تنها راه شکست کامل "کرونا ویروس": یا ساخت واکسن یا ایجاد مصونیت گله ای؟!

نواندیش: با توجه به تعداد موارد تائید شده ابتلا به ویروس کرونا در چین، هنگ کنگ به عنوان سرزمینی با جمعیتی متراکم و متصل به چین، تا حد زیادی توانست خودش را از شیوع این ویروس در امان نگه دارد. ترکیبی از واکنش سریع مردم و دولت باعث شد تا ضمن پایین ماندن آمار مبتلایان افراد بیمار نیز به سرعت درمان شوند. در این ماه بالاخره به کارمندان دولتی اجازه داده شد تا به سر کار خود برگردند. به زودی، مشاغل خصوصی نیز همین تصمیم را گرفتند. به تدریج بر تعداد مسافران اتوبوس و مترو افزوده شد. بارها و رستوران‌ها که برای هفته‌ها خالی بودند، دوباره شاهد حضور مشتریان بودند. با گزارش شیوع بیماری در خارج از کشور، به نظر می‌رسید شرایط هنگ کنگ کم کم در حال عادی شدن است.

به گزارش نواندیش، تیموتی مک گالین در آتلانتیک نوشت که مردم باید به تعطیلی ها عادت کنند چرا که ریشه کن شدن کرونا به این راحتی ها ممکن نخواهد بود، او در ادامه می افزاید: با این حال در روزهای اخیر، شرایط دوباره در حال غیر عادی شدن است. تعداد موارد تأیید شده در هنگ‌کنگ با سرعتی بسیار سریعتر از گذشته افزایش یافته و کارشناسان بهداشت را دوباره نگران کرده است. دولت بلافاصله مجددا کارگران را به خانه برگرداند، پارک‌ها و امکانات شهری را تعطیل کرد و خواستار اجرای دوباره طرح فاصله‌گذاری اجتماعی شد. این کشور همچنین اقدامات جدید و سختگیرانه‌تری را از جمله ممنوعیت ورود گردشگران و مسافران ترانزیتی به فرودگاه هنگ کنگ، به عنوان یکی از شلوغ ترین فرودگاه‌های دنیا وضع کرد. بر اساس گزارش‌های تازه، بخش عمده‌ای از موارد تایید شده ابتلا به کرونا اخیرا به کشور وارد شده بودند. در مجموع تجمع‌های بیش از چهار نفر برای دو هفته آینده ممنوع اعلام شده است. رستوران‌ها دوباره ظرفیت خود را کاهش دادند و مراکزی مانند سینما‌ها نیز بسته شدند.

هنگ کنگ و سنگاپور نمونه‌های اولیه کشورهایی بودند که توانستند کرونا را کنترل کنند و برای کشورهای دیگر تبدیل به یک الگو شوند. تنگتر شدن محدودیت‌ها در هنگ کنگ، تلاش برای کنترل بیماری، نشان می‌دهد که حتی اقدامات پیشگیرانه هم شاید نتواند موثر واقع شود. پس راه این است که جهان برای ساخت واکسن این ویروس عجله کند.

این تاکتیک ساخت واکسن همزمان می‌تواند از فرسایش امکانات بهداشتی هم جلوگیری کند، واقعیتی که اکنون کارکنان پزشکی در شهر نیویورک و بخش هایی از اروپا با آن روبرو هستند، گابریل لونگ یکی از متخصصان جهانی در زمینه بیماری‌های اپیدمی از جمله کروناویروس است. او به شدت در زمان شیوع سارس فعالیت و در واقع سازماندهی هنگ‌کنگ در برابر این بیماری را عهده‌دار بود. او در پاسخ به نکته‌ای پیرامون همه‌گیری آنفولانزای 2009، به من گفت: استراتژی سرکوب برنامه اصلی دولت من و دولت‌های سراسر جهان بود. وی ادامه داد: شما باید این اقدامات كنترلی را در درجات مختلف ادامه دهید تا اینكه یكی از این دو اتفاق بیفتد یا ایمنی جمعی در برابر ویروس ایجاد شود یا اینکه واکسنی موثر کشف گردد. حتی برای ایجاد مصونیت موثر گله‌ای باز هم این محدودیت‌ها باید اعمال شود. این دو گزینه تنها راه هستند.

