نه بزرگ به آمریکای ترامپ در شورای امنیت!

نواندیش-اکبر مختاری: سرانجام در مورد پیش نویس قطعنامه تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت رای گیری انجام گردید رای گیری که نتایجش نه تنها آمریکا، بلکه بسیاری از ناظران سیاسی در دیگر کشورها را نیز شگفت زده کرد.

یازده رای ممتنع و دو رای منفی و فقط دو رای مثبت، رای گیری پراهمیت در شورای امنیت سازمان ملل را به ثبت رساند.
رای ممتنع فرانسه ، بریتانیا و آلمان( Big Three) بعنوان سه قدرت مهم اروپایی در حوزه سیاسی و نظامی و اقتصادی و رای ممتنع کشورهایی چون تونس و آفریقای جنوبی در کنار بلژیک حرفهای مهمی با خود بهمراه دارد.

در میان کشورهای عضو غیردائم شورای امنیت تنها جمهوری دومینیکن به قطعنامه تمدید تسلیحاتی ایران رای مثبت داد و در کنار آمریکا ایستاد.

برخی این را پیروزی بزرگ حقوقی ایران میدانند و برخی دیگر این رای را نشان از کاهش جدی قدرت نرم (Soft Power)آمریکای دوران ترامپ میدانند.

حقیقت تاریخی اینست که طی چهل سال اخیر هیچ گاه آمریکا اینچنین در میان متحدانش در روند حقوقی آرا در شورای امنیت در انزوا نبوده است و در برابر، هیچ رای گیری در شورای امنیت در مورد موضوعی مربوط به ایران نبوده است که ترکیب ارایش اینچنین مثبت و به نفع ایران باشد.

اما واقعیت بالاتری نیز وجود دارد و آن ناراحتی بلوک های قدرت جهانی از رفتارهای دولت ترامپ طی حدود چهارسال اخیر است.

دونالد ترامپ از ابتدای دوره ریاست جمهوریش تاکنون تلاش کرده از تمام توافقاتی که به ضرر آمریکا تشخیص داده بطور یکجانبه خارج شود این درحالیست که بخش عمده این توافقات پشتوانه رای اکثریت دولتهای دیگر بلوک های قدرت در نظام بین الملل را بهمراه داشته است.
خروج از توافق آب و هوایی پاریس که برای دولتهای اروپایی اهمیت فراوانی داشت،
خروج از توافق برجام که قدرتهای اروپایی نقش جدی در به ثمر رساندن آن را داشتند را میتوان نمونه های مهمی از خروجهای دونالد ترامپ از توافقات بین المللی دانست.

استراتژی تعارض اقتصادی دولت ترامپ از ابتدای ریاست جمهوری تاکنون، تنها شامل چین و روسیه نشده است بلکه جنگهای تعرفه ای دونالد ترامپ حتی گریبان اروپا را نیز گرفته است.

در میان کشورهای قدرتمند حاضر در جلسه شورای امنیت هرکدام ناراحتی و دلخوری از آمریکای ترامپ و رفتارهایش در عرصه بین المللی داشتند.

نکته دیگر قابل ذکر این است که در صورت رای مثبت به قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران اساسا برجام نه تنها از نظر سیاسی بلکه از نظر حقوقی پایان یافته تلقی میگردید و از آنجاییکه سه کشور اصلی قاره اروپا خود از معماران اصلی شکل گیری برجام بودند آن گاه با رای خویش میبایست دستاورد دیپلماتیک خود را نابود میساختند.
با رای منفی اعضای شورای امنیت به تمدید تحریم تسلیحاتی ایران اگرچه برجام بار دیگر از نظر "حقوقی" پیروز شد ولی همچنان خطر "فروپاشی" آن از نظر سیاسی وجود دارد همانی که دولت ترامپ با فعالسازی "مکانیسم ماشه" بدنبال تحقق آن است. مکانیسمی که میتواند با فعال شدنش بار دیگر تحریم های شورای امنیت علیه ایران را باز گردادند.
پس باید یادآورساخت که هنوز تحرکات دیپلماتیک طرفین تمام نشده است و نباید به رای اخیر شورای امنیت خوش بینی محض داشت رایی که بیش از آنکه به خاطر عشق و علاقه به ایران صادرشده باشد از بغض آمریکای ترامپ صادر گردید.