت دولت نیست بلکه به معنای تغییر نقش آن است. همچنان دولت تصمیم گیرنده اصلی در اصول کلی سیاست خارجی یک حکومت است و این به معنای بی اثر شدن تصمیمات دولت نیست بلکه به معنای تغییر مدل حاکمیت بر دیپلماسی است که بها دادن به کنشگران غیر دولتی را گریز ناپذیر کرده است که نه تنها ضرری نخواهد داشت بلکه یکی از روش های کارامد در روزگار کنونی است تا بتوان برخی مسیرهایی را برای اهداف ملی و بین المللی دولتها فراهم نمود.

 

بنابراین در یک نگاه کلی به نوع کنشگران موثر در عرصه دیپلماسی باید گفته شود که همگام با تحولات نوین دیپلماسی نیز در برخی اصول خود انقلابهایی را تجربه کرده است که خوشبختانه کارایی خوبی داشته است و اکنون دیپلماسی نه در حصر دولت بلکه میدانی برای عمل ورزی کنشگران مختلف شده است.

 

منابع:

https://uscpublicdiplomacy.org/pdin_monitor_article/globalization-interdependency-and-public-diplomacy

https://www.veryshortintroductions.com/view/10.1093/actrade/9780199588503.001.0001/actrade-9780199588503-chapter-6

https://www.veryshortintroductions.com/view/10.1093/actrade/9780199588503.001.0001/actrade-9780199588503-chapter-1

 

 

نظر شما
* کد کپچا:
captcha

عکس های جدید و جالب از استایل «بانو سویا» سریال جومونگ در سئول کره جنوبی

واکنش دبیرکل جامعه پزشکی به مرگ دکتر پرستو بخشی: فشار ها بر پزشکان جوان به مرز هشدار رسیده

اعمال مخصوص شب‌ قدر 19 نوزدهم ماه مبارک رمضان

این عکس‌ها رابطه شروین و ترلان پروانه را تایید می‌کند؟

جزییات افزایش شدید جریمه تحلفات رانندگی

اعمال مشترک شب های قدر

افشاگری جدید حسن روحانی از ماجرای گرانی بنزین و اعتراضات: من واقعا از زیرنویس شبکه خبر فهمیدم بنزین دیشب گران شده! رئیسی اولین کسی بود که توییت زد و مخالفت کرد، در حالی که نامه سران قوا را با خط خودش امضا کرده بود!

توضیحات ابراهیم شکوری، درباره مجوز حرفه ای پرسپولیس

مرگ شبانه؛ چرا بعضی ها در خواب می میرند؟

سید جلال ساداتیان: شما نمی‌توانید با یک بخشی از جامعه بین‌المللی کاملا در تضاد دائم باشید و صرفا بخواهید با یک بخش کوچکی از این جامعه کار کنید/ روسیه و چین در همه امور پای شما نایستاده‌اند/ هرچه محدودیت‌ها را افزایش بدهید، زندگی و سفره مردم محدودتر می‌شود

مصرف کدام ویتامین‌ها برای مردان ضروری است؟/ ۵ ویتامین و مکمل مفید برای سلامت مردان

آقا گفتند من تمام جامعه ایران را انقلابی می‌دانم نه عده خاصی را

ادعای بایدن: کشورهای عربی برای اولین بار آماده هستند اسرائیل را کاملاً به رسمیت بشناسند

تجهیزات انبارداری

پزشکی قانونی: علت فوت پرستو بخشی، پزشک متخصص قلب در دست بررسی است

عکس های جدید و جالب از استایل «بانو سویا» سریال جومونگ در سئول کره جنوبی

چهره بدون آرایش و تصاویر متفاوت از سیما تیرانداز (عکس)

اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش شد (عکس)

شکیرا با عشق جدیدش رویت شد (تصاویر)

عربستان «با این دختر» برای اولین بار در مسابقه دختر شایسته جهان شرکت می‌کند (عکس)

خدا کند این کار رئیسی، زاکانی و نمایندگان انقلابی برای خدا باشد! (عکس)

مربی خارجی پرسپولیس با همسرش به بازار تهران رفت (عکس)

خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)

ژست های عجیب الناز شاکردوست در سفر به بیستون (تصاویر)

عاشقانه بانو سوسانو با دخترش (تصاویر)

پوشش و استایل خوش آب و رنگ و نوروزی پریناز ایزدیار / تصاویر

جشن زیبای نوروز در آتشکده بهرام (تصاویر)

مراسم تشییع مرحومه زهرا شجاعی با حضور خاتمی (تصاویر)

پست آبی رنگ در پیج پرسپولیس! (عکس)

تیپ و استایل متفاوت الناز حبیبی و بهرام افشاری (عکس)

تبریز سفیدپوش شد (عکس)

زیبایی های قشم، بزرگترین جزیره ایران (تصاویر)

عکس خانوادگی وایرال شده وریا غفوری که به تازگی منتشر شده / همه درباره زیبایی این خانواده حرف می زنند (+عکس)

تصویری بی نظیر از رنگین کمان در میدان نقش جهان اصفهان (ویدئو)

تصویری متفاوت از نازنین بیاتی (عکس)

هادی چوپان در کنار مجسمه خودش و گرگ (تصاویر)

تغییر چهره ایرنه پاپاس، بازیگر هند جگرخوار در ۹۳ سالگی (تصاویر)

