ماجرای عملیات والکري یا کودتای ۲۰ ژوئیه و سرنوشت کودتاچیان / روایت فیلم والکیری، آخرین تلاش برای ترور هیتلر

ویکی پدیا: عملیات والکوره (عملیات والکری) مهم‌ترین سوء قصدی بود که نسبت به جان هیتلر رهبر آلمان نازی در ۲۰ ژوئیه سال ۱۹۴۴ میلادی صورت گرفت. این سوءقصد در مقر هیتلر به نام آشیانه گرگ و توسط تعدادی از افسران و ژنرال‌های عالی‌رتبهٔ آلمان نازی صورت گرفت.

پیش زمینه
از آغاز سلطه هیتلر بر آلمان گروه‌های مختلفی در ارتش آلمان در مخالفت با او شکل گرفته بودند. فعالیت این گروه‌ها به دلیل هراس آن‌ها از کشیده شدن دوباره آلمان به جنگ جهانی در ۱۹۳۸ و در پی تهدیدات هیتلر علیه چکسلواکی به اوج رسید. اما قرارداد مونیخ و تصرف بدون خونریزی چکسلواکی به افزایش محبوبیت هیتلر کمک کرد و بسیاری از این گروه‌ها از تلاش برای جایگزینی هیتلر منصرف شدند. از سال ۱۹۴۲ و پس از شکستهای ارتش آلمان در شوروی و شمال آفریقا، به دلیل پافشاری هیتلر بر ادامه جنگ، فعالیت این گروه‌ها در راستای حذف هیتلر دوباره از سرگرفته شد. هدف اصلی این گروه‌های از حذف فیزیکی هیتلر این بود که هیتلر از سال ۱۹۳۴، نظامیان را به یادکردن سوگند وفاداری به خودش وادار کرده بود و بسیاری از نظامیان سرپیچی از فرمانهای هیتلر را خلاف شرف و آیین نظامیگری می‌دانستند؛ در نتیجه این گروه‌ها به این نتیجه رسیده بودند که برای نجات آلمان به ناچار باید به صورت فیزیکی او را حذف کنند.

طراحان عملیات

طراحان این سوء قصد افسران و ژنرال‌های عالی‌رتبه ارتش آلمان چون آدمیرال ویلهلم کاناریس و گونتر فون کلوگه بودند و مجری عملیات بمب‌گذاری کلاوس فون اشتاوفنبرگ بود.

اجرای عملیات

سرهنگ کلاوس فون اشتاوفنبرگ که قصد ترور هیتلر را داشت، این امکان را می‌یابد که برای گزارش دربارهٔ ارتش ذخیره آلمان، در جلسه هیتلر با سران ارتش حضور یابد. این جلسه در راستنبورگ در پروس خاوری برگزار شده بود. در روز سوءقصد، اشتاوفنبرگ کیفی حاوی بمب را در نزدیکی هیتلر و در زیر میزی می‌گذارد که در اطراف آن هیتلر و ژنرال‌هایش نقشه‌های جنگی را بررسی می‌کردند. او سپس به بهانه یک تماس تلفنی خارج شده و فوراً عازم برلین می‌شود تا پس از قتل هیتلر، ارتش ذخیره را به خیزش دعوت کند. اما پای یکی از افسران به کیف برخورد می‌کند و او کیف را برداشته و آن را در فاصله دورتری قرار می‌دهد. این کار باعث می‌شود که انفجار بمب نتواند آسیب مهمی به هیتلر برساند. این افسر خود نیز از طرح ترور باخبر بود اما نمی‌دانست که این طرح قرار بود همان روز اجرا شود. بعد از انفجار بمب در مقر هیتلر، سرهنگ اشتاوفنبرگ به سرعت خود را به برلین رساند تا کودتا را به نتیجه برساند او طرح عملیات والکری که پیش‌تر به امضای خود هیتلر رسیده بود و هدف آن جلوگیری از کودتا توسط نیروی اس اس بر علیه هیتلر بود را به همراه چند تن از سیاست مداران برجسته و نظامیان عالی‌رتبه آغاز کرد. او نیروی ذخیره ارتش آلمان را مأمور دستگیری نیروهای اس اس کرد؛ اما این طرح در آخرین لحظه شکست خورد، زیرا فرمانده نیروهای ذخیره ارتش آلمان از زنده بودن هیتلر آگاه شد مطمئن گشت این کودتا در اصل بر ضد هیتلر بوده‌است.

