وجود حدود ۱۸ میلیون « دختر» زیر۳۰ سال در کشور/ وضعیت « تجرد » زنان دهه ۵۰ و ۶۰

یک جمعیت‌شناس با بیان اینکه جمعیت دختران زیر ۳۰ سال در ایران در سال ۱۳۹۵ از ۱۸ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر به ۱۷ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است، گفت: مطابق آمارهای سال ۱۳۹۵، تخمین زده می‌شود که حدود ۴۰ درصد گروه‌های سنی ۲۰ تا ۳۰ سال جمعیت دختران، شاغل و درصدی نیز بیکار و در جستجوی کار باشند.

 
شهلا کاظمی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به پیش‌بینی‌های صورت گرفته در سال ۱۴۰۰ که براساس آمارهای سال ۱۳۹۵ تخمین زده شده است، اظهار کرد: براساس آمارهای سال ۱۴۰۰ ، تعداد کل دختران زیر ۱۵ سال در ایران ۹ میلیون و ۵۴۰ هزار نفر و تعداد دختران ۱۵ تا ۳۰ ساله نیز ۸ میلیون و ۵۲۰ هزار نفر است که در این میان، ۵ میلیون و ۷۷۰ هزار نفر از دختران بالای ۱۵ سال مجرد هستند.

وجود ۱۷ میلیون و ۸۰۰ هزار دختر زیر ۳۰ سال در کشور 
وی یادآور شد: از میان جمعیت ۵ میلیون و ۷۷۰ هزار نفری دختران بالای ۱۵ سالِ مجرد، ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از آنها ۱۵ تا ۳۰ سال، ۶۴۰ هزار نفر از آنها ۳۰ تا ۳۴ سال و ۵۳۰ هزار نفر ۳۵ تا ۳۹ سال سن دارند.

 
این جامعه‌شناس با بیان اینکه جمعیت دختران ۱۵ تا ۳۰ سال در سال ۱۳۹۰ از ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر به ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۹۵ افزایش یافت، خاطرنشان کرد: روند جمعیتی و میزان موالید به گونه‌ای بوده است که تا اواخر دهه ۸۰ میزان جمعیت و به تبع آن جمعیت دختران زیر ۱۵ سال افزایش پیدا کرده که البته این روند به مرور در حال کاهش است، اما در مجموع جمعیت دختران زیر ۳۰ سال ایران در سال ۱۳۹۵، ۱۸ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر است که این رقم براساس برآوردها در سال ۱۴۰۰ معادل ۱۷ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بوده است.

افزایش «تجرد قطعی» زنان 
تجرد قطعی مردان دهه پنجاه ۲ درصد و زنان حدود ۵ درصد است
این جمعیت‌شناس با اشاره به تجرد قطعی دختران متولد دهه پنجاه نیز گفت: تابه حال آمار تجرد قطعی برای مردان ۲ درصد و برای زنان ۱.۸ درصد بوده، اما در بازه‌های اخیر تجرد قطعی زنان در حال افزایش بوده است. به طوریکه تجرد قطعی مردان دهه پنجاه ۲ درصد و تجرد قطعی زنان نزدیک به ۵ درصد است. در عین حال نیز این درصد تجرد قطعی برای زنان دائمی نیست و این آمار در زنان دهه ۷۰ از بین می‌رود.

وضعیت تجرد زنان و مردان دهه شصتی 
دلایل محدودیت در همسرگزینی زنان  دهه شصتی
کاظمی‌پور همچنین به وضعیت تجرد قطعی دختران دهه ۶۰ اشاره کرد و ادامه داد: در عین حال برآورد آمارهای موجود حاکی از آن است که در حال حاضر تعداد مردان مجرد دهه ۶۰ یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر و تعداد زنان مجرد دهه ۶۰ حدود ۵۵۰ هزار نفر است. البته اکثر مردان دهه ۶۰ تا مرز ۵۰ سالگی ازدواج می‌کنند، چراکه آنها الزاما با خانم‌های دهه شصتی ازدواج نمی‌کنند و ممکن است با دهه‌های ۷۰ و حتی ۸۰ ازدواج کنند اما از آنجایی که معمولا ازدواج زنان با مردان بزرگتر از خودشان یک هنجار اجتماعی محسوب می‌شود، از همین رو دایره همسرگزینی برای خانم‌های دهه شصتی محدودتر است و آنها باید یا با مردان دهه شصتی یا مردان دهه ۵۰ ازدواج کنند، این درحالیست که اکثریت مردان دهه ۵۰ هم تا پیش از این ازدواج کرده‌اند.

پوشش تحصیلی دختران در سه مقطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه
۳۰ درصد دختران دبیرستانی مدرسه نمی‌روند
این جمعیت‌شناس درخصوص وضعیت تحصیلی دختران اظهار کرد: به طور کلی پوشش تحصیلی در دختران زیر ۱۵ سال بالاست و این رقم حتی در مقایسه با پوشش تحصیلی جمعیت پسران بالاتر است، چراکه پسران از بعد از دوران ابتدایی یا راهنمایی ترک تحصیل کرده و یا به سرکار می‌روند و این درحالیست که پوشش تحصیلی دختران در مقطع ابتدایی ۹۵ درصد است؛ البته این نرخ برای پوشش تحصیلی دختران در مقطع راهنمایی به حدود ۸۲ درصد و در مقطع دبیرستان به حدود ۷۰ درصد کاهش پیدا می‌کند.

 
کاظمی‌پور در ادامه علت کاهش پوشش تحصیلی دختران در مقطع راهنمایی و دبیرستان را نیز اینگونه توضیح داد: به عبارتی ۳۰ درصد دختران دبیرستانی در کشور به مدرسه نمی‌روند و از سوی دیگر نیز سالانه ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت دختران ۱۵ تا ۱۹ ساله ازدواج می‌کنند.

حدود ۴۰ درصد گروه‌های سنی ۲۰ تا ۳۰ سال جمعیت دختران، شاغل و درصدی نیز بیکار در جستجوی کارند
رشد شدید تحصیلات عالیه دختران
وی کاهش پوشش تحصیلی در دختران را به دلیل ازدواج، مسائل فرهنگی یا در دسترس نبودن مدارس دانست و گفت: دختران زیر دیپلم معمولا خود را خانه‌دار و دختران دارای مدرک تحصیلی بالای لیسانس خود را بیکار یا در جستجوی کار عنوان می‌کنند، در این میان آمارها نشان می‌دهد که بیش از ۴۰ درصد دختران تحصیل‌کرده در گروه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال قرار دارند. از همین رو مطابق آمارهای سال ۱۳۹۵، تخمین زده می‌شود که حدود ۴۰ درصد گروه‌های سنی ۲۰ تا ۳۰ سال جمعیت دختران، شاغل و درصدی نیز بیکار در جستجوی کار باشند.

 
کاظمی‌پور ادامه داد: برآوردها در مقایسه با آمارهای قبلی نشان‌دهنده رشد تحصیلی دختران نسبت به گذشته خود و حتی نسبت به جامعه پسران است. آمارهای آموزش عالی بیانگر این است که به طور کلی نسبت به اوایل انقلاب سهم زنان در آموزش عالی به شدت رشد داشته است، اگرچه ممکن است آمار اشتغال رسمی در زنان بالا نباشد، اما مشاهده می‌شود که با توسعه فضای مجازی و تکنولوژی‌های ارتباطی، زنان کارآفرین بیشتر و فعال‌تر شده‌اند.