کد خبر: ۱۲۵۰۲۶
تاریخ انتشار: ۰۲ خرداد ۱۴۰۰ - ۰۹:۲۵
در واقع مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری که در سال جاری بازنشست شوند، تا سقف ۴۷۲ میلیون تومان پاداش پایان خدمت خواهند گرفت؛ این مبلغ، رقم قابل توجهی است، حتی نصف آن هم ده‌ها برابر بیشتر از سنوات پایان خدمت کارگران است.
 
 
به گزارش ایلنا، یک جامعه‌ی برابر و عادلانه، جامعه‌ای است که در آن ضریب جینی بالا نباشد؛ ضریب جینی، شاخصی برای تخمین فاصله میان دهک‌های درآمدی است؛ نباید بین دهک‌های بالا و پایین اقتصادی، آن‌چنان فاصله باشد که با یک هفته دستمزد یک ثروتمند، یک بازنشسته یا یک کارگر، یک سالِ تمام زندگی کند!
 
 
 در ایران در دهه‌های اخیر، اجرای سیاست‌های نئولیبرالی، آن چنان به تشدید نابرابری و تضاد انجامیده که امروز، فاصله و تفاوت تنها محدود به دهک‌های بالا و پایین نیست، بلکه بین گروه‌هایی که عرفاً متعلق به یک دهک درآمدی هستند (مثل گروه‌های مختلف مزدبگیر کشور) و باید عایدیِ تقریباً برابری داشته باشند، بازهم تضاد درآمدی و نابرابری وجود دارد؛ تضادی که اگر برطرف نشود، می‌تواند به شاخه شاخه شدن اجتماع و تضاد منافع بیانجامد.
 
 
دستمزد نابرابر، مزایای مزدی نابرابر و حقوق شغلی متفاوت، مزدبگیران را از یکدیگر منفک ساخته است؛ هم شاغلان و هم بازنشستگان، با توجه به نوع صندوقی که به آن وابسته هستند، از حقوق و مزایای مختلفی بهره‌مندند؛ یک وزارت نفتی که پشت میز نشسته و کار به نسبت ساده‌تری دارد، گاهی تا دو برابر یک کارگر همان وزارتخانه یعنی یک کارگر نفتی درآمد دارد؛ چراکه اولی بیمه شده‌ی صندوق نفت است و دومی، کارگر بیمه‌ شده‌ی سازمانِ تامین اجتماعی.
 
 
این تضاد و نابرابری در همه سطوح وجود دارد حتی در مزایای بازنشستگی؛ بازنشستگان صندوق‌های زیرشاخه‌ی دولت مانند صندوق نفت، کشوری و لشگری، از مبالغ نسبتاً بالایی که در بازه‌ی چند صد میلیون تومان می‌گنجد، به عنوان پاداش پایان خدمت بهره‌مند هستند؛ این گروه، چندماه بعد از خاتمه‌ی خدمت دولت و بازنشسته شدن، این چند صد میلیون تومان را به عنوان پاداش می‌گیرند و آن را به زخم زندگی می‌زنند؛ این در حالیست که مستمری ماهانه‌ی آن‌ها نیز به مراتب بیشتر از کارگران بازنشسته است؛ اما کارگران بعد از سال‌ها کار سخت در معادن یا در کنار کوره‌های ذوب یا سکوهای نفتی، عموماً ریالی بابت پاداش پایان خدمت نمی‌گیرند یا اگر خوش‌شانس باشند و سنوات پایان خدمت آن‌ها را کارفرما بپردازد، مبلغی که می‌گیرند در قیاس با بازنشستگان دولت بسیار ناچیز است و به جایی نمی‌رسد!
 
برای کارمندان؟
 
این تبعیض، ریشه در ناهمخوانی قانونی و یکسان نبودن ابلاغیه‌ها و قوانین دارد؛ برای بازنشستگان دولت، هر سال در قانون بودجه، ردیف خاص و مشخصی برای پرداخت پاداش پایان خدمت اختصاص می‌یابد اما برای کارگران، آیین‌نامه‌ها و دادنامه‌های گاهاً متضادِ صادره توسط وزارت کار و دیوان عدالت، حق برخورداری از پاداش پایان خدمت را مخدوش ساخته است.
 
