روایت وارونه از تحریم ها در مستند سیما

مستند‌های هسته‌ای یکسویه صدا و سیما درباره مذاکرات هسته‌ای، اعتراض عضو تیم هسته ای و رئیس تیم ایرانی در مذاکرات کارشناسی را برانگیخت.

مستند‌های هسته‌ای یکسویه صدا و سیما درباره مذاکرات هسته‌ای، اعتراض عضو تیم هسته ای و رئیس تیم ایرانی در مذاکرات کارشناسی را برانگیخت. حمید بعیدی‌نژاد با درج پیامی در صفحه اینستاگرام خود روایت‌های ساخته و پرداخته شده‌ای که از تریبون رسانه ملی تحت برنامه ای با عنوان «تا ثریا» با هدف دیده‌بانی برای پیشرفت ایران پخش می‌شود را خلافگویی با آنچه در مسیر مذاکره با قدرت‌های بزرگ رخ می‌دهد، دانست.

به نوشته ایران، حمید بعیدی نژاد با واکنش به مستند هسته ای که اخیرا از تلویزیون پخش شد، در پاسخ به نظرات یکی از کاربران در اینستاگرام گفت که مستند هسته ای صداوسیما باعث عصبانیت مردم شده است. بعیدی نژاد در پاسخ به سوال یکی از شهروندان مخاطب برنامه مستند صدا و سیما که گفته بود تحریمهایی که به دنبال توافق احتمالی هسته ای لغو می شوند در مقایسه با تحریم های باقی مانده ناچیز هستند، گفت:« این موضوع صد در صد برعکس است. تحریمهای غیر هسته ای اولا خیلی محدود هستند و بعد تأثیرات عملی و سیاسی خیلی کمی دارند. شاهد آن این است که تحریمهای غیر هسته ای از اول انقلاب وجود داشته اند و هیچ تأثیر قابل توجهی هم نداشتند. مردم و کشور ما وقتی تحریمها را حس کردند که تحریمهای مرتبط هسته ای شامل تحریمهای اقتصادی و مالی شورای امنیت، اروپا و امریکا وضع شدند.

در دو تا از پست های صفحه اینستاگرام، من تحریمهای مرتبط هسته ای را بازشمرده ام که می توانید خودتان بخوانید و مقایسه کنید. این اعتراض ناظر به رویه‌ای است که صدا و سیما در بحبوحه یکی از حساس‌ترین زمان‌های تاریخ مذاکرات هسته‌ای ایران با قدرت‌های بزرگ جهان در پیش گرفته است. رویه‌ای که در پخش برنامه‌هایی با سوگیری‌های مشخص آن هم در ساعات مهمی از شبانه روز از شبکه فراگیر تلویزیون دنبال می‌شود و به نظر می‌رسد در تعارض با سیاست‌های کلی مقامات عالی نظام و استراتژی تبیین شده در حوزه هسته‌ای قرار دارد. اتفاقی که منجر به آن می‌شود تا برنامه‌ها و دستاوردهای نهاد حاکمیت نظام درخصوص مذاکرات هسته‌ای بازتاب نامناسبی در میان مردم و افکار عمومی و محافل سیاسی پیدا کند. مصداق این تلاش رسانه ملی در برگزاری مناظره‌های هدفدار و برنامه‌های دنباله‌دار مستندی بروز یافته است که بویژه بعد از مذاکرات لوزان از صدا و سیما پخش می‌شود.

