درگذشت رجل سیاسی

آرمان ملي: دقيقا پنج ماه بعد از آنکه زنان پژوهشگر تاريخ بزرگداشت اعظم طالقاني را برگزار کرد او براي هميشه از ميان ما پرکشيد. دختر آيت‌ا... طالقاني در 83 سالگي به‌سوي پدرش رفت. او که چند روز قبل بر اثر عارضه سکته مغزي در بيمارستان بستري شده بود، با کوله باري سنگين از خدمت به ايران و اسلام به ديار حق شتافت. اعظم طالقاني از همان جواني در جمع مبارزان عليه رژيم ستمشاهي قرار گرفت و به‌واسطه همين فعاليت‌ها دستگير و در زندان‌هاي قصر و اوين زنداني شد. اعظم طالقاني همچنين اولين زن مبارز و مسلمان است که در رژيم پهلوي به حبس ابد محکوم شد. فَوَران قيمت نفت و اعلام حزب واحد رستاخيز و تصور ضعف و فتور مخالفان، رژيم را سرمست کرده و به سرکوب گسترده‌تر سوق داده بود. اين حکم در سال 1354 صادر شد و او طبعا به خاطر درگرفتن و سپس پيروزي انقلاب آزاد شد. اما شايعات مختلفي بر سر زبان‌ها بود که بر اعظم طالقاني سخت مي‌گيرند تا شايد پدرش را شکنجه کنند. اين در حالي بود که آيت‌ا... طالقاني در زندان قصر بسيار مورد احترام بود و شخص رئيس زندان (تيمسار کورنگي) ملاحظه او و ديگر زندانيان سياسي را داشت (و به همين خاطر بعد از انقلاب نه تنها مجازات نشد که معاون شهرباني کل کشور شد).

کانديداي رياست جمهوري
محکوميت اعظم طالقاني هر چند به خاطر فعاليت‌هاي خود او هم بود، اما مجازات آيت‌ا... طالقاني هم به حساب مي‌آمد چندان که او را سخت آزرده‌خاطر ساخت. او که در دوره اول مجلس نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي بود بعد از حذف دور شدن نيروهاي ملي مذهبي از حلقه اول مديران سياسي کشور با راه‌اندازي شرکت تعاوني نجم نسبت به کارآفريني زنان اقدام کرد. شرکتي که هم اکنون نيز فعال است و به عنوان ميراث ماندگار طالقاني از آن ياد مي‌شود. از ديگر اقدامات وي تاسيس جامعه زنان انقلاب اسلامي به عنوان يک تشکل سياسي فعال و نشريه پيام هاجر است که از دهه هفتاد راه‌اندازي شد و اکنون نيز به فعاليت خود ادامه مي‌دهد. هر چند که بعد از توقيف پيام هاجر توقيف، مجله پيام ابراهيم به جاي آن منتشر شد. از ديگر اقدامات ماندگار اعظم طالقاني اصرار وي براي تعيين تکليف موضوع رجل سياسي در قانون اساسي است به همين دليل وي از سال 1376 چندبار کانديداي انتخابات رياست جمهوري شد و از فرصت انتخابات براي بيان ديدگاه‌هاي خود و تعيين تکليف اين واژه استفاده کرد. آخرين بار در سال 1396 با اينکه به سختي راه مي‌رفت وارد ساختمان وزرات کشور شد تا در انتخابات ثبت نام کند.

واژه رجال
واژه رجال در اصل 115 قانون اساسي به کار رفته است. اعظم طالقاني بر اين نظر اصرار داشت که شرط مرد بودن نامزدهاي رياست جمهوري درست نيست و اين واژه به مرد بودن تاکيد ندارد که اگر قرار بر شرط جنسيت بود از کلمه «ذکور» استفاده مي‌شد. حال آن که در فارسي منظور از رجال، شخصيت‌هاي برجسته سياسي يا مذهبي است کما اين که اگر در فهرست رجال قرن بيستم نام برخي زنان را مشاهده کنيم تعجب نخواهيم کرد. روزنامه «آرمان ملي» اين ضايعه را به بيت آيت‌ا... طالقاني و خانواده ايشان و جامعه ايران تسليت مي‌گويد.