2 عکس جدید از تیپ و ژست دیدنی «سوسانو» در یک روستای زیبا در فرانسه

عکس / اتاق فرمان اتمی شوروی را ببینید

ماجرای سفر شاه به قم و ملاقات ۴۵دقیقه‌ای با آیت‌الله بروجردی (عکس)

تصاویر / تغییر تیپ و چهره سارا و نیکای سریال پایتخت بعد 10 سال

فیگور عضلات شکم هادی چوپان و رقیب آمریکایی او؛ کدایک بهتر است!؟ (عکس)

تصویری دیدنی از آنتونیو کوئین در اصفهان (عکس)

تغییر چهره جالب طناز طباطبایی در طی ۱۵ سال! (تصاویر)

استقبال پر شور از هادی چوپان در شیراز (تصاویر)

تصاویر دیدنی و وایرال شده از دونگ یی (هان هیو جو)

استوری سحر دولتشاهی از سریال افعی

هانیه توسلی با چهره بدون آرایش آفتابی شد (عکس)

کف و سوت برای معین و هایده در برنامه زنده شبکه سه با حاضران دستچین شده در استودیو! (ویدئو)

کنایه ستاره پرسپولیس به عدم دعوتش به تیم ملی + تصویر

سلفی هادی چوپان با کلاه قشقایی پس از قهرمانی در آرنولدکلاسیک (ویدئو)

این کلیپ «آقای همساده» با ماجرای کاظم صدیقی «وایرال» شد (ویدئو)

ژست علی دایی در کنار همسرش و خانم بازیگر (عکس)

نظر جالب عادل فردوسی پور درباره عملکرد نکونام در استقلال (ویدئو)

درج نام «خلیج فارس» در تصویر اکانت رسمی ناسا از زمین (عکس)

آرایش و پوشش متفاوت بهنوش طباطبایی! (عکس)

پوشش محسن افشانی بازیگر جنجالی و همسرش در افطاری ابراهیم رئیسی! (تصاویر)

اجرای زیبای داوود کیم (جای) خواننده کی پاپ کره ای در شبکه سه (ویدئو)

سعدالله امیر شقاقی مافیای شرط بندی، در ترکیه بازداشت شد + ویدئو

دیدار «عباس قادری» با ابراهیم رئیسی ! (عکس)

کیم جای (داوود کیم) خواننده موسیقی کی پاپ کره‌ جنوبی در برنامه محفل درخواست تسبیح کرد (+عکس و ویدئو)

استایل زیبا، ساده و خیره کننده «بهنوش طباطبایی» / عکس

بهاره افشاری و تغییر چهره‌اش ۱۸ سال پس از «او یک فرشته بود» (عکس)

آتش گرفتن یک پراید با نارنجک در چهارشنبه سوری پرند (ویدئو)

همسر و پسر نجم الدین شریعتی (عکس)

چهارشنبه سوری دیشب تهران از داخل هواپیما (ویدئو)

باشگاه پرسپولیس در آستانه دربی اینگونه پیام انگیزشی داد (تصویر)

تصاویر چهارشنبه سوری از برج میلاد: تهران شهر جنگ زده شد! (ویدئو)

انفجار مهیب در شب چهارشنبه سوری در استان خوزستان ! (ویدئو)

مجادله «خورشید خانم» مو طلایی با رضا رشیدپور بر سر جریمه ۳ میلیونی حجاب (+تصویر)

«یاسمین مقبلی» به زمین برگشت (ویدئو)

تجمع بازنشستگان در اعتراض به حقوق های زیر خط فقر + عکس

محمدرضا گلزار در جمع ملی‌پوشان ایران + عکس

رهبر انقلاب به فرماندهان کل ارتش و سپاه مدال داد (+عکس)

سرمربی پرتغالی سپاهان و همسر جوان و بازیگرش، شیدا مقصودلو در کنسرت علیرضا قربانی (ویدئو)

فیلم وایرال شده از حسین یکتا در شبکه افق در شب قبل انتخابات: هر کی نمی خواد رای بده بره ! (ویدئو)

حوادث چهارشنبه آخر سال: لحظه افتادن بمب دست ساز از دستان یک نوجوان (ویدئو)

استایل شیک و ورزشی مریم معصومی در ۳۶سالگی (عکس)

حفظ کرامت شهروندان به سبک دولت انقلابی: آقای رئیسی این عکس را دیده اید!؟ (تصویر)

حضور سحرگاهی رهبری در شهر ری (+ عکس)

عاشقانه اوسمار، سرمربی پرسپولیس با همسرش (عکس)

عاشقانه شهاب حسینی و همسر جدیدش در یک اکران خصوصی (تصاویر)

مجری زن صداوسیما آرزو کرد همه چیز به دوران قبل از رییسی بازگردد! / جبران مافات ژیلا صادقی با حمله به حسن روحانی! (ویدئو)

واکنش طنزآمیز عبدالکریم حسن به مردود شدن گلش در دیدار پرسپولیس - فولاد + تصویر

پیام سیدحسین حسینی به هواداران استقلال (اینستاپست)

استایل شیک و خاص بهاره افشاری در مراسم بزرگداشت علی نصیریان (عکس)

رونمایی بهنوش طباطبایی از مجسمه‌ زیبای خودش ! (عکس)

سخنان قدیمی سخنگوی دولت درباره قیمت ها وایرال شد! (ویدئو)

دختر ترامپ، بیل گیتس، ریانا و زاکربرگ در عروسی پسر ثروتمندترین مرد آسیا (+عکس)

واکنش باشگاه پرسپولیس به هت تریک اوسمار ویرا + عکس

پرطرفدارترین