چرامصدق توانست ، ولی روحانی نمی تواند؟

64 سال قبل زمانی که دکترمحمد مصدق بعداز ملی کردن صنعت نفت در مسند نخست وزیری ایران نشست،موردغضب دولتهای امریکا و انگلیس واقع شد. مسببان کودتای ننگین28 مرداد1332 باروی کارآمدن دولت مردمی دکترمصدق شدیدترین تنبیهات اقتصادی علیه ایران را اجرا کردند،تحریم بی چون وچرای نفت ایران دربازارهای جهانی اقتصاد کشور را در آستانه ورشکستگی قرارداد.

مصدق بی اعتناء به خصومت امریکا وانگلیس برای به حرکت درآوردن چرخ های اقتصاد کشور به مردم متوسل گردید. طرح فروش اوراق قرضه بعنوان ابتکارطلایی دولت ملی برای مقابله با  تهدیدهای خارجی با استقبال تاریخی مردم ایران روبروگشت.
 
طی یک هفته تمام اوراق قرضه منتشره بانک مرکزی به فروش رسید،درآمدحاصله از اوراق قرضه معادل4سال بودجه کشوربرآوردگردید،مدل اقتصاد متکی به مردم (منهای درامدهای صادراتی  نفتی) بعنوان راهبردمبارزه ملت ایران درمقابل دشمنان خارجی به اجرادرآمد.

درحکومت28 ماهه مصدق ،اعتمادملت به دولت بعنوان  سرمایه اجتماعی،پشتوانه گرانسنگی بودکه درآن مقطع درمقابله با قدرتهای بزرگ موثر واقع شد.

درپی رای حماسی و تاریخ ساز ملت در24خرداد 92دولتی با خواست اکثریت پس از8سال تندروی وتخریب اقتصادکشور روی کارآمد.اما این دولت برآمده از رای مردم درنخستین دعوت گسترده ازمردم برای یاری رساندن به دولت درجهت ساماندهی اقتصادکشور باواکنش منفی آحادمختلف جامعه روبروگشت.

چرایی پاسخ منفی مردم به دعوت دولت درانصراف داوطلبانه ازدریافت یارانه ها قابل تامل وبررسی است!

علیرغم اینکه دولت تدبیر و امیددر10 ماه گدشته دربرخی از وزارتخانه ها به لطف درایت بعضی از وزرایش توانسته است به برخی از شعارها و وعده های انتخاباتی اش جامه عمل بپوشاند و به توفیق نسبی دست یابد،اما چرا درنخستین مطالبه دولت از مردم  مبنی برانصراف متمکنان ازدریافت یارانه با بی اعتنایی مردم مواجه شد! حدود70میلیون نفر(22میلیون خانواده)درآستانه اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها برای دریافت مجدد یارانه درسال93 ثبت نام کردند.

این آمار بیانگر چه نکته ای است؟ دولتی که هنوز مشغول آوار برداری از خرابیهای 8ساله ویرانگری دولت احمدی نژاد می باشد، چرا در این مرحله با پاسخ منفی جامعه مواجه می گردد؟
بی اعتمادی مردم  به درخواست دولت منتخب، دردهمین ماه روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، طبعا دلایل متعدد و قابل توجهی دارد.

 مردم وفادار ما درمقاطع مختلف تاریخی درشش دهه قبل-حمایت از دولت ملی مصدق وسه دهه قبل -جنگ8ساله ایران وعراق و دهها نمونه دیگر باهشیاری و وطن پرستی بی نظیردرمقاظع مختلف  به حمایت ازدولتهای برآمده ازرای ملت برخاسته اند. این رفتارمعنی دار مردم بایستی موشکافانه مورد تجزیه و تحلیل قرارداده شود. شاید اختلاس های میلیاردی در سال های اخیر،حساسیت افکارعمومی به شایعاتی مبنی برکمکهای اقتصادی ما به سایر کشورهای خاورمیانه وعدم توفیق دربازپس گرفتن پول بیت المال از برخی ویژه خواران ودلالان نفتی می تواند ازجمله دلایل عدم انصراف مردم از ثبت نام برای دریافت یارانه می باشد.

دکتر روحانی بایستی به مشاورانش ماموریت دهد که چرایی بی اعتنایی مردم در تقاضای دولت مبنی برانصراف ازدریاف یارانه ها توسط اقشار بی نیاز راموردکنکاش و بررسی قراردهند تا ریشه های  بی اعتنایی  یا بی رغبتی افکارعمومی  به درخواست اخیردولت روشن گردد.

اعتمادمردم به دولت به منزله سرمایه اجتماعی برای نظام جمهوری اسلامی  می باشد، اگردولت دراین مقطع نگران کاهش ازدست دان اعتماد سرمایه های اجتماعی نباشد و به آسیب شناسی این رفتارمعنی دار نپردازد، قطعادر آینده با چالش های اجتماعی  پیچیده تری روبروخواهد شد.

حضورسرمایه های اجتماعی درحمایت از دولت به مثابه مصونیت کشور و نظام درمقابله با تهدیدهای خارجی ، چالش های پیش روی داخلی  خواهدبود.

چرا وقتی مصدق برای غلبه برمشکلات اقتصادی ،فراخوان عمومی فروش اوراق قرضه رااعلام می کند، مردم به خواسته دولت لبیک می گویند،ولی وقتی دولت روحانی از بی نیازان به یارانه درخواست انصراف از ثبت نام مجدد می کند، مردم بی اعتنایی می کنند؟

راز توانایی مصدق درجلب اعتماد مردم و ناتوانی روحانی درجلب اعتماد افکار عمومی چیست؟

این نکته پرمعنایی است که هرگز نباید از چشم  رییس جمهور و مشاوران ودولتمردان کابینه روحانی  پوشیده بماند!
                                           
* نماینده مجلس ششم