کد خبر: ۹۰۷۳۰
تاریخ انتشار: ۱۷ فروردين ۱۳۹۸ - ۰۶:۴۶
در 40 سال پس از انقلاب اسلامی ایران، دولت های متوالی ایران عدالت اجتماعی را به عنوان یک اصل مهم در سیاست خود دنبال کرده اند. توزیع سهام به اصطلاح عدالت، که تقریبا 12 سال پیش آغاز شده، یکی از نمونه هایی از سیاست های اقتصادی است که به برنامه های خصوصی سازی جمعی برای ایرانیان محروم داده شده است.
نواندیش: در 40 سال پس از انقلاب اسلامی ایران، دولت های متوالی ایران عدالت اجتماعی را به عنوان یک اصل مهم در سیاست خود دنبال کرده اند. توزیع سهام به اصطلاح عدالت، که تقریبا 12 سال پیش آغاز شده، یکی از نمونه هایی از سیاست های اقتصادی است که به برنامه های خصوصی سازی جمعی برای ایرانیان محروم داده شده است.

به گزارش نواندیش، المانیتور با بررسی لزوم خصوصی سازی در ایران نوشت: هدف از برنامه سهام عدالت، توزیع سهام شرکت های دولتی بود که می تواند به میلیون ها خانواده فقیر سود برساند. اگر چه برخی سود ناچیز به مالکان سهام عدالت پرداخت شده، اما کسانی که در این طرح سهم دارند، هنوز سهامدار مستقیم آن گونه که برنامه ریزی شده بود، نیستند. این عمدتا به دلیل پیچیدگی های ذاتی برنامه، از جمله موانع قانونی، فنی و عملیاتی است.

براساس اطلاعات منتشر شده در وب سایت مرکز اطلاعات عدالت، بیش از 47 میلیون ایرانی سهامدار این طرح هستند و تعدادی از شرکت های دولتی که قرار بود تحت برنامه سهام عدالت خصوصی شوند، اکنون تعدادشان کم تر از حد پیش بینی شده است.

این شرکت ها تقریبا 918 تریلیون ریال (21.8 میلیارد دلار) ارزش دارند. با این حال، اکثر آنها در حال حاضر سودآور نیستند و در نتیجه سود سهام را پرداخت نمی کنند. اگر طرح سهم عدالت از مراحل اولیه فراتر می رفت، می توانست به عنوان یک اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران برای تجارت و سرمایه گذاری مورد استفاده قرار گیرد، اما از آنجا که انگیزه های غیر اقتصادی در پی اجرای این برنامه بود، سهام عدالت هنوز قابل فروش نیست.

جالب توجه است، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اخیرا اعلام کرد که صندوق های مبادله ای (ETF) در نهایت تجارت سهام عدالت را در بورس اوراق بهادار تهران فعال خواهند کرد. اما این سوال را مطرح می کند که چه کسی مالکیت واحدهای ترجیحی ETF ها را برعهده خواهد گرفت؟!

بنا به ماده 44 قانون اساسی ایران و به طور خاص بخش ششم آن که مربوط به توزیع عدالت است، دخالت مستقیم دولت در مالکیت یا مدیریت دارایی های آن ممنوع است. با این حال، به نظر می رسد که دولت تعهدات خود را تحت قانون نادیده گرفته است، که به وضوح به تسلط دولتی بر اقتصاد متضرر می شود و به نفع خصوصی سازی است.

با توجه به اینکه هدف نهایی خصوصی سازی افزایش بهره وری و ایجاد اشتغال پایدار است، نتیجۀ برنامه سهم عدالت تاکنون ثابت شده که خلاف آن بوده است. خصوصی سازی مناسب تشویق سرمایه گذاری افراد قانونی طبیعی یا غیر دولتی در پروژه ها یا نهادهای اقتصادی است و به آنها اجازه می دهد سهامداران اکثریت را برای کنترل شرکت های مربوطه کنترل کنند. در مقابل، انتقال مالکیت شرکت ها در حالی که همچنان در کنترل دولت باقی می مانند، خصوصی سازی واقعی نیست، بلکه تنها یک نوع انتقال مالکیت ساده است. این امر در دهه گذشته در خصوص خصوصی سازی در ایران استفاده شده است.

در اروپای شرقی و اتحاد جماهیر شوروی سابق - یعنی کشورهایی که انتخاب خصوصی سازی از طریق کوپن کردند - مقامات به اشتباه کلید بهبود شرایط اقتصادی برای تغییر مالکیت را در نظر گرفتند. چینیها، با این حال، تصمیم گرفتند بر بهبود رقابت سالم به عنوان راه حلی برای متنوع سازی اقتصادی تمرکز کنند. نتیجه نهایی این سیاست ها واضح بوده است ب طوری که منجر به رخداد فاجعه ای برای اتحاد جماهیر شوروی سابق در مقابل جهشی بی سابقه برای چین بود.

