چرا جهان باید از تصمیم تازه ترامپ برای تمدید قطعنامه ضد ایرانی شورای امنیت بترسد؟

مجبور کردن اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد برای وضع دوباره تحریم ها علیه ایران اقدامی خودسرانه و نابخردانه بوده و به نوعی کارزاری است که امریکا خود باعث شکست آن شده است

به گزارش  روزنو،"سینا طوسی" از اعضای شورای ایرانی - امریکایی (نایاک) که برای بهبود روابط ایران و امریکا فعالیت می کند در مقاله ای در نشریه "نشنال اینترست" ضمن هشدار درباره تبعات جهانی تصمیم "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری امریکا به منظور تمدید قطعنامه ضد ایرانی ممنوعیت فروش تسلیحات به ایران توسط شورای امنیت می نویسد:"ترامپ در تلاش نسبت به حاکم ساختن یکجانبه گرایی در روابط بین الملل عزمی راسخ دارد.

دولت او آشکارا نشان داده که ابایی از خارج ساختن امریکا از توافق نامه ها و نهادهای چند جانبه از یونسکو تا سازمان بهداشت جهانی از دیوان کیفری بین المللی تا معاهده اقلیمی پاریس، پیمان همکاری ترنس پاسیفیک و سایر پیمان ها و معاهدات ندارد.

اکنون کاخ سفید فشار فزاینده ای را وارد می سازد تا شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران اقدام کند. ترامپ درصدد وضع دوباره تحریم های سازمان ملل متحد علیه ایران است. با اجرای این تصمیم، شورای امنیت در حال از دست دادن قابلیت خود قرار خواهد گرفت.‌

"مایک پمپئو" وزیر خارجه امریکا هدف اش تضعیف نظام سیاسی ایران و یا دست کم وادار به تسلیم کردن نظام سیاسی آن کشور است. با این وجود، او در رسیدن به اهداف تعیین شده خود پس از دو سال کارزار فشار حداکثری شکست خورده و اکنون می خواهد از اهرم شورای امنیت برای تمدید تحریم های تسلیحاتی علیه ایران استفاده کند.

پمپئو این اقدامات را با هدف از بین بردن برجام و پیچیده کردن وضعیت برای دولت احتمالی بایدن انجام می دهد تا در صورت قدرت گیری دموکرات ها آنان نتوانند توافق هسته ای با ایران را احیا کنند‌. قمار پمپئو نه تنها مخاطراتی جدی برای گسترش بحران با ایران ایجاد می می کند بلکه حمله ای بی سابقه علیه شورای امنیت خواهد بود.

امریکا با این تصمیم قصد به گروگان گرفتن شورای امنیت و حرکت برخلاف جهت خواست دیگر اعضای دائم آن شورا را خواهد داشت و این تهدیدی برای نظم جهانی خواهد بود که از زمان پایان جنگ جهانی دوم به این سو حکمفرما بوده است.

برنامه پمپئو برای امریکا و نظام بین المللی مضر است. او با بازگرداندن تحریم ها علیه ایران می خواهد نشان دهد که امریکا هنوز عضوی فعال و مشارکت کننده است. در صورت تمدید ممنوعیت فروش تسلیحات به ایران طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت اعضای امضا کننده برجام قادر به وضع دوباره تحریم های پیشین سازمان ملل علیه ایران در صورت نقض توافق هسته ای از سوی تهران خواهد بود.

پمپئو می خواهد این سازوکار از خارج تحمیل و از سرگرفته شود حتی در شرایطی که متحدان اروپایی امریکا در تلاش برای زنده نگهداشتن برجام هستند. اتحادیه اروپا و روسیه اعلام کرده اند که نظری مخالف امریکا را دارند‌.

