خاتمی: آیت الله طالقانی برای آزادی و دفاع از حقوق مردم جهاد کرد

رئیس دولت اصلاحات، با انتقاد از برگزار نشدن مراسم تجلیل از آیت الله طالقانی در سال‌های اخیر، تجلیل از طالقانی را تجلیل از انقلاب با آرمان‌های بلند آن دانست و پیشنهاد راه‌اندازی و اهدای جایزه بین المللی آیت الله طالقانی در حوزه‌های صلح، شورا، مشارکت مردم، تأمین حقوق مردم، دین مترقی را ارائه کرد.

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی دفتر سید محمد خاتمی، اعضای ستاد بزرگداشت آیت الله طالقانی از جمله استاد گرانقدر جناب آقای می‌رخانی، جناب آقای مهدی طالقانی و فرماندار طالقان وتعدادی از اعضای محترم طالقانی‌ها با رئیس دولت اصلاحات دیدار کردند.

آن‌ها در این دیدار گزارشی از وضع طالقان بخصوص طرح‌های زیست محیطی این منطقه حساس که عملی شدن آن‌ها نیاز به عنایت دولت دارد و نیز طرح‌های توسعه این منطقه را ارائه کردند و مطالبی را درباره بزرگداشت آیت الله طالقانی و برخی مشکلات در این خصوص اظهار کردند.

حجت الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی در این دیدار اظهار داشت: «حضرت آیت الله طالقانی یک شخص نیست؛ یک تاریخ، تفکر، گفتمان، سمبل و نمادی است که بزرگداشت ایشان با بزرگداشت دیگران فرق می‌کند.»

وی افزود: «اگر ما به هویت دینی و فرهنگیمان، به مبارزات طولانی ملتمان برای دستیابی به استقلال، آزادی و پیشرفت، اعتلای ایران و ایرانی در سایه اسلام مترقی دلبستگی داریم باید آقای طالقانی را بزرگ بداریم.»

رئیس دولت اصلاحات با بیان اینکه «آیت الله طالقانی نیاز به بزرگداشت ندارد، این ما هم هستیم و جامعه و تاریخ ماست که همواره نیازمند است به شخصیت بزرگانی چون ایشان متذکر شود»، گفت: «بزرگداشت ایشان در واقع به عنوان نقشه راهی است برای آینده کشور. وقتی می‌گوییم آیت الله طالقانی، یعنی بیش از نیم قرن تلاش برای تبیین دین به آن صورتی که خداوند خواسته است، نه متاسفانه به آن صورتی که در تاریخ آمده و اغلب از مسیر خودش منحرف شده است.»

وی یادآور شد: «به تعبیر مولا امیرالمؤمنین (ع) دین بصورت پوستین وارونه‌ای درآمده است که بجای آنکه انسان را گرم کند، او را می‌ترساند. اگر پوستین درست به تن شود، هم ظاهر زیبا خواهد داشت و هم گرمابخش است، اما اگر وارونه به تن شود، بر اساس آن تعبیر هنرمندانه، هرکس ببیند می‌ترسد.»

رئیس بنیاد باران تاکید کرد: «آیت الله طالقانی کسی بود که می‌خواستد دین در جای خود قرار بگیرد و بیش از نیم قرن در جهت شناخت و شناساندن دین تلاش کرد؛ دینی که در آن، انسان جای خدا را تنگ نمی‌کند.‌گاه اینطور تلقی می‌شود که یا خدا یا انسان. اگر سخن از کرامت انسان می‌شود، تنگ نظرانی خیال می‌کنند خدا کوچک می‌شود.»

خاتمی ادامه داد: «در فلسفه و کلام بعضی‌ها نفی سببیت و علیت می‌کردند که سببیت خدا را ثابت کنند؛ یعنی می‌گفتند اگر ما به علت و معلول (دترمینیسم) و فعل و انفعلات طبیعی را قائل باشیم، خدا چه کاره است؟! غافل از اینکه خدا سبب ساز است؛ اوست که این جریان را ایجاد کرده است.»