شکست عملیات

هنگام ظهر که انفجار رخ می‌دهد، میز کنفرانس مانند یک حفاظ مانع از کشته شدن هیتلر شده و او فقط جراحتی سطحی می‌بیند، اما پرده‌های گوش او پاره شده و تا پایان عمر دچار لرزش دست و پا می‌شود. عاملان سوءقصد که از سرنوشت هیتلر نا مطمئن بودند در به دست گرفتن قدرت تردید به خرج می‌دهند.

سرهنگ اشتاوفنبرگ در همان شب ۲۰ ژوئیه دستگیرشده و به جوخه اعدام سپرده می‌شود. آدمیرال ویلهلم کاناریس به اردوگاه مرگ فلوسنبورگ اعزام شده و در آن جا به دار آویخته می‌شود. مارشال گونتر فون کلوگه پیش از دستگیری خودکشی کرد. در روز ۱۴ اکتبر سال ۱۹۴۴ میلادی، فیلد مارشال اروین رومل که از تحرکات توطئه آمیز در ارتش مطلع بود و نهایتاً ابراز حمایت از این حرکت کرده بود، ناگزیر به خودکشی می‌گردد. با این حال با توجه به محبوبیت بسیار او در آلمان و در میان نظامیان، به دستور هیتلر برای رومل مراسم تشییع جنازه رسمی و ملی برپا می‌گردد

نتیجه کودتا
در پی شکست کودتا و با بازجویی شدید دستگیرشدگان، بیشتر عوامل شرکت‌کننده و طراح کودتا شناسایی شده و در دادگاه‌هایی به نام دادگاه مردمی محاکمه شده و اعدام شدند. اعتقاد بر این هست که بیش از ۷۰۰۰ نفر در جریان این پاکسازیها اعدام شدند. دامنه پاکسازی به افراد مهم ارتش آلمان، همچون فیلد مارشال رومل، فون ویتزلبن و ون کلوگه نیز رسید.

عامل ترور که بود؟

کلاوس فیلیپ ماریا شنک گراف فن اشتاوفنبرگ (زادهٔ ۱۵ نوامبر ۱۹۰۷ – درگذشتهٔ ۲۱ ژوئیه ۱۹۴۴)، یک افسر ارتش آلمان بود که بیشتر به خاطر تلاش نافرجامش در ۲۰ ژوئیه ۱۹۴۴ برای ترور آدولف هیتلر در ولفس‌شانتسه شناخته می‌شود. با وجود مخالفت با دموکراسی و موافقت اولیه با جنبه‌های ملی‌گرایانه و تجدیدنظرگرایانه حزب نازی، او در ورماخت به مقاومت آلمان پیوست. او به هیتلر خیانت کرد و سرانجام خواست که هیتلر را از قدرت کنار بزند . او احساس می‌کرد که هیتلر در حال باختن جنگ است. او به همراه هنینگ فن ترسکو و هانس استر، یکی از شخصیت‌های اصلی توطئه علیه هیتلر در ورماخت بود. او به دلیل مشارکت در این جنبش، مدت کوتاهی بعد از عملیات والکری توسط جوخه تیر اعدام شد.

او از اشراف‌زادگان آلمان و دارای عنوان موروثی «گراف» بود. او در تهاجم آلمان به لهستان، حمله آلمان به اتحاد جماهیر شوروی و نبرد تونس در طول جنگ جهانی دوم شرکت داشت.

فیلم والکیری

والکیری (Valkyrie) یک فیلم مهیج جنگی سیاسی محصول سال ۲۰۰۸ به کارگردانی برایان سینگر و نویسندگی کریستوفر مک‌کوری و ناتان الکساندر است.داستان فیلم در آلمان در طول جنگ جهانی دوم می‌گذرد و کودتای نافرجام ۲۰ ژوئیه که در سال ۱۹۴۴ که توسط گروهی از افسران برای ترور آدولف هیتلر، پیشوای رایش سوم و استفاده از عملیات والکوره برای به دست گرفتن قدرت در کشور را به تصویر می‌کشد.

تام کروز در این فیلم در نقش سرهنگ کلاوس فون اشتاوفنبرگ طراح ترور هیتلر نقش آفرینی کرده‌است. به دلیل اعتقاد تام کروز به ساینتولوژی اختلاف نظرهای مبنی بر بازی او در این نقش بین سیاستمداران آلمانی و اعضای خانواده فون اشتاوفنبرگ وجود داشت. در تاریخ انتشار این فیلم چند بار تغییر پیش آمد. تام کروز به دلیل شباهت بسیار زیادش به کلاوس فون اشتاوفنبرگ برای بازی در این فیلم انتخاب شد.