کد خبر: ۱۱۵۴۶۸
تاریخ انتشار: ۲۰ مهر ۱۳۹۹ - ۱۳:۰۹

نگاهی به زندگی و کارنامهٔ هنری خسرو آواز ایران: شجریان سیاسی نبود، سیاسی اش کردیم!

متاسفانه رفتار غلط با محمدرضا شجریان طی سالیان اخیر باعث شد که امروز چنین حساسیتی در مورد درگذشت یکی از مفاخر هنر ایران ایجاد شود، هنرمندی که تعداد موضع گیری های سیاسی اش حتی به تعداد انگشتان یک دست هم نمی رسد، اما امروز چنان فضاسازی رسانه ای را به خصوص از جانب رسانه ای خارجی شاهد هستیم که اگر کسی مقام وی را نشناسد احتمالا تصور خواهد کرد که او رهبر اپوزیسیون بوده است!

نواندیش- رضا امیری: متاسفانه رفتار غلط با محمدرضا شجریان طی سالیان اخیر باعث شد که امروز چنین حساسیتی در مورد درگذشت یکی از مفاخر هنر ایران ایجاد شود، هنرمندی که تعداد موضع گیری های سیاسی اش حتی به تعداد انگشتان یک دست هم نمی رسد، اما امروز چنان فضاسازی رسانه ای را به خصوص از جانب رسانه ای خارجی شاهد هستیم که اگر کسی مقام وی را نشناسد احتمالا تصور خواهد کرد که او رهبر اپوزیسیون بوده است!

 

مقصر این اتفاق هم متاسفانه رفتارهای غلط چند سال اخیر بود چنان که او از حق مسلم اش یعنی خواندن برای مردمی که همیشه همراهشان بود محروم شد، شجریان سیاسی نبود اما رفتارهای غلط از او چهره ای سیاسی ساخت.

 

نگاهی به زندگی و کارنامهٔ هنری خسرو آواز ایران

 

محمدرضا شجریان در سال ۱۳۱۹ در شهر مشهد در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش قاری قرآن بود و صوت قرآن را از ۸ سالگی به محمدرضا که صدای خوشی داشت نیز آموخت.

 

آلبوم محمدرضا شجریان
محمدرضا شجریان به همراه خانواده 

 

شجریان در سال ۱۳۳۶ برای تحصیل وارد دانش‌سرای مقدماتی مشهد شد و دو سال بعد علاوه بر تلاوت قرآن، برای رادیو خراسان به اجرای آواز نیز پرداخت.

 

محمدرضا شجریان پس از دریافت دیپلم از دانش‌سرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش درآمد و پس از چند سال تدریس در مدارس مشهد،‌ از سال ۱۳۴۶ به تهران منتقل شد. وی نزد اسماعیل مهرتاش درس آواز آموخت و همزمان خوشنویسی و نوازندگی سنتور را نیز پی گرفت.

 

محمدرضا شجریان یا سیاوش بیدکانی؟

 

اولین اجرا و ضبط صدای شجریان در پائیز سال ۱۳۴۶ در قالب برنامهٔ «برگ سبز شماره ۲۱۶» از رادیو ایران پخش شد. اما ازآنجاکه پدرش می‌خواست نام «شجریان‌ها» با قرائت قرآن شناخته شود، وی خود را در برنامه‌های رادیویی‌اش «سیاوش بیدکانی» معرفی کرد.

 

سرانجام پدرش در سال ۱۳۵۰ به خوانندگی آواز سنتی با نام اصلی وی رضایت داد و محمدرضا شجریان با نام خود در رادیو و تلویزیون ملّی ایران حضور یافت.

 

آلبوم محمدرضا شجریان
محمدرضا شجریان شهریور ۱۳۴۷ در تهران

 

او در سال ۱۳۵۰ با فرامرز پایور آشنا شد و نوازندگی سنتور را به‌همراه ردیف آوازی «صبا» را نزد وی آموخت. شجریان همزمان با هوشنگ ابتهاج، شاعر پرآوازه ایرانی، متخلص به «سایه» دیدار کرد و به‌واسطه او همکاری با برنامه «گلها» را در رادیو آغاز کرد.

