فرصتی بی نظیر که شیوع کرونا برای "ایران و آمریکا" فراهم کرده است!

نواندیش: از زمان تشدید چشمگیر تنش‌ها در اواخر سال 2019 و اوایل سال 2020، که منجر به ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حمله موشکی ایران به پایگاه‌های عراقی که میزبان نیروهای آمریکایی بودند، شد به نظر می‌رسد هم ایران و هم آمریکا برای پرهیز از درگیری بیشتر اتفاق نظر داشته باشند.

به گزارش نواندیش، رابرت مالی در مقاله ای برای نشریه فارین پالیسی شیوع کرونا را فرصتی بی نظیر برای به کار افتادن دیپلماسی بین ایران و آمریکا دانست و نوشت:  طی چند هفته اخیر دوباره وقایع تازه‌ای از جمله حملات راکتی به سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد و پایگاه نیروهای آمریکایی تنش‌ها را بالا برده است. حملات موشکی 11 مارس به پایگاه آمریکایی التاجی منجر به کشته شدن سه عضو ائتلاف تحت رهبری آمریکا، از جمله دو آمریکایی و یک بریتانیایی شد.

مارك اسپر، وزیر دفاع آمریكا پس از این حمله ادعا کرد كه گروههای شبه نظامی شیعه مورد حمایت ایران مسئول انجام آن هستند. وزیر امور خارجه مایك پومپئو نیز هشدار داد كه افراد مسئول باید پاسخگو باشند. یک روز بعد، آمریکا علیه یک گروه شبه‌نظامی تحت حمایت ایران در عراق وارد عمل شد و تنها چند روز بعد پایگاه التاجی دوباره مورد هدف قرار گرفت.

در حال حاضر کرونا می‌تواند فرصتی برای همکاری میان دو کشور به وجود بیاورد، اگرچه که اظهارات دو طرف نشان از عدم تصمیم برای چنین کاری می‌دهد. هم واشنگتن و هم تهران ایده‌هایی دارند که اگر به آنها عمل شود می‌تواند چرخه شریر فعلی را بشکنند. پومپئو از دولت ایران خواسته  که ده‌ها هزار نفر از محکومان امنیتی دو تابعیتی را به دلیل پیشگیری از ابتلا به کرونا از زندان آزاد کند. 

در مقابل، ایران از صندوق بین المللی پول خواسته بودجه اضطراری و لیست قابل توجهی از تجهیزات اساسی اعم از دستکش و ماسک گرفته تا دستگاه های تنفس قابل حمل و اشعه تصویربرداری را در اختیار این کشور قرار دهد. اگر دولت ترامپ تصمیمی به برآورده کردن نیازهای ایران بگیرد و در صندوق بین‌المللی پول هم به نفع این کشور رای دهد، می‌تواند دامان خود را از این ادعا که تحریم‌هایش غیر انسانی است مبرا کند.

منطقی ترین و بهترین تصمیم شاید در حال حاضر این باشد که دو طرف از خود انعطاف نشان دهند، یعنی تهران تصمیم به آزادکردن برخی زندانیان دو تابعیتی بگیرد و در مقابل آمریکا نیز پول و اقلام مورد نیاز ایران را در اختیار این کشور بگذارد.

در مرحله دوم، دولت آمریكا می تواند موافقت كند كه صندوق بین المللی پول به ایران وام دهد و در سوی مقابل تهران نیز متحدان خود در عراق را از انجام حملات بیشتر علیه نیروهای آمریکایی باز دارد. این مرحله همچنین می تواند مقدمه‌ای برای تبادل بیشتر زندانیان بین دو طرف نظیر آنچه پیشتر اتفاق افتاد هم باشد، بدون شک چنین توافی یک معامله برد-برد برای دو طرف خواهد بود.  

از سال 2018، هنگامی که دولت ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد، واشنگتن و تهران در یک دوره پرتنش قرار گرفته‌اند و مطالبات غیر واقعی آمریکا مانع از انعطاف نشان دادن ایران شده است. اگر دو طرف از موقعیت‌های به وجود آمده برای به کار گرفتن دیپلماسی بهره نبردند بدون شک تنش‌ها می‌تواند دوباره تکرار شده و رنگ و بوی جدی‌تری به خود بگیرند.