ناگفته‌های مولوی عبدالحمید از آزادی مرزبانان

مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان در گفت‌وگویی به روند فعالیت‌های خود برای آزادی مرزبانان ایرانی اشاره کرد.

به گزارش ایسنا، گزیده اظهارات عبدالحمید در گفت‌وگو با سایت دیپلماسی ایرانی در پی می‌آید:

* نخست باید تاکید کنم که گروگان‌گیری از نظر من عمل بسیار ناپسند و زشتی است و به گروگان گرفتن هر انسانی نادرست است به‌خصوص زمانی که پای مرزبان‌هایی در میان باشد که از مرزهای وطن ما محافظت می‌کنند و سعی در تامین امنیت مردم و کشور دارند. هر فردی از ما نسبت به این موضوع احساس مسئولیت می‌کند و ما هم زمانی که این مرزبان‌ها ربوده شدند حسب وظیفه اسلامی، شرعی و ملی خود احساس بار مسئولیت سنگینی برای تلاش در راستای آزادی آنها کردیم. علاوه بر این، مسئولان استان هم از من خواستند تا تلاشی را در راستای آزادی آنها آغاز کنم. ابتدا ما هیاتی را متشکل از چند ریش‌سفید موجه، مورد قبول و معتمد برای صحبت و مذاکره با جیش‌العدل اعزام کردیم. مشخص شد که گروه جیش‌العدل خواسته‌های بسیار عریض و طویلی مانند آزادی زندانی‌های خود و ... را دارند. من یک جلد کلام‌الله مجید هم به همراه این هیات برای این گروه فرستادم و از آنها خواستم که به حرمت مردم، مرزبان‌ها را آزاد کنند. هیات اعزامی ما زودتر از اینها موفق به جلب موافقت جیش‌العدل برای آزادی مرزبان‌ها شده بود اما علت تاخیر در عملی شدن این ماجرا این بود که گروه‌های دیگری هم تلاش برای آزادی مرزبان‌ها را آغاز کردند و مسائل مادی را مطرح کردند که منجر به مقداری تاخیر در انجام نهایی آزادی مرزبان‌ها شد. متاسفانه در این مدت یکی از مرزبان‌ها هم شهید شد اما در نهایت، تلاش‌ها پاسخ داد و چهار مرزبان دیگر آزاد شدند.

* ما پیش از شهادت آقای دانایی‌فر تلاش‌های خود را آغاز کرده بودیم اما این گروه ادعا کرده بود که در ازای یک زندانی از خود که می‌گفتند در حوالی کرمانشاه به دست دولت کشته شده است، یک نفر از این 5 نفر را خواهند کشت. البته هیات اعزامی ما موفق شده بود رضایت کلی جیش‌العدل را برای عدم به شهادت رساندن آقای دانایی‌فر جلب کند اما مساله بروز اختلاف میان اعضای شورایی بود که برای این گروه تصمیم‌گیری می‌کند. در نهایت ناهماهنگی‌های داخلی جیش‌العدل و ظاهرا ورود چند گروه دیگر برای آزادی مرزبان‌ها به نحوی به اعدام شهید دانایی‌فر منتهی شد. در مصاحبه‌های متفاوتی که از جیش‌العدل پخش شد، دیدیم که آنها نیز به وجود اختلاف در میان خود در خصوص به شهادت رساندن دانایی‌فر اعتراف کرده‌اند؛ بدین معنا که افرادی جز کسانی که وعده سالم آزاد کردن مرزبان‌ها را به ما داده بودند در به شهادت رساندن وی دست داشته‌اند.

* ظاهرا از برخی از نهادها و ارگان‌های ایران نیز افرادی برای آزادی مرزبان‌ها اعزام شده بودند. البته هیات اعزامی ما برای مذاکره با جیش‌العدل از همان ابتدا تاکید کرده بود که ما نه وجهی به شما پرداخت می‌کنیم و نه مطالبه‌های شما عملی خواهد شد و تنها از شما می‌خواهیم که به حرمت مردم این مرزبان‌ها را آزاد کنید. بنابراین هیچ کدام از خواسته‌های جیش‌العدل جامه عمل نپوشید و ما هم تاکید کرده بودیم که نمی‌توانیم این خواسته‌ها را عملی کنیم.