 
شانزدهم اسفند سال قبل، بودجه پاداش پایان خدمت ۱۴۰۰ در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. براساس ردیف ۷ بند (الف) قانون بودجه، پاداش پایان خدمت موضوع قانون پرداخت پاداش پایان خدمت و بخشی از هزینه‌های ضروری به کارکنان با اصلاحات و الحاقات بعدی، پاداش پایان خدمت کارکنان مشمول ماده (۱۰۷) قانون مدیریت خدمات کشوری با احتساب فوق العاده بند (۱۰) ماده ۶۸ قانون مذکور به مقامات، رؤسا، مدیران و کارکنان کلیه دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه و همچنین وزارت اطلاعات، نیرو‌های مسلح و سازمان انرژی اتمی حداکثر معادل هفت برابر حداقل حقوق و مزایای شاغلین موضوع جز (۲) این بند، در ازای هر سال خدمت حداکثر تا سی سال و تا سقف چهار میلیارد و هفتصد و بیست میلیون (۴.۷۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال خواهد بود.
 
 
در واقع مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری که در سال جاری بازنشست شوند، تا سقف ۴۷۲ میلیون تومان پاداش پایان خدمت خواهند گرفت؛ این مبلغ، رقم قابل توجهی است، حتی نصف آن هم ده‌ها برابر بیشتر از سنوات پایان خدمت کارگران است.
 
برای کارگران؟
در ارتباط با کارگران اما چنین روایت ساده و سرراستی از قانون وجود ندارد و قرار نیست با تصویب یک بند در قانون بودجه، به کارگران بازنشسته، پاداش پایان خدمت پرداخت شود؛ پیچیدگی‌های قانونی، دادنامه‌های حقوقی مکرر، تخلفات کارفرمایان و کلاه شرعی سر قانون کار و کارگر گذاشتن و همچنین قرارداد موقت بودن و تعدد کارگاه‌های اشتغال کارگر در طول سی سال خدمت، موجب شده که کارگران از دریافت چند صد یا حتی چند ده میلیون تومان به هنگام بازنشستگی محروم بمانند.
 
 
برای کارگران، یک مزایای پایان کار داریم و یک مزایای پایان خدمت که برای هر دو البته، کارفرمایان راه فرار از پرداخت را به سادگی پیدا می‌کنند.
 
 
دریافت مبلغی بعد از خاتمه قرارداد کار (چه به هنگام خاتمه قرارداد با یک کارگاه خاص و چه در زمان بازنشستگی) به عنوان «سنوات» در شرایط عادی بر اساس دو ماده قانونی صورت می‌گیرد.
 
 
ابتدا ماده ۲۴ قانون کار است که می‌گوید: «در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار پرداخت نماید.»
 
 
این ماده قانونی تکلیف را برای زمان خاتمه قرارداد برای کارگران قراردادموقت که مجبور می‌شوند به هر دلیلی (تعدیل، خاتمه پروژه یا انحلال کارگاه) کارگاه محل خدمت خود را ترک کنند، مشخص کرده است؛ برای مثال اگر کارگری در یک کارگاه، سه سال سابقه کار داشته و اکنون مجبور است به همکاری در این کارگاه خاتمه دهد، باید سه برابر آخرین حقوق خود مزایای پایان کار دریافت کند یعنی اگر آخرین حقوق او سه میلیون تومان بوده، باید کارفرما ۶ میلیون تومان در زمان تسویه حساب به او بپردازد.
 
 
علاوه بر «مزایای پایان کار»، مزایای پایان خدمت نیز در ماده ۳۱ قانون کار به صراحت تعریف شده است:
 
 
ماده ۳۱ قانون کار: چنانچه خاتمه قرارداد کار به لحاظ از کارافتادگی کلی و یا بازنشستگی کارگر باشد، کارفرما باید بر اساس آخرین مزد کارگر به نسبت هر سال سابقه خدمت حقوقی به میزان ۳۰ روز مزد به وی پرداخت نماید.
 
