غافلگیری اصولگرایان در انتخابات 1400؟

در حالی که بسیاری از چهره‌های سیاسی اصولگرا با به دست آوردن کرسی‌های مجلس یازدهم، نتیجه انتخابات ریاست جمهوری 1400 را به نفع خود گمانه‌زنی و حتی پیش‌بینی می‌کنند اما در مقابل جریان رقیب از پیش‌بینی‌های آنها، برداشت‌های دیگری دارند.

«جواد امام»، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، در این باره به برنا گفته است: «اینکه اصولگراها می‌گویند کاندیداهای اصلاح‌طلب تائید صلاحیت نمی‌شوند چیزی که به ذهن خطور می‌کند این است که اصولگرایان سخنگوی شورای نگهبان هستند در صورتی که شورای نگهبان، باید در این باره اظهارنظر کند نه جریانات سیاسی. بنابراین شورای نگهبان باید برای حفظِ جایگاه این شورا، ابتدا تکلیف خود را با جریان اصولگرا روشن کند».

علاوه بر جواد امام، «حسن رسولی»، دیگر چهره سیاسی، درباره چرایی اظهارات زودهنگام برخی اصولگرایان مبنی بر رد صلاحیت کاندیداهای اصلاح‌طلب در انتخاباتِ ریاست جمهوری1400 از سوی شورای نگهبان به خبرنگار سیاسی برنا گفته است: «این گونه اظهاراتِ زودهنگام از اعتبار و واقع بینی کافی برخوردار نیست. در واقع این که چرا اصولگرایان نه تنها از حیثِ تایید صلاحیتِ اکثر نامزدهای خودشان نگران نیستند بلکه پیش دستانه و به نیابت از بخش نظارتی و شورای نگهبان در مواجهه با فعالیت های انتخاباتیِ اصلاح طلبان، مبادرت به پیش داوری و پیشگوییِ زودهنگام می‌کنند.»

این اظهارات در حالی بیان شده که چندی پیش یکی از چهره‌های سیاسی اصولگرا گفته بود باید شانس داشتن هر گونه نامزد در سال ۱۴۰۰ را از جریان اصلاح طلب سلب کرد.»

کُری‌خوانی‌های اصولگرایان برای انتخابات 1400 در حالی آغاز شده که در مقابل اصلاح‌طلبان نیز به گفته خود چهره رأی آور کم ندارند اما مهمترین نگرانی اصلاح‌طلبان باز هم، همان بحث ردصلاحیت‌های گسترده‌ای است که آنها چه در سالهای گذشته و چه در انتخابات گذشته مجلس از آن یاد کرده‌ و با آن روبرو شده‌اند. هرچند شورای نگهبان مدعی است که بدون داشتن هیچ نگاه سیاسی به بحث بررسی صلاحیت‌های کاندیداها ورود کرده است.

«جواد امام»، مشاور رئیس دولت اصلاحات، درباره کاندیدای اصلاح طلبان نیز به خبرنگار سیاسی برنا گفته است: اصلاح‌طلبان چهره شاخص و رأی آور کم ندارند اما نهادهای حاکمیتی باید شرایطِ تشویق و حضورِ مردم را فراهم کنند. اگر انتخابات با همان شرایطِ انتخابات 98 باشد و این بحث هایی که جریان رقیب از جانب شورای نگهبان مطرح می کند اصلا انتخابات، جایگاه خود را از دست داده است. در نتیجه اصلاح‌طلبان هم کاری از آنها ساخته نیست.

این اظهارات در حالی است که سید محمود میرلوحی، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت، نظر دیگری دارد. او درباره پیش‌بینی‌هایی که، اصولگرایان را برنده انتخابات ریاست جمهوری 1400 می‌دانند، به خبرنگار سیاسی برنا این گونه گفته است: «سال 75 می‌گفتند "بنویسید خاتمی، بخوانید ناطق" ».

این عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت با تاکید بر اینکه در حال حاضر وضعیت فعلی را همانند سال 75 می‌بینم، عنوان کرد: «برخی فکر می‌کنند چون مجلس در اختیار اصولگرایان است در نتیجه ریاست جمهوری 1400 را نیز پشت قباله اصولگراها نوشته‌اند، در حالی که اینگونه نیست و همانند این وضعیت در سال 75 نیز حاکم بود.»

میرلوحی تصریح کرد: «به قول مرحوم گل ‌آقا چه کسی فکرش را می‌کرد؟! در آن زمان گفته می‌شد «بنویسید خاتمی، بخوانید ناطق». در واقع در سال 75 نیز، بسیاری، کاندیدای اصولگرایان یعنی ناطق نوری را رئیس جمهور آینده می‌دانستند و در داخل و خارج برایش فرش قرمز پهن می‌کردند، در حالی که هیچ‌کس تصور نمی‌کرد خاتمی پیروز شود.»