دیدگاه لئونگ در جامعه علمی هم طرفدار دارد. تحقیقات منتشر شده در این ماه توسط تیم پاسخ کووید-19 امپریال کالج لندن نشان داد که طرح فاصله‌گذاری اجتماعی متناوب ناشی از روند نظارت بر بیماری ممکن است موقتا شرایط را تحت کنترل درآورد، اما تضمینی نیست که بحران به کلی حل شود. احتمال ابتلای مجدد مردم پس از برداشتن محدودیت‌ها وجود دارد.  هارون ای کارول، استاد بهداشت جهانی، در مورد چگونگی کنار آمدن با ویروس کرونا در آمریکا می‌گوید: ما می‌توانیم مدارس و مشاغل را باز کنیم و در صورت اوج گیری دوباره بیماری ضمن  شناسایی و جدا کردن افراد آلوده، سریعاً آنها را ببندیم، چند هفته بعد مجدداً می توان آن‌ها را بازگشایی کرد.

 لئونگ گفت که هدف از این اقدامات مانند فاصله‌گذاری اجتماع این نیست که تعداد افراد آلوده به صفر برسد چرا که اساسا چنین چیزی غیر ممکن است. این اقدامات تنها تلاشی برای محافظت از افراد مسن است که خطر مرگ بر اثر ابتلا به کرونا آن‌ها را بیش از سایرین تهدید می‌کند.  هیچ کشوری، جمعیتی و هیچ شهری نمی‌تواند از کووید-19 در امان بماند.  سؤال بزرگ این است که چگونه اطمینان می‌دهید با اقدامات سختگیرانه عملکردهای اجتماعی را تحت الشعاع قرار نمی‌دهید؟ چگونه مطمئن شوید که سیستم بیمارستانی شما به هم نمی‌خورد؟ چگونه مطمئن شوید که برای کسانی که به مراقبت ویژه احتیاج دارند، به اندازه کافی تختخواب و اکسیژن وجود دارد؟ شما چگونه می‌توانید ضمن محافظت از اقتصاد و معیشت مردم با عوارض و بار مرگ و میر را بر جمعیت خود به حداقل برسانید؟ اینها سؤالات بزرگی است که هر جامعه ای باید به آن بپردازد و با آن دست و پنجه نرم کند.

به گفته وی، لئونگ از طریق تماس با ما در سرزمین اصلی چین در تاریخ 31 دسامبر نسبت به شیوع کرونا ویروس جدید هشدار داد. وی گفت، نگرانی اصلی وی در این زمان، جشنواره بهار چوونون در چین، است که قرار شده کمی بیش از یک هفته بعد آغاز شود.

لئونگ گفت، در طول مأموریت سازمان بهداشت جهانی در چین در ماه بعد، یک رویکرد سه وجهی را مشاهده کرده که در کاهش سرعت ویروس مؤثر بوده است. وجه اول، که او آن را سیاستی قرون وسطایی توصیف کرد، قرنطینه سخت بیماران بود. این محدودیت‌های شدید در کنار طرح فاصله‌گذاری اجتماعی انجام می‌شد. این امر با استفاده گسترده از برنامه های فناوری، داده‌های آماری و هوش مصنوعی برای ردیابی بیشتر و ثبت حرکات مردم، انجام شد.

با این حال، چین نیز مجبور است دوباره محدودیت جدیدی را تحمیل کند. پکن، از ترس ورود تعداد زیادی از مسافران بیماری محدودیت‌های ورود سختی را اعمال کرده است، ورود همه خارجی ها را به کشور و همچنین توقف تقریبا همه پروازهای بین المللی از جمله این اقدامات بوده است. از زمان مقابله با ویروس، مقامات در پکن کوشیدند روایت چینی بودن این ویروس را از بین ببرند.

لئونگ گفت نمی‌تواند درباره آنچه در هفته‌های نخست ظهور ویروس در چین اتفاق افتاده، یا اینکه دولت‌های دیگر چگونه شیوع بیماری در کشورهای خود را کنترل کردند حدس و گمانه‌زنی کند. لئونگ همچنین گفت که تجربه وی در کار با همتایان چینی مثبت بوده است. وی به من گفت، در سفر با مقامات سازمان بهداشت جهانی، مقامات چین بسیار باز و شفاف عمل می‌کردند.

اینکه آیا چین می‌توانست زودتر و سریعتر بیماری را تحت کنترل داشته باشد یا نه، سؤال دیگری است ... اما سوال این است که آیا کشورهای مختلف جهان واقعاً از زمان به درستی استفاده کردند؟ همانطور که محدودیت های تازه اعمال شده در هنگ کنگ و بخش‌هایی از چین نشان می‌دهد، غرب ممکن است درس بیشتری برای آموختن داشته باشد.