وی افزود: «این دیدگاه که خیال کنیم در عرصه اجتماعی خدا و انسان رقیب یکدیگر هستند و اگر انسان بیاید جای خدا تنگ می‌شود و اگر به خیال اینکه جای خدا را تنگ نکنیم، انسان را کوچک کنیم غلط است و نه خدا و نه پیامبران هم هیچ‌گاه این را نخواسته‌اند و به همین دلیل کرامت، پیشرفت و آزادی انسان و حرمت او امری خدایی خواهد شد؛ بجای آنکه بگوییم دین با این‌ها مخالف بوده است.»

رئیس دولت اصلاحات با تاکید بر اینکه آیت الله طالقانی این دیدگاه را داشت، گفت: «بنابراین ایشان بیش از نیم قرن برای شناساندن دین، بصورتی که برای بشریت جذاب باشد، نیازهای بشر را بشناسد و در هر عصر و زمانی حلال مشکلات باشد نه اینکه خود مشکل ساز شود، تلاش کرد.»

وی یادآور شد: «آیت الله طالقانی بیش از نیم قرن برای آزادی، استقلال و پیشرفت؛ از خود گذشتن برای دفاع از حقوق دیگران و اینکه مردم بتوانند راحت باشند و استخوان‌های خرد شده‌شان زیر چنگال خودکامگی و دیکتاتوری ترمیم شود جهاد کرد. آیت الله طالقانی یعنی این؛ و امتیاز ایشان این نیست که مثل بسیاری از آزادیخواهان فقط آزادی و استقلال و پیشرفت را بخواهد-که می‌خواست-، او همه این‌ها را از موضع دین می‌خواست.»

رئیس موسسه بین المللی گفت‌و‌گوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، تصریح کرد: «دینی که آیت الله طالقانی می‌خواست نوید بخش آزادی، استقلال، پیشرفت جامعه بود. ایشان عمری را در این راه صرف کرد؛ چه در زمان نهضت ملی در کنار ملیونی که واقعا دلشان می‌خواست ایران از سلطه استبداد و وابستگی بیگانه رهایی پیدا کند و چه بعد از آنکه مرارت‌ها و زحمت‌ها کشید.»

وی در ادامه یادآور شد: «جا دارد که اینجا از همرزمان آیت الله طالقانی، مرحوم مهندس بازرگان، مرحوم دکتر سحابی و... یاد کنم. در انقلاب اسلامی هم آیت الله طالقانی نقش داشتند و فقط کافی است به بیانیه امام خمینی بعد از فوت ایشان نگاه کنیم و دیگر جز آن پیام چه می‌توان گفت از نقش ایشان در پیروزی و پیشبرد انقلاب؟‌‌ همان حرف امام کافی است.»

خاتمی با بیان اینکه «من بسیار متأسفم که چنین شخصیتی که متعلق به خودش نیست، بلکه متعلق به تاریخ، اسلام، تشیع و مبارزات آزادیخواهانه ملت ایران است، آنچنان که شایسته است مورد توجه قرار نمی‌گیرد»، پیشنهاد کرد: «امروز ما باید در ایران جایزه آیت الله طالقانی داشته باشیم؛ برای صلح، شورا، مشارکت مردم، تأمین حقوق مردم، دین مترقی. چنین جایزه‌ای را باید داشته باشیم و بین المللی هم شود.»

وی ادامه داد: «امروز ما باید شاهد نهادهایی باشیم که با استمداد از راه و رویکرد آیت الله طالقانی، اندیشمندان و متفکران ما در مورد حساسترین موضوعاتی که در ایران، خاورمیانه و دنیا هست، بحث کنند و نتیجه آن بیرون بیاید. ما باید شاهد بنیاد‌ها و بنگاه‌های فرهنگی باشیم که با نام آیت الله طالقانی و با جهت ایشان، بتوانند تولیدات بزرگی داشته باشند.»

