پاسخ تند و تيز مطهرى به جنتى

آرمان ملي- مطهره شفيعي: «اصلاح قانون انتخابات» 3 کلمه‌اي که بارها وعده آن داده شد اما تا به امروز هيچ مجلسي نتوانست مصوبه‌اي کامل و جامع براي اصلاح قانون انتخابات داشته باشد. مجلس دهم در آخرين روزهاي فعاليت خود پرونده اصلاح قانون انتخابات را گشود تا شايد بتواند خاطره خوشي از عملکردش در روزهاي آخر به يادگار بگذارد اما بر اساس بسياري از پيش‌بيني‌ها اصلاح قانون انتخابات بار ديگر به پستوي پارلمان بازگشت و مجلس دهم توفيقي نداشت. روز گذشته در جوابيه شوراي نگهبان به يک گزارش چنين آمد که «متاسفانه استاني‌شدن انتخابات براي مجلس اهميت داشت و نه رفع ايرادات قانون انتخابات. مجلس 2 سال کار براي اصلاح قانون انتخابات را کنار گذاشت که اگر اينگونه نبود خيلي از مشکلات حل مي‌شد.» طرح اصلاح قانون انتخابات سال گذشته به‌صورت جدي در دستور کار مجلس قرار گرفت. تعريف التزام عملي به اسلام، انقلاب و نظام، استاني شدن انتخابات مجلس و شفاف‌سازي هزينه‌کرد کانديداها را شايد بتوان 2 محور اساسي و مهم اين طرح عنوان کرد. البته استاني شدن انتخابات مجلس از سوي شوراي نگهبان رد و اين طرح به همراه ايراداتش به مجلس ارجاع شد.

توپ در زمين مجلس
اما ظاهرا شوراي نگهبان در زمان بررسي مصوبات مجلس مسيري را طي نمي‌کند که نمايندگان خواهان تاييد آن هستند. علي مطهري نماينده تهران درباره آخرين مصوبات مجلس حول محور اصلاح قانون انتخابات گفته بود: «بنده نظارت استصوابي فعلي را به هيچ عنوان قبول ندارم. نظارت استصوابي يعني آنکه براساس اسناد و مدارک صورت گيرد اما امروز نظارت دل به خواهي و گزافي است که به کشور آسيب مي‌زند. به همين دليل ما در انتهاي اين ماده قيد «طبق مواد قانون» را اضافه کرديم چون نظارت استصوابي امري بدون مرز نيست بلکه در چارچوب قانون باشد. مواد قانوني نمي‌تواند با هم متضاد باشد ما مراجع چهارگانه را براي استعلام در زمان بررسي صلاحيت‌ها تعيين کرديم پس نمي‌شود، صدر و ذيل اين طرح با يکديگر مغاير باشد در واقع ما در اين ماده اصلاحي در نظارت استصوابي ايجاد کرديم». چند روز پس از آن بود که آيت‌ا... جنتي دبير شوراي نگهبان با اشاره به طرح اخير مجلس دهم موسوم به اصلاح قانون انتخابات گفت: «من به رئيس مجلس گفتم که بايد اصلاح قانون انتخابات ناظر به سياست‌هاي کلي انتخابات باشد، اما متاسفانه طرح اخير نه تنها هيچ نسبتي با سياست‌هاي کلي انتخابات ندارد بلکه با هدف بي‌خاصيت کردن احراز صلاحيت داوطلبان طراحي و تصويب شده است. شوراي نگهبان اصلاح قانون انتخابات ناظر به سياست‌هاي کلي انتخابات را امري ضروي و واجب مي‌داند که بايد با کار دقيق و کارشناسي به دور از هيجانات انجام شود». برخي نمايندگان با اشاره به اظهارات آيت‌ا... جنتي متوجه شدند آنچه مطلوب آنهاست، در شوراي نگهبان تاييد نخواهد شد. نکته قابل تامل آنجاست که از يک سو مصوبات مجلس در راستاي اصلاح قانون انتخابات تاييد نمي‌شود و از سوي ديگر مجلس را مقصر تاخير در اصلاح اين قانون معرفي مي‌کنند. مانند چندي قبل که سيامک ره‌پيک، عضو حقوقدان شوراي نگهبان گفته بود: «در اصلاحيه قانون انتخابات که ما هم به مجلس کمک کرديم خيلي از اين ابهامات رفع و احکام نسبتا خوبي در نظر گرفته شد، ولي متأسفانه مجلس اصلاح قانون انتخابات را به نتيجه نرساند. اگر اصلاح قانون انتخابات به انتخابات مجلس دهم مي‌رسيد، خيلي از مشکلات حل مي‌شد... بايد از مجلس سؤال شود که چرا به‌رغم اينکه اصلاح قانون انتخابات در دستور هيات‌رئيسه مجلس هم قرار گرفته و روال را طي کرده بود، به صحن علني نيامد و پيگيري نشد».

