تکاپو تازه ایران برای عادی سازی روابط با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس

نواندیش: وزیر خارجه عمان دستیابی به امنیت پایدار در منطقه را نیازمند توافق و تفاهم مجموعه کشورهای همسایه و رفع سوءتفاهم‌های موجود عنوان کرد. نخست‌وزیر کویت عادی شدن روابط با ایران را پیش شرط پذیرش طرح‌‌های تهران دانسته است.

به گزارش نواندیش، دویچه وله با اشاره به سفر وزیر خارجه عمان به تهران نوشت: یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان برای رایزنی درباره ابتکار صلح هرمز به تهران سفر کرده است. او صبح روز دوشنبه، ۱۱ آذر با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران دیدار کرد.

جنگ یمن و گزارش‌های مربوط به مذاکرات پشت پرده‌ای که برای پایان دادن به آن مطرح شده، یکی از دیگر از موضوع‌هایی است که بعضی رسانه‌ها نقش عمان را در آن مطرح کرده‌اند.

یوسف بن علوی در تهران با حسن روحانی، رئیس جمهور، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و علی لاریجانی، رئیس مجلس هم دیدار کرده است.

ظریف وزیر امور خارجه ایران در این دیدار با اشاره به نقش خوب و سازنده کشور همسایه عمان، روابط دو کشور را جامع و بسیار خوب توصیف کرد و از گسترش و تعمیق هر چه بیشتر این روابط در همه زمینه‌ها استقبال کرد.

او با تاکید بر لزوم کاهش تنش‌ها در منطقه بویژه در یمن افزود: «ایران از هر حرکت و ابتکاری که با حسن نیت در راستای کاهش تنش ها در منطقه انجام پذیرد استقبال و به آن کمک خواهد کرد.»

ظریف در ادامه اراده ایران برای گفتگو با همه کشورهای منطقه را جدی خواند و افزود: «پویش صلح هرمز در همین راستا ارائه شد.»

یوسف بن علوی وزیر امور خارجه عمان نیز در این دیدار شرایط منطقه ای را نیازمند گفتگو و تفاهم هر چه بیشتر دانست و افزود: «در این زمینه برگزاری یک کنفرانس جامع و فراگیر با حضور همه کشورهای ذینفع می تواند مفید باشد.»

علوی در ملاقات با علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران نیز، با اعلام آمادگی عمان برای پادرمیانی گفته است: « تنش در منطقه به نفع هیچ یک از کشورهای حوزه خلیج فارس نبوده و باید از توسعه آن به هر نحو جلوگیری شود.»

به گزارش فارس، علی شمخانی در این دیدار به بن علوی گفته است: «تنها ائتلاف‌هایی در منطقه راهگشا، امنیت ساز و پایدار می‌ماند که بیگانگان در آن نفوذ و دخالتی نداشته باشند.»

شمخانی در اشاره به عربستان سعودی افزوده است: «کشورهایی که بیشترین سهم را در ایجاد تنش و ناامنی در منطقه داشته‌اند و با به راه اندازی جنگ‌های متعدد و گسترش تروریسم، منطقه را به آشوب و نابودی کشاندند، هرگز به دنبال ثبات و امنیت خلیج فارس نبوده و صرفا تامین منافع خود و غارت منطقه را دنبال می‌کنند.»

او ادامه جنگ در یمن را نیز، خدمت به منافع دشمنان صلح و امنیت منطقه همچون آمریکا و اسرائیل خوانده و گفته که عربستان باید با تسلیم در برابر خواست مردم مقاوم یمن بیش از این ثبات و امنیت منطقه را به خطر نیندازد.

وزیر خارجه عمان در ملاقات با شمخانی تاکید کرده که تنش در منطقه به نفع هیچ یک از کشورهای حوزه خلیج فارس نبوده و باید از توسعه آن به هر نحو جلوگیری شود. او دستیابی به امنیت پایدار در منطقه را نیازمند توافق و تفاهم مجموعه کشورهای منطقه و رفع سوء تفاهم‌های موجود دانسته و افزوده است: «عمان همواره آمادگی دارد از مجموعه ظرفیت‌های خود برای رفع تنش‌های موجود و ایجاد زمینه گفتگوی سازنده بین کشورهای منطقه بهره بگیرد.»

شرط کویت برای قبول طرح صلح ایران

این ملاقات و تلاش ایران برای تبلیغ طرح صلح هرمز در حالی انجام شده که شیخ خالد الصباح، نخست وزیر کویت گفته که ایده‌ها و طرح‌های دیگری از سوی اروپا و روسیه برای امنیت تنگه هرمز ارائه شده و بررسی و قبول طرح ایران، مستلزم طبیعی شدن روابط تهران با کشورهای دیگر است. خبرگزاری آناتولی به نقل از خالد الصباح نوشته است: «ایران باید برای پذیرش طرحش، مناسباتش با کشورهای همسایه و جهانی را که قرار است از آن بهره‌مند شوند، بهبود بخشد.»

قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه ایران در گفت‌وگو با انتخاب، احتمال داده که شاید بن علوی حامل پیام آمریکا به ایران باشد. او هم‌زمان تاکید کرده که حل مسائل ایران با عربستان و آمریکا، هیچ راهی غیر از مذاکره ندارد.

در طرح صلح هرمز، ایران کلیه کشورهای منطقه خلیج فارس را برای برقراری امنیت و "ایجاد صلح پایدار و دراز مدت در منطقه به دور از دخالت نیروهای بیگانه" دعوت کرده است. این طرح را حسن روحانی، سپتامبر ۲۰۱۹ در مجمع عمومی سازمان ملل و با هدف  " تحقق صلح و پیشرفت و ایجاد روابط دوستانه و آغاز کار گروهی جهت امدادرسانی های انرژی و کشتی رانی آزاد" مطرح کرد.

آن گونه که روزنامه "الجریده" چاپ کویت نوشته، کشورهای حاشیه خلیج فارس، پاسخ نهایی خود را در ماه دسامبر و طی نشست اعضا در ریاض اعلام می‌کنند.

بن علوی، چهار ماه قبل و در اوج تنش‌های منطقه نیز به تهران رفته بود. او در دیدار با وزیر خارجه و دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران، خواستار پرهیز از اقداماتی شد که به بی‌ثباتی و ناامنی دامن می‌زنند. نخست‌وزیر عمان در آن دیدارها، بر لزوم عدم استفاده از ابزارهای نظامی برای رفع اختلافات سیاسی تاکید کرد.

 

اکنون به نظر می رسد تکاپوهای تازه ای برای نزدیک شدن ایران و همسایگان عرب اش آغاز شده که اگر به نتیجه برسد گره مهمی را در منطقه باز کرده است.