این اظهارنظر میرلوحی از سوی محمدرضا خباز از اعضای حزب اعتماد ملی نیز مورد تایید واقع شد. خباز با بیان اینکه چون مجلس، مجلس اصولگراست حتما رئیس جمهور هم اصولگرا خواهد بود، اینگونه قیاس درست نیست، به خبرنگار سیاسی برنا گفته است: «تجربه این 40 سال، این قضیه را نشان نمی‌دهد. در مجلس پنجم، علی‌رغم اینکه همه کشور، همه تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران دولتی یقین داشتند ناطق نوری رأی می‌آورد و در عین حال تصمیم گرفته بودند، خاتمی رای نیاورد اما با اراده خداوند و درک بالای مردم، در نتیجه خاتمی رای آورد و مجلسی مقابلِ نگاه سیاسیِ دولت و دولتی با نگاه سیاسیِ مقابلِ مجلس، تشکیل شد.»

او با بیان اینکه از پاک دست ترین دولت ها، دولت خاتمی بود، تاکید کرد:« بهترین دولت بعد از انقلاب، طبق برآوردهایی که صورت گرفته، دولت خاتمی بود در صورتی که مجلس مقابل او، مجلس اصولگرا بود .»

این چهره سیاسی اصلاح طلب، گذشته از اینها، بر منافع ملی به جای دعواهای سیاسی تاکید دارد و گفته است: «دعواهای سیاسی در جای خودش محفوظ اما در تصمیم گیری‌های اصلی و مهم، باید منافع ملی کشور و عبور از گرفتاری‌ها در اولویت قرار گیرد.»

این دو چهره سیاسی حزب اعتماد ملی و حزب اتحاد ملت در حالی از مطلق نبودن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری 1400 به نفع اصولگرایان با اشاره به وضعیت سال 75 و انتخاب خاتمی در سال 76 سخن می‎گویند که فرزانه ترکان، دیگر چهره سیاسی حزب کارگزارن سازندگی، نظر دیگری دارد.

او در این باره به خبرنگار سیاسی برنا گفته است: «وضعیت فعلی اصلاح‌طلبان را نمی‌توان با وضعیت انتخابات سال 75 که به اعتقاد برخی در کمال ناباوری منجر به پیروزی سیدمحمد خاتمی شد، مشابه دانست. بنده این نظر را قبول ندارم چون در آن زمانی که اصلاحات جان گرفت و نماینده و کاندیدایش یعنی، خاتمی وارد میدان شد در شرایطی پس از دولت مرحوم آیت‌الله هاشمی بود و دولت سازندگی تا حد زیادی در جهت رفع موانع و مشکلات اقتصادی، قدم برداشته بود و مردم تا حدی رضایتمندی نسبی داشتند و فقط دنبال توسعه فضای سیاسی کشور بودند در حالی که در وضعیت فعلی، آنقدر شرایط اقتصادی، مشکلات و معضلات اقتصادی گریبانگیر معاش مردم است که مردم جنبه‌های توسعه سیاسی را در اولویت‌های بعدی‌شان می‌بینند.»

این چهره کارگزارانی با بیان اینکه در حال حاضر به یک همت جمعی و عمومی برای عبور از مشکلات اقتصادی نیاز داریم، تصریح کرد: «از این رو نمی‌توان دو دولت روحانی و خاتمی را با یکدیگر قیاس کرد اما می‌توان گفت شرایط کنونی از نظر سیاسی و محدودیت‌های رئیس‌جمهور، بسیار سخت‌تر از زمانِ دوره ریاست جمهوری خاتمی است. نمی‌دانم اگر خاتمی روی کار بود با شرایط فعلی، اصلا مسئولیتش را ادامه می‌داد یا کناره‌گیری می‌کرد.»

به باور بسیاری، اصولگرایان هم نمی‌توانند به طور مطلق، دلخوش به پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری 1400 باشند. در واقع به گفته محمدجواد ابطحی از اعضای شورای مرکزی جبهه پایداری، «نمی‌توان نتیجه گرفت که اگر عملکرد دولت اصلاحات سبب شد اصولگرایان روی کار بیایند، دولت سیزدهم نیز به همین ترتیب شکل می‌گیرد. قیاس مذکور صحیح نیست.»

در مقابل اصلاح‌طلبان هم با وجود تجارب گذشته انتخاباتی، نمی‌توانند بابت تاییدصلاحیت شدن همه کاندیداهای خود آسوده خاطر باشند. از این رو باید دید جریانات سیاسی کشور چه اصلاح طلب و چه اصولگرا با رصد شرایط فعلی کشور، چه گزینه‌های رأی آوری را معرفی خواهند کرد و اینکه آیا مردم به سمت گزینه‌های آنها خواهند رفت یا در نهایت، گزینه‌هایی غیر از این جریانات اصولگرا و اصلاح‌طلب انتخاب خواهند شد.