ساخت واکسن "کرونا ویروس": خیلی دور، خیلی نزدیک؟!

نواندیش: همزمان با افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا، تلاش‌ها نیز برای یافتن واکسن مناسب شدت گرفته است.

به گزارش نواندیش، جیمز کالاگر کارشناس حوزه بهداشت و سلامت سرویس جهانی بی بی سی در گزارشی به آخرین تحولات پیرامون ساخت و آزمایش واکسن کرونا پرداخته و نوشت: در ادامه به برخی از سوالات مربوط به واکسن جواب می‌دهیم و زمان باقی‌مانده تا ساخت واکسنی برای ویروس کرونا را بررسی می‌کنیم.

واکسن چگونه کار می‌کند؟

واکسن مثل آموزگار است - شاگردش هم دستگاه ایمنی بدن است و درسش هم راه مبارزه با عفونت. واکسن‌ها بدون ایجاد خطر ویروس‌ها و میکروب‌ها را به دستگاه ایمنی بدن نشان می‌دهند. ارکان تدافعی بدن نیز عامل مهاجم را می‌شناسند و راه مبارزه با آن را یاد می‌گیرند.

در ادامه اگر بدن واقعا با این عوامل روبه‌رو شود دیگر می‌داند که چطور با این عفونت‌ها مبارزه کند.

انواع مختلف واکسن چیست؟

شیوه عمده واکسیناسیون در چند دهه گذشته استفاده از ویروس اصلی بوده است. لذا برای ساخت واکسن سرخک، اوریون و سرخجه از نمونه تضعیف‌شده ویروس‌های این بیماری‌ها استفاده می‌شود که قادر به ایجاد بیماری نیستند. واکسن رایج آنفلوآنزای فصلی نیز سویه‌های اصلی اما ناتوان ویروس آنفلوآنزای رایج را در خود دارد.

در راه ساخت واکسن برای ویروس کرونای جدید از روشی نوین و نسبتا ناآزموده به نام "اتصال و اجرا" استفاده می‌شود. آشنایی با کد ژنتیکی کامل این ویروس کرونای جدید به این معنی است که ما نقشه کاملی برای ساخت این ویروس در اختیار داریم.

کاری که بعضی از متخصصان ساخت واکسن می‌کنند این است که بخش‌های کوچکی از کد ژنتیکی ویروس کرونا را برمی‌دارند و در ویروس‌های کاملا بی‌آزار دیگری می‌گذارند.

حالا شما می‌توانید شخصی را با این ویروس بی‌آزار "آلوده" کنید و در تئوری تا حدودی نیز او را در برابر ویروس کرونا مقاوم کنید.

بعضی‌ها هم دارند کار دیگری می‌کنند و تکه‌هایی از کد ژنتیکی ویروس را مستقیما به بدن تزریق می‌کنند. ورود این تکه به بدن به ساخت پروتئین‌های ویروسی منجر می‌شود و دستگاه ایمنی بدن می‌تواند مبارزه با آن‌ها را یاد بگیرد.

اگر واکسنی ساخته شود، کی به دست مردم می‌رسد؟

راستش در بهترین حالت باید تا اواسط سال آینده صبر کرد.اگر تست واکسن روی حیوانات با موفقیت انجام شود، در ادامه می‌توان آن را روی انسان‌ها آزمایش کرد. اما حتی اگر بتوان تا پایان سال چنین واکسنی ساخت، تولید انبوه آن چیزی نیست که به راحتی انجام شود.

در نظر بگیرید که همه این اتفاقات دارد در یک بازه زمانی بی‌سابقه و با استفاده از روش‌های نوین رخ می‌دهد، برای همین ممکن است کار به مشکل بخورد.

فراموش نکنید که در حال حاضر چهار ویروس کرونا می‌توانند به انسان سرایت کنند. یکی از آن‌ها باعث سرماخوردگی عادی می‌شود و ما برای هیچ‌کدام واکسن نداریم.

آیا واکسن می‌تواند از همه سنین محافظت کند؟

متاسفانه احتمال موفقیت چنین واکسنی در افراد مسن‌تر کمتر خواهد بود. این ربطی به خود واکسن ندارد، اما دستگاه ایمنی وقتی پیر می‌شود دیگر واکنش مناسبی به واکسیناسیون نشان نمی‌دهد، اتفاقی که هر ساله در ارتباط با واکسن آنفلوآنزا رخ می‌دهد.

آیا عوارض جانبی هم خواهد داشت؟

همه داروها، حتی قرص سرماخوردگی، عوارض جانبی دارند. اما بدون انجام آزمایش‌های بالینی نمی‌توان درباره عوارض جانبی احتمالی یک واکسن نظر داد.

تا زمان ساخت واکسن، چه درمان‌هایی وجود دارند؟

واکسن مانع ایجاد عفونت می‌شود و در حال حاضر بهترین روش رسیدن به این هدف رعایت مسائل بهداشتی است.

اما ابتلا به این ویروس برای بیشتر مردم خیلی خفیف خواهد بود. تاثیر بعضی از داروهای ضدویروس را دارند در آزمایش‌های بالینی می‌سنجند، اما نمی‌توان با اطمینان گفت که موثر خواهند بود یا نه.

در مجموع تاکنون ادعاهای بسیاری در چین، فرانسه، آمریکا و حتی اسرائیل پیرامون ساخت واکسن شده است که هیچ کدام به اثبات نرسیده است، این در حالی است که چندی پیش وزیر بهداشت آمریکا گفت تازه به فرض ساخته شدن واکسن نمی تواند تضمین دهد با توجه به قیمت آن  همه مردم امکان واکسیناسون داشته باشند.

با این شرایط نمی توان دقیقا پیش بینی کرد که تولید و در دسترس عموم قرار گرفتن واکسن چقدر زمان می برد اما آنچه با قطعیت می توان گفت این است که حداقل طی یک سال آینده این اتفاق رخ نخواهد داد