عدم اجماع بر سر تمدید ممنوعیت فروش تسلیحات به ایران خود باعث تشدید اصطکاک در رابطه ترنس اتلانتیک یا رابطه اروپا با امریکا خواهد شد. پمپئو با طرح موضوع تمدید تحریم بهانه ای به ایران می دهد تا مقابله به مثل کرده و با توافقی دیگر در آینده موافقت نکند.

در آن صورت یکی از اهرم های قوی امریکا حذف خواهد شد. در صورتی که پمپئو در برنامه خود موفق شود و سازکار احیای تحریم ها علیه ایران آغاز شود تبعاتی در میان و بلند مدت خواهد داشت. ایران به سرعت برنامه هسته ای خود را پیش خواهد برد و مفاد برجام را نقض خواهد کرد.

ایران در آن صورت درصدد تقویت ذخایر اورانیوم غنی شده خود و افزایش تعداد سانتریفیوژ ها بر خواهد آمد. ایران در آن صورت زمان در آستانه دستیابی قرار گرفتن به بمب اتمی را کاهش خواهد داد‌. احتمالا در آن صورت تهدید ایران برای خروج از پیمان منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی یا ان پی تی عملی خواهد شد. این مسیری است که کره شمالی برای ساخت سلاح هسته ای پیمود. در آن صورت، ایران دیگر تحت قید و بند حقوقی درباره ممنوعیت ساخت بمب اتمی قرار نخواهد داشت".‌

این نشریه در ادامه می افزاید:"مجبور ساختن شورای امنیت به احیای تحریم های سازمان ملل علیه ایران تبعاتی جهانی خواهد داشت. جای تردیدی نیست که هدف ترامپ تضعیف و بر هم زدن هنجارهای پذیرفته شده چند جانبه گرایانه و رفتارهای سنجیده و معقول است.

با این حال، تحقق این هدف او به معنای تضعیف کارکرد نهاد شورای امنیت و در نتیجه، خطری برای نظم بین المللی است چرا که شورای امنیت مهم ترین نهاد چند جانبه گرایانه برای همکاری بین المللی پس از دو جنگ ویرانگر جهانی است.

این نهاد با دادن حق وتو به قدرت های جهانی به حفظ صلح در جهان کمک کرده است و مانع از اقدام یکجانبه کشورها در استفاده از قوای نظامی شده است. رویه کارکرد این شورا مبتنی بر اجماع میان پنج عضو دائم آن است.

حق وتو در شورای امنیت مانع از رقابت با حاصل جمع صفر در میان اعضای آن شورا شده است. در غیر این صورت، دنیا به آسانی درگیر منازعات بین المللی می شود. احیای قطعنامه تحریم علیه ایران از سوی امریکا که برخلاف خواست اکثریت اعضای شورای امنیت است نقطه عطفی در نظم جهانی جاری قلمداد می شود.

بسیاری از کشورها علاقه ای به خدشه دار کردن تجارت و روابط خود با ایران ندارند. امریکا با تصمیم اخیر خود، اعتبار شورای امنیت را زیر سوال برده و نظام سیاسی و اقتصادی پس از جنگ جهانی دوم را به چالش می کشد.

این شاید در راستای شعار "نخست امریکا" ترامپ باشد اما به ضرر هنجارهای مبتنی بر همکاری جهانی خواهد بود و قانون جنگل را حاکم خواهد ساخت. تهی کردن شورای امنیت از کارکرد اصلی آن، چالش های بیش تری را برای مقابله با بحران هایی چون شیوع کرونا، برنامه تسلیحات اتمی کره شمالی و تغییرات اقلیمی ایجاد خواهد کرد‌.

در عوض، در دوره ای که رقابت میان قدرت های جهانی رو به افزایش است وجود نهادی چون شورای امنیت و موثر بودن آن برای کاستن از دامنه اختلافات امری ضروری است. کنگره امریکا و اروپایی ها نباید تطمیع شوند و به بهانه‌ افرایش فشار بر ایران در اقدامات بی ثبات سازنده ترامپ با او همکاری کنند".