 
این ماده قانونی به صراحت در ارتباط با مزایای پایان خدمت، شرایط را مشخص کرده است؛ اگر کارگری قبل بازنشستگی ده سال در یک کارگاه اشتغال داشته باید ده برابر آخرین مزد به عنوان مزایای پایان خدمت دریافت کند.
 
 
اما معمولاً هیچ کدام از این دو ماده، مبنای پرداخت زمان بازنشستگی قرار نمی‌گیرند؛ اول اینکه کارگران قرارداد موقت، عموماً هر چند سال یکبار، کارگاه محل اشتغال خود را عوض می‌کنند و متوسط عمر اشتغال آن‌ها در یک کارگاه، زیر ۵ سال است؛ بنابراین وقتی می‌خواهند بازنشست شوند، نهایتاً ۵ سال است که در آن کارگاه آخر کار کرده‌اند و حتی اگر کارفرما بخواهد به قانون تمکین کند، ۵ برابر آخرین حقوقِ مثلاً ۴ میلیون تومانی که می‌شود ۲۰ میلیون تومان، به کارگر پرداخت می شود؛ ۲۰ میلیون تومان کجا و ۴۷۲ میلیون تومان کارمندان کجا؟!
 
 
مشکل دومی هم وجود دارد؛ کارفرمایان غالباً سنوات کارگر را پایان هر سال با عیدی می‌پردازند و سالانه تسویه می‌کنند، هرچند قانون تاکید دارد پرداخت سالانه سنوات پایان خدمت به منزله‌ی تسویه حساب قطعی نیست و باید علی‌الحساب تلقی شود چراکه مبنا برای محاسبه‌ی سنوات پایان خدمت، آخرین حقوق کارگر است و لاغیر، بازهم هنگام بازنشستگی کارگر، کارفرما مدعی می‌شود «من هر سال سنوات را با عیدی داده‌ام» و حتی اگر بخواهد آن را علی‌الحساب حساب کند و روز بازنشستگی تتمه‌ی آن را تسویه کند، بازهم مبلغ دندانگیری نصیب کارگران نمی‌شود؛ پس درنهایت، کارگران به خصوص قرارداد موقتی‌ها هرجور که حساب کنیم از پاداش پایان خدمت، همان پولی که می‌تواند روزگار نامناسب معیشتی کارگر بازنشسته را تا حدودی تغییر داده و مناسب‌تر سازد، محروم هستند.
 
مشکل کجاست؟
این محرومیت به گفته‌ی محسن باقری (عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان تهران) معلولِ تبعیض ساختاری میان کارگران و کارمندان است که حتی در مزایای بازنشستگی نیز نمود دارد.
 
 
او به ایلنا می‌گوید: سنوات کارگران را ماهیانه یا سه ماهه و شش ماهه، در زمانِ پایان قرارداد می‌پردازند و زمان بازنشستگی چیزی دست کارگر را نمی‌گیرد. خیلی از آیتم‌های مزدی کارمندان به کارگران تعلق نمی‌گیرد. پیشتر دیوان عدالت اداری در اردیبهشت ۹۸ رایی صادر کرد که مجدداً در اسفند ۹۸ همان رای را در دادنامه ۳۳۲۸ تاکید کردند؛ براساس این آرا، هر نوع پرداخت در پایان سال یا در بازه‌های زمانی سه ماهه و شش ماهه، به منزله‌ی پرداخت قطعی سنوات پایان خدمت نیست و کارفرما باید زمان بازنشستگی، مابه‌التفاوت آن را براساس آخرین حقوق (کل دریافتی کارگر شامل مزد و مزایا مثل حق جذب، پاداش‌ها و غیره) بپردازد. منتها ادارات کار استان‌های مختلف عموماً به این آرا توجهی نمی‌کنند و اهتمامی برای اجرای آن‌ها ندارند؛ علاوه بر این، هیات تخصصی دیوان نیز رای متغایری صادر کرد که بین مزد و حقوق، تمایز قایل شد و اعلام کرد مزایای مزدی نباید در محاسبه‌ی سنوات مبنا قرار بگیرد و تنها مزد خالی، مبنای محاسبه است؛ تضاد میان رای هیات تخصصی و هیات عمومی موجب شده که ادارات کار، همان رای هیات تخصصی را که مخالف منافع کارگران است، مبنا قرار دهند و رای هیات عمومی را نادیده بگیرند.
 