 پاسخ علي مطهري به جنتي
طولاني شدن بررسي طرح اعاده شده اصلاح قانون انتخابات مجلس، انتقاد آيت‌ا... جنتي دبير شوراي نگهبان را به دنبال داشت. او با انتقاد از مسکوت ماندن طرح اصلاح قانون انتخابات در مجلس گفته است: «در اين طرح خلأهاي قانون قبلي انتخابات تا حدود زيادي برطرف شده بود و پيشنهادهاي خوبي درباره شفافيت مالي نامزدها، جرائم انتخاباتي و… در آن وجود دارد که اميدواريم مجلس محترم با جديت اين طرح را به سرانجام برساند. در صورت اصلاح قانون انتخابات، کار مجريان و ناظران براي انتخابات آينده دقيق‌تر خواهد بود». علي مطهري نامه‌اي به آيت‌ا... جنتي نوشت. در نامه اين نماينده تهران آمده است: «در صحبت اخيرتان مطالبي درباره طرح مجلس در خصوص اصلاح قانون انتخابات گفته‌ايد که قابل تأمل و حاکي از نگاه از بالا به پايين به مجلس است. گويي نه اين است که شوراي نگهبان صرفاً بايد مصوبه مجلس را از نظر انطباق با شرع و قانون اساسي بررسي و اظهارنظر کند، بلکه نيت خواني مي‌کنيد که اين طرح با هدف بي‌خاصيت کردن احراز صلاحيت داوطلبان طراحي و تصويب شده است. به شما و آقاي کدخدايي -که از همان ابتدا از اين طرح ابراز نگراني کرد- حق مي‌دهم که نگران باشيد، چرا که سال‌ها مطلق‌العنان تحت عنوان مبهم «نظارت استصوابي» هر کاري که خواسته‌ايد کرده‌ايد و اکنون بناست اين نظارت بر اساس معيارهاي مشخص انجام شود. گفته‌ايد مجلس توجهي به اصلاح قانون انتخابات نکرد و حالا در روزهاي پاياني خود به فکر اصلاح قانون انتخابات افتاده است.

اولاً مجلس طرح مفصلي در اصلاح قانون انتخابات مجلس ارائه کرد و شما رد کرديد. ثانياً چه فرقي مي‌کند مجلس طرحي را در روزهاي پاياني ارائه کند يا در روزهاي آغازين و يا در وسط دوره، شما وظيفه داريد منصفانه درباره آن اظهارنظر کنيد. گفته‌ايد بايد اصلاح قانون انتخابات ناظر به سياست‌هاي کلي انتخابات باشد. اتفاقاً اين طرح ناظر به همين سياست‌ها از جمله حفظ حقوق نامزدها در بررسي صلاحيت‌ها و پاسخگو بودن شوراي نگهبان نسبت به عملکرد خود است تا شوراي نگهبان از آن جايگاه خدايي که براي خود فرض کرده و خود را ناظر و عالم به همه اعمال و نيات و معيار عقايد و اظهار نظرهاي نامزدها مي‌داند پايين بيايد. گفته‌ايد اصلاح قانون انتخابات بايد با کار دقيق و کارشناسي به دور از هيجانات انجام شود. اينها را مجلسي‌ها بهتر از شما مي‌دانند و عمل مي‌کنند، نيازي به رهنمود حضرت عالي نيست. اما آن هيجانات را شما و آقاي کدخدايي و افرادي که پشت صحنه شوراي نگهبان هستند، ايجاد کرده‌اند. شما پاسخ دهيد که چه کرده‌ايد که هم اصولگرا و هم اصلاح‌طلب، هم رد صلاحيت شده و هم رد صلاحيت نشده در جريان بررسي اين طرح در مجلس فريادش از شوراي نگهبان بلند بود و نگران حاکم شدن اختناق و خفقان و کاهش سرمايه اجتماعي بودند؟ نمايندگان به دستور قرآن عمل کردند که خداوند فرياد به بدگويي را دوست ندارد مگر از سوي کسي که مظلوم واقع شده باشد. اما جالب است که در آخر، مکنون قلبي خود را بروز داده‌ايد و آن اينکه گفته‌ايد اميدوارم مجلس يازدهم اقدام به اصلاح قانون انتخابات کند، يعني از پيش مصوبه اخير مجلس دهم را رد کرده‌ايد و تمايل خود براي اصلاح قانون انتخابات توسط مجلس خودساخته را اعلام کرده‌ايد. در اين صورت تکليف شرط عدالت در اعضاي شوراي نگهبان چه مي‌شود؟ بي‌اختيار به ياد تشرهاي امام خميني به شوراي نگهبان افتادم که چگونه جناب عالي و امثال جناب عالي را از جايگاه خدايي پايين مي‌آورد و به حقوق مردم توجه مي‌داد. اين تفکر را که همه مراحل انتخاب را شما بايد انجام دهيد، از سر خود بيرون کنيد، بخشي از انتخاب را هم به عهده مردم بگذاريد. فرضا دو نفر فاسد وارد مجلس شوند بهتر از آن است که ده‌ها اصلح از ورود به مجلس باز بمانند. اميدوارم در روش خود تجديد نظر کنيد. براي شما آرزوي توفيق دارم».