کد خبر: ۵۳۱۲۱
تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۰:۵۵
اختصاصى نوانديش/
در پی جدی‏شدن خطر تخریب کامل باغ و ویلای نمازی پانصد و پنجاه تن از معماران، شهرسازان و روزنامه‏نگاران فعال در حوزه شهری با ارسال نامه‏های جداگانه‏ای خطاب به رییس محترم قوه قضایه، رییس محترم دیوان عدالت اداری، دادستان محترم کل کشور و شهردار محترم تهران خواهان لغو احکام و مجوزهایی شدند که این بزرگ‏ترین باغ باقی مانده شمیران
نوانديش: در پی جدی‏شدن خطر تخریب کامل باغ و ویلای نمازی پانصد و پنجاه تن از معماران، شهرسازان و روزنامه‏نگاران فعال در حوزه شهری با ارسال نامه‏های جداگانه‏ای خطاب به رییس محترم قوه قضایه، رییس محترم دیوان عدالت اداری، دادستان محترم کل کشور و شهردار محترم تهران خواهان لغو احکام و مجوزهایی شدند که این بزرگ‏ترین باغ باقی مانده شمیران و بنای با ارزش آن را که یکی از میراث منحصر به فرد معماری معاصر و مدرن محسوب می‏شود را در معرض تخریب کامل قرار داده است.

ويلاي نمازي که در سال 1339 به سفارش شفيع نمازي و با هماهنگي محسن فروغي از طرق جئوپونتي (معمار سرشناس ايتاليايي) طراحي و اجرا شد از اين جهت حائز اهميت است که به‏همراه ساختماني در بغداد (ساختمان شوراي برنامه‏ريزي و توسعه عراق) تنها آثار جئوپونتي در خاورميانه است و اهميت اين بنا در جامعه بين‏المللي و از منظر يونسکو با وجود ثبت جهاني نبودن، ولي به‏دليل ساخته‏‏شدن توسط جئوپونتي آنقدر حائز اهميت است که اگر از موضوع حريم کاخ جهاني گلستان و سراي دلگشا پر اهميت‏تر نباشد، کم اهميت‏‏تر هم نيست و جامعه جهاني و جامعه معمارهاي ايراني نیز نسبت به اين بنا حساسيت ويژه‏‏اي دارند با وجود این که زمین مورد نظر با بیش از هشت هزار مترمربع مساحت در طرح جامع تهران باغ محسوب شده است و همچنین بنای درون آن که در سال ۱۳۸۶ به عنوان میراث ملی به ثبت سازمان میراث فرهنگی رسیده است، در سال ۱۳۹۱ کمیسیون ماده پنج شهر تهران با حجم عظیم ساخت و ساز با تراکم حیرت آور هزارو صد درصد در قالب یک مجموعه تجاری و اداری و هتل چهل و شش طبقه (سی و شش طبقه روی زمین و ده طبقه زیرزمین) در آن باغ موافقت کرده است. همچنین دیوان عدالت اداری نیز حکم به خروج بنای مذکور از ثبت میراث فرهنگی داده است که به این ترتیب شاهد ویرانی قطعی آخرین باغ بزرگ غیر سفارتی شمیران و بنای با ارزش درون آن خواهیم بود. 

برای جلوگیری از این اتفاق و حفظ یکی از آخرین تنفس‏گاه‏های تهران و احترام به حقوق عمومی شهروندان بر فضا و میراث شهری، امضا کنندگان این نامه‏ها که اسامی تعداد زیادی از معماران، شهرسازان و روزنامه نگاران شناخته‏شده در آن به چشم می‏خورد از مقامات محترم قضایی و کمیسیون ماده پنج شهر تهران خواهان اقدام فوری برای جلوگیری از این خسارت جبران ناپذیر شدند.

شهردار محترم تهران
جناب آقای دکتر محمدباقر قالیباف
 
با سلام و احترام؛
      همانگونه که مستحضرید در هفته‏های اخیر نگرانی نسبت به وضعیت ساختمان موسوم به ویلای نمازی (به‏پلاک ثبتی 1/1218/1221) اثر معمار برجسته ایتالیایی جیوپونتی و باغ اطراف آن در میان فعالین اجتماعی حوزه معماری، میراث فرهنگی و شهرسازی شدت گرفته است. متاسفانه در جلسه مورخ 11/2/91 کمیسیون ماده 5 شهر تهران، در زمین این اثر که اولا طبق طرح جامع باغ بوده و ثانیا بنای با‏ ارزش موجود در آن ‌در آبان‏ماه 86 در فهرست آثار ملی ثبت گردیده است، احداث برجی چهل‏و‏شش طبقه به‏صورت سی‏و‏شش طبقه روی زمین و ده طبقه زیرزمین با تراکم بی سابقه هزار‏ وصد درصد با کاربری تجاری، اداری و اقامتی مجاز دانسته شده‏ و پروانه‏ای نیز با همین مشخصات صادر شده است.
      با توجه به این که این مجوز کمیسیون ماده پنج که در سال 1391 صادر شده، دارای مغایرت اساسی با طرح جامع بوده و تنها از اختیارات شورای عالی شهرسازی و معماری محسوب می‏شود و همچنین باعث تخریب کامل بزرگ‏ترین باغ غیرسفارتی شمیران و ویلای بسیار باارزش درون آن می‏شود، ما امضاکنندگان این نامه به‏عنوان معماران، شهرسازان و فعالین شهری و میراثی این کشور، از جنابعالی درخواست می‏کنیم تا دستور فرمایید لغو مصوبه جلسه مورخ 11/2/91 کمیسیون ماده پنج شهر تهران در اسرع وقت در دستور کار کمیسیون مذکور قرار گیرد تا زمینه‏های حقوقی حفظ و نگهداری آن بنای ثبت شده ملی و باغ اطراف آن که یکی از معدود تنفس‏گاه‏های باقی‏مانده شمیران است، فراهم گردد.  
 امیدوار است با این اقدام، گامی در جهت حفظ هویت و ثروت‏های مادی و معنوی شهر تهران برداشته‏شود.
 