رئیس‌جمهور اسبق کشورمان تاکید کرد: «البته من می‌دانم که بزرگان این کشور نسبت به آیت الله طالقانی ارادت دارند و محبت می‌کنند، اما در عمل و در سیاست‌های رسمی کو؟ اینکه ما اواخر تابستان فقط بگوییم اولین امام جمعه ما آیت الله طالقانی و السلام! و در تلویزیون ده دقیقه کلیپی پخش کنیم، حق ایشان را ادا نکرده‌ایم.»

وی تصریح کرد: «اگر به هر دلیل نمی‌شود درخور شأن ایشان در تهران، طالقان یا هر جای دیگر برگزار کرد جفا به آیت الله طالقانی است. واقعا انتظار ما این بود که با تحول خوبی که الحمدلله در کشور اتفاق پدید آمد و در‌‌ همان مسیری بود که آیت الله طالقانی می‌خواست، ما امسال شاهد شور و هیجان بیشتری برای بزرگداشت آیت الله طالقانی باشیم.»

خاتمی در بخش دیگری از سخنانش، اظهار داشت: «نگاه به طالقان نه تنها به عنوان زادگاه و خواستگاه آیت الله طالقانی، بلکه باید به عنوان یک نقطه کانونی فرهنگی باشد. امروز ما شاید به تعداد نفوسی که در طالقان زندگی می‌کنند، متفکران و هنرمندان و بزرگانی از طالقان در عرصه کشور داشته باشیم که می‌توانند در ایران و جهان نقش داشته باشند. یعنی پرورشگاه ذهن، اندیشه، هنر و فرهنگ. حفاظت از طالقان فقط تقدیر از آیت الله طالقانی نیست؛ ایشان یکی از پرورده‌های طالقان هستند. باید به طالقان توجه کنیم، نه به عنوان یک شهر کوچک. بلکه نمادی از فرهنگ و دین و انسانیت هم هست.»

وی اداه داد: «چرا نباید بیت آیت الله طالقانی به یک مرکز پرشور و پر طپش فرهنگ و هنر و علم و اندیشه کشور و ترویج اندیشه‌های آیت الله طالقانی شود؟ باید دولت و دیگران کمک کنند که آن بیت یک کانون شود. بخش خصوصی هم حاضر است این کار را بکند. این مسأله به نفع انقلاب است و آیت الله طالقانی هم یک انقلابی تمام عیار بود؛ اما یک انقلابی که حرمت انسان، سربلندی ایران و پیشرفت کشور را می‌خواست. تجلیل از آیت الله طالقانی، تجلیل از انقلاب با آرمانهای بلند آن است.»

رئیس بنیاد باران با بیان اینکه «آیت الله طالقانی به خاطر فداکاری‌ها و اندیشه‌هایش نزد خداوند متنعم است و نیازی به ما ندارد»، گفت: «ما به او نیاز داریم؛ انقلاب و کشور نیاز دارد. این را باید مورد توجه قرار دهیم و امیدوارم مسئولان ذی ربط که انسانهای بزرگواری هستند توجه کنند و در سالهای آینده بتوانیم حق آیت الله طالقانی و ملت را ادا کنند و حرکت‌هایی برای آبادانی طالقان و تأمین زمینه برنامه‌های آن منطقه و برنامه‌هایی که جناب آقای می‌رخانی و جناب آقای فرماندار گفتند فراهم شود.»

وی افزود: «نیازی نیست تا اقدام ویژه‌ای هم بشود، اینکه زمینه را فراهم کنند و آن امکانات مشروع در اختیار قرار بگیرند، می‌توان به طرز شایسته‌ای کار کرد تا حق طالقان و آیت الله طالقانی ادا شود و به اصل کشور و انقلاب و جامعه خدمت شده باشد.»

سید محمد خاتمی در پایان خاطر نشان کرد: «من در خدمت شما هستم و امیدوارم سال آینده در تهران، طالقان و سراسر کشور مراسم بزرگداشت ایشان برگزار شود و نیز زمینه‌هایی برای بسط و گسترش اندیشه و منش آیت الله طالقانی و معرفی شخصیت ایشان فراهم شود و در میان اهالی اندیشه، فکر، سیاست و فرهنگ شاهد ایجاد چنین زمینه‌ای باشیم.»

گزارش خطا