1 دسامبر روز جهانی HIV؛ "آگاهی" مهم ترین گام در پیشگیری و درمان ایدز

نواندیش: بیماری اچ آی وی ویروسی است كه با مختل كردن كاركرد و ویران كردن گونه ای از یاخته های مسئول هماهنگی ایمنی منجر به نقص دستگاه ایمنی بدن انسان می شود كه به آن ایدز می گویند. از سال 1988 میلادی به منظور افزایش بودجه ها و همچنین افزایش آگاهی، آموزش و مبارزه با تبعیض ها اول دسامبر هر سال روز جهانی ایدز نامیده شد.

به گزارش نواندیش،  برخی در کمال تعجب بر روی آگاهی رسانی در این زمینه نام های عجیب و غریب می گذارند، اما جالب است بدانید که اگر این بیماری در مراحل نخست تشخیص داده شود به راحتی قابل کنترل بوده و حتی فرد از طریق رابطه جنسی آن را به شریک خود منتقل نمی کند، سال گذشته علیرضا رئیسی در نشست روز جهانی ایدز که در وزارت بهداشت برگزار شد، مطلبی را عنوان کرد که جای تعجب و شگفتی دارد، او در این نشست گفت: گاهی هنگامی که قصد انجام مباحث آموزشی را داریم، بلافاصله از برخی نهادها نامه‌ای به دست من می‌رسد که ما را محکوم به ترویج فحشا می‌کند؛ در حالی که آموزش در زمینه بیماری‌های واگیر در جلوگیری از بروز موارد جدید بسیار موثر خواهد بود و باید در زمینه نقض این موارد متناقض تلاش کنیم که پدیده‌ بیماریابی با قوت ادامه داشته باشد.

همانطور که مشخص است بدون شک نخستین و مهم ترین گام در پیشگیری و حتی درمان ایدز که این روزها دور از دسترس نیست بحث آگاهی است که باید به جامعه به ویژه نسل جوان داد به خصوص آنکه با توجه به آخرین آمار و اطلاعات انتقال این ویروس از طریق رابطه جنسی پر خطر رو به افزایش است.

دکتر پروین افسر کازرونی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به شعار امسال روز جهانی ایدز مبنی بر «همبستگی جهانی، مسئولیت مشترک»، گفت: تجربه‌ جهانی ۴۰ سال اخیر به ما آموخته است، پاسخ به همه گیری اچ آی وی نیازمند "همبستگی جهانی و مسئولیت مشترک" است که می‌تواند ترسیم کننده‌ مسیر پیش روی ما باشد. بنابراین این شعار انتخاب شده است. در کشور ما ارزیابی چهارمین برنامه ملی استراتژیک پیشگیری و کنترل اچ آی وی در سال گذشته انجام شد و برنامه پنجم در سال جاری تدوین شده است که در این برنامه ۲۳ وزارتخانه، سازمان، سازمان های مردم نهاد و... نقش دارند. و مراحل نهایی تصویب در شورایعالی سلامت راطی می کند.

زندگی مبتلایان HIV، تحت تاثیر کرونا

وی با اشاره به اینکه کرونا بر شناسایی و ارائه خدمت به مبتلایان اچ آی وی تاثیر گذاشته است، اظهار کرد: اپیدمی کرونا نه تنها در کشور ما بلکه در جهان بر ابعاد مختلف اقتصادی و سلامت تاثیر گذاشته است. در وهله اول ارائه خدمت به آن دسته از مبتلایان به اچ آی وی که شناسایی شدند تحت تاثیر قرار گرفته است، زیرا ترس از ابتلا به کووید۱۹ وجود دارد و از طرف دیگر کسانی هم که خود را در معرض خطر ابتلا به اچ آی وی می‌دانستند برای اینکه مراجعه کنند و مورد آزمایش قرار گیرند، این مراجعه را به تاخیر می‌اندازند. این در حالی است که کرونا بر زندگی و معیشت مبتلایان اچ آی وی و یا افراد در معرض خطر آن تاثیر گذار است که ممکن است این موضوع هم در ارائه خدمات تاثیرگذار باشد.