رییس محترم قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران
حضرت آیت‏اله صادق آملی لاریجانی
 
با سلام و تقدیم احترام
به استحضار می‏رساند با توجه به صدور دادنامه قطعی شماره 480 مورخ 27/4/1395 شعبه اول تجدید نظر دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال تصمیم سازمان میراث فرهنگی مبنی بر ممانعت از تخریب کامل یک باب ساختمان واقع در پلاک ثبتی 1/1218 و 1221 اصلی بخش 11 تهران که به شماره 20154 در فهرست آثار ملّی ثبت شده است و ساخت یک مجتمع تجاری، اداری، اقامتی سی‏و‏پنج طبقه در محل آن، خواهشمند است مستند به اختیار قانونی ماده 79 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری و با عنایت به موارد نقض بین قوانین حاکم در خصوص حدود اختیارات مالک در آثار ملّی ثبت شده در رأی صادره که به‏شرح ذیل تقدیم می‏گردد نسبت به صدور دستور رسیدگی ماهوی مجدد در شعبه هم عرض دستور لازم را صادر فرمایید:
1. ساختمان ثبت شده معروف به ویلای نمازی به‏موجب اختیارات قانونی ناشی از ماده واحده قانون ثبت آثار ملّی (مصوب 12/9/1352) و قانون راجع به حفظ آثار ملّی (مصوب آبان ماه 1309) در تاریخ 22 آبان سال 1386 به شماره 20154 توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به ثبت ملّی رسیده است. بدیهی است تشخیص اهمیت تاریخی و ملّی این اثر توسط سازمان متولی قانونی و پس از طی کلیه مراحل تشریفات قانونی لازم صورت گرفته است. درخصوص اهمیت و جایگاه این اثر که در زمره آثار بسیار برجسته معماری مدرن دنیاست و توسط یکی از شاخص‏ترین معماران قرن بیستم ساخته‏شده است به ذکر همین نکته بسنده می‏کنیم که تنها ساختمان مشابه این اثر واقع در شهر بغداد تحت حفاظت سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل‏متحد (UNESCO) قرار گرفته است و این سازمان در حال مرمت و بازسازی آن است. (گزارش مفصل درخصوص اهمیت و جایگاه این اثر در میان آثار معماری مدرن متعاقبا تقدیم می‏شود.)
2. همان‏طور که مستحضرید مالکان آثار ثبت شده ملّی به‏موجب قانون راجع به حفظ آثار ملّی و فصل نهم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‏های بازدارنده) در خرید، فروش و اعمال سایر حقوق مالکانه دارای محدودیت‏های قانونی مشخصی هستند و به‏طور مشخص تخریب و از بین‏بردن اثر ثبت شده ملّی نه تنها مطلقا ممنوع، بلکه جرم و قابل مجازات است. این محدودیت‏ها بنابر اولویت حفظ منافع و مصالح عمومی و اجتماعی بر منافع شخصی افراد همانطور که در سایر قوانین با تشخیص و تأیید نمایندگان مردم و از طریق وضع قوانین ایجاد می‏شود به‏هیچ عنوان خلاف لزوم و رعایت اصل شرعی تسلیط نیست و استفاده از اختیارات مالکانه افراد همواره در حدود تعیین شده توسط قانون که با جمع ملاحظات عمومی و خصوصی و جمع اصل لاضرر و تسلیط وضع می‏شود امکان‏پذیر است. قوانین مربوط به محدودیت مالک در نحوه استفاده از املاک واقع در طرح‏های عمرانی، حریم شهرها، راه‏ها و مانند آن در قوانین مربوط که حتی تا مرحله سلب اجباری مالکیت نیز پیش می‏رود و محدودیت‏های متعدد مربوط به نحوه استفاده از اراضی زراعی و باغ‏ها در خارج از شهرها و نحوه استفاده از اراضی واقع در شهرها با توجه به کاربری تعیین شده توسط شهرداری‏ها به خوبی عدم تعارض این قوانین با قاعده شرعی تسلیط و عدم توسعه اختیارات قضات محترم دیوان عدالت در توسل به قاعده تسلیط را در نقض تصمیمات محدود کننده‏ای که در اجرای این قوانین گرفته می‏شود آشکار می‏کند.
3. بر همین اساس استفاده از اختیارات مالکانه مالکین آثار ملی به موجب قانون راجع به حفظ آثار ملّی و قانون مجازات اسلامی در مواردی مشروط به موافقت سازمان میراث فرهنگی و در مواردی به‏طور کلی سلب شده است. به‏موجب ماده 6 قانون راجع به حفظ آثار ملّی، خرید و فروش و مرمت و بازسازی آثار ملّی مشروط به اجازه دولت شده است اما انهدام و خراب کردن اثر ملّی به‏طور مطلق و غیر مشروط منع شده است. همین محدودیت‏ها در قانون مجازات اسلامی مورد تاکید قرار گرفته است و برای متخلفین از آن مجازات‏های سنگینی وضع شده است. به موجب ماده 558 این قانون تخریب تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‏ها و مجموعه‏های فرهنگی و تاریخی که در فهرست آثار ملّی ثبت شده است به‏طور غیر مشروط و بدون استثنا ممنوع شده و متخلف به مجازات تا 10 سال حبس محکوم خواهد شد. بدیهی است اگر قانون‏گذار صدور اجازه از سازمان میراث فرهنگی را مجوز قانونی چنین اقدامی می‏دانست مانند مواد 560 و 564 و 565 قانون مجازات اسلامی به صراحت این شرط را در متن ماده قید می‏کرد و مانند این مواد که مرمت، تعمیر، خرید و فروش آثار ملّی را به‏شرط عدم دریافت مجوز از سازمان میراث فرهنگی ممنوع می‏داند تخریب اثر ملی را نیز به‏شرط عدم دریافت مجوز ممنوع می‏کرد. به‏علاوه بدیهی است جلوگیری از تخریب و انهدام اثر ملّی هدف اصلی قانون‏گذار در ایجاد سایر محدودیت‏های قانونی مربوط است و پذیرش فرض امکان صدور اجازه قانونی تخریب و انهدام اثر ملّی خلاف مقتضای حکمت قانون‏گذار است.
4. با عنایت به‏موارد فوق استدلال قضات محترم دادگاه‏های بدوی و تجدید نظر دیوان عدالت اداری که مکاتبات مدیر کل وقت اداره کل میراث فرهنگی استان تهران را مبنای صدور رأی برای ابطال تمام اقدامات قبلی و بعدی سازمان میراث فرهنگی برای جلوگیری از تخریب اثر ملّی ثبت شده می‏داند، خروج از اختیارات قانونی و در واقع مجوز نقض قانون و ارتکاب جرم توسط مالک است. به‏علاوه این اقدامات و مصوبات سازمان میراث فرهنگی در واقع صرفاً تکرار و تذکر مفاد قوانین الزام آور حاکم بر موضوع بوده است که آثار ملی را بی قید و شرط مصون از انهدام  تخریب اعلام کرده است. با توجه به مواد قانونی فوق الذکر آیا قابل پذیرش است که صدور مجوز تخریب کامل بنای اثر ملّی ثبت شده توسط مدیر کل وقت سازمان میراث فرهنگی که خارج از حدود اختیارات قانونی صادر شده است مبنای پذیرش نقض قوانین موضوعه مملکتی مصوب مجلس و بالاتر از آن مجوز قانونی برای ارتکاب جرم بدانیم؟ چنین استدلالی درست شبیه پذیرش این نکته است که فردی به هرنحو با دریافت مجوز از یک مقام دولتی، آثار ملّی و باستانی ایران را از کشور خارج کرده و به فروش برساند. بدیهی است تصمیمات اداری مقامات دولتی تنها در چهارچوب حدود اختیارات قانونی و با رعایت قوانین مملکتی بالاخص قوانین کیفری، نافذ و دارای آثار حقوقی خواهد‏بود و هر تصمیمی خارج از این محدوده به‏خصوص در فرضی که تصمیم حاوی مجوز ارتکاب جرم باشد نه تنها هیچ حقی برای افراد ایجاد نمی‏کند بلکه صادرکننده مجوز را به علت تحریک دیگران به ارتکاب جرم یا معاونت در ارتکاب جرم قابل پیگیری می‏کند.
آیا مالکی که با علم و اطلاع از ثبت‏بودن ملک در فهرست آثار ملّی و محدودیت‏های آن، نسبت به خرید ملکی مسکونی با قیمت عادلانه براساس شرایط و محدودیت‏ها اقدام نموده است و سپس با دریافت یک دستور غیر قانونی از یک مقام دولتی خواهان صدور مجوز تخریب اثر ملّی و احداث حدود دویست‏و‏پنجاه واحد تجاری، سه رستوران، بیش از دویست واحد اداری و حدود دویست‏و‏شصت واحد مسکونی و اقامتی (هتل) در آن شده‏است را می‏توان با استناد به قاعده تسلیط محق دانست؟ به‏خصوص که این اتفاق باعث تخریب کامل باغی می‏شود که بنای فعلی در آن واقع است و بزرگ‏ترین باغ باقی‏مانده شمیران محسوب می‏شود.
5. ادعای ایجاد حق مکتسب برای مالک به‏واسطه صدور مجوز ساخت مجتمع توسط اداره کل میراث فرهنگی در سال 1391 نیز به‏دلیل غیر قانونی‏بودن مجوز صادره و خروج صادرکننده از حدود اختیارات قانونی قابل دفاع نیست و توسل به‏عنوان "حق مكتسب" بلاوجه است. بر اساس رای شماره 117 مورخ 1/3/1391 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری که برای شعب دیوان لازم الاتباع است «امتیازات حاصل از اقدامات غیرقانونی، حق مکتسبه‏ای برای دارندگان آن امتیازات حاصل نخواهد کرد تا امکان ترتب آثار قانونی داشته باشد.» لذا حق مكتسب براي اشخاص در صورتي ايجاد مي‌شود كه براساس تصميم قانوني يك مقام اداري در حيطه صلاحيت قانونی براي فرد امتياز يا حقي ايجاد شود.
 6. متعجبیم که قاضی محترم دادگاه بدوی در متن رأی خود که عیناً به تایید دادگاه تجدید نظر رسیده است، اعلام کرده‏اند این بنای ثبت شده ملّی از نظر ایشان دارای ارزش تاریخی و شئون ملّی واجد اهمیت خاصی نیست چرا که هیچ رویداد تاریخی و فرهنگی مهمی در آن به‏وقوع نپیوسته است. به‏نظر نمی‏رسد این نوع استدلال منطبق بر اختیارات قانونی قضات محترم در مقام بررسی تصمیمات و اقدامات دستگاه‏های دولتی از جهت انطباق با قوانین باشد. وظیفه تشخیص اهمیت تاریخی و فرهنگی اماکن براساس روال مشخصی به‏موجب قوانین به سازمان میراث فرهنگی واگذار شده‏است و قضات محترم دیوان باید درخصوص این که آیا اصل این تصمیم براساس اختیارات قانونی گرفته شده‏است قضاوت کنند و ورود تخصصی و بالاتر از آن تصمیم‏گیری به جای سازمان میراث فرهنگی درخصوص اهمیت تاریخی اثر، خارج از صلاحیت دیوان محترم عدالت اداری و صریحا طبق تبصره ماده 561 قانون مجازات اسلامی صرفاً در صلاحیت سازمان میراث فرهنگی کشور است.
با توجه به جمیع موارد فوق امضا کنندگان ذیل این درخواست به‏عنوان جمعی از خانواده بزرگ معماران این کشور از جنابعالی تقاضا داریم با اعمال اختیار قانونی ماده 79 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پرونده را برای رسیدگی ماهوی مجدد و ابطال مجوز تخریب بنا از سوی مدیرکل وقت سازمان میراث فرهنگی به‏علت خروج از در حدود اختیارات قانونی و تعارض با ماده 6 قانون راجع به حفظ آثار ملّی و ماده 558 قانون مجازات اسلامی-تعزیرات به دادگاه صالح ارسال فرمایید. به علاوه باتوجه به این که مالک براساس رأی صادر شده نسبت به دریافت مجوز تخریب بنا از شهرداری تهران اقدام کرده است و هر لحظه ممکن است نسبت به تخریب آن اقدام نماید، خواستار دخالت فوری آن مقام عالی و صدور دستور موقت برای جلوگیری از تخریب یکی از مهم‏ترین آثار معماری مدرن ایران می‏باشیم. اقدامی که مانع از بین رفتن یکی دیگر از نشانه‏های هویت تاریخی شهر تهران و تاریخ معماری ایران خواهد بود.
 
