چرا ونزوئلا نشديم؟

سعيد ليلاز

مي توان به جرات گفت که در مقام مقايسه شرايط اقتصاد ايران از 4 سال پيش تاکنون به مراتب از اقتصاد ونزوئلابدتر بوده است زيرا علاوه بر تکانه هاي نفتي شديد که بر اقتصاد دو کشور فشار آورده بود، ايران تحريم هاي شديدي را تجربه کرد که ونزوئلابا آن روبه رو نبود. جمعيت ونزوئلاکمتر از 40 درصد جمعيت ايران است و ميزان درآمدهاي نفتي اين کشور به نسبت جمعيت حتي در حال حاضر از درآمدهاي نفتي ايران بيشتر است. با اين حال آنچه در اقتصاد دو کشور طي 4 سال گذشته پديد آمد کاملاً متفاوت است. ونزوئلافروپاشي اقتصادي با تورم بالاي 400 درصد و رشد منفي 10 درصد را تجربه مي کند در حالي که ايران بعد از 25 سال شاهد تورم با ثبات تک رقمي و نرخ رشد اقتصادي 7.4 درصدي است. بهبود اقتصاد ايران در حالي اتفاق افتاد که هنوز هم جريان جذب سرمايه گذاري خارجي روان نشده است و آنچه رشد مثبت 7 درصدي را موجب شده است، ارتقاي بهره وري اقتصادي است. هم اکنون نرخ رشد صنعتي ايران نزديک به دورقمي است. اطلاعات حاکي از اين است سطح توليد کارگاه هاي بزرگ صنعتي به سطح سال 90 که بالاترين رقم تاريخ ايران را شامل مي شود، رسيده است.

سال آينده ما باز هم رشد اقتصادي مثبتي را تجربه خواهيم کرد اگر چه شايد کمتر از رشد کنوني باشد. اين بهبود شاخص هاي کلان اقتصادي در حالي حاصل شده که ميزان سطح درآمدها آسيب ديده است و بزرگ ترين نوسان نظام ارزي کشور را در سال هاي 90 تا 95 شاهد بوديم. در چنين شرايطي بود که درآمدهاي نفتي کشور به يک چهارم کاهش پيدا کرد و واردات کشور 40 درصد افت کرد. در اين شرايط ما تا پايان سال تنها مي توانيم بخشي از سطح توليد ملي و قدرت خريد مردم را که در سال 90 داشتيم جبران کنيم. اين واقعيت تلخي است که مردم رنج ديده از سياست هاي غلط و فاجعه بار سال هاي پيش بايد بدانند. در طول سال هاي دولت قبل مقدار تشکيل سرمايه به نسبت توليد ناخالص داخلي از 41 درصد در سال هاي 84 و 85 به کمتر از 22 درصد تا سال 92 کاهش پيدا کرد. آن سال ها پايان يافته است و اکنون مي توان به جرات گفت که در شرايط اقتصادي به سر مي بريم که خوشبين ترين کارشناسان اقتصادي نمي توانستند پيش بيني کنند. مديريت فضاي اقتصاد و اتخاذ سياست هاي پولي و مالي همراستا با شرايط کلي اقتصاد کشور زمينه را براي جهش عظيم اقتصادي فراهم کرده است و برجام در اين مسير توانست اقتصاد کشور را بر ريل مناسبي قرار دهد. اقتصادي که شرايط به مراتب بدتري از ونزوئلاداشت اکنون به لحاظ کارآيي و کارآمدي زمين تا آسمان با اقتصاد فروپاشيده ونزوئلاتفاوت داشته و در مسير رشد و پيشرفت خود پيش مي رود.

ايران

گزارش خطا