چالش های اساسی شوراها

ولی الله شجاع پوریان

نواندیش - متن کامل اولین نطق دکتر شجاع پوریان در جلسه شورای شهر تهران:

نوزدهم شهریورماه سالگشت ارتحال عالم مجاهد ، آیت الله سید محمود طالقانی ، از پیشگامان نهضت اصلاح دینی دوره معاصر است . فقیه روشنفکری که نقش بی بدیل در تبیین و ترویج اندیشه ((شورا )) و دفاعیات شرکت او در طرح و تصویب اصل شورا در مجلس خبرگان قانون اساسی بر همگان روشن است . تاجایی که او را بانی طرح شورا ها و شورا ها را یادگار وی شمرده اند .یاد ونام اورا گرامی داشته و بر روح وروان نورانی وی درود می فرستیم . همچنین در گذشت حضرت آیت الله طاهری خرم آبادی ، نماینده مجلس خبرگان را تسلیت گفته وآرزوی غفران الهی برای ایشان و صبر جزیل برای بازماندگان می نمایم .

شورا ، یک اصل برگرفته از قرآن کریم است . درجه اهمیت این نهاد در پایه ای است که چندین اصل قانون اساسی را به خود اختصاص داده است ، اما به رغم این همه تأکید و منزلت ، آن چنان که باید ،مورد توجه قرار نگرفته است .

امروز شوراها با چالش های اساسی مواجهه اند که در این مجال اندک ، تنها به دو مورد آن اشاره می گردد :

1-شورا ، نماد واقعی ، سپردن اداره امور مردم به دست خویش است .شورا یک نهاد محلی و شهری است که نزدیکترین ارتباط و تماس را با مردم دارد . از این روی ،انتظار آن است که بیشترین سهم ونقش را در اداره محلی امور شهروندان به عهده گیرد اما متأسفانه روحیه تمرکز گرایی و حرص حفظ قدرت دولتی ، عملا شورا ها را به نهادی تشریفاتی و بی اثر بدل کرده است که قدرت چندانی برای انجام وظایف و مسؤلیت خویش ندارند . در حال حاضر ، نظام اداری متمرکز و متورم کشور باعث گردید که قدرت تأثیر گذاری این شورا ها ، اندک بوده و جایگاه رفیع این نهاد مردم محور ، در حد ناظری کم رمق تنزل یابد که تنها قدرت دخالت و نظارت بر امور شهرداری ها را داشته باشد و جایگاه اعضای شورا ها به شورای شهرداری ها تقلیل یابد .

2- فقدان قوانین و مقررات جامع و قاطع درباره شورا ها که فرآیند شکل گیری آنها را از انجام تا فرجام پوشش دهد ، شفاف نبودن اختیارات و وظایف شورا ها ، عدم تعریف روشن محدوده تعامل و ارتباط قانونی شوراها و نهادهای حاکمیتی و دستگاههای دولتی ، فقدان تفکیک منطق و حقوق اجرا و نظارت و آشفتگی مرزهای آنها ، وجود قوانین پراکنده و متضاد و اصلاحیه های ابهام و متناقض ودر یک جمله تشتت قانون گذاری از چالش های جدی فرا روی شورا هاست که به شدت از قدرت تأثیرگذاری آنها کاسته است .به یقین ، برای کارآمد کردن شوراها که مجلس محلی و شهری قلمداد شده اند ، از یک سو نیاز فوری به تصحیح قوانین و رفع خلأ های قانونی ، و از سویی ، نیاز مبرم به افزایش اختیارات و اقتدار قانونی و حقوقی شوراها هست که این مهم با شکل گیری شوراهای فرادستی توانمند از جمله شورای عالی استانها شدنی است.شوراهایی که برابر اصل یکصدودوم حق دارد در حدود وظایف خود طرح هایی تهیه و مستقیما یا از طریق دولت به مجلس شورای اسلامی جهت قانون گذاری پیشنهاد کند. امیدوارم با انتخاب افرادی کاردان و با سابقه به تقویت جایگاه شورا کمک نماییم.

