تاثير 'انتخابات میان‌ دوره‌ ای کنگره آمریکا' بر ايران

فرهیختگان: امروز یعنی سه‌شنبه ششم نوامبر انتخابات میان‌دوره‌ای در ایالات متحده آمریکا برگزار می‌شود که طی آن همه ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان، یک‌سوم از کرسی‌های سنا، ۳۹ فرمانداری تعیین‌تکلیف شده و آرای مردم مشخص می‌کند که کدام‌یک از دو حزب غالب خواهند توانست تسلط بر امور این کشور را به دست بگیرند. این انتخابات به دلیل درگیری جدی و قابل‌ملاحظه‌ای که درون جامعه آمریکا و مخصوصا میان نخبگان و فعالان سیاسی این کشور درگرفته- گروهی حامی تندروی‌های ترامپ هستند و عده‌ای منتقد- علاوه‌بر آمریکایی‌ها برای بسیاری از کشورها و دولت‌ها مهم شده است. در ایران اما عده‌ای بر این تصور هستند که در صورت پیروزی دموکرات‌ها سیاست‌های تند آمریکا علیه ایران تعدیل خواهد شد و حتی برخی خوشبینانه می‌گویند ممکن است برجام دوباره احیا شود. از این رو «فرهیختگان» سراغ دو تن از کارشناسان بین‌المللی و مسائل آمریکا رفته و این ایده را بررسی کرده است. سیدمحمد مرندی و علی خرم پاسخگوی سوالات «فرهیختگان» هستند.

علی خرم : پیروزی دموکرات‌ها صرفا از تندروی بیشتر ترامپ در قبال ایران جلوگیری می‌کند

علی خرم، کارشناس مسائل بین‌المللی درخصوص انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا گفت: «اگر در انتخاباتی که امروز در جریان است دموکرات‌ها بتوانند به پیروزی برسند و بخش قابل‌توجهی از کرسی‌های مورد رقابت را به دست بیاورند، شرایط برای آقای ترامپ متفاوت خواهد بود و به نظر می‌رسد او از این شرایط تهاجمی خارج خواهد شد. البته بروز این شرایط به این معنا نیست که بلافاصله یا یک هفته دیگر یا یک ماه دیگر او در سیاست‌های خود مانند سیاست اقدام علیه ایران تجدیدنظر کند و برای مثال در اعمال تحریم‌ها تغییر رویه دهد، بلکه شرایط احتمالا به این سمت می‌رود که ترامپ صرفا تندتر از امروز حرکت نکند.»

وی ادامه داد: «از طرفی دموکرات‌ها هرچه که بتوانند کرسی‌های بیشتری را به دست بیاورند، تلاش بیشتری برای فشار به ترامپ خواهند داشت تا بتوانند سیاست‌های او را هم در قبال مسائل داخلی و خارجی و هم در مورد مساله ایران تغییر دهند و او را تعدیل کنند. لذا باید این‌گونه گفت که در صورت پیروزی فرصت خوبی ایجاد خواهد شد تا ترامپ از موج کنونی پایین بیاید و این هم به این معناست که مدت زمانی طول می‌کشد تا دموکرات‌ها بتوانند سیاست‌های خود را به پیش ببرند. در این میان البته این را هم باید نظر گرفت که مدل رفتاری ترامپ از این امر حکایت می‌کند که او حتی در صورت پیروزی دموکرات‌ها احتمالا در مقابل کنگره کوتاه نخواهد آمد و حتی ممکن است از روی لجبازی با دموکرات‌ها تا پایان دولت خود ذره‌ای از سیاست‌ها و تصمیماتش کوتاه نیاید و حتی تندتر نیز رفتار کند.»

خرم با بیان اینکه برای تغییرات بیشتر، دموکرات‌ها نیاز به فشار گسترده و تلاش بسیار زیادی دارند، گفت: «به نظر می‌رسد برای تغییر در رفتار ترامپ نیاز به اقدامات جدی‌تری مانند افزایش فشار‌ها و حتی حرکت به سمت استیضاح وی نیاز است که در این صورت است که احتمالا یک تفاوت اساسی رخ خواهد داد.»

این کارشناس مسائل سیاست خارجی در پایان درخصوص نتایج نهایی انتخابات آمریکا افزود: «‌در این برهه هنوز برای قضاوت زود است، در شرایطی که طرفین رقابت تنگاتنگی دارند و تمام قوای خود را به میدان رقابت آورده‌اند و همین هم باعث شده هم موافقان و هم مخالفان ترامپ بیش از گذشته مردم را برای حضور در انتخابات دعوت کنند و این به معنی آن است که نتایج آرا بستگی به میزان مشارکت بخش خاکستری جامعه دارد که معمولا در انتخابات‌ها شرکت نمی‌کنند و باید منتظر نشست و دید که سفرهای مکرر و پرتعداد اوباما و دیگر دموکرات‌ها به ایالت‌های مختلف آمریکا در روزهای اخیر می‌تواند مردم را به پای صندوق بکشاند و رای‌ها را موافق دموکرات‌ها رقم بزند یا بالعکس تبلیغات جمهوری‌خواهان باعث پیروزی آنها در انتخابات خواهد شد. از این لحاظ و افزایش تلاش‌ها برای ورود بخش خاکستری به انتخابات باید گفت فرآیند امروز حتی با انتخابات ریاست‌جمهوری هم متفاوت است.»