* من پیش از این داستان هم فردی را برای گفت‌وگو با جیش‌العدل فرستاده بودم و از آنها درخواست کرده بودم که از توسل به خشونت برای رسیدن به اهداف خود دست بردارند. همچنین به آنها تاکید کرده بودم که اگر به دنبال امان‌نامه برای برخی از چهره‌های خود هستند ما می‌توانیم زمینه را فراهم کنیم و مسئولان مربوطه هم برای همکاری مهیا هستند. من در این گفت‌وگوها تاکید کرده بودم که در حال حاضر فضای بسیار مناسبی برای مشارکت اقوام و مذاهب متفاوت در ایران به وجود آمده است و می‌توانیم گفت‌وگو و مذاکره را از همان جا هم آغاز کنید. این صحبت‌ها را پیش از این هم با جیش‌العدل داشته‌ایم و این بار هم همین پیغام‌ها را هیات اعزامی ما به گوش آنها رسانده بود. من در این گفت‌وگوها به آنها تاکید کردم که فضای گفت‌وگویی که پیش از این برای من هم وجود نداشت در حال حاضر برای مخالفین هم وجود دارد و دولت جدید حتی به گفت‌وگو با آمریکا هم اعتقاد دارد و بر همین اساس می‌تواند به بهبود اوضاع در اینجا هم امیدوار بود. البته من هنوز هم ناامید نیستم که پیام‌های ما روی جیش‌العدل تاثیر بگذارد و دست از توسل به خشونت برای رسیدن به اهداف خود بردارند.

* فکر می‌کنم بیشترین دلیل اعتراض آنها به زندانی بودن جمعیتی از آنها در ایران مربوط می‌شود و من فکر نمی‌کنم که مطالبه‌های آنها چندان عریض و طویل باشد. البته برخی تبعیض‌های مذهبی و قومی را هم مطرح می‌کنند. در جریان همین داستان هم آنچه که این گروه مطرح کردند آزادی زندانی‌هایشان بود که با موافقت ما روبه‌رو نشد.

* عموم مردم به توسل به خشونت راضی نیستند اما باید پذیرفت که در جامعه افراد مختلفی وجود دارد و شاید معدودی باشند که این گروه را قبول دارند اما این مساله در منطقه عمومیت ندارد.

* خواسته ما این بود که جنازه آقای دانایی‌فر را به همراه این چهار نفر بفرستند اما جیش‌العدل ادعا می‌کند که این جنازه را دفن کرده است. این گروه مرزبان‌ها را در کوه‌های صعب‌العبوری در افغانستان تحویل داده‌اند و بر همین اساس هم ادعا می‌کنند که توان حمل جنازه را نداشته‌اند و آن را خاک کرده‌اند. گروه‌های ما هم برای سالم رساندن مرزبان‌ها سلاح‌های سبک و سنگینی تهیه کرده بودند تا راهزن‌ها یا گروه‌های دیگر به مرزبان‌ها آسیبی نرسانند. از زمان تحویل گرفتن این مرزبان‌ها تا اینجا حداقل سه ماشین مرزبان‌ها را اسکورت کرده‌اند و البته تسلیحاتی هم که خریده‌ایم تحویل مرزبانان داده‌ایم.

* حقیقت این است که این گروه تا مدتی قبل حامی چندانی نداشت و حتی بر اساس اطلاعات ما سختی‌های مالی را هم در دوره‌ای تحمل کرده‌اند اما پس از اختلاف‌هایی که در سوریه و عراق به وجود آمده است این گروه هم حامیان مالی پیدا کرده است که به آنها کمک می‌کنند. من دقیق نمی‌دانم کدام کشورها اما می‌دانم که از ناحیه برخی کشورهای عربی با آنها ارتباط‌هایی گرفته شده است.

