اروپایی‌ها به سمت آمریکا متمایل شده‌اند/ مکانیسم ماشه به پایان تعهدات برجامی ایران می‌انجامد

یک استاد دانشگاه گفت: در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی کشورهای اروپایی باقی‌مانده در برجام، هر نوع همکاری و تعهدی که در برجام مورد پذیرش بود می‌تواند کنار گذاشته شود.

اردشیر سنایی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به فضای حاکم بر مذاکرات و تعاملات برجامی میان ایران و کشورهای اروپایی و شدت گرفتن مواضع دو طرف اظهار کرد: بعد از کاهش تدریجی تعهدات ایران و اجرای گام سوم و چهارم، قابل انتظار بود که اتحادیه اروپا و کشورهای تاثیرگذار در آن تک تک یا دسته جمعی مواضعی تندتر درباره برجام اتخاذ کنند. گام سوم ایران در تزریق گاز به سانتریفیوژهای نسل جدید و از سویی در گام چهارم، تزریق گاز به سانتریفیوژها در سایت فردو خطوط قرمزی بودند که برای اروپایی‌ها حایز اهمیت بود و طبیعی است که اروپا از مواضع قبلی خود درباره برجام فاصله بیش‌تری بگیرد.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: البته این رویکرد به این معنا نیست که اروپایی‌ها دست از حمایت از برجام به طور کامل بکشند اما دیگر نگاه گذشته را به این مساله نخواهند داشت. از این رو شاهد افزایش تهدیدات علیه ایران در چارچوب برجام و خارج از آن هستیم. بازگشت برخی محدودیت‌های هسته‌ای که در تحریم‌های آمریکا با تلاش کشورهای اروپایی و چین و روسیه مستثنی شده بود، حاکی از تغییر رویکرد کشورهای اروپایی است.

وی در پاسخ به این‌که تهدید به استفاده از مکانیسم ماشه از سوی فرانسه که به نظر همراهی دیگر کشورهای اروپایی را با خود دارد تا چه اندازه واقعی و جدی است در حالی که این کشورها به تعهدات خود طبق برجام عمل نکرده‌اند؟ گفت: به نظر می‌آید در شرایطی هستیم که اروپا وارد فاز اجرایی گام‌هایی شده است که آنها را به سمت همراهی بیش‌تر با آمریکا سوق می‌دهد.

این استاد دانشگاه درباره واکنش ایران به تصمیم احتمالی اروپا برای به کار گیری مکانیسم ماشه اظهار کرد: معتقدم ایران نمی‌خواهد اعلام رسمی خروج از برجام به عهده‌ او باشد چرا که تبعات سیاسی و بین‌المللی آن گریبان‌گیرش می‌شود اما به طور حتم شاهد ادامه اجرای تصمیم برای کاهش تدریجی تعهدات برجامی خواهیم بود.

وی ادامه داد: در صورت اجرای مکانسیم ماشه، اجرای هر نوع محدودیت، همکاری و تعهدی که ایران قبلا در چارچوب برجام به لحاظ سیاسی، حقوقی و فنی پذیرفته بود دیگر قابل اتکا و انجام نیست که این مساله شامل تمامی همکاری‌های ایران و آژانس در حوزه هسته‌ای است.

سنایی تصریح کرد: معتقدم دو طرف باقی‌مانده در برجام اکنون به شرایط پس از برجام نگاه می‌کنند.

وی در پاسخ به این‌که در این شرایط که صحبت استفاده مکانیسم ماشه علیه ایران از سوی اروپایی‌ها مطرح می‌شود،‌ پیوستن شش کشور اروپایی به اینستکس چه معنایی دارد؟ گفت: شاید اروپایی‌ها می‌خواهند مسیری محدود و باریک را برای تشویق طرف‌ها به مذاکره مجدد و پیدا کردن یک راه‌حل فراگیر باز نگه دارند. در عین حال که بعید می‌دانم این رویکرد نتیجه‌ای داشته باشد چرا که عملا راهکارها و راه‌حل‌هایی که از سوی اروپا برای خروج از بن بست فعلی ارایه می‌شود کمکی به بازگشت ایران از تصمیمش برای کاهش تعهدات برجامی نمی‌کند و عملا مواضع و سخنان آنها دایر بر این‌ است که ایران یک‌جانبه هم‌چنان به اجرای برجام ادامه دهد که با توجه به مواضع مقامات کشورمان این امر بعید است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: اروپایی‌ها توان حل و فصل و عبور از بن بست به وجود آمده در بحث برجام را ندارند. اساسا آنها قادر هستند به تعهداتشان در کنار آمریکا عمل کنند از جمله در بحث فروش نفت و تبادلات مالی و بانکی آنها توان و امکانات لازم برای مواجهه با تحریم‌های آمریکا را ندارند.