آغاز فعالیت چهارمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا را به همه نمایندگان مردم در سراسر کشور به ویژه همکاران عزیزم در شورای اسلامی ابرشهر تهران تبریک گفته و پیش و بیش از مردم فخیم و فهیم تهرانی که به ما اعتماد نموده اند، قدردانی مینمایم .

خداوند بزرگ را سپاس می گویم که نمایندگان شورا توانستند در یک فضای صمیمی و دوستانه به سرعت ، دست به انتخاب هیأت رئیسه و شهردار پایتخت زده و به زودی از هیجانات رقابت ها گذشته و به فصل رفاقت و خدمتگذاری گام نهاده اند . به دوست دیرینه و با صفای خویش ، جناب آقای مسجد جامعی که رأی اعتماد همکاران را برای ریاست شورای چهارم ، کسب کرده است ، تبریک می گویم . فرهیخته ای که منزلتی سترگ ، نزد نخبگان و اصحاب فکر و فرهنگ و رسانه داشته و کارنامه درخشان او در مسؤلیت پیشین به ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زبان زد عام وخاص است . ارتباط و تعامل آقای مسجد جامعی با هیأت دولت نقطه قوتی برای شورای چهارم و شهردار تهران است که می تواند در تنظیم روابط دولت مرکزی و شورا مؤثر افتد . خلأیی که در گذشته ، خساراتی هنگفت به پایتخت وارد کرده است .

همچنین از جانب خویش و نمایندگان شورا وبه ویژه همفکران خود ، به برادر گرامی جناب آقای دکتر قالیباف که برای سومین دوره متوالی ، شانس خدمتگزاری به مردم شریف تهران را یافته ، شادباش گفته و آمادگی خویش را برای تعامل سازنده و متقابل و کمک همه جانبه به وی برای پیشبرد بهتر امور اعلام مینمایم . ناگفته پیداست این تعامل باید دوسویه باشد ، هم شورا با شهردار و هم شهردار با شورا . فراموش نکنیم اگر شهر تهران ، برگزیده یک گروه هم باشد ، زمانی موفق خواهد بود که از حمایت همه نمایندگان شورا برخوردار گردد ، چرا که بار سنگین مدیریت واداره کلان شهر تهران ، جز به همگرایی ، تفاهم ، تعامل و همکاری و احترام متقابل ممکن نیست .

برادران و خواهران گرامی : بر کسی پوشیده نیست که هر کدام از اعضای شورای کلان شهر تهران ، سلیقه و گرایش سیاسی خاص خود را دارد اما شورا یک هویت مستقل از تک تک ما داشته و باید تلاش کنیم نقاط اشتراک بر جسته و پررنگ گردد و بر نقاط افتراق و اختلاف فزونی و پیشی گیرد . بر همه ما لازم است به شدت مراقبت کنیم که فضای دوستی ، صمیمیت ، همدلی و وفاق ، جای خود را به عرصه رقابت های سیاسی و حزبی ندهد . چرا که شورا ، یک نهاد اجتماعی است که لازمه موفقیت آن ، پرهیز از ورود به منازعات و مجادلات سیاسی است .

باید بر مبنای کارشناسی و بحث های عالمانه ، مشکلات ومطالبات مردم را بررسی نمود و تصمیم سازی کرده و تمامی نمایندگان شورا ، متناسب با دانش وتخصص وتجربه آنان در کمیسیون ها و شوراها ی مختلف و فارغ از گرایش فکری آنان استفاده کرد .

در پایان ، از دولت محترم تدبیر و امید که امید تغییر و بهتر شدن شرایط جامعه را در همگان از جمله شهروندان تهرانی برانگیخته است ، می خواهم که ارتباط صمیمی و تعامل خود را با شورای شهر وروستا توسعه بخشیده و به حضور پررنگ شوراها در روند تصمیم گیری کمک نمایند.

گزارش خطا