 
باقری اضافه می‌کند: البته نمی‌دانیم چرا رویکرد وزارت کار در قبال آرای دیوان عدالت، مصداق یک بام و دو هواست؟! وقتی برای دستمزد ۹۹ شکایت کردیم و هیات تخصصی حکم ابطال مزد داد، گفتند رای هیات تخصصی، قابلیت اجرایی ندارد و باید منتظر رای هیات عمومی بمانیم؛ اما در مقوله‌ی سنوات پایان خدمت، رای هیات تخصصی را مبنا قرار داده‌اند و رای هیات عمومی را نادیده گرفته‌اند!
 
و اما حرف آخر...
حتی اگر آخرین دستمزد به اضافه‌ی تمام مزایای مزدی، شامل حق جذب، اضافه کار، پاداش تولید و بدی آب و هوا و ... را در محاسبه‌ی سنوات پایان خدمت کارگران منظور کنند و کارفرمایان را مکلف کنند که در زمان بازنشستگی بر این اساس، سنوات را بپردازند، بازهم مبلغ دندانگیری نصیب طبقه‌ی کارگر نمی‌شود؛ نتیجه، سی میلیون و چهل میلیون و دست بالا، پنجاه میلیون تومان می‌شود که این رقم ناچیز کجا و  ۴۷۲ میلیون تومانِ کارمندان دولت کجا؟!
 
 
 به این ترتیب، همه‌ی این مناقشات بر سر آرای دیوان عدالت اداری، حتی اگر کارگران برنده شوند، بازهم نتیجه‌ی قابل توجهی نخواهد داشت؛ یک کارگر امید ندارد روز بازنشستگی، پولی نصیبش شود که با آن بتواند یک اتومبیل بخرد و در اسنپ کار کند یا اینکه آپارتمانی را رهن کامل کند و دیگر از مستمری ناچیز ماهانه، اجاره خانه ندهد!
نظر شما
* کد کپچا:
captcha

توضیح سازمان تامین‌ اجتماعی درباره تاخیر حقوق بازنشستگان

شهادت مسعود کرمی، احسان منشی زادگان و فرهاد روزبهانی ۳ مامور فراجا در تهران (عکس)

اعلام زمان پرداخت مرحله سوم سود سهام عدالت (+ جزییات)

خرید سوغاتی در تهران: یادگاری‌هایی منحصر به فرد از پایتخت

پیام تسلیت سیدمحمد خاتمی برای شهادت ابراهیم رئیسی

آیت الله آل هاشم تا یک ساعت پس از سقوط زنده بوده و پیکرش وضعیت بهتری دارد / هویت تمام شهدا مشخص شد

پدر آیت الله آل هاشم به استقبال پسر شهیدش می رود (ویدئو)

از کجا دیگ بخار خرید کنیم

وضعیت امتحانات نهایی دانش آموزان و آموزش و پرورش تصمیم گیری شد

برنامه سطوح مهاجرتی کانادا برای سال های 2024-2026

تغییرات حقوق اردیبهشت ماه 1403 فرهنگیان و معلمان + اضافات و کسورات جدید

جانشین شهید حسین امیرعبداللهیان مشخص شد

پیام تسلیت رهبر انقلاب و قرار دادن محمد مخبر در مدیریت قوه مجریه

تصویر کامل و جدید از هلیکوپتر سوخته شده رئیس جمهور و همراهانش (عکس)

پیام تسلیت خاص «پوتین» در پی شهادت رئیسی

شهادت مسعود کرمی، احسان منشی زادگان و فرهاد روزبهانی ۳ مامور فراجا در تهران (عکس)

تصویر کامل و جدید از هلیکوپتر سوخته شده رئیس جمهور و همراهانش (عکس)