چینی ها موانع را برای مشارکت بخش خصوصی در اقتصاد کاهش داده، محیط کسب و کار را بهبود بخشیدند و در نهایت زمینه رشد بخش خصوصی را فراهم کردند. به این ترتیب، سهم دولت در اقتصاد را کاهش داده و یک شکل جدید از یک اقتصاد غیر دولتی را به نمایش گذاشتند. برعکس، روسیه و ماهواره های آن خصوصیات اقتصادی خود را آغاز کردند، ظاهرا انتقال مالکیت شرکت های دولتی به شهروندان عادی. اما، در واقع، نخبگان، ملکه عمومی را در پوشش مدیریت بخش خصوصی در دست گرفتند. شبکه های سیاسی آنها - با ثروت انباشته شده پس از خصوصی سازی - تنها تقویت انحصارات خود و محدود کردن رقابت را دنبال نمودند.

به همین ترتیب، اقدامات عدالت محور در ایران نیز به شدت مانع خصوصی سازی واقعی شرکت های دولتی و همچنین عدم انتقال ارزش سهام به دارایی های این بخش ها شد. با توجه به دومی، واضح است که اگر مالکیت شرکت تغییر کند در حالی که موانع خصوصی سازی واقعی باقی می مانتد، تنها رقابت عادلانه و سالم در اقتصاد ایران از بین می رود. بدین ترتیب باید گفت راه نجات اقتصاد ایران همین خصوصی سازی واقعی باشد.
نظر شما
* کد کپچا:
captcha

بهترین صبحانه برای متولد هر ماه چیست! + عکس

اولین تصویر از ترانه علیدوستی پس از ترخیص از بیمارستان (عکس)

دیگر کسی این دولت را گردن نمی‌گیرد، حتی مسعود‌ ده نمکی! (ویدئو)

شوخی هوتن شکیبا با ستاره های هالیوود! (تصاویر)

راهپیمایی برنامه‌ریزی شده، پس از عدم استقبال، خودجوش معرفی شد! (+تصاویر)

ترانه علیدوستی به همراه همسرش و امین حیایی در بیمارستان (عکس)

بیانیه مهم هلدینگ خلیج فارس درباره استقلال + تصویر

بازگشت حمید لولایی بعد از ۲۰ سال به کوچه سریال خانه به دوش ! (ویدئو)

چهرۀ 600 سالۀ «بچه‌جنّ» در توالت یک خانۀ قدیمی! (تصاویر)

اجرای طرح موسوم به نور در فرودگاه کیش (ویدئو)

حضور طناز طباطبایی در فیلم جدید کارگردان یاغی + عکس

ماجرای جنجال عکس یک دختر نیمه برهنه در خیابان های تهران و واقعیت آن (تصاویر)

طعنه پرویز پرستویی به مهران رجبی ؛ کلیددار خودشیفته تلویزیون (عکس)

تیپ و استایل بهنوش طباطبایی در باشگاه ورزشی (عکس)

اولین بوسه زن و شوهری در سریال ایرانی ؛ ساترا سانسور نکرد (عکس)

طنین نوای «هزار دف» در پالنگان (ویدئو)

سخنان زاکانی هم بنر شد! (عکس)

تصاویری از دختر زیبای تام کروز و کتی هولمز در ۱۸سالگی

عذرخواهی سیدحسین حسینی از هواداران استقلال (تصویر)

تصویر وایرال شده از اختلاف قدی ستاره بسکتبال با بازیکن استقلال! (عکس)

تغییر چهره و استایل (غزل شاکری) «آذر گل دره ای» سریال شهرزاد بعد 9 سال + تصاویر

درخواست نکونام از هواداران استقلال (تصویر)

فرودگاه دبی در آب غرق شد (ویدئو)

تصویر وایرال شده از زنان نظامی در رژه ارتش (عکس)

تجمع مقابل سفارت اردن در تهران (عکس)

پیتزا داوود پلمب شد (عکس)

تصویر بارش باران در ساحل سرخ جزیره هرمز (ویدئو)

تیپ جذاب و شیک آزاده صمدی (عکس)

با پادشاه اردن، همسر و فرزندانش آشنا شوید؛ از پرنسس ایمان تا پرنسس سلما

واکنش آرش رضاوند به تغییر نحوه تعیین قهرمان لیگ برتر + تصویر

تصاویر دلبرانه بازیگر دونگ‌ یی در طبیعت کره‌ جنوبی (عکس)