 

انقلاب اسلامی و شجریان 


پس از رویداد تلخ میدان ژاله، محمدرضا شجریان مانند بسیاری از هم‌دوره‌‌ای‌هایش رادیو ملی را ترک کرد. سپس همکاری با کانون «چاووش» را آغاز کرد، که محمدرضا لطفی آن را با حمایت هوشنگ ابتهاج بنیان گذاشته شده بود.

 

شجریان با کانون چاووش که اکثر اعضای آن از گروه شیدا و عارف بودند آثار بسیاری را خواند که بسیاری‌شان مضامینی انقلابی و ملّی داشتند. «شب نورد» یا (برادر نوجوونه) از چاووش ۲ و «سپیده یا ایران، ای سرای امید» و «ایرانی به سر کن خواب مستی» از چاووش۶، «همراه شو عزیز» و «ایران خورشیدی تابان دارد» از جمله این آثارند.

 

چرا می گوییم شجریان سیاسی نبود؟

 

محمدرضا شجریان در سال ۹۰ در مصاحبه با خبرنگار یورونیوز درباره محتوای انقلابی برخی از چاووش‌ها و اساسا فعالیت های سیاسی اش گفت: «چاووش‌ها آهنگ هایی بودند که لطفی، مشکاتیان، علیزاده و دیگران می ساختند و فضا، فضای سیاسی بود، که البته من خیلی روحیه سیاسی ندارم، روحیه مردمی وهنری دارم، ولی روحیه سیاسی ندارم. سعی می‌کنم تا جایی که می‌شود خودم را از سیاست کنار بکشم و یک هنرمند باشم و برای روحیه مردم خودم را نگه دارم. ولی در آن زمان شرایط ایجاب می‌کرد و از من می‌خواستند که همراه باشم و این سرودها را خواندم، البته پشیمان هم نیستم شرایط آن موقع این بود.»

 

او در جریان همین مصاحبه در مورد ممنوع التصویر شدن اش در صدا و سیما نیز گفت: «دیدگاه سیاسی یک هنرمند با فعالیت سیاسی فرق می‌کند. من از اینکه وارد حزبی بشوم و فعالیت سیاسی کنم پرهیز دارم. من با مردم زندگی می‌کنم ولی در طول این سی سال طوری شده که سیاست را وارد می‌کنند، سیاست به تمام ارکان زندگی مردم ما تجاوز کرده. هرکاری بکنید به آن انگ سیاسی می‌زنند. مثلا نانوا می گوید آرد گران است می گویند تو داری حرف سیاسی می‌زنی. سیاست به همه ارکان مملکت ما نفوذ کرده و به همه جا تجاوز کرده، مثل یک سونامی همه جا را گرفته، هر کاری کنیم انگ سیاسی می‌زنند. حق نداریم حرف بزنیم، حق نداریم قضاوت کنیم، حق نداریم اعتراضی کنیم یا نظر دهیم. این را باید درمان کرد، یعنی سیاست باید به جای خود بازگردد و عقب نشینی کند تا شهر بتواند زندگی کند وگرنه من اساسا سیاسی نیستم.»

 

شجریان درست می گفت او اساسا سیاسی نبود اما سیاست زدگی در جامعه ما ناخواسته امروز او را به شخصیتی سیاسی تبدیل کرد حتی اگر فرزندش همایون شجریان هم جایگاه پدر را فراتر از سیاست بداند، این اشتباهی بود که برای چندمین بار تکرار شد درگذشت هنرمندی که می توانست مایه اندوه همه ما باشد حالا به عرصه کشمکش و موج سواری رسانه های بیگانه تبدیل شده و متاسفانه این ما بودیم که چنین فرصتی را برای آن ها مهیا ساختیم.

 

 

نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

نتیجه بازی شباب الاهلی و اتحاد کلباء با حضور ملی‌پوشان فوتبال ایران!

