چرا عربستان به دنبال حضور در مذاکرات احتمالی بین ایران و آمریکاست؟

کاردار پیشین ایران در ریاض اظهارات اخیر وزیر خارجه عربستان مبنی بر اینکه در مذاکرات احتمالی بین واشنگتن و تهران باید ریاض نیز حضور داشته باشد از روی انفعال و در راستای فرافکنی عنوان کرد.

احمد دستمالچیان در گفت‌وگو با ایسنا در مورد اظهارات اخیر مقامات سعودی از جمله وزیر خارجه این کشور مبنی بر اینکه اگر قرار است بین تهران و واشنگتن مذاکره‌ای صورت بگیرد، باید دولت ریاض نیز درآن مذاکرات حضور داشته باشد و این مذاکرات نباید محدود به فعالیت‌های هسته‌ای ایران باشد بلکه باید فعالیت‌های موشکی و منطقه‌ای ایران را نیز در بر بگیرد، گفت: عربستان سعودی در حال حاضر دچار بحران‌های داخلی و خارجی است و اکنون که ترامپ شکست خورده از این موضوع عصبانی و ناراحت است؛ چرا که دولت ریاض تمام سرمایه های خود را در راستای ابقای ترامپ به کار گرفته بود و اکنون با توجه به این شکست دچار آشفتگی و بحران وجودی شده است.

وی با بیان اینکه از دیگر سو "محمد بن سلمان" ولیعهد سعودی ، ریسک های خطرناکی را در دوران ترامپ انجام داد و بسیار تلاش کرد که به دولت وی نزدیک شود و اکنون با آمدن جو بایدن احساس می کند که موقعیتش تا حدودی به خطر افتاده است، خاطر نشان کرد: جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا نیز تاکنون اظهارات صریح و شفافی را در مورد بن سلمان کرده است و به نوعی مسئولیت قتل خاشقجی را متوجه بن سلمان دانسته است.

این دیپلمات پیشین کشورمان با بیان اینکه در حال حاضر با توجه به وضعیت فعلی، عربستان سعودی تلاش می‌کند که به انحاء مختلف برای کشوری چون ایران بحران‌های جانبی و حاشیه‌ای درست کند که خود در حاشیه امن قرار بگیرد، اظهار کرد: دولت ریاض قبل از اینکه چنین اظهاراتی را مطرح کند، باید تکلیف خود را با بحران‌هایی که در منطقه با آن روبرو است روشن کند. چند روز پیش مقامات سعودی تأکید کردند که "ریاض تلاش در راستای به دست اوردن سلاح ها هسته ای را به عنوان یک گزینه مورد توجه قرار داده است" و حال چگونه است که سعودی ها با این تفکر و دیدگاه می خواهند در مورد سایر کشورها اظهار نظر و در تصمیم گیری‌ها دخالت کنند.

کاردان پیشین ایران در عربستان با بیان اینکه در حال حاضر عربستان در یک انزوای کامل قرار دارد و در خصوص جنگ یمن نیز علیرغم طولانی شدن آن به نتیجه مورد نظر خود دست پیدا نکرده است، گفت: از دیگر سو می بینیم که تهاجمات موشکی انصار الله به نقاط حساس عربستان افزایش پیدا کرده و ریاض بیش از گذشته در موقعیت ضعف قرار گرفته است.

دستمالچیان با تأکید بر اینکه مقامات سعودی این گونه اظهار نظرها را از جایگاه انفعال مطرح می کنند و ابتکار عملی ندارند در پاسخ به این سوال که به نظر وی نگاه دولت جدید آمریکا به این پیشنهاد عربستان چگونه خواهد بود، تصریح کرد: عربستان در حال حاضر در دوران گذار قدرت یعنی انتقال قدرت از نسل اول به نسل دوم قرار دارد و محمد بن سلمان تاکنون اما و اگرهای فراوانی را در مورد این انتقال قدرت ایجاد کرده است. چنانکه در همین چارچوب شاهد بودیم تعدادی از شاهزاده های قدرتمند در این کشور را بازداشت و دستگیر کرد.

این کارشناس مسائل غرب آسیا ابراز عقیده کرد: این احتمال وجود دارد که تحولاتی در سطح انتقال قدرت در عربستان صورت بگیرد چرا که جو بایدن نظر چندان مثبتی به محمد بن سلمان ندارد و معتقد است که او خیلی خود را به ترامپ نزدیک کرده است و نمی تواند با دموکرات‌ها تعامل چندانی داشته باشد.

وی افزود: در همین راستا این احتمال وجود دارد که انتقال قدرت با حذف فیزیکی محمد بن سلمان و یا حذف بدون سروصدای وی صورت بگیرد و قدرت به افرادی چون شاهزاده محمد بن نایف منتقل شود.