ماجرای جنجالی <فکت شیت>

پس از مذاکرات لوزان، هنگامی که موضوع انتشار فکت شیت یا گزاره برگ‌ها به یکی از موضوعات خبرساز در محافل سیاسی تبدیل شد، صدا و سیما بخش زیادی از برنامه‌های پرسش و پاسخ خود با حضور تیم مذاکره کننده کشور را به این موضوع اختصاص داد تا جایی که بخش قابل توجهی از مناظره‌های هسته‌ای تلویزیون میان میهمانان که از طیف‌های مختلف سیاسی انتخاب شده بودند، با محور قرار دادن موضوع فکت شیت‌ها سؤالاتی جدی در ذهن مخاطب ایجاد کرد. حال آنکه مقامات مذاکره کننده کشورمان در واکنش به این دست برنامه‌ها با تأکید بر اینکه «در فضای رسانه‌ای مذاکره‌ نمی‌کنند» تلاش کردند تا دلواپسان و منتقدان را متوجه این نکته کنند که منطق دفاع یا رد دستاوردهای لوزان به روایت‌های ضد و نقیض غربی‌ها گره نخورد و منافع ملی بازیچه نگاه سیاسی و جناحی به مذاکرات هسته‌ای نشود.

مستندی با القای یک پیام خاص

پس از ماجرای فکت شیت‌ها، رسانه ملی پخش مستندهای دنباله‌داری را کلید زد که به نوعی در تعارض با روندی است که اعضای مذاکره کننده کشورمان در مذاکرات هسته‌ای در پیش گرفته‌اند.

مستندهایی تحت عناوین «از هیروشیما تا لوزان»، «شطرنج با گرگ‌ها»، «از ژنو تا وین»، «اعتراض» و «نظارت فقط متعارف» برنامه‌هایی هستند که به ترتیب طی روزهای اخیر از رسانه ملی پخش شد و این شائبه را ایجاد کرد که مذاکرات هسته‌ای، خلاف منافع ملی است و دورنمایی مثبت برای آن متصور نیست.

برنامه‌سازان در مستند «از ژنو تا وین» با استناد به برخی اظهار نظرهای مقامات غربی و گزارش‌ شبکه‌های خارجی همچون «بی‌بی‌سی» و «صدای امریکا» بدون توجه به مواضع مقامات ایرانی تلاش کردند این گونه القا کنند که مذاکرات راه به جایی نخواهد برد.

استناد به تحلیل این شبکه‌های خارجی در حالی است که مسئولان صدا و سیما بارها گزارش‌هایی را که از سوی این شبکه‌ها درخصوص ایران به مخاطب عرضه می‌شود، سیاه‌نمایی نامیده‌اند. مستند «شطرنج با گرگ‌ها» برنامه دیگری بود که وجه مهم آن اثبات این موضوع است که در صورت دستیابی ایران و کشورهای 1+5 به توافق هسته‌ای، تحریم‌های مهم که معیشت مردم را هدف قرار داده است، لغو نمی‌شود.

برنامه‌ای که القاکننده آن است که در صورت رسیدن به توافق هم گشایشی در زندگی مردم رخ نخواهد داد. وجه مشترک این مستندها حول تلاش برای این اقدام می‌چرخد که تیم مذاکره کننده ایران را تیمی از پیش بازنده در مذاکرات معرفی کند بازنده‌ای که حتی در ازای از دست دادن توانمندی‌های هسته‌ای کشور، هم مابه‌ازایی قابل توجه به دست نخواهد آورد.

برنامه‌های مستند صدا و سیما که بیش از اطلاع‌رسانی، بیان بخشی از واقعیت و ناگفته گذاشتن بخش دیگر و ترکیب بخش انتخابی با تحلیل جهت دار و یکجانبه مورد نظر برنامه‌ساز است، نشان می‌دهد بیش از در نظر گرفتن اهداف اصلی نظام از پیش‌زمینه یک اراده سیاسی برداشت شده است. به همین دلیل برنامه‌سازان این مستند با توسل به عملیات‌ جنگ روانی، دولت و صاحبان فکر متعلق به یک جناح را زیر سؤال می‌برند و موجب خدشه‌دار شدن وحدت ملی و انسجام داخلی می‌شوند.

حال آنکه زیر سؤال بردن رویکرد تیم مذاکراتی ایران که تحت رهنمودهای رهبر معظم انقلاب و براساس چارچوب‌های ترسیم شده نظام در زمین مذاکره هسته‌ای حرکت می‌کند، مصداق عینی بی‌توجهی به تذکرات و توصیه‌های رهبری انقلاب در پرهیز از بازی سیاسی در زمین منافع ملی است.

گزارش خطا