حضور اقشار مردم در بیت آیت الله آل هاشم (ویدئو)

برگزاری جلسه فوق العاده سران قوا به میزبانی مخبر + عکس

سیدطاهر مصطفوی، محسن دریانوش و بهروز قدیمی کادر پروازی بالگرد رئیس جمهور (عکس)

تصاویر انتقال پیکر شهدا سقوط بالگرد رئیس جمهور به مناطق پایین دست (ویدئو)

توییت صفحه رهبر انقلاب در پی تایید شهادت ابراهیم ريیسی (تصویر)

اولین تصویر از شهید سید مهدی موسوی سرتیم حفاظت رئیس جمهور (عکس)

تیپ و چهره «روناک» و «شیرین» سریال نون خ در پشت صحنه(عکس)

آخرین تصویر از رئیسی و همراهان قبل از سانحه برای بالگرد (عکس)

واکنش سحر دولتشاهی به استوری عاشقانه علی سرابی برای همسرش مارال بنی آدم (عکس)

جنیفر لوپز با این عکس به شایعات پایان داد (تصاویر)

مراسم تشییع زری خوشکام با حضور لیلا حاتمی، علی مصفا، حامد بهداد و… (تصاویر)

چهره ماتم‌زده لیلا حاتمی در مراسم تشییع مادرش (تصاویر)

بعد از مرگ بروسلی همسرش با چه کسی ازدواج کرد؟+عکس

نازنین بیاتی با چهره‌ای متفاوت از نمای نزدیک! (تصاویر)

استایل زیبا و وسترنی «کیمیا خاتون» فیلم مست عشق در آمریکا (تصاویر)

صحنه‌های دلهره‌آور از ورود سیل و حرکت خودروها در مشهد (ویدئو)

قانون شکنی منتخب انقلابی مجلس! (تصویر)

آمار تکان دهنده از میزان اجرای وعده مهم رئیسی در انتخابات (تصویر)

ایوب موسوی و پوپک بسامی، دو وزنه‌بردار ایرانی با هم ازدواج کردند (+عکس)

شهادت همرزم شهید زاهدی و یکی از فرماندهان حزب الله لبنان (+عکس)

واکنش به تیتر کیهان درباره حکم زندان وزیر رئیسی (تصویر)

سد نهند تبریز‌ سرریز کرد + تصویر

واکنش ستاره استقلال به رکورد زنی اش (تصویر)

برنامه فوتبال برتر تکلیف «کرنر منجر به گل» استقلال مقابل فولاد را روشن کرد (ویدئو)

واکنش همایون شجریان به شایعه طلاق سحر دولتشاهی و ادعای خیانت؛ مهر تائید بر جدایی!؟ (+تصویر)

کنایه سنگین المیرا شریفی مقدم به بنر جدید شهرداری درباره حجاب+ عکس

استوری تند باشگاه پرسپولیس علیه مربی استقلال (تصویر)

بازدید رهبر انقلاب از نمایشگاه کتاب (تصاویر)

عکس دیده نشده از مهران مدیری در کنار هدیه تهرانی

حضور عروس و داماد ترک در بازی آلانیااسپور - بشیکتاش (عکس)

حمله تند پیشکسوت جنجالی پرسپولیس به استقلال و هاشمی نسب + تصویر

استایل جدید مریم مومن با تم متفاوت (عکس)

آتش سوزی قطار حومه ای هشتگرد - تهران در میان بهت مسافران سرگردان (تصاویر)

عکسی از کمند امیرسلیمانی در مراسم عقد برادرش سپند

فاطمه و ابوالقاسم جراره نخستین خواهر و برادر، راهی مجلس دوازدهم شدند + عکس

عکسی از همسر سابق سپند امیرسلیمانی که پربازدید شده

توزیع تسبیح‌هایی با خاصیت ضدعفونی دست‌ها در مراسم حج/ جنس این تسبیح‌ها از چیست؟+ عکس

جشن سالگرد ازدواج علیرضا نیکبخت و همسرش + عکس

دیدار اعضای تیم ملی فوتسال با رهبر انقلاب + عکس

بهنوش بختیاری کاراگاه جنایی شد! (عکس)