* نه افغانستان و نه پاکستان هیچ کدام توانایی مهار جیش‌العدل را ندارند. منطقه بلوچستان پاکستان 45 درصد از خاک این کشور را شامل می‌شود و علاوه بر اینکه بخش‌هایی از آن صعب‌العبور است، مساله دیگری هم که وجود دارد این است که بلوچ‌های پاکستان هم داعیه‌دار جدایی از اسلام‌آباد هستند و فعالیت‌های تجزیه‌طلبانه‌ای را دنبال می‌کنند. پاکستان از عهده کنترل منطقه‌ای تا این حد وسیع برنمی‌آید.

* در ماجرای شهادت 10 گروگان نیز گروهی را برای عدم تکرار این حوادث و متوقف کردن توسل این گروه به فعالیت‌های خشونت‌آمیز اعزام کردیم. متاسفانه ما هنوز موفق به قانع کردن آنها نشده بودیم و بحث‌ها ادامه داشت که ماجرای گروگان‌گیری مرزبان‌ها رخ داد. البته همچنان هم این گفت‌وگوها ادامه دارد و ما تلاش می‌کنیم که با صحبت کردن با جیش‌العدل از آنها بخواهیم که به اقدام‌های مثبتی که در استان در حال شکل‌گیری است فرصت بدهند. ما هنوز هم ناامید نیستیم و مسئولان هم ظاهرا مهیا هستند که باب گفتمانی در این خصوص باز شود.

* شیعیان و اهل تسنن جهان اسلام باید از ظرفیت‌های موجود در ایران برای مهار نزاع میان شیعه و سنی استفاده کنند. متاسفانه این تنگ‌نظری در ملک ما هم وجود دارد. بسیاری در اینجا هستند که تلاش‌های خیری را هم که صورت می‌گیرد زیر سوال می‌برند و اعتقاد دارند که شاید ما به دنبال اغراض فردی خودمان در این مساله هستیم و این در حالی است که ما صرفا به دنبال اتحاد در جهان اسلام هستیم.

* در حال حاضر که اختلاف‌ها وجود دارد عربستان هم نقشی را در حمایت از آنها ایفا می‌کند. یک بخش از این نزاع مورد حمایت طرفداران بشار اسد و بخشی هم مورد حمایت عربستان است. با این همه من فکر می‌کنم که دولت عربستان را هم می‌توان قانع کرد که برای پایان دادن به این مشکلات گام‌هایی بردارد. در حال حاضر موقعیت جمهوری اسلامی ایران، موقعیت ویژه‌ای است و عربستان هم به دلیل وجود حرمین در خاک آن در جهان عرب از جایگاهی برخوردار است و می‌توان در پایان دادن به نزاع از آنها استفاده کرد. البته ترکیه هم نقش پررنگی را ایفا می‌کند و این سه کشور در کنار هم می‌توانند مشکلات را مدیریت کنند.

* کشورهای غربی نه‌تنها از این نزاع استفاده می‌کنند که در راستای تقویت آن هم گام برمی‌دارند. حقیقت این است که این کشورها توان حل این موضوع را دارند اما گامی برنمی‌دارند. آمریکا، روسیه و اروپا در جهان اسلام ابتدا به دنبال تامین منافع خود و پس از آن تامین امنیت اسرائیل و در نهایت شاید اندکی هم به فکر جهان اسلام باشند. مساله عراق و سوریه را آمریکا نمی‌تواند حل کند چرا که شاید کشورهای غربی نفعی هم در این بحران‌ها داشته باشند. در حال حاضر گفته می‌شود که گروه‌های تروریستی و تکفیری در عراق و سوریه فعال هستند و من هم این نکته را قبول دارم اما اگر مردم سوریه و عراق باب گفت‌وگو با هم را باز کنند، این گروه‌های تروریستی هم راهی جز ترک این کشورها نخواهند داشت.

گزارش خطا