با تقدیم احترام
جمعی از معماران و شهرسازان کشور
 
 
دادستان محترم کل کشور
حضرت حجت‏الاسلام والمسلمین محمدجعفر منتظری
 
با سلام و تقدیم احترام
به استحضار می‏رساند با توجه به صدور دادنامه قطعی شماره 480 مورخ 27/4/1395 شعبه اول تجدید نظر دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال تصمیم سازمان میراث فرهنگی مبنی بر ممانعت از تخریب کامل یک باب ساختمان واقع در پلاک ثبتی 1/1218 و 1221 اصلی بخش 11 تهران که به شماره 20154 در فهرست آثار ملّی ثبت شده است و ساخت یک مجتمع تجاری، اداری، اقامتی سی‏و‏پنج طبقه در محل آن، خواهشمند است مستند به اختیار قانونی ماده 293 قانون ایین دادرسی کیفری و با عنایت به موارد نقض بین قوانین حاکم در خصوص حدود اختیارات مالک در آثار ملّی ثبت‏شده در رأی صادره که به‏شرح ذیل تقدیم می‏گردد نسبت به صدور درخواست اعمال ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری دستورات لازم را صادر فرمایید:
1. ساختمان ثبت شده معروف به ویلای نمازی به‏موجب اختیارات قانونی ناشی از ماده واحده قانون ثبت آثار ملّی (مصوب 12/9/1352) و قانون راجع به حفظ آثار ملّی (مصوب آبان ماه 1309) در تاریخ 22 آبان سال 1386 به شماره 20154 توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به ثبت ملّی رسیده است. بدیهی است تشخیص اهمیت تاریخی و ملّی این اثر توسط سازمان متولی قانونی و پس از طی کلیه مراحل تشریفات قانونی لازم صورت گرفته است. درخصوص اهمیت و جایگاه این اثر که در زمره آثار بسیار برجسته معماری مدرن دنیاست و توسط یکی از شاخص‏ترین معماران قرن بیستم ساخته‏شده است به ذکر همین نکته بسنده می‏کنیم که تنها ساختمان مشابه این اثر واقع در شهر بغداد تحت حفاظت سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل‏متحد (UNESCO) قرار گرفته است و این سازمان در حال مرمت و بازسازی آن است. (گزارش مفصل درخصوص اهمیت و جایگاه این اثر در میان آثار معماری مدرن متعاقبا تقدیم می‏شود.)
2. همان‏طور که مستحضرید مالکان آثار ثبت شده ملّی به‏موجب قانون راجع به حفظ آثار ملّی و فصل نهم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‏های بازدارنده) در خرید، فروش و اعمال سایر حقوق مالکانه دارای محدودیت‏های قانونی مشخصی هستند و به‏طور مشخص تخریب و از بین‏بردن اثر ثبت شده ملّی نه تنها مطلقا ممنوع، بلکه جرم و قابل مجازات است. این محدودیت‏ها بنابر اولویت حفظ منافع و مصالح عمومی و اجتماعی بر منافع شخصی افراد همانطور که در سایر قوانین با تشخیص و تأیید نمایندگان مردم و از طریق وضع قوانین ایجاد می‏شود به‏هیچ عنوان خلاف لزوم و رعایت اصل شرعی تسلیط نیست و استفاده از اختیارات مالکانه افراد همواره در حدود تعیین شده توسط قانون که با جمع ملاحظات عمومی و خصوصی و جمع اصل لاضرر و تسلیط وضع می‏شود امکان‏پذیر است. قوانین مربوط به محدودیت مالک در نحوه استفاده از املاک واقع در طرح‏های عمرانی، حریم شهرها، راه‏ها و مانند آن در قوانین مربوط که حتی تا مرحله سلب اجباری مالکیت نیز پیش می‏رود و محدودیت‏های متعدد مربوط به نحوه استفاده از اراضی زراعی و باغ‏ها در خارج از شهرها و نحوه استفاده از اراضی واقع در شهرها با توجه به کاربری تعیین شده توسط شهرداری‏ها به خوبی عدم تعارض این قوانین با قاعده شرعی تسلیط و عدم توسعه اختیارات قضات محترم دیوان عدالت در توسل به قاعده تسلیط را در نقض تصمیمات محدود کننده‏ای که در اجرای این قوانین گرفته می‏شود آشکار می‏کند.
3. بر همین اساس استفاده از اختیارات مالکانه مالکین آثار ملی به موجب قانون راجع به حفظ آثار ملّی و قانون مجازات اسلامی در مواردی مشروط به موافقت سازمان میراث فرهنگی و در مواردی به‏طور کلی سلب شده است. به‏موجب ماده 6 قانون راجع به حفظ آثار ملّی، خرید و فروش و مرمت و بازسازی آثار ملّی مشروط به اجازه دولت شده است اما انهدام و خراب کردن اثر ملّی به‏طور مطلق و غیر مشروط منع شده است. همین محدودیت‏ها در قانون مجازات اسلامی مورد تاکید قرار گرفته است و برای متخلفین از آن مجازات‏های سنگینی وضع شده است. به موجب ماده 558 این قانون تخریب تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‏ها و مجموعه‏های فرهنگی و تاریخی که در فهرست آثار ملّی ثبت شده است به‏طور غیر مشروط و بدون استثنا ممنوع شده و متخلف به مجازات تا 10 سال حبس محکوم خواهد شد. بدیهی است اگر قانون‏گذار صدور اجازه از سازمان میراث فرهنگی را مجوز قانونی چنین اقدامی می‏دانست مانند مواد 560 و 564 و 565 قانون مجازات اسلامی به صراحت این شرط را در متن ماده قید می‏کرد و مانند این مواد که مرمت، تعمیر، خرید و فروش آثار ملّی را به‏شرط عدم دریافت مجوز از سازمان میراث فرهنگی ممنوع می‏داند تخریب اثر ملی را نیز به‏شرط عدم دریافت مجوز ممنوع می‏کرد. به‏علاوه بدیهی است جلوگیری از تخریب و انهدام اثر ملّی هدف اصلی قانون‏گذار در ایجاد سایر محدودیت‏های قانونی مربوط است و پذیرش فرض امکان صدور اجازه قانونی تخریب و انهدام اثر ملّی خلاف مقتضای حکمت قانون‏گذار است.
