چرا ترامپ در این مقطع دستور ترور "سردار سپهبد شهید سلیمانی" را صادر کرد؟!

نواندیش- پرهام غنی: روزگاری که چندان هم از آن نگذشته دونالد ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی اش از این می گفت که ایران قهرمان مبارزه با داعش است و این اوباما و کلینتون هستند که این گروه تروریستی را به به وجود آوردند! این صحبت ها در آن مقطع آنقدر عجیب بود که در فضای رسانه ای ایران و جهان پیچید و همه از ظهور کاندیدی واقع بین و متفاوت گفتند، حالا اما چه شده ترامپی که روزی ایران را در خط مقدم مبارزه با داعش می دانست فرمان ترور فرماندهی را می دهد که سهم به سزایی در شکست تروریسم در سوریه و عراق داشت به طوری که خودش هم روزی بر آن صحه گذاشته بود؟ اصلا چه شد که ترامپ که همواره مخالف حضور نظامی آمریکا در منطقه بود حالا فوج فوج نیرو به عراق و لبنان و افغانستان گسیل می کند و تصمیمی را می گیرد که به گواه بسیاری از کارشناسان آمریکایی غیر منتظره ترین و در عین حال احمقانه ترین تصمیم یک دهه اخیر آمریکا است؟ آیا این تصمیم واقعا آنطور که او و حامیانش سعی در قبولاندن آن به جامعه آمریکا دارند واقعا از روی اقتدار و قدرت بوده یا انکه بر عکس اوج استیصال کاخ سفید را به نمایش می گذارد؟

برای پاسخ به این پرسش ها نخست باید کمی به کیش شخصیتی ترامپ بپردازیم، رهبری که بدون شک غیر قابل پیش بینی ترین و در عین حال نا آگاه ترین رئیس جمهور تاریخ آمریکا نسبت به مسائل استراتژیک است، اظهارات او و وزرا و مشاورانش بلافاصله بعد از عملیات تروریستی نیروهایشان مبنی بر اینکه خواستار مذاکره با ایران هستیم یا الان وقت مذاکره است نشان می دهد که جناب رئیس جمهور و حلقه یاران نزدیک اش یا واقعا نمی فهمند و درکی از فرهنگ سیاسی ایران و به ویژه جمهوری اسلامی ندارند یا اینکه خود را به نفهمی زده اند و اساسا هدفشان چیز دیگری است!

برای شناخت شخص ترامپ نخست پیشنهاد می کنم حتما نامه 6 صفحه ای او خطاب به نانسی پلوسی در جریان رای گیری بر سر استیضاح وی در کنگره را مطالعه کنید، خواندن این نامه و اظهارات او کمک شایانی در درک شخصیت سراسر شهرت طلب، سرشار از عقده و تشنه قدرت این تاجر آمریکایی می کند، مردی که اگر ساختار سیاسی قدرت در آمریکا به او اجازه می داد شک نکنید بر خلاف دروغ های صلح طلبانه اش تا الان هزاران بار آتش جنگ را افروخته بود و تمام مخالفان داخلی اش را هم به زندان که هیچ درون سیاه چال می انداخت!

به طور کلی تصمیم اخیر ایالات متحده در ترور وحشیانه سردار رشید ملت ایران را باید در دو وجه تحلیل کرد یکی تاثیر شخصیت ترامپ و فشارهای داخلی و خارجی بر او و دیگری فشار ساختاری تغییرات نظام بین الملل بر خود ایالات متحده که شاید هر رئیس جمهور دیگری هم بود را ناگزیر به انجام چنین اقدامی یا اینکه حداقل اقداماتی مشابه می کرد.

وقتی واشنگتن جایگاه خودش در نظام بین الملل را از دست رفته می بیند

گاهي برخي اقدامات نه از روي اقتدار كه از روي ترس و دست پاچگي است، آمريكا امروز پيش از هر زمان ديگري نشان داد كه تا چه حد در موضع ضعف در نظام بين الملل قرار دارد و جايگاه خود در عراق و به طور کلی منطقه را  از دست رفته مي بيند. به گفته بسیاری از مقامات این کشور طرح ترور سردار سلیمانی از مدت ها قبل در دستور کار آمریکا قرار داشت که این نشان می دهد این کشور لزوما در تلافی حمله به سفارتش دست به چنین اقدامی نزده بلکه این واکنشی به سال ها شکست در منطقه بوده است. بنابر این این عملیات تروریستی آمریکایی ها نه اقدامی تهاجمی و از روی اقتدار که کاملا واکنشی از روی عجز و ناشی از شکست های متعدد در منطقه بوده است.