بسته خدمتی مبتلایان HIV در بحران کرونا

کازرونی درباره اقدامات وزارت بهداشت برای مبتلایان اچ آی وی پس از شیوع کرونا، تصریح کرد: همزمان با آغاز همه‌گیری کرونا سعی کردیم آگاهی مبتلایان اچ آی وی نسبت به بیماری کرونا را افزایش دهیم و بلافاصله بسته‌ای تهیه کردیم و دستورالعملی برای دانشگاه‌های علوم‌ پزشکی ارسال کردیم که مراقبت و درمان مبتلایان اچ آی وی را مدیریت کنند. در این بسته ابلاغ شد که داروهایشان را هم برای مدت طولانی‌تری به آنها تحویل دهند و بررسی‌های آزمایشگاهی را با فاصله بیشتر انجام دهند اما، از پیگیری‌های تلفنی غافل نشوند. در تیر ماه سال جاری یک ارزیابی بین‌المللی در افرادی که با اچ آی وی زندگی می‌کنند، انجام شد و افراد مبتلا به اچ آی وی آن را تکمیل کردند تا مشخص شود شرایط این بیماران همزمان با کووید۱۹ چگونه پیش می‌رود و خدمت و دارو را چگونه دریافت می‌کنند؟

وی افزود: ۹۸ درصد از افرادی که از دانشگاه‌های علوم پزشکی در این مطالعه شرکت کردند، در آن مقطع اعلام کردند که دارو را برای حداقل یک ماه در دسترس دارند و خدمات را دریافت کرده‌اند. برای موضوع ارائه خدمات پیشگیری و کاهش آسیب نیز به کلینیک‌های متادون و مراکز ارائه خدمات کاهش آسیب دستورالعمل‌هایی از طرف وزارت بهداشت ابلاغ شد تا بر اساس شرایط کووید۱۹ متادون به مددجویان ارائه شود. با این حال نمی‌توان گفت کرونا در روند ارائه خدمت بی‌تاثیر بوده است بویژه برای آنهایی که در مراقبت و درمان فعال نبودند.

از برنامه های کنترل HIV حمایت کنید

وی تاثیر و تهدید دیگر کرونا را پررنگ شدن تخصیص اعتبارات بخش‌های دیگر به کرونا خواند و اظهار کرد: بر آن هستیم تا روند تشخیص و درمان را مانند گذشته ادامه دهیم و از مسئولین و سیاست‌گذاران می‌خواهیم این موضوع را مد نظر قرار داده و حمایت از برنامه‌های کنترل اچ آی وی را همچنان پر قدرت ادامه دهند.

وضعیت ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا در مبتلایان HIV

رییس اداره ایدز و کنترل بیماری‌های آمیزشی وزارت بهداشت در پاسخ به این سوال که آیا احتمال مرگ و میر در بیماران اچ آی وی که به کرونا مبتلا می‌شوند بیشتر است یا خیر؟، تاکید کرد: کشور ما در اقدام در این زمینه پیش‌قدم بود و از آنجایی که احتمال می‌دادیم بیماران زمینه‌ای و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کووید۱۹ باشند و بیماری در آنها شدت بیشتری داشته باشند، مداخلات جدی انجام دادیم. به دنبال بررسی‌های اولیه ما بر تعداد زیادی از موارد مشخص شد ابتلای به کرونا در میان کسانی که با اچ آی وی زندگی می‌کردند خیلی محدود بود و از میان مواردی هم که مبتلا شده بودند مرگ و میر کمی گزارش می‌شد. یکی از دلایل این موضوع اطلاع‌رسانی‌های مناسب به بیماران شناسایی شده بود. از طرف دیگر افرادی که تحت پوشش درمان قرار دارند وضعیت ایمنی معمولی دارند، البته اخیرا مطالعه گسترده‌ای در کشور در حال انجام است تا بررسی کنیم افرادی که با اچ آی وی زندگی می‌کنند و تحت پوشش شبکه‌های ما هستند، چه میزان به کرونا مبتلا شدند و چه عوارضی را تجربه کرده اند.

HIV؛ بیماری عفونی قابل کنترل

وی با بیان اینکه اچ آی وی یک بیماری عفونی قابل کنترل است، خاطرنشان کرد: در صورت تشخیص زودهنگام و شروع درمان، نه تنها فرد عمر طبیعی خواهد داشت، بلکه قابلیت انتقال بیماری به دیگران نیز نزدیک به صفر می‌شود. به همین دلیل رسالت مهم ما دادن آگاهی به مردم جهت پیشگیری، برطرف کردن باورهای غلط، فراهم آوردن امکان تشخیص زودهنگام بیماری و ارائه درمان به موقع است. لازم است افراد را ترغیب، و تشویق کنیم که جهت تشخیص و درمان بیماری سریع‌تر اقدام کنند. افراد می‌توانند جهت کسب اطلاعات مرتبط با اچ آی وی و بیماری‌های آمیزشی و دریافت آدرس و تلفن کلیه مراکز ارایه خدمات آموزشی، مشاوره‌ای، تشخیص و مراقبت در سراسر کشور به سایت وزارت بهداشت به آدرس WWW.HIV-STI.IR مراجعه کنند.