ریما رامین فر در کنار همسرش امیر جعفری در دبی (عکس)

سه گانه تراکتور با حذف از جام حذفی پرید! / اسکوچیچ: می‌خواهیم قهرمان لیگ و آسیا شویم

عضو کمیسیون بودجه اعلام کرد: شرط تحقق مطالبه رتبه بندی و همسان سازی فرهنگیان بازنشسته ۱۴۰۰ و پاداش بازنشستگان ۱۴۰۲

اعلام زمان قطعی اجرای همسان سازیِ ۴۰ درصدی برای همه بازنشستگان (کشوری، فرهنگیان بازنشسته و لشکری)

کد کتز داگز امروز ۲ آذر و ۳ آذر؛ جواب تسک‌ های یوتیوب گربه سگ 5 TOP 5 Small Town Side Hustles That Make Big Money by DOG CAT

کد بلوم امروز ۲ آذر و ۳ آذر ؛ تمام تسک های یوتیوب What is Slippage و Regulation: Yay or Nay

برد تاریخی تیم فوتبال بانوان پرسپولیس

علم الهدی بالاخره پس از ۳ سال دولت رئیسی نگران گرانی ها شد: نکند توطئه باشد؛ نکند کار نفوذی ها باشد

واکنش عضو دفتر رهبری به نقل قول معاون پزشکیان درمورد نظر رهبری درباره قانون تابعیت

موشک هایپرسونیک اورشینک روسیه با ظرفیت ۲۰۰ بمب هیروشیما

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

کد کتز امروز ۲ آذر و ۳ آذر: جواب تسک های جدید یوتیوب

تسلیت خاتمی برای درگذشت وزیر دولتش

کارنامه استقلال، پرسپولیس و سپاهان در جام حذفی فوتبال ایران (جدول)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

شادی عجیب ایلان ماسک در سخنرانی ترامپ (عکس)

شکایت استقلال از اکرم عفیف به خاطر این خوشحالی (عکس)

عراقچی وارد فرودگاه دمشق شد (عکس)

زندگی خصوصی، عکس‌های شخصی و بیوگرافی ساناز سعیدی (تصاویر)

حضور فرزندان رهبر انقلاب در دفتر حزب الله لبنان (عکس)

عذرخواهی کاپیتان استقلال از هواداران و پیام به نکونام (تصویر)

واکنش رامین رضاییان به جدایی جواد نکونام از استقلال (تصویر)

عکس: رقص عاشقانه عروس و داماد فلسطینی زیر موشک های ایرانی

پوشش دختران شادی کننده در پی حمله موشکی ایران به اسرائیل (عکس)

وقتی آهنگ عروسی پس از مشاهده موشک های ایران بر فراز اسرائیل تغییر می کند! (ویدئو)

عکس یادگاری اهالی رام الله با موشک های ایران (تصاویر)

آثار حمله موشکی ایران به تل آویو (عکس)

این خانم مجری سوری هدف حمله هوایی اسرائیل قرار گرفت (عکس)

گیتی قاسمی و مریم مومن در یک اکران مردمی (عکس)

ادعای ترور ماهر الاسد برادر بشار اسد + تصویر

حضور سردار قاانی در دفتر حزب الله تهران (عکس)

استایل سحر دولتشاهی در فرش قرمز فستیوال روسیه (عکس)

این جنگنده عامل ترور سیدحسن نصرالله بود +عکس

لحظه طلاق پرویز یاحقی و حمیرا (تصاویر)

مهدی کوشکی بازیگر و همسرش با لباس لری (عکس)

تیپ و چهره متفاوت ریما رامین فر، «هما» سریال پایتخت با همسر و پسرش در ایتالیا / عکس

ارتش اسرائیل تصاویر حمله به مقر حزب الله لبنان را منتشر کرد (ویدئو)

بیلبورد شهری در تهران در واکنش به اقدام به ترور سیدحسن نصرالله (عکس)

تغییر چهره رعنا آزادی ور «سمیرا» سریال زخم کاری در 41 سالگی (عکس)

استایل جدید ریما رامین فر در کنسرت محسن ابراهیم زاده (عکس)

استوری سوزناک محسن چاووشی برای کارگران معدن طبس ۳۰ میلیونی شد (ویدئو)

تصویر هنری المیرا دهقانی بازیگر گرگ و میش (عکس)

پرطرفدارترین