چهره جدید خانم مجری تلویزیون همه را شوکه کرد (عکس)

تصویر همسر واقعی جومونگ (عکس)

صحنهٔ زورگیری در بزرگراه صدر بازسازی شد (ویدئو)

محافظ مسی بالاخره شکست خورد! (ویدئو)

عکس یادگاری یک اسرائیلی با بدنه موشک ایرانی در کنار بحر المیت

بقایای موشک‌های سپاه در اراضی اشغالی (تصاویر)

استایل جدید ستاره استقلالی و همسر خارجی‌اش (عکس)

مدلینگ «دونگ‌ یی» (تصاویر)

واکنش رامین رضاییان به حمله موشکی ایران به اسرائیل (تصویر)

واکنش ملیکا زارعی به حمله ایران به اسرائیل (تصویر)

بمب الکترومغناطیسی چیست و چگونه عمل می کند؟ (+عکس)

تغییر چهره مهتاب کرامتی از «هلن» و «ماری» سریال مردان آنجلس تاکنون (عکس)

تصاویر عصبانیت شدید آل کثیر و اعتراض به کادر فنی پرسپولیس

پای هدیه تهرانی به وسط بحث درباره چهره سحر دولتشاهی باز شد! (تصاویر)

تیپ جوان‌پسند و متفاوت بهاره رهنما در کالیفرنیا (+عکس)

خبرگزاری اصولگرا خواستار محرومیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها شد: گلر استقلال دختر بی حجاب را بغل و به پلیس حمله کرد! (عکس)

توییت جدید رسول خادم درباره زنان کپرنشین سیستان و بلوچستان (تصویر)

تغییر چهره «محیا دهقانی» بازیگر نقش «نجلا» در 32 سالگی (تصاویر)

تغییر چهر «بانو یومیول» در سریال جومونگ بعد از 18 سال (تصاویر)

تصویر خوش و آب رنگ و پوشیده بهنوش طباطبایی

«جونگ‌ یی»؛ سریالی کره‌ای که طرفداران «دونگ‌ یی» باید ببینند + تصاویر

خبر خوش بیرانوند برای هواداران پرسپولیس (عکس)

سانسور مومنانه هم رسید: پخش زنده سخنان منصور ارضی در زمان انتقاد از پناهیان قطع شد! (ویدئو)

واقعیت زورگیری در اتوبان صدر؛ چه‌کسی تیراندازی کرد؟+ عکس

پوشش متفاوت زهرا داوودنژاد در مراسم ختم برادرش (عکس)

نظر 3 کارشناس برنامه فوتبال برتر درباره داوری پر حاشیه استقلال - مس رفسنجان + ویدئو

تیپ تازه «بانو سوسانو» در پشت صحنه یک تئاتر (+عکس)

شیخ علیرضا پناهیان در جلسه اقتصادی دولت رئیسی ! (عکس)

واکنش امیررضا رفیعی به کلیش شیت برای پرسپولیس (تصویر)

عکس‌های شخصی سو سو، خانم بازیگر سریال جومونگ (تصاویر)

اکران همزمان «مست عشق» در ایران و ترکیه/ «هانده ارچل» به ایران می آید؟ (+تصاویر)

قاب سه نفره رضا داوودنژاد با نیکی کریمی و دختر عمویش (عکس)

حرکت قشنگ ستاره پرسپولیس در قبال بازیکن استقلال + تصویر

سحر دولتشاهی و همایون شجریان در قابی زیبا و بی نظیر (عکس)

باریک‌ترین آپارتمان جهان در قم! (عکس)

تجمع بازنشستگان در چند شهر؛ مستمری ها باید مطابق قانون زیاد شود (+عکس)

رفتار مشابه نکونام و دخترش در واکنش به فرصت سوزی بازیکنان استقلال ! (تصاویر)

پوشش و استایل متفاوت بهاره رهنما در آمریکا (عکس)

مرادی، کارشناس داوری: توپ استقلال از خط دروازه مس رفسنجان گذشت (+ویدئو)

واکنش تند جواد نکونام به نپذیرفتن گل استقلال مقابل مس: دشمنی شروع شد (تصویر)

تغییر چهره درسا (نیکی نصیریان) سریال بزنگاه بعد از ۱۶ سال +عکس

ماجرای نامه ای که دیر رسید و هویدا اعدام شد (+تصاویر)

پیکر سرلشکر محمدهادی حاجی رحیمی و سید مهدی جلادتی به خاک سپرده شد (+تصاویر)

مراسم تشییع رضا داوودنژاد با حضور هنرمندان (اسامی و تصاویر)

پرطرفدارترین