4. با عنایت به‏موارد فوق استدلال قضات محترم دادگاه‏های بدوی و تجدید نظر دیوان عدالت اداری که مکاتبات مدیر کل وقت اداره کل میراث فرهنگی استان تهران را مبنای صدور رأی برای ابطال تمام اقدامات قبلی و بعدی سازمان میراث فرهنگی برای جلوگیری از تخریب اثر ملّی ثبت شده می‏داند، خروج از اختیارات قانونی و در واقع مجوز نقض قانون و ارتکاب جرم توسط مالک است. به‏علاوه این اقدامات و مصوبات سازمان میراث فرهنگی در واقع صرفاً تکرار و تذکر مفاد قوانین الزام آور حاکم بر موضوع بوده است که آثار ملی را بی قید و شرط مصون از انهدام  تخریب اعلام کرده است. با توجه به مواد قانونی فوق الذکر آیا قابل پذیرش است که صدور مجوز تخریب کامل بنای اثر ملّی ثبت شده توسط مدیر کل وقت سازمان میراث فرهنگی که خارج از حدود اختیارات قانونی صادر شده است مبنای پذیرش نقض قوانین موضوعه مملکتی مصوب مجلس و بالاتر از آن مجوز قانونی برای ارتکاب جرم بدانیم؟ چنین استدلالی درست شبیه پذیرش این نکته است که فردی به هرنحو با دریافت مجوز از یک مقام دولتی، آثار ملّی و باستانی ایران را از کشور خارج کرده و به فروش برساند. بدیهی است تصمیمات اداری مقامات دولتی تنها در چهارچوب حدود اختیارات قانونی و با رعایت قوانین مملکتی بالاخص قوانین کیفری، نافذ و دارای آثار حقوقی خواهد‏بود و هر تصمیمی خارج از این محدوده به‏خصوص در فرضی که تصمیم حاوی مجوز ارتکاب جرم باشد نه تنها هیچ حقی برای افراد ایجاد نمی‏کند بلکه صادرکننده مجوز را به علت تحریک دیگران به ارتکاب جرم یا معاونت در ارتکاب جرم قابل پیگیری می‏کند.
آیا مالکی که با علم و اطلاع از ثبت‏بودن ملک در فهرست آثار ملّی و محدودیت‏های آن، نسبت به خرید ملکی مسکونی با قیمت عادلانه براساس شرایط و محدودیت‏ها اقدام نموده است و سپس با دریافت یک دستور غیر قانونی از یک مقام دولتی خواهان صدور مجوز تخریب اثر ملّی و احداث حدود دویست‏و‏پنجاه واحد تجاری، سه رستوران، بیش از دویست واحد اداری و حدود دویست‏و‏شصت واحد مسکونی و اقامتی (هتل) در آن شده‏است را می‏توان با استناد به قاعده تسلیط محق دانست؟ به‏خصوص که این اتفاق باعث تخریب کامل باغی می‏شود که بنای فعلی در آن واقع است و بزرگ‏ترین باغ باقی‏مانده شمیران محسوب می‏شود.
5. ادعای ایجاد حق مکتسب برای مالک به‏واسطه صدور مجوز ساخت مجتمع توسط اداره کل میراث فرهنگی در سال 1391 نیز به‏دلیل غیر قانونی‏بودن مجوز صادره و خروج صادرکننده از حدود اختیارات قانونی قابل دفاع نیست و توسل به‏عنوان "حق مكتسب" بلاوجه است. بر اساس رای شماره 117 مورخ 1/3/1391 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری که برای شعب دیوان لازم الاتباع است «امتیازات حاصل از اقدامات غیرقانونی، حق مکتسبه‏ای برای دارندگان آن امتیازات حاصل نخواهد کرد تا امکان ترتب آثار قانونی داشته باشد.» لذا حق مكتسب براي اشخاص در صورتي ايجاد مي‌شود كه براساس تصميم قانوني يك مقام اداري در حيطه صلاحيت قانونی براي فرد امتياز يا حقي ايجاد شود.
 6. متعجبیم که قاضی محترم دادگاه بدوی در متن رأی خود که عیناً به تایید دادگاه تجدید نظر رسیده است، اعلام کرده‏اند این بنای ثبت شده ملّی از نظر ایشان دارای ارزش تاریخی و شئون ملّی واجد اهمیت خاصی نیست چرا که هیچ رویداد تاریخی و فرهنگی مهمی در آن به‏وقوع نپیوسته است. به‏نظر نمی‏رسد این نوع استدلال منطبق بر اختیارات قانونی قضات محترم در مقام بررسی تصمیمات و اقدامات دستگاه‏های دولتی از جهت انطباق با قوانین باشد. وظیفه تشخیص اهمیت تاریخی و فرهنگی اماکن براساس روال مشخصی به‏موجب قوانین به سازمان میراث فرهنگی واگذار شده‏است و قضات محترم دیوان باید درخصوص این که آیا اصل این تصمیم براساس اختیارات قانونی گرفته شده‏است قضاوت کنند و ورود تخصصی و بالاتر از آن تصمیم‏گیری به جای سازمان میراث فرهنگی درخصوص اهمیت تاریخی اثر، خارج از صلاحیت دیوان محترم عدالت اداری و صریحا طبق تبصره ماده 561 قانون مجازات اسلامی صرفاً در صلاحیت سازمان میراث فرهنگی کشور است.
با توجه به جمیع موارد فوق امضا کنندگان ذیل این درخواست به عنوان جمعی از خانواده بزرگ معماران این کشور از جنابعالی تقاضا داریم با اعمال اختیار قانونی ماده 293 قانون آیین دادرسی کیفری پرونده را برای صدور دستور رسیدگی ماهوی مجدد و ابطال مجوز تخریب بنا از سوی مدیرکل وقت سازمان میراث فرهنگی به علت خروج از در حدود اختیارات قانونی و تعارض با ماده 6 قانون راجع به حفظ آثار ملّی و ماده 558 قانون مجازات اسلامی-تعزیرات به ریاست محترم قوه قضاییه ارسال فرمایید. به‏علاوه باتوجه به این که مالک براساس رأی صادر شده نسبت به دریافت مجوز تخریب بنا از شهرداری تهران اقدام کرده است و هر لحظه ممکن است نسبت به تخریب آن اقدام نماید، خواستار دخالت فوری آن مقام عالی و صدور دستور موقت برای جلوگیری از تخریب یکی از مهم‏ترین آثار معماری مدرن ایران می‏باشیم. اقدامی که مانع از بین رفتن یکی دیگر از نشانه‏های هویت تاریخی شهر تهران و تاریخ معماری ایران خواهد بود.
 
