صف آرایی اروپایی ها در مقابل اسرائیل و آمریکا: اصرار اتحادیه اروپا بر طرح تشکیل دو کشور، "معامله قرن" را دچار چالش می کند؟

نواندیش: از هنگام اعلام طرح صلح خاورمیانه موسوم به معامله قرن در ماه ژانویه گذشته، دولت فلسطین سعی دارد حمایت کشورهای منطقه و جامعه جهانی را برای رد معامله قرن و دنبال کردن راهبرد تشکیل دو کشور فلسطین و اسرائیل جلب کند. برای رسیدن به این مأمول مقامات فلسطینی تلاش دارند کشورهای عضو اتحادیه اروپا که در اغلب موارد از حقوق فلسطینیان حمایت می کنند را وادار کنند تا فشارهای خود را بر تل آویو افزایش دهند.

به گزارش نواندیش، خلیل موسی تحلیلگر جهان عرب در ایندیپندنت نوشت: فلسطینی ها با استفاده از هر فرصت ممکن، از کشورهای اروپایی می خواهند پیش از آن که فرصت فراهم شده از دست برود به معامله قرن واکنش عملی نشان دهند و دولت فلسطین را به رسمیت بشناسند. فلسطینی ها از اتحادیه اروپا می خواهند در برابر معامله قرن و سیاست های اسرائیل تنها به نکوهش و محکومیت بسنده نکند و با فشار آوردن بر اسرائیل، تل آویو را وادار به پذیرش طرح تشکیل دو کشور کند.

البته تعیین جوزف بورل، به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، فلسطینی ها را به همکاری اتحادیه اروپا بیشتر از پیش امیدوار کرده است، زیرا جوزف بورل همواره در تلاش برای حمایت از حقوق فلسطینی بوده است.

در همین راستا، ریاض المالکی، وزیر امور خارجه فلسطین به تازگی وارد بروکسل، پایتخت بلژیک شده است تا زمینه سفر محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین را به بروکسل فراهم کند، البته عمده ترین هدف این سفر، جلب حمایت بین المللی برای رد طرح صلح ترامپ است و فلسطین امیدوار است اتحادیه اروپا اقدامات عملی را در قبال تحولات اخیر اتخاذ کند.

ریاض المالکی با اشاره به تلاش های فلسطینیان به منظور وادار کردن اروپا به افزایش فشار بر اسرائیل، گفت: "اتحادیه اروپا شجاعت کافی برای اتخاذ اقدامات تنبیهی علیه اسرائیل ندارد."  وی علاوه کرد که اتحادیه اروپا در برخورد با تمام مسائل بین المللی اقداماتی را اتخاذ می کند که مطابق با اصول و ارزش های این اتحادیه است، اما زمانی که موضوع تعلق به اسرائیل می گیرد، روش اتحادیه اروپا تغییر می کند و البته نقش برخی از طرف ها در اتحادیه اروپا را نمی توان در این راستا نادیده گرفت.

هر چند ریاض المالکی می داند که بعید است کشورهای اروپایی موضع گیری واحدی را در برابر سیاست های اسرائیل اتخاذ کنند، اما وی از اتحادیه اروپا خواسته است پیش از این که اوضاع از کنترل خارج شود، اقدامات عملی را در این زمینه اتخاذ کنند و با اعتراف به کشور مستقل فلسطین، اسرائیل را هشدار دهند تا متوجه عواقب ناگوار الحاق بخش های از کرانه باختری به خاک اسرائیل باشد.

البته اتحادیه اروپا به عنوان بزرگ ترین شریک تجاری اسرائیل به شمار می رود و حجم مبادلات تجاری میان دو جانب در سال 2011 به حدود 40.3 میلیارد دلار رسیده است.

از سوی دیگر، وزرای خارجه اتحادیه اروپا در اجلاس هفته گذشته تصمیم گرفتند، موضع گیری خود در قبال طرح صلح ترامپ را در 23 ماه مارس 2020 و پس از برگزاری انتخابات اسرائیل اعلام کنند.

کشورهای اروپایی، طرح صلح ترامپ را  مورد انتقاد قرار داده و تأکید دارند که معامله قرن، از مسیر تعیین شده برای حل عادلانه مسئله فلسطین فاصله گرفته است. این کشورها اصرار بر لزوم بازگشت به راهبرد ایجاد دو کشور بر اساس مرزهای پیش های از جنگ سال 1967 داشته و تأکید دارند که بایستی تمام مسائل مورد منازعه از جمله، وضعیت بیت المقدس و بازگشت آوارگان فلسطینی در گفت و گوهای مستقیم میان دو جانب حل شود.

جوزف بورل، در جریان دیدار با ریاض المالکی، ضمن تأکید بر این که وی مسئله فلسطین را با جدیت تمام پیگیری می کند، خاطر نشان کرد که وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا مسئله ای طرح تشکیل دو کشور را به زودی مورد بحث و بررسی قرار خواهند داد و سعی خواهند کرد مسیر گفت و گو ها برای اجرای قطعنامه های بین المللی و  طرح ابتکار صلح عربی هموار شود.

در همین حال، ریاض المالکی، دیدار خود را با جوزف بورل، حائز اهمیت توصیف کرده و افزود: کشورهای اروپایی در جست و جوی ایده های هستند که موضع آن ها را در مخالفت با طرح صلح ترامپ، تقویت می کند و می تواند معامله قرن را دچار چالش کند.

البته حضور کشورهای متحد با اسرائیل در اتحادیه اروپا، عامل اصلی عدم اتخاذ اقدامات جدی علیه اسرائیل است، زیرا اقدامی که از سوی 27 عضو اتحادیه اروپا به تصویب نرسد، نمی تواند تأثیر گذاری قابل ذکری در وارد کردن فشار علیه اسرائیل داشته باشد. اما شادی عثمان، سخنگوی اتحادیه اروپا در فلسطین عقیده دارد که اتحادیه اروپا برگه های دیگری را در دست دارد که می تواند با استفاده از آن ها اسرائیل را تحت فشار قرار دهد و این که اتحادیه اروپا تصمیم گرفته است تصمیم نهایی خود را در رد طرح صلح ترامپ، پس از برگزاری انتخابات اسرائیل اعلام کند، نمایانگر تلاش اروپا برای استفاده از گزینه های مختلف برای جلوگیری از اجرای معامله قرن است.

شادی عثمان، در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت: مقررات اتحادیه اروپا به مسئول روابط خارجی این اتحادیه اجازه اتخاذ برخی تصمیم ها از جمله تعلیق توافق نامه های همکاری تجاری میان اسرائیل و اتحادیه اروپا را می دهد، به ویژه این که اسرائیل با ادامه سیاست های تهدید آمیز و مخالفت با قطعنامه های بین المللی، به قوانین بین المللی احترام نمی گذارد.

 در پیوند به این موضوع، غسان خطیب، تحلیل گر سیاسی می گوید: اتحادیه اروپا برگه های زیادی برای وارد کردن فشار بر اسرائیل در دست دارد، مشروط بر این کشورهای عضو این اتحادیه، اراده قوی برای انجام این کار داشته باشند. وی گفت: اعتراف به کشور فلسطین بر اساس مرزهای پیش از جنگ سال 1967، اقدامات عملی علیه روند شهرک سازی، عدم همکاری با شرکت ها و نهادهای که در توسعه شهرک های یهودی نشین نقش دارند، می تواند برگه های برنده ای برای وارد کردن فشار بر اسرائیل باشد.