سیدمحمد مرندی در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:

دموکرات ها نگران دستاورد خودشان هستند نه ایران

سیدمحمد مرندی، عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران و تحلیلگر مسائل آمریکا در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با ارزیابی انتخابات امروز در آمریکا گفت: «براساس اخبار و تحلیل‌های رسانه‌ای که این روزها از درون جامعه آمریکا منتشر می‌شود، به نظر می‌رسد دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان به پیروزی نه‌چندان پررنگ و قابل‌توجهی برسند و با یک پیروزی ضعیف فرآیند امروز را پشت سر بگذارند و در مقابل در مجلس سنا این جمهوری‌خواهان هستند که احتمالا به پیروزی خواهند رسید و اکثریت کنونی خود را حفظ خواهند کرد. در مورد سنا حتی برخی اخبار از این حکایت دارد که جمهوری‌خواهان ممکن است بتوانند تعداد کرسی‌های خود را اندکی افزایش دهند. البته این تحلیل‌ها صرفا اطلاعات و اخبار رسانه‌ای است در کنار اینکه این اطلاعات ملی نیستند و بسیاری از آنها منطقه به منطقه هستند و بنابراین صرفا با توجه به آنها نمی‌توان نتیجه قطعی گرفت و در مورد پیش‌بینی نهایی و نتیجه انتخابات به جمع‌بندی رسید.»

مرندی در مورد احتمال تحولات درونی آمریکا پس از این انتخابات توضیح داد: «اگر شرایط به‌گونه‌ای رقم بخورد که دموکرات‌ها هم در مجلس نمایندگان و هم در مجلس سنا به پیروزی برسند و این پیروزی قابل‌توجه باشد، به احتمال زیاد آنها فرآیند استیضاح ترامپ را در پیش خواهند گرفت، اما اگر صرفا در مجلس نمایندگان به پیروی برسند و اکثریت را هرچند ضعیف از آن خود کنند، در فرآیند طولانی‌تری نسبت به افزایش فشارها بر رئیس‌جمهور اقدام خواهند کرد که البته در این صورت هم تلاش می‌کنند اقدامات‌شان به استیضاح ختم شود.»

این استاد دانشگاه در ادامه با ارائه توضیحاتی درخصوص نتایج پیگیری فرآیند استیضاح احتمالی دونالد ترامپ در صورت پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات کنگره گفت: «بنده معتقدم فرآیند استیضاح رئیس‌جمهور کنونی آمریکا به نتیجه نهایی نخواهد رسید، چراکه قوانین و عرف حاکم بر آمریکا اجازه چنین کاری را نخواهد داد و صرفا با نصف به علاوه یک آرا استیضاح محقق نخواهد شد، چنانکه در دوره کلینتون هم این فرآیند پیگیری شد ولی به نتیجه نرسید، به این علت که برای استیضاح یک رئیس‌جمهور نیاز به دستاویز بزرگی است و در مورد دونالد ترامپ این مساله فعلا وجود ندارد، چنانکه در مورد کلینتون وجود نداشت.»

مرندی در ادامه این گفت‌وگو و در پاسخ به سوالی با این مضمون که در صورت پیروزی دموکرات‌ها تحولی در سیاست‌های آمریکا نسبت به ایران اتفاق خواهد افتاد یا خیر؟ اظهار کرد: «شرایط امروز نشان می‌دهد چه دموکرات‌ها اکثریت کنگره را به دست بیاورند و چه جمهوری‌خواهان، وضع سیاست‌های آمریکا در قبال ایران تغییری نخواهد کرد، چراکه اصولا سیاست‌های این دو گروه در قبال ایران تفاوتی ندارد و به هر حال این قوه مجریه است که قدرت اصلی را در دست خواهد داشت. در این بین اما آن‌چیزی که برای ایران مهم و قابل‌توجه خواهد بود، چالش میان دو گروه حاضر در حاکمیت آمریکاست؛ چالش‌هایی که در دو سال گذشته بیش از گذشته تشدید شده و در مواردی هم اجازه اتخاذ تصمیم قاطع و اقدام موثر را از این کشور گرفته است. این دودستگی در ایالات متحده به نظر می‌رسد در 150 سال اخیر بی‌سابقه باشد. اقدامات ترامپ به اضافه این دودستگی داخلی ایالات متحده را در مسیر انزوا قرار خواهد داد و نهایتا در سطوح جهانی باعث کاهش قدرت و هژمونی آمریکا خواهد شد.»

وی با بیان اینکه «تنش‌های داخلی آمریکا باعث افزایش قدرت مانور ایران خواهد بود» اضافه کرد: «اینکه تعداد نمایندگان دموکرات در کنگره بیشتر باشد یا جمهوری‌خواهان، الزاما به معنای تغییر در سیاست‌های آمریکا در قبال ایران نیست؛ به این دلیل که اولا مخالفان برجام در میان دموکرات‌ها کم نیستند و دوما هیچ کدام از این افراد برای تضعیف ترامپ به حمایت از ایران و کاهش فشارها رای نخواهند داد. به عبارتی باید گفت که هم دموکرات‌ها و هم جمهوری‌خواهان به نوعی بر افزایش فشارها بر ایران تاکید دارند و مخالفت برخی دموکرات‌ها با ترامپ درخصوص ماجرای خروج او از برجام نه به علت حمایت از ایران بلکه به خاطر نگرانی از خدشه به وجهه ایالات متحده و انزوای این کشور در مجامع جهانی است. علاوه‌بر این آنها برجام را دستاورد دولت اوباما می‌دانند و مسلما علاقه‌ای ندارند دستاورد آنها توسط جمهوری‌خواهان مخدوش شود.»

گزارش خطا