با تقدیم احترام
جمعی از فعالان معماری و شهرسازی کشور
 
رییس محترم دیوان عدالت اداری
حضرت حجت‏الاسلام والمسلمین محمدکاظم بهرامی
 
با سلام و تقدیم احترام
به استحضار می‏رساند با توجه به صدور دادنامه قطعی شماره 480 مورخ 27/4/1395 شعبه اول تجدید نظر دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال تصمیم سازمان میراث فرهنگی مبنی بر ممانعت از تخریب کامل یک باب ساختمان واقع در پلاک ثبتی 1/1218 و 1221 اصلی بخش 11 تهران که به شماره 20154 در فهرست آثار ملّی ثبت شده است و ساخت یک مجتمع تجاری، اداری، اقامتی سی‏و‏پنج طبقه در محل آن، خواهشمند است مستند به اختیار قانونی ماده 79 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و با عنایت به موارد نقض بین قوانین حاکم در خصوص حدود اختیارات مالک در آثار ملّی ثبت شده در رأی صادره که به شرح ذیل تقدیم می‏گردد نسبت به صدور دستور رسیدگی ماهوی مجدد در شعبه هم عرض دستور لازم را صادر فرمایید:
1. ساختمان ثبت شده معروف به ویلای نمازی به‏موجب اختیارات قانونی ناشی از ماده واحده قانون ثبت آثار ملّی (مصوب 12/9/1352) و قانون راجع به حفظ آثار ملّی (مصوب آبان ماه 1309) در تاریخ 22 آبان سال 1386 به شماره 20154 توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به ثبت ملّی رسیده است. بدیهی است تشخیص اهمیت تاریخی و ملّی این اثر توسط سازمان متولی قانونی و پس از طی کلیه مراحل تشریفات قانونی لازم صورت گرفته است. درخصوص اهمیت و جایگاه این اثر که در زمره آثار بسیار برجسته معماری مدرن دنیاست و توسط یکی از شاخص‏ترین معماران قرن بیستم ساخته‏شده است به ذکر همین نکته بسنده می‏کنیم که تنها ساختمان مشابه این اثر واقع در شهر بغداد تحت حفاظت سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل‏متحد (UNESCO) قرار گرفته است و این سازمان در حال مرمت و بازسازی آن است. (گزارش مفصل درخصوص اهمیت و جایگاه این اثر در میان آثار معماری مدرن متعاقبا تقدیم می‏شود.)
2. همان‏طور که مستحضرید مالکان آثار ثبت شده ملّی به‏موجب قانون راجع به حفظ آثار ملّی و فصل نهم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‏های بازدارنده) در خرید، فروش و اعمال سایر حقوق مالکانه دارای محدودیت‏های قانونی مشخصی هستند و به‏طور مشخص تخریب و از بین‏بردن اثر ثبت شده ملّی نه تنها مطلقا ممنوع، بلکه جرم و قابل مجازات است. این محدودیت‏ها بنابر اولویت حفظ منافع و مصالح عمومی و اجتماعی بر منافع شخصی افراد همانطور که در سایر قوانین با تشخیص و تأیید نمایندگان مردم و از طریق وضع قوانین ایجاد می‏شود به‏هیچ عنوان خلاف لزوم و رعایت اصل شرعی تسلیط نیست و استفاده از اختیارات مالکانه افراد همواره در حدود تعیین شده توسط قانون که با جمع ملاحظات عمومی و خصوصی و جمع اصل لاضرر و تسلیط وضع می‏شود امکان‏پذیر است. قوانین مربوط به محدودیت مالک در نحوه استفاده از املاک واقع در طرح‏های عمرانی، حریم شهرها، راه‏ها و مانند آن در قوانین مربوط که حتی تا مرحله سلب اجباری مالکیت نیز پیش می‏رود و محدودیت‏های متعدد مربوط به نحوه استفاده از اراضی زراعی و باغ‏ها در خارج از شهرها و نحوه استفاده از اراضی واقع در شهرها با توجه به کاربری تعیین شده توسط شهرداری‏ها به خوبی عدم تعارض این قوانین با قاعده شرعی تسلیط و عدم توسعه اختیارات قضات محترم دیوان عدالت در توسل به قاعده تسلیط را در نقض تصمیمات محدود کننده‏ای که در اجرای این قوانین گرفته می‏شود آشکار می‏کند.
3. بر همین اساس استفاده از اختیارات مالکانه مالکین آثار ملی به موجب قانون راجع به حفظ آثار ملّی و قانون مجازات اسلامی در مواردی مشروط به موافقت سازمان میراث فرهنگی و در مواردی به‏طور کلی سلب شده است. به‏موجب ماده 6 قانون راجع به حفظ آثار ملّی، خرید و فروش و مرمت و بازسازی آثار ملّی مشروط به اجازه دولت شده است اما انهدام و خراب کردن اثر ملّی به‏طور مطلق و غیر مشروط منع شده است. همین محدودیت‏ها در قانون مجازات اسلامی مورد تاکید قرار گرفته است و برای متخلفین از آن مجازات‏های سنگینی وضع شده است. به موجب ماده 558 این قانون تخریب تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‏ها و مجموعه‏های فرهنگی و تاریخی که در فهرست آثار ملّی ثبت شده است به‏طور غیر مشروط و بدون استثنا ممنوع شده و متخلف به مجازات تا 10 سال حبس محکوم خواهد شد. بدیهی است اگر قانون‏گذار صدور اجازه از سازمان میراث فرهنگی را مجوز قانونی چنین اقدامی می‏دانست مانند مواد 560 و 564 و 565 قانون مجازات اسلامی به صراحت این شرط را در متن ماده قید می‏کرد و مانند این مواد که مرمت، تعمیر، خرید و فروش آثار ملّی را به‏شرط عدم دریافت مجوز از سازمان میراث فرهنگی ممنوع می‏داند تخریب اثر ملی را نیز به‏شرط عدم دریافت مجوز ممنوع می‏کرد. به‏علاوه بدیهی است جلوگیری از تخریب و انهدام اثر ملّی هدف اصلی قانون‏گذار در ایجاد سایر محدودیت‏های قانونی مربوط است و پذیرش فرض امکان صدور اجازه قانونی تخریب و انهدام اثر ملّی خلاف مقتضای حکمت قانون‏گذار است.
