اندیشکده بروکینگز: آیا نگرانی‌ها درباره سلطه چین بر دنیا بجا است؟

تسنيم: یک اندیشکده آمریکایی با بررسی‌های تفابل لفظی میان چین و آمریکا در روزهایی که دنیا با ویروس مرگبار کرونا دست به گریبان است، نوشت که این هراس که چین دنیا را در دست خواهد گرفت به دلایل بسیاری مبالغه‌آمیز است.

در این مقاله که به قلم «سوزان ای. تورنتون» از اعضای غیر دائم و کارشناس سیاست خارجی اندیشکده آمریکایی بروکینگر نوشته شده، آمده است: جای بسی ناامیدی است که شاهد جنگ کلامی میان چین و آمریکا در واکنش به بیماری همه‌گیر جهانی (پاندمی) کووید-19 هستیم... جوامع ما تاب تحمل این مسائل را دارند و ما از این گرفتاری عبور خواهیم کرد اما با هر پیامی که شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود، فرصت برای دست در دست هم دادن و غلبه بر این تراژدی مشترک از دست می‌رود.

این کارشناس تاکید می‌کند: میزان بی‌اعتمادی و سوءظن میان آمریکا و چین هم‌اکنون چنان بالا است که هر کدام از آنها به هر اقدامی که طرف دیگر انجام می‌دهد به عنوان اقدامی عمدی در جهت تضعیف، تخریب و زورگویی از دیگری تلقی می‌کند. همین امر باعث شد که آمریکا نسبت به تلاش‌های چینی‌ها برای ارایه کمک‌های پزشکی به دیگر کشورهایی که به شدت به این کمک‌ها نیاز دارند، بادیده سوء‌ظن بنگرد صرفنظر از این که چین برای خود کمک کردن را یک وظیفه می‌داند و تولید کننده تعداد زیادی از تجهیزات حفاظت شخصی است و اولین کشوری بوده که با این بیماری مقابله کرده است. آنها هم‌اکنون به تعداد کافی تجهیزات حفاظت فردی دارند که بتوانند به دیگر کشورها ارسال کنند.

در این گزارش آمده است: در حالی که ما همچنان در گیرودار پاندمی هستیم، با این حال زنگ‌های خطر هم‌اکنون در آمریکا و دیگر مکان‌ها درباره احتمال بهره‌برداری چین از این بحران به صدا درامده است. برخی نگران هستند که این بحران، نظم جهانی را تکان خواهد داد و رئیس جدیدی را در راس قرار خواهد داد. اما بسیاری از این نگرانی‌ها تاحدود زیادی مبالغه است چرا که چین نخواهد توانست از این بحران به عنوان ابرقدرت مسلط جهانی بیرون آید.

این کارشناس در ارایه دیدگاه خود در این باره نوشت: چین باید درباره نوع واکنش زودهنگام به شیوع این ویروس به سوالات بسیاری پاسخ دهد و در دوران پس از بحران تحت فشار زیادی قرار خواهد گرفت. با این حال، چین از این بحران همچون گذشته برای سازگاری و تغییر بهره خواهد گرفت.

این مقاله می‌افزاید: برخی، درخواست شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین برای «تبدیل خطر به فرصت» را نوعی توطئه ماکیاولیستی برای بهره جویی از بدبختی دیگران توصیف می‌کنند. اما این دیدگاه در واقع سوء برداشتی از جملات قصار قدیمی چینی است که برای ارایه روحیه استفاده می‌شوند و در واقع طی آن مفهوم و منظور چینی‌ها از کلمه «بحران» دقیقا و لفظاً ترکیبی از مفاهیم «خطر» و «فرصت» است..

این مقاله با طرح این سوال که پس آیا مشکلاتی وجود دارند یا خیر؟ تصریح می‌کند: بله. مشکلات فراوانی وجود دارند اما این وضعیت بی‌سابقه‌ای است و انتظار می‌رود مشکلات پیش آید. چیزی که باید مراقب آن بود این است که چین چگونه از آن درس می‌گیرد و در کار خود بهبود ایجاد می‌کند.

نویسنده این مقاله با اشاره به این که در زمان شیوع بیماری سارس در چین در سال 2003 در منطقه چنگدو بوده است، نوشت که بسیاری از مردم سارس را با کووید-19 مقایسه می‌کنند اما کمتر کسی به این اشاره دارد که چین چیزهای زیادی از سارس آموخته است. چرا که در آن زمان از نوامبر 2002 تا مارس 2003 مسئله پنهان مانده بود اما بعد از سارس چین در امور نظارت بیماری و نظام سلامت و درمان خود بهبود فراوانی داشت که برخی از این تغییرات با مشورت همکاران کنترل بیماری آمریکا صورت گرفت.

این مقاله می‌افزاید: از زمان سارس به بعد چین با ویروس‌های فراوانی مانند آنفولانزای پرندگان، اچ‌1‌ان1، مرس، ابولا، زیکا و تب خوکی و دیگر بیماری‌ها مقابله کرده است. این کشور در حال سازگار کردن خود بوده است.

در انتهای این گزارش با اشاره به بروز برخی نواقص در گزارش‌ها و تفاسیر پزشکی در اوایل بروز کرونا در چین آمده است که زمانی مرکز کنترل بیماری‌های چین متوجه انتقال انسان به انسان کرونا شد که دیگر این بیماری اپیدمی شده بود.

این کارشناس با اشاره به واکنش سریع چین در مقابله با این بیماری و تدابیر کنترلی زودهنگام در استان هوبی، این موارد را از جمله دلایلی دانست که این کشور خود را با بحران‌ها سازگار و تغییر می دهد و تصریح می‌کند که با این حال نظام چین نتوانسته خود را با شبکه‌های اجتماعی، شهروندخبرنگارها و انتشار سریع اخبار و تصاویر منطبق کند.

این کارشناس می‌نویسد: بطور سنتی چینی‌ها از افکار عمومی به عنوان چیزی یاد می‌کنند که باید از آن مراقبت کرد و برای محدود نگهداشتن و شکل دادن به آن هزینه‌های زیادی کرده‌اند اما باید دانست که این امر در دوران انفجار اطلاعات امری سخت و دشوار است.