مستند جديد عليه آيت الله هاشمى

ايلنا: حسین مرعشی می‌گوید: مستند درباره حوادث مشهد و اسلامشهر بود اما در آن تلاش شده ریشه این دو حادثه، برنامه تحولات اقتصادی جلوه داده شود اما به نظر من؛ اصل موضوع بحث حاشیه‌نشینی این دو شهر بزرگ بود.

پس از انتشار مستند "شورش علیه سازندگی" در فضای مجازی که به نقد دوران ریاست‌جمهوری هاشمی رفسنجانی پرداخته است، حسین مرعشی درباره این مستند به خبرنگار ایلنا گفت: این مستند از ابعاد مختلف مورد توجه قرار گرفته است اما دو نقد نیز به این مستند وجود دارد. حوادث مشهد و حوادث اسلامشهر به عنوان دو حادثه تلخ در دوره سازندگی ریاست جمهوری آقای هاشمی مطرح است لذا من این موضوع را شورش علیه سازندگی ایران تلقی نمی‌کنم بلکه به نظرم نوعی اعتراض است.

وی ادامه داد: آمار و ارقامی که نتیجه دوره سازندگی بوده است، دوره آقای هاشمی را به دو دوره متفاوت تقسیم کرده است: اول آغاز دوره و سپس پایان دوره. در آغاز دوران یک انسجام خیلی خوب در ارکان حکومت وجود داشت و برنامه‌های سازندگی و دولت در چارچوب سند بازسازی ایران که به تأیید حضرت امام(ره) رسیده بود، با انسجام همه نهادها پیگیری می‌شد. در میانه راه؛ اختلاف‌نظرها بروز کرد و کشور برنامه بازسازی خود را در آن چارچوب ادامه نداد.

مرعشی درباره نتایج این دو دوره نیز گفت: در دوران اول برنامه اول توسعه اجرا شده است. علی‌رغم اینکه در سال آخر رشد اقتصادی کاهش یافت، اما بازهم متوسط رشد اقتصادی ۷.۶ دهم درصد بود. در دوره دوم ریاست جمهوری آقای هاشمی رشد اقتصادی به ۲.۵ درصد در برنامه دوم توسعه کاهش یافت. این نشان‌دهنده تغییر در سیاست‌های کلان و فضای کلی کشور است. کشور در سیاست‌های خارجی دچار تغییراتی شد که آن سیاست‌ها در بخش دوم برنامه سازندگی ایران را پشتیبانی نمی‌کرد. در مسائل داخلی هم اختلاف‌نظر بروز کرده بود و صحنه کشور یک صحنه مدیریت منسجم نبود و فضای کشور دچار رقابت‌هایی شده بود که این رقابت‌ها تا امروز هم در بحث سیاسی ایران خودنمایی می‌کرد.

وی اظهار داشت: من جزو کسانی هستم که به شدت به ایران و جمهوری اسلامی تعصب دارم و واقعا متأسفم هستم که با رشد اقتصادی ۷.۶دهم درصد نتوانستیم در طول این ۳۰ سال اقتصاد را رشد دهیم. اگر رشد اقتصادی برنامه اول را ادامه داده بودیم امروز اقتصاد ایران ۶ برابر وضع موجود بود.

مرعشی درباره نقاط ضعف و قدرت مستند «شورش علیه سازندگی» نیز گفت: یکی از نقاط ضعف این مستند این است که محتوای آن دوران بسیار زیاد است و امکان اینکه در بازه زمانی یک ساعت و نیم خلاصه شود را ندارد. شهرداری مشهد باعث حوادث مشهد بود اما شهردار مشهد در آن مستند جایگاهی ندارد. وزیر وقتِ کشور هم ممکن بود که بتواند توضیحات بیشتری درباره اسلامشهر بدهد. می‌شود گفت مستند درباره این دو حادثه مهم بود اما در آن تلاش شده ریشه این دو حادثه، برنامه تحولات اقتصادی جلوه داده شود که به نظر من؛ اصل موضوع بحث حاشیه‌نشینی این دو شهر بزرگ بود.

وی گفت: اگر مستندی بخواهد به این حادثه خاص بپردازد باید به سیاست‌های اقتصادی کمتر پرداخته و بیشترین توجه خود را معطوف این دو حادثه کند. مسئله حاشیه‌نشینی در مشهد بسیار مهم است. مشهد؛ شهری‌ست که رشد جمعیت آن باید مورد مطالعه قرار گیرد. متناسب با رشد جمعیت، مسئولان نظارتی هم بر توسعه شهری آن نداشتند حال آنکه نیاز بود مسئولان شهرسازی کنند و زمین‌ها را به مردم واگذار کنند. یک سوم جمعیت مشهد، حاشیه‌نشین هستند که دلیل آن غنی بودن اقتصاد مشهد است. گردشگری داخلی و خارجی در مشهد بسیار زیاد است. اقتصاد مشهد پررونق است. وقتی متناسب با رشد اقتصادی در مشهد، فکری برای توسعه شهری آن نشود مسلم است که حاشیه‌نشینی بروز می‌کند.

مرعشی گفت: حادثه مشهد در قالب یک مستند باید درباره رشد جمعیت در این شهر مورد توجه قرار بگیرد و پیوستِ آن به خاطر اتصال ایران و البرز؛ حاشیه‌نشینی تهران نیز باید مورد توجه قرار گیرد. سهم جمعیت تهران و البرز از کل کشور هر ۱۰ سال به میزان ۲ درصد در حال رشد است بنابراین ضرورت دارد که مورد توجه قرار گیرد و باید به فکر شهرهای اطراف تهران نیز باشیم.

وی بیان کرد: دو موضوع مهم حاشیه‌نشینی تهران و مشهد که ناشی از هجوم جمعیت به این دو شهر است، هر دو مسئله بسیار مهمی هستند که حاشیه‌نشینی را بزرگ کرده است. تاثیرپذیری حواشی شهرها در این وقایع مهمتر از تغییر اقتصادی دوره آقای هاشمی است. باید این دو حادثه مورد تجزیه دقیق قرار گیرد.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم آثار تغییر اقتصادی در دوره آقای هاشمی را بررسی کنیم باید شاخص‌های زیادی در توسعه اقتصادی کشور را درنظر داشته باشیم و نگاهمان به کل کشور باشد. نمی‌شود به دو حادثه مشهد و تهران نگاه کرد و بر اساس آن برنامه اقتصادی ۸ ساله کل کشور را مورد تجزیه و تحلیل قرارداد.

مرعشی گفت: درواقع اگر بخواهیم آثار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تغییر اقتصادی در زمان آقای هاشمی را بررسی کنیم باید مواردی مانند نرخ بیکاری، نرخ تورم، رشد اقتصادی، روابط ایران و غرب و درآمدهای نفتی کشور را مورد بررسی قرار می‌دادیم.