4. با عنایت به‏موارد فوق استدلال قضات محترم دادگاه‏های بدوی و تجدید نظر دیوان عدالت اداری که مکاتبات مدیر کل وقت اداره کل میراث فرهنگی استان تهران را مبنای صدور رأی برای ابطال تمام اقدامات قبلی و بعدی سازمان میراث فرهنگی برای جلوگیری از تخریب اثر ملّی ثبت شده می‏داند، خروج از اختیارات قانونی و در واقع مجوز نقض قانون و ارتکاب جرم توسط مالک است. به‏علاوه این اقدامات و مصوبات سازمان میراث فرهنگی در واقع صرفاً تکرار و تذکر مفاد قوانین الزام آور حاکم بر موضوع بوده است که آثار ملی را بی قید و شرط مصون از انهدام  تخریب اعلام کرده است. با توجه به مواد قانونی فوق الذکر آیا قابل پذیرش است که صدور مجوز تخریب کامل بنای اثر ملّی ثبت شده توسط مدیر کل وقت سازمان میراث فرهنگی که خارج از حدود اختیارات قانونی صادر شده است مبنای پذیرش نقض قوانین موضوعه مملکتی مصوب مجلس و بالاتر از آن مجوز قانونی برای ارتکاب جرم بدانیم؟ چنین استدلالی درست شبیه پذیرش این نکته است که فردی به هرنحو با دریافت مجوز از یک مقام دولتی، آثار ملّی و باستانی ایران را از کشور خارج کرده و به فروش برساند. بدیهی است تصمیمات اداری مقامات دولتی تنها در چهارچوب حدود اختیارات قانونی و با رعایت قوانین مملکتی بالاخص قوانین کیفری، نافذ و دارای آثار حقوقی خواهد‏بود و هر تصمیمی خارج از این محدوده به‏خصوص در فرضی که تصمیم حاوی مجوز ارتکاب جرم باشد نه تنها هیچ حقی برای افراد ایجاد نمی‏کند بلکه صادرکننده مجوز را به علت تحریک دیگران به ارتکاب جرم یا معاونت در ارتکاب جرم قابل پیگیری می‏کند.
آیا مالکی که با علم و اطلاع از ثبت‏بودن ملک در فهرست آثار ملّی و محدودیت‏های آن، نسبت به خرید ملکی مسکونی با قیمت عادلانه براساس شرایط و محدودیت‏ها اقدام نموده است و سپس با دریافت یک دستور غیر قانونی از یک مقام دولتی خواهان صدور مجوز تخریب اثر ملّی و احداث حدود دویست‏و‏پنجاه واحد تجاری، سه رستوران، بیش از دویست واحد اداری و حدود دویست‏و‏شصت واحد مسکونی و اقامتی (هتل) در آن شده‏است را می‏توان با استناد به قاعده تسلیط محق دانست؟ به‏خصوص که این اتفاق باعث تخریب کامل باغی می‏شود که بنای فعلی در آن واقع است و بزرگ‏ترین باغ باقی‏مانده شمیران محسوب می‏شود.
5. ادعای ایجاد حق مکتسب برای مالک به‏واسطه صدور مجوز ساخت مجتمع توسط اداره کل میراث فرهنگی در سال 1391 نیز به‏دلیل غیر قانونی‏بودن مجوز صادره و خروج صادرکننده از حدود اختیارات قانونی قابل دفاع نیست و توسل به‏عنوان "حق مكتسب" بلاوجه است. بر اساس رای شماره 117 مورخ 1/3/1391 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری که برای شعب دیوان لازم الاتباع است «امتیازات حاصل از اقدامات غیرقانونی، حق مکتسبه‏ای برای دارندگان آن امتیازات حاصل نخواهد کرد تا امکان ترتب آثار قانونی داشته باشد.» لذا حق مكتسب براي اشخاص در صورتي ايجاد مي‌شود كه براساس تصميم قانوني يك مقام اداري در حيطه صلاحيت قانونی براي فرد امتياز يا حقي ايجاد شود.
 6. متعجبیم که قاضی محترم دادگاه بدوی در متن رأی خود که عیناً به تایید دادگاه تجدید نظر رسیده است، اعلام کرده‏اند این بنای ثبت شده ملّی از نظر ایشان دارای ارزش تاریخی و شئون ملّی واجد اهمیت خاصی نیست چرا که هیچ رویداد تاریخی و فرهنگی مهمی در آن به‏وقوع نپیوسته است. به‏نظر نمی‏رسد این نوع استدلال منطبق بر اختیارات قانونی قضات محترم در مقام بررسی تصمیمات و اقدامات دستگاه‏های دولتی از جهت انطباق با قوانین باشد. وظیفه تشخیص اهمیت تاریخی و فرهنگی اماکن براساس روال مشخصی به‏موجب قوانین به سازمان میراث فرهنگی واگذار شده‏است و قضات محترم دیوان باید درخصوص این که آیا اصل این تصمیم براساس اختیارات قانونی گرفته شده‏است قضاوت کنند و ورود تخصصی و بالاتر از آن تصمیم‏گیری به جای سازمان میراث فرهنگی درخصوص اهمیت تاریخی اثر، خارج از صلاحیت دیوان محترم عدالت اداری و صریحا طبق تبصره ماده 561 قانون مجازات اسلامی صرفاً در صلاحیت سازمان میراث فرهنگی کشور است.
با توجه به جمیع موارد فوق امضا کنندگان ذیل این درخواست به‏عنوان جمعی از خانواده بزرگ معماران این کشور از جنابعالی تقاضا داریم با اعمال اختیار قانونی ماده 79 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پرونده را برای رسیدگی ماهوی مجدد و ابطال مجوز تخریب بنا از سوی مدیرکل وقت سازمان میراث فرهنگی به علت خروج از در حدود اختیارات قانونی و تعارض با ماده 6 قانون راجع به حفظ آثار ملّی و ماده 558 قانون مجازات اسلامی-تعزیرات به دادگاه صالح ارسال فرمایید. به علاوه باتوجه به این که مالک براساس رأی صادر شده نسبت به دریافت مجوز تخریب بنا از شهرداری تهران اقدام کرده است و هر لحظه ممکن است نسبت به تخریب آن اقدام نماید، خواستار دخالت فوری آن مقام عالی و صدور دستور موقت برای جلوگیری از تخریب یکی از مهم‏ترین آثار معماری مدرن ایران می باشیم. اقدامی که مانع از بین رفتن یکی دیگر از نشانه‏های هویت تاریخی شهر تهران و تاریخ معماری ایران خواهد بود.
 
