سفر جهانگیری به ارمنستان؛ نشانه ای از دور تازه رقابت ایران و امریکا در قفقاز

"علیرضا رمضانی" کارشناس ارشد رشته مطالعات روزنامه نگاری از دانشگاه "کاردیف" بریتانیا با انتشار مقاله ای در سایت "المانیتور" اشاره کرده که رقابت بین امریکا و ایران در قفقاز در حال افزایش است و کشورهای آن منطقه شرکای تجاری جدید ایران محسوب می شوند.

به گزارش خرداد، این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به سفر اخیر "اسحاق جهانگیری" معاون اول رییس جمهوری ایران به ارمنستان در ماه جولای گذشته برای گفت و گو با همتایان خود درباره گسترش روابط اقتصادی دوجانبه می نویسد:"قطعا حرکت اخیر ایران برای نزدیکی بیش تر به ارمنستان با انگیزه های اقتصادی بوده است. لغو تحریم ها پس از توافق هسته ای فرصت را برای بهبود روابط تجاری ایران با کشورهای حوزه قفقاز فراهم آورده است. ارمنستان تنها کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است که مرز زمینی مشترک با ایران دارد و می تواند دروازه ای برای کالاهای ایرانی به بازارهای5  میلیاردی قوی اروپایی باشد".

او در ادامه می نویسد:"ایران و ارمنستان در حال حاضر توافقی را برای گسترش روابط تا سال های اینده را امضا کرده اند. برای مثال، ارمنستان در ازای ارائه برق به ایران گاز طبیعی از آن کشور وارد می کند. این مبادله قرار است برای 15 سال و با کمک نیروگاه های ساخته شده توسط مهندسان ایرانی در مرز با ارمنستان انجام شود. لازم به ذکر است که ارمنستان به دلیل اختلافات سیاسی با جمهوری اذربایجان و ترکیه به ایران به دیده بهترین گزینه برای تامین انرژی مورد نیاز خود می نگرد".

این سایت تحلیلی در ادامه اشاره می کند که سفر جهانگیری به ارمنستان برای احیای پروژه ایران انجام شده که به دلیل تحریم و کمبود مالی در سال های گذشته با تعلیق مواجه شده بود.این پروژه انتقال برق با ولتاژ بالا و ایجاد یک خط انتقال سوم بین ایران و ارمنستان به ارزش 120 میلیون دلار را نیز شامل می شود. در این دیدار هم چنین آقای جهانگیری با مقام های ارمنستان درباره امکان اجرای پروژه اقتصاد خط راه آهن ایران به ارمنستان با هدف دسترسی آن کشور به کشورهای جنوبی خلیج فارس از طریق یک کریدور حمل و نقل شمالی – جنوبی را مطرح کرد".

المانیتور اشاره می کند که به نظر می رسد پیشنهاد همکاری تجاری جهانگیری به ارمنستان در ایروان با استقبال کارآفرینان ارمنی مواجه شده است چرا که گروهی از آنان به زودی به تهران سفر خواهند کرد. المانیتور می افزاید:"در این صورت ارمنستان نیز می تواند به محلی برای کالاهای ایرانی تبدیل شود و آن ها را به بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و روسیه و حتی به اروپا و امریکا صادر کند".

المانیتور اشاره می کند که ایران در حال حاضر، چهارمین شریک تجاری ارمنستان پس از اتحادیه اروپا، روسیه و چین است. هم چنین قرار است تجارت سالانه ایران با ارمنستان از 300 میلیون دلار گذشته به حدود یک میلیارد دلار افزایش یابد. این سایت تحلیلی در ادامه اشاره می کند که با این وجود، ایران در علاقه خود به افزایش همکاری ها با ایروان تنها نیست و رقابت امریکا اشاره می کند و می نویسد:"امریکایی ها میلیون ها دلار کمک به ایروان از زمان استقلال آن کشور از اتحاد جاهیر شوروی در سال 1991 میلادی ارانه داده اند. واشنگتن مدت زمانی طولانی است که با دولت ارمنستان برای گسترش روابط تجاری و سرمایه گذاری دوجانبه مذاکره کرده است. هم چنین امریکا تا حد زیادی از دولت ارمنستان در اختلافات سیاسی و ارضی با همسایگان آن کشور از زمان استقلال کمک کرده است. در نتیجه، تلاش های موازی تهران و واشنگتن در ارمنستان یک ظرفیت بالقوه برای افزایش تنش میان دو کشور خواهد بود".

این سایت در پایان اشاره می کند که تنها در سال 2015 میلادی کمکی 24.7 میلیون دلاری از سوی امریکا به ایروان ارائه شده و آن کشور قراردادهای تجاری و اقتصادی زیادی را با دولت ارمنستان به امضا رسانده است. این سایت البته پیش بینی می کند که در صورتی که این رقابت خردمندانه مدیریت شود می تواند سبب شود تا بازار امریکا به تولیدکنندگان ایرانی از طریق ارمنستان در میان مدت دسترسی داشته باشد.