ایران در بطن تلاش آمریکا برای پایان یافتن محاصره هوایی قطر!

نواندیش: 9 ژوئیه فاکس نیوز در گزارشی مدعی شد که امارات متحده عربی برای پایان دادن به محاصره سه ساله قطر به توافقاتی با آمریکا دست یافته است. فاکس نیوز به نقل از منابعی ناشناس اعلام کرد که امارات متحده عربی از عربستان سعودی خواسته که حریم هوایی‌اش را به روی هواپیماهای قطری باز کند.

به گزارش آریا سعادتمند از سرویس بین الملل نواندیش، فاکس نیوز در گزارشی به تلاش های دولت ترامپ برای پایان محاصره قطر پرداخت: اگرچه محاصره قطر مسائل گسترده‌ای را در بر می گیرد، اما از نظر آمریکا، باز شدن فضای هوایی باید یک اولویت باشد چرا که اکنون قطر از حریم هوایی ایران برای انجام پروازهایش استفاده می‌کند و این اقدام برای تهران آورده مالی دارد. در ماه‌های اخیر، مقامات آمریكا تلاش كرده‌اند تا حداقل مشکل استفاده دوحه از حریم هوایی عربستان و امارات را به عنوان بخشی از مشکل متحدانشان حل کنند.

محاصره قطر از 5 ژوئن سال 2017 هنگامی آغاز شد که ائتلاف ضد تروریسم متشکل از عربستان سعودی، بحرین، مصر و امارات روابط سیاسی و اقتصادی خود را با قطر قطع و مرز زمینی و هوایی خود با این کشور را بستند. تغییر اجباری مسیر پرواز پروازهای هواپیمایی قطر ایرویز نه تنها به هزینه سوخت این شرکت هواپیمایی افزود، بلکه باعث شد این شرکت هواپیمایی قطری از حریم هوایی ایران برای پرواز به اروپا و آمریکای شمالی استفاده کند.

از نظر آمریکا مسئله حریم هوایی به دو دلیل مشکل ساز است. اول، این امر منجر به پرداخت رقمی نزدیک به 133 میلیون دلار به ایران می شود، بنابر این اقدامی کاملا خلاف سیاست فشار حداکثری ترامپ به حساب می‌آید. استفاده قطر از حریم هوایی ایران با تلاش دولت ترامپ برای فشار آوردن به رژیم ایران از طریق ترکیبی از تحریم های مستقیم و فشار روی شرکای آمریکا برای کاهش روابط با تهران، مطابقت ندارد. دوم، دیپلمات‌ها و اعضای ارتش آمریكا مرتباً در پروازهای تجاری كه توسط قطر ایرویز انجام می‌شود، سفر می‌كنند بنابر این خواه ناخواه آنها به خاطر عبور از آسمان ایران در معرض خطری بالقوه قرار دارند.

در 8 ژانویه، شلیک اشتباه به یک فروند هواپیمای مسافربری هنگام بلند شدن از فرودگاه امام خمینی (ره) در تهران به طرز غم انگیزی خطرات ناشی از تشدید تنش میان ایران و آمریکا را گوشزد کرد.پس از تلاش قبلی مقامات آمریكا حالا دولت ترامپ در سال چهارم محاصره قطر دست به ابتکاری تازه زده است. به نظر می‌رسد خلاصه این ابتکار همان چیزی باشد که گروهی در گفتگو با فاکس نیوز به آن اشاره کردند، اینکه زمان آن رسیده شرکای آمریکا در خلیج فارس متحد شوند تا از منافع آمریکا در خاورمیانه محافظت کنند.

مانع حل اختلاف کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس سوء تفاهم بین همه طرفین درگیر و همچنین عدم توانایی مداوم دررسیدن به اجماع دارد. در حالی که رئیس جمهور ترامپ در سال 2018 امیدوار بود که با دیدار جداگانه با رهبران عرب و امضای توافق در کمپ دیوید، این محاصره را پایان دهد، اما چنین خواستی هرگز محقق نشد. با این حال، آمریکا حالا تصمیم گرفته فعلا بر موضوعی خاص مثل باز شدن حریم هوایی به روی قطری‌ها تمرکز کند.

در اواخر سال 2019، گفت و گو بین مقامات سعودی و قطر که در ابتدا امیدوار کننده به نظر می‌رسید در نهایت بدون نتیجه پایان یافت که این خود حکایت از شکافی عمیق داشت.