با تقدیم احترام
جمعی از فعالان معماری و شهرسازی کشور
 

نظر شما
* کد کپچا:
captcha

آخرین وضعیت سلامتی صدیقه وسمقی

توضیح سردار رادان درباره نقش رئیسی در طرح نور و حجاب: رئیس جمهور حساب رای را نکرده؛ ایستاده تا حیا، دین و عفت در جامعه ساری و جاری باشد

اولین اقدام بانک شهر برای پرسپولیس پس از واگذاری

آیا این گروه از بازنشستگان از همسان سازی حقوق معاف می‌شوند؟

اختلاف بر سر افزایش حقوق بازنشستگان!

آخرین خبر از وضعیت بیماری ترانه علیدوستی از زبان وکیلش / سندرم Dress چیست؟

پاسخ رد به درخواست تمدید قرارداد در پرسپولیس

حق با آقاي ذوالنور است!

تعرض به زنان به بهانه شرکت در مراسم ترحیم

جهانگیری: مگر آقایان قبل از مجلس فعلی نگفتند ما خیزش برای حل مشکلات اقتصادی هستیم؟ پس چه شد!؟

هادی چوپان برای توماج صالحی درخواست عفو کرد

واکنش ایران به بیانیه کویت و اردن در خصوص میدان آرش

سالیوان: به اسرائیل کمک می‌کنیم تا با حملات ایران مقابله کند

قتل تکان‌دهنده مادر و پسر جوان با آتش‌سوزی عمدی مرد نقاش

۱۰ امتیاز برای دانشجو معلمان در مرحله ارتقای رتبه‌بندی

اولین تصویر از ترانه علیدوستی پس از ترخیص از بیمارستان (عکس)

دیگر کسی این دولت را گردن نمی‌گیرد، حتی مسعود‌ ده نمکی! (ویدئو)

شوخی هوتن شکیبا با ستاره های هالیوود! (تصاویر)

راهپیمایی برنامه‌ریزی شده، پس از عدم استقبال، خودجوش معرفی شد! (+تصاویر)

ترانه علیدوستی به همراه همسرش و امین حیایی در بیمارستان (عکس)

بیانیه مهم هلدینگ خلیج فارس درباره استقلال + تصویر

بازگشت حمید لولایی بعد از ۲۰ سال به کوچه سریال خانه به دوش ! (ویدئو)

چهرۀ 600 سالۀ «بچه‌جنّ» در توالت یک خانۀ قدیمی! (تصاویر)