ثبت ۲۲۴۰۶ مبتلای زنده HIV در کشور تا شهریورماه ۹۹

کازرونی درباره آخرین وضعیت آماری ابتلا و درمان ایدز در کشور، گفت: تخمین مبتلایان زنده اچ آی وی در کشور حدود ۶۰ هزار نفر است. تا آخر شهریور ماه امسال ۲۲هزار و ۴۰۶ نفر مبتلای زنده به اچ آی وی ثبت شدند که از این تعداد نزدیک به ۱۶ هزار نفر به مراکز ما متصل شدند و خدمات درمانی دریافت می‌کنند. برای اینکه بتوانیم به مهار همه‌گیری اچ آی وی برسیم قاعدتا ۹۰ درصد افرادی که با اچ آی وی زندگی می‌کنند باید نسبت به وضعیت خود آگاه باشند و ۹۰ درصد آنها مراقبت و درمان مناسب دریافت کنند و در ۹۰ درصد آنهایی که دارو می‌گیرند حجم ویروس به حدی کاهش یابد که دیگر نتوانند ویروس را به شخص دیگری انتقال دهند.

وی همچنین ادامه داد: ما در بخش شناسایی موارد مبتلا به بیماری با حد ایده‌آل فاصله زیادی داریم و یکی از دلایل این فاصله زیاد، ترس افراد برای مراجعه است و هنوز این آگاهی را ندارند که اگر سریع‌تر برای درمان اقدام کنند می‌توانند جلوی پیشرفت ویروس را بگیرند.

وی افزود: ۷۱ درصد از مبتلایان به اچ آی وی که شناخته شدند در یک سال اخیر به صورت فعال برای مراقبت و درمان به ما مراجعه کردند و از این تعداد ۶۴ درصد کسانی که دارو دریافت می‌کنند، سطح ویروس در بدنشان به حدی کاهش پیدا کرده که قابلیت انتقال به دیگری را ندارد و لازم است این شاخص به ۹۰ درصد برسد.

افزایش ابتلای زنان به بیماری

کازرونی ادامه داد: در کل موارد شناسایی شده سهم زنان ۱۸ درصد و سهم مردان ۸۲ درصد بوده است. در کل سال گذشته ۲۹ درصد موارد جدید شناسایی شده خانم‌ها بودند و در ۶ ماهه نخست امسال هم حدود ۳۰ درصد موارد زنان بودند. از کل موارد تشخیص داده شده مبتلا به بیماری ۵۹ درصد احتمال انتقال بیماری از طریق اعتیاد تزریقی است و انتقال از طریق رابطه جنسی ۲۳ درصد گزارش شده است. همچنین ۱.۷ درصد انتقال از طریق مادر به جنین است. موارد جدید تشخیص داده شده‌ ما در سال گذشته نیز نشان دهنده ۴۷ درصد انتقال جنسی و ۲۷ درصد اعتیاد تزریقی بوده است. همچنین در شش ماه نخست امسال نیز حدود ۵۰ درصد انتقال بیماری از راه جنسی و ۲۳ درصد از طریق اعتیاد تزریقی بوده است.

وی افزود: سهم بالایی از مبتلایان به اچ آی وی در زنان از طریق انتقال جنسی، زنانی هستند که از طریق همسرشان که تزریق کننده مواد مخدر بوده است مبتلا شدند. این درصدها در حالی است که هنوز هم موارد زیادی از ابتلای خود آگاهی ندارند و ویروس به همسرشان منتقل می شود.

۵۰ درصد مبتلایان HIV در گروه سنی ۲۰ تا ۳۵ سال

وی درباره گروه‌ سنی مبتلایان به اچ آی وی، گفت: ۵۰ درصد در گروه سنی ۲۰ تا ۳۵ سال بودند. نزدیک به ۷۳ درصد مواردی که شناسایی می‌کنیم دیر تشخیص می‌دهیم و ممکن است در این گروه سنی درصدی هم در سنین پایین‌تر مبتلا شده باشند.