با اندکی اشراف بر روابط بین الملل می توان دریافت ايالات متحده كه ديگر از قدرت و نفوذ دهه هاي ابتدايي فروپاشي شوروي در نظام بين الملل برخوردار نيست، نمي تواند جايگاه خود را از دست رفته ببيند و از همین رو با چنين اقدامات نا به خردانه اي سعي در آتش افروزي دارد، خود من شخصا تا به حال چندين مقاله نوشتم در باب اينكه آمريكا خواهان مذاكره با ايران نيست و چندان بدش هم نمي آيد هيزم به آتش جنگي تازه بياندازد تا با تنش آفرینی جایگاه خودش را احیا کند، پس اقدام اخیر را هم باید در چارچوب چنین مساله ای تحلیل کرد که آمریکا بر خلاف ادعای شخص ترامپ و بسیاری از کارشناسان از درگیری چندان هم بدش نمی آید.

شکست در سوریه، عدم همراهی کشورهای مختلف در خروج از برجام، ناتوانی در ایجاد ائتلاف دریایی خلیج فارس، تغییر معادلات عراق به ضرر آمریکا، گردن کشی های گاه و بی گاه ترکیه و در آخرین مورد رزمایش اخیر ایران، روسیه و چین در دریای عمان نشان داد که معادلات ژئوپلتیک در غرب آسیا و جهان در حال تغییر است و آمریکا قصد ندارد این واقعیت را که دیگر دوران هژمونی اش به سر آمده بپذیرد از این رو گاه و بی گاه دست به اقداماتی می زند تا بلکه بدین شکل همچنان خودش را قدرت برتر نشان دهد. 

فشارها بر شخص ترامپ

عامل دومی که بر اتخاذ این تصمیم نا به هنگام و غیر منتظره تاثیر داشت را باید در روانشناسی سیاسی جستجو کرد و آن را در شخصیت شخص ترامپ دید، مردی که همانطور که اشاره کردم به شدت سعی می کند خودش را مدام بر صدر اخبار نگاه دارد و از این رو هر از گاهی به نحوی جلب توجه می کند گاهی با توییت های عجیب گاهی با فشار دادن دست مکرون و گاهی هم با چنین تصمیمات نا به خردانه ای، او سخت در تلاش است خودش را قهرمان ملت آمریکا معرفی کند و برای این کار از هیچ اقدامی فرو گذار نیست، اگر روزی جلب توجهات به سمت خودش را در انتقاد از اوباما و حمایت از مبارزات ایران با تروریسم می دید حالا کسب توجهات را در به شهادت رساندن کسی می بیند که روزی از اقدامات آن تمجید می کرد!

از سوی دیگر ترامپ امروز به شدت بابت استیضاح در داخل تحت فشار است و نباید از تاثیر این موضوع بر تصمیم اخیر او قافل شد، رئیس جمهور آمریکا هیچ بدش نمی آید که پاسخی نظامی از ایران دریافت کند تا بدین شکل توجهات کنگره را از موضوع استیضاح معطوف به این مساله نمیاید. در یک جمله باید گفت ترامپ ديوانه اي است شهرت طلب و آنچه امروز انجام مي دهد چيزي جز نمايش استيصال وي نيست.

و اما نکته آخر...

بدون شک فقدان فرماندهی شجاع غم بزرگی نه تنها برای همه ما ایرانیان که برای همه آزادگان و مبارزین سلطه است، اما سردار شهید سپهبد سلیمانی اولین نفر از این قافله نیست که جان عزیزش را فدای عظمت و بزرگی ایران و اسلام می کند و بدون شک آخرین هم نخواهد بود چرا که راه او حالا پر رهرو تر از همیشه خواهد بود. آمریکایی ها هم بدون شک انتقامی سخت اما در عین حال عاقلانه و در زمان و مکان مناسب دریافت خواهند کرد، انتقامی که لزوما هم شاید نظامی نباشد اما سخت خواهد بود.

اکنون بسیاری چه در فضای رسانه ای و چه در فضای مجازی به خاطر ناراحتی از شهادت سردار ملت انتظار پاسخی نظامی دارند که قابل درک هم هست و شاید می تواند یکی از گزینه ها هم باشد، اما نباید فراموش کرد که اولا همانطور که گفتم این اقدام آمریکا از روی استیصال بوده پس نباید ناخواسته طوری رفتار کرد که آمریکا قامت یک قهرمان به خودش بگیرد، دوم هم در برخورد با فردی غیر قابل پیش بینی مثل ترامپ باید بسیار هوشیار بود، انتخابات آمریکا در پیش است و ترامپ به شدت در تنگنای استیضاح است حالا با یک سری از اقدامات عاقلانه می شود از این آتش علیه خود او استفاده کرد و ضربه را به شکلی به او وارد کرد که در سال آینده به کسب و کار اصلی خودش در برج نیویورک اش برگردد! شک نکنید آتش این اقدام دودش بیش از هرکس به چشم آمریکا و ترامپ خواهد رفت.

یاد سردار دلها و یارانش گرامی و راهشان پر رهرو باد...