اجرای طرح موسوم به نور در فرودگاه کیش (ویدئو)

حضور طناز طباطبایی در فیلم جدید کارگردان یاغی + عکس

ماجرای جنجال عکس یک دختر نیمه برهنه در خیابان های تهران و واقعیت آن (تصاویر)

طعنه پرویز پرستویی به مهران رجبی ؛ کلیددار خودشیفته تلویزیون (عکس)

تیپ و استایل بهنوش طباطبایی در باشگاه ورزشی (عکس)

اولین بوسه زن و شوهری در سریال ایرانی ؛ ساترا سانسور نکرد (عکس)

طنین نوای «هزار دف» در پالنگان (ویدئو)

سخنان زاکانی هم بنر شد! (عکس)

تصاویری از دختر زیبای تام کروز و کتی هولمز در ۱۸سالگی

عذرخواهی سیدحسین حسینی از هواداران استقلال (تصویر)

تصویر وایرال شده از اختلاف قدی ستاره بسکتبال با بازیکن استقلال! (عکس)

تغییر چهره و استایل (غزل شاکری) «آذر گل دره ای» سریال شهرزاد بعد 9 سال + تصاویر

درخواست نکونام از هواداران استقلال (تصویر)

فرودگاه دبی در آب غرق شد (ویدئو)

تصویر وایرال شده از زنان نظامی در رژه ارتش (عکس)

تجمع مقابل سفارت اردن در تهران (عکس)

پیتزا داوود پلمب شد (عکس)

تصویر بارش باران در ساحل سرخ جزیره هرمز (ویدئو)

تیپ جذاب و شیک آزاده صمدی (عکس)

با پادشاه اردن، همسر و فرزندانش آشنا شوید؛ از پرنسس ایمان تا پرنسس سلما

واکنش آرش رضاوند به تغییر نحوه تعیین قهرمان لیگ برتر + تصویر

تصاویر دلبرانه بازیگر دونگ‌ یی در طبیعت کره‌ جنوبی (عکس)

چهره جدید خانم مجری تلویزیون همه را شوکه کرد (عکس)

تصویر همسر واقعی جومونگ (عکس)

صحنهٔ زورگیری در بزرگراه صدر بازسازی شد (ویدئو)

محافظ مسی بالاخره شکست خورد! (ویدئو)

عکس یادگاری یک اسرائیلی با بدنه موشک ایرانی در کنار بحر المیت

بقایای موشک‌های سپاه در اراضی اشغالی (تصاویر)

استایل جدید ستاره استقلالی و همسر خارجی‌اش (عکس)

مدلینگ «دونگ‌ یی» (تصاویر)

واکنش رامین رضاییان به حمله موشکی ایران به اسرائیل (تصویر)

واکنش ملیکا زارعی به حمله ایران به اسرائیل (تصویر)

بمب الکترومغناطیسی چیست و چگونه عمل می کند؟ (+عکس)

تغییر چهره مهتاب کرامتی از «هلن» و «ماری» سریال مردان آنجلس تاکنون (عکس)

تصاویر عصبانیت شدید آل کثیر و اعتراض به کادر فنی پرسپولیس

پای هدیه تهرانی به وسط بحث درباره چهره سحر دولتشاهی باز شد! (تصاویر)

تیپ جوان‌پسند و متفاوت بهاره رهنما در کالیفرنیا (+عکس)

خبرگزاری اصولگرا خواستار محرومیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها شد: گلر استقلال دختر بی حجاب را بغل و به پلیس حمله کرد! (عکس)

توییت جدید رسول خادم درباره زنان کپرنشین سیستان و بلوچستان (تصویر)

تغییر چهره «محیا دهقانی» بازیگر نقش «نجلا» در 32 سالگی (تصاویر)

تغییر چهر «بانو یومیول» در سریال جومونگ بعد از 18 سال (تصاویر)

تصویر خوش و آب رنگ و پوشیده بهنوش طباطبایی

«جونگ‌ یی»؛ سریالی کره‌ای که طرفداران «دونگ‌ یی» باید ببینند + تصاویر

خبر خوش بیرانوند برای هواداران پرسپولیس (عکس)

سانسور مومنانه هم رسید: پخش زنده سخنان منصور ارضی در زمان انتقاد از پناهیان قطع شد! (ویدئو)

واقعیت زورگیری در اتوبان صدر؛ چه‌کسی تیراندازی کرد؟+ عکس

پوشش متفاوت زهرا داوودنژاد در مراسم ختم برادرش (عکس)

نظر 3 کارشناس برنامه فوتبال برتر درباره داوری پر حاشیه استقلال - مس رفسنجان + ویدئو

تیپ تازه «بانو سوسانو» در پشت صحنه یک تئاتر (+عکس)

شیخ علیرضا پناهیان در جلسه اقتصادی دولت رئیسی ! (عکس)

واکنش امیررضا رفیعی به کلیش شیت برای پرسپولیس (تصویر)

عکس‌های شخصی سو سو، خانم بازیگر سریال جومونگ (تصاویر)

اکران همزمان «مست عشق» در ایران و ترکیه/ «هانده ارچل» به ایران می آید؟ (+تصاویر)

قاب سه نفره رضا داوودنژاد با نیکی کریمی و دختر عمویش (عکس)

حرکت قشنگ ستاره پرسپولیس در قبال بازیکن استقلال + تصویر

سحر دولتشاهی و همایون شجریان در قابی زیبا و بی نظیر (عکس)

باریک‌ترین آپارتمان جهان در قم! (عکس)

تجمع بازنشستگان در چند شهر؛ مستمری ها باید مطابق قانون زیاد شود (+عکس)

رفتار مشابه نکونام و دخترش در واکنش به فرصت سوزی بازیکنان استقلال ! (تصاویر)

پوشش و استایل متفاوت بهاره رهنما در آمریکا (عکس)

مرادی، کارشناس داوری: توپ استقلال از خط دروازه مس رفسنجان گذشت (+ویدئو)

واکنش تند جواد نکونام به نپذیرفتن گل استقلال مقابل مس: دشمنی شروع شد (تصویر)

تغییر چهره درسا (نیکی نصیریان) سریال بزنگاه بعد از ۱۶ سال +عکس

ماجرای نامه ای که دیر رسید و هویدا اعدام شد (+تصاویر)

پیکر سرلشکر محمدهادی حاجی رحیمی و سید مهدی جلادتی به خاک سپرده شد (+تصاویر)

مراسم تشییع رضا داوودنژاد با حضور هنرمندان (اسامی و تصاویر)

صحبت های سوزناک مونا داوودنژاد در تشییع برادرش رضا: مادربزرگ و عسل منتظرت هستند (ویدئو)

پرطرفدارترین