استایل شیک و اروپایی همسر گولسیانی در تمرین پرسپولیس (عکس)

استایل ساده و جداب دونگ یی (عکس)

درخواست جالب دختران هوادار استقلال از بازیکنان + عکس

تصویری از سردار رادان در اجتماع حمایت از حجاب در اهواز (عکس)

تتلو در جلسه آخر دادگاهش: دنبال ترویج موادمخدر نبودم، می‌خواستم برای مشروبات الکلی جایگزین گیاهی معرفی کنم! +عکس

تغییر چهره شیلا خداداد، «سیتا» سریال مسافری از هند بعد 21 سال (تصاویر)

مسعود مرادی: کوپال ناظمی این پنالتی استقلال را ندید (ویدئو)

زنان استقبال کننده از احمدی نژاد در مجارستان (عکس)

یکی از معلمان زن با تدریس خلاقانه شاهنامه، اینگونه وایرال شد (ویدئو)

اقدام استقلال علیه کوپال ناظمی داور بازی با ذوب آهن! + تصویر

احمدی نژاد به مجارستان رفت (+عکس)

«دونگ‌ یی» در لباس دزدان دریایی جذاب‌تر شد (تصاویر)

هادی کاظمی و همسرش سمانه پاکدل در پشت صحنه بک سریال (عکس)

مرحوم سید اسماعیل نصراللهی و پدرش در دیدار با رهبری (عکس)

سردار مجید ایافت درگذشت / مراسم تشییع برگزار شد + عکس

تصویر جدید از حضور لیلا اوتادی و علیرضا نیکبخت در کنسرت علی زندوکیلی (عکس)

مجری زن پرحاشیه صداوسیما با این پوشش در مسیر بازگشت از آمریکا رویت شد (عکس)

همسر ستاره استقلال بر دستان سیلوا بوسه زد! (عکس)

دختر هوادار پرسپولیس با استایل سرخپوستی / عکس

عکسی لو رفته از عروسی خواهرزاده احمدی‌نژاد در ترکیه

شاهکار بی نظیر هوش مصنوعی؛ ضرب المثل‌های ایرانی به تصویر بدل شدند! (عکس)

تصویری از شهرام لاسمی (قلقلی) در آستانه ۶۰ سالگی (عکس)

نعیمه نظام دوست در برنامه اسکار: دوست دارم با «مهران مدیری» ازدواج کنم! (ویدئو)

شیدا مقصودلو، همسر دهه هفتادی ژوزه مورایس که دل و دین سرمربی سپاهان را برده، کیست!؟ (تصاویر)

پوشش و استایل جذاب گلاره عباسی در جنوب (تصاویر)

تیپ جذاب بازیگر دونگ‌یی به سبک باربی (عکس)

بالگردهای ارتش اسرائیل در حال انتقال بوستر موشک های ایرانی (عکس)

مسابقه عجیب شترسواری زنان در عربستان! (ویدئو)

همسر شهید مصطفی خمینی در قم تشییع شد (تصاویر)

کنایه یک پرسپولیسیِ ارزشی، به لباس رزم طلاب برای حجاب + تصویر

واکنش یک روحانی به ماجرای مسلمان شدن مورایس بعلت ازدواج با شیدا مقصودلو (تصویر)

باشگاه پرسپولیس به حذف از جام حذفی واکنش نشان داد + تصویر

کاظم صدیقی در آغوش وزیر رئیسی (عکس)

پرطرفدارترین

توییت صفحه رهبر انقلاب در پی تایید شهادت ابراهیم ريیسی (تصویر)

اولین تصاویر واضح از لاشه بالگرد رئیس جمهور (عکس)

تاریخ پرداخت حقوق اردیبهشت ماه فرهنگیان مشخص شد / اعلام زمان واریز حق التدریس فروردین ماه معلمان

پرسپولیس در آستانه منفجر کردن بمب نقل و انتقالات!

گزارش جدید ایرنا از محل سانحه بالگرد رئیس جمهور/ عملیات جستجو زمانبر است