معاون وزیر علوم: ترویج حجاب با روش‌ تحکم‌آمیز ممکن نیست

 معاون فرهنگی وزارت علوم با تاکید بر اینکه حجاب یک ارزش دینی است و باید با اعتماد و همدلی ترویج گردد، تصریح کرد: ترویج حجاب نمی‌تواند با روش تحکم‌آمیز انجام شود، اصلاح فرهنگی را نمی‌توان با روش‌های آمرانه و تحکم آمیز انجام داد.

دکتر سید ضیاء هاشمی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره برنامه‌های معاونت فرهنگی درباره حفظ حجاب و عفاف در دانشگاه‌ها، گفت: حجاب و عفاف دو موضوع مهم اخلاقی و فرهنگی هستند که البته هرکدام از آن دو اقتضائات ویژه خود را دارند. عفاف یک امر انسانی است و همه افرادی که فطرتی پاک دارند، نسبت به آن توجه و حساسیت نشان می‌دهند. بنابراین هر پدیده ای که معارض با عفت عمومی باشد، با طرد اجتماعی مواجه شده و بر مبنای قانون با آن مقابله خواهد شد.

وی ادامه داد: در واقع یکی از بدترین معضلات و آسیب‌های محتمل در جامعه، تعرض به حریم عفت و ایجاد مزاحمت و تهدید برای نوامیس مردم است. بنابراین هر جایی که رفتارهای منافی عفت دیده شود، باید با آن برخورد شود. البته در دانشگاه چنین مواردی بسیار نادر است؛ ولی چنانچه موارد استثنایی مشاهده شود، بدون تردید مراجع مربوطه با جدیت و قاطعیت، اقدامات لازم را انجام خواهند داد.

اشتباه بزرگی است که تا صحبت از فرهنگ می‌شود همه از حجاب سخن می‌گویند

به گفته معاون فرهنگی وزارت علوم، اما حجاب، یک هنجار دینی است که ناظر به پوشش مناسب و همراه با متانت و وقار است و اغلب در مورد بانوان مطرح می‌شود. البته پوشش مناسب مختص بانوان نیست. لذا نوع تفسیری که از این موضوع ارائه شده، ناقص و نارساست.

وی ادامه داد: حجاب یک حکم و هنجار دینی است که به حفظ سلامت اخلاقی و تنظیم تعاملات اجتماعی سالم کمک می‌کند و ترویج آن امری ضروری است که موجب تعالی اخلاقی و رشد فرهنگ دینی در جامعه می‌گردد. در عین حال نباید این تصور ایجاد شود که حجاب تنها واجب دینی است یا آن که بدحجابی تنها منکری است که در جامعه وجود دارد. بدون شک آسیب‌ها و منکرات گوناگونی که در جامعه وجود دارند، باید مورد توجه متولیان حوزه فرهنگ و عاملان امر به معروف و نهی از منکر قرار گیرند.

هاشمی با تاکید بر اینکه این اشتباه بزرگی است که تا صحبت از فرهنگ می‌شود همه از حجاب سخن می‌گویند، گفت: برخی خیال می‌کنند نهی از منکر فقط در مورد حجاب است؛ در حالی که دروغ گفتن هم منکر بزرگی است که متاسفانه در جامعه شایع است. عدم پایبندی به قانون هم یک منکر شایع است که بایستی متدینین نهی از منکر کنند. کسی که دروغ می‌گوید یا قانون شکنی و بی‌نظمی ایجاد می‌کند، نیز باید مورد نهی از منکر قرار گیرد.

معاون فرهنگی وزارت علوم با بیان اینکه ترویج حجاب نمی‌تواند با روش تحکم‌آمیز انجام شود، تصریح کرد: اصلاح فرهنگی را نمی‌توان با روش‌های آمرانه و تحکم آمیز انجام داد. در حوزه حجاب هم ما باید بدانیم که این پدیده یک موضوع فرهنگی است و با شیوه و روش درست باید به سمت ترویج حجاب حرکت کنیم.

وی با تاکید براینکه برداشت رایج از مفاهیم امر به معروف و نهی از منکر، فرهنگ اسلامی و حجاب باید اصلاح شود، گفت: حجاب یک حکم دینی است و در جایگاه خود بسیار مهم است، اما نباید فکر کنیم که اگر بحث ترویج فرهنگ اسلامی مطرح می‌شود، مصداق و موضوع آن فقط حجاب است. فرهنگ اسلامی مفهومی کلان و جامع است که راه و رسم زندگی سالم ، درست و سعادت‌بخش را نشان می‌دهد. ترویج فرهنگ اسلامی به معنای ترویج صداقت، تعهد، مسئولیت‌پذیری، فداکاری، تعاون و مردم‌دوستی و ترویج همه خوبی‌ها و زیبایی‌ها در سایه ایمان به مبدا و معاد است و تقلیل آن به حوزه‌های محدود یا برخی احکام خاص، موجب ارائه تفسیر ناقص و غلط از دین و فرهنگ دینی می‌شود.

نمی‌دانم چرا برخی‌ فقط بر دانشگاه متمرکز می‌شوند و ایجاد بدگمانی می‌کنند

هاشمی با اشاره به نامگذاری امسال به نام سال فرهنگ گفت: امسال سال فرهنگ است و ما باید با تلاش مضاعف مسیر پیشرفت و زندگی سعادت‌بخش را در سایه تعهد، قانونمندی و همدلی پیدا کنیم. بنابراین کسانی که خیال می‌کنند در سال فرهنگ، فقط باید بر برخی از موضوعات مثل حجاب تاکید کنند و سایر معروف‌ها و مهمات فرهنگی را فراموش می‌کنند، یا فرهنگ را درست نفهمیده‌اند و یا اینکه نمی‌خواهند خود را به ضرورت‌ها و لوازم پیشرفت فرهنگی ملتزم کنند.

هاشمی با تاکید بر اینکه وضعیت حجاب در دانشگاه‌ها نسبت به فضای عمومی جامعه و بیرون دانشگاه مناسب‌تر است، افزود: وضعیت حجاب هم در دانشگاه مهم است و هم در سطح جامعه. اگر بخواهیم دانشگاه را با بیرون دانشگاه مقایسه کنیم، قطعا در بیرون دانشگاه مصادیق بیشتری از بدحجابی مشاهده می شود؛ اما نمی‌دانم چرا برخی‌ فقط بر دانشگاه متمرکز می‌شوند و ایجاد بدگمانی می‌کنند. ما البته برای اصلاح وضعیت حجاب و ترویج آن باید برنامه‌ریزی کنیم و برای این کار ضرورتا باید مبتنی بر جلب اعتماد و همدلی پیش برویم.

معاون فرهنگی وزارت علوم با بیان اینکه ترویج حجاب نمی‌تواند با روش تحکم‌آمیز انجام شود، تصریح کرد: اصلاح فرهنگی را نمی‌توان با روش‌های آمرانه و تحکم آمیز انجام داد. در حوزه حجاب هم ما باید بدانیم که این پدیده یک موضوع فرهنگی است و با شیوه و روش درست باید به سمت ترویج حجاب حرکت کنیم.

معاون فرهنگی وزارت علوم با تاکید بر اینکه ترویج حجاب دربرنامه ما است، گفت:‌ شوراهایی هستند که بر روی این مساله کار می‌کنند و آیین نامه‌ها و روش‌های مدیریت و ترویج فرهنگ را مورد بررسی قرار می‌دهد.

هاشمی خطاب به کسانی که گمان می‌کنند با روش‌های سلبی و قهری می‌توان مساله بدحجابی را اصلاح کرد گفت: بیایید گزارش دهید که حاصل کارتان چه بوده است؟ وضعیت ناهنجاری که امروز در جامعه می‌بینیم، میراث برخوردهای غلط گذشته و سیاست‌های ناکارآمد است، بنابراین ما نباید برخوردهای دستوری و پلیسی را برای ترویج فرهنگ دینی توصیه کنیم.

وی با بیان اینکه حجاب یک ارزش دینی است و باید با اعتماد و همدلی ترویج گردد، تاکید کرد: باید مبتنی بر تفاهم و روش‌های فرهنگی و اجتماعی زمینه‌ای را فراهم کنیم که همگان اقتضائات فرهنگی جامعه دینی را بپذیرند. در این مورد نیز باید با تفاهم، همدلی، همکاری و جلب اعتماد مخاطبان به این سمت حرکت کنیم تا در آینده شاهد فضای مناسب‌تری در دانشگاه و جامعه باشیم.

معاون فرهنگی وزارت علوم با اشاره به اینکه در دانشگاه‌ها کدهایی برای پوشش وجود دارد، گفت: توقع ما این است که همه دانشگاهیان به ویژه دانشجویان جوان به این مساله توجه کرده و مبتنی بر باورهای دینی و قلبی، قوانین را به عنوان شهروندان قانونمند رعایت کنند.

هاشمی با رد هرگونه رفتار افراطی‌ در دانشگاه‌ها در زمینه حجاب، خاطرنشان کرد: دغدغه‌های مثبت باید با روش‌های درست پیگیری شود، اگر دغدغه‌های مثبت را با روش های غلط پیگیری کنیم قطعا به تخریب وضعیت کمک کرده‌ایم.

معاون فرهنگی وزارت علوم با اشاره به اینکه برخورد علمی لزوما منحصر به تعیین مصادیق نیست، گفت: چیزی که مهم‌تر از تعیین مصادیق است نحوه نگاه و رویکرد درست به موضوع است. اینکه عده‌ای کل فرهنگ اسلامی را به حجاب تقلیل می‌دهند و گمان می‌کنند که مشکل و مساله فرهنگی ما فقط حجاب است و حجاب هم فقط با برخورد قهری حل می‌شود، فهم درست و کاملی نسبت به فرهنگ اسلامی و الزامات فرهنگی جامعه و نیز فرایندهای موثر در حل مساله ندارند. این روش‌ها و رویکردها نه از حیث دینی و نه از حیث علمی مورد تایید نیست.

هاشمی با تاکید بر اینکه این نوع نگاه‌ها باید اصلاح شود گفت: در صورتی که دانشجو احساس کند که از حقوق او دفاع، برای پیشرفت کار او تلاش و با تخلفات موجود برخورد می‌شود، آنگاه اگر تذکر سازنده‌ای به او داده شود که حجاب را مطابق قانون رعایت کند، از این تذکر استقبال خواهد کرد. اما اگر دانشجویی ببیند کسانی یا بخش‌هایی نسبت به ظلم به دانشجو و استاد و تخلف از قوانین و سوءاستفاده از آنها هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند و فقط تمرکزشان بر روی حجاب است، طبیعی است که دچار بی‌اعتمادی شده و احساس کند که این برخورد صادقانه نیست و چه بسا این برخورد حتی باعث گردد تا دانشجو دچار لجاجت شود.

هاشمی با رد هرگونه رفتار افراطی‌ در دانشگاه‌ها در زمینه حجاب، خاطرنشان کرد: دغدغه‌های مثبت باید با روش‌های درست پیگیری شود، اگر دغدغه‌های مثبت را با روش های غلط پیگیری کنیم قطعا به تخریب وضعیت کمک کرده‌ایم.

معاون فرهنگی وزارت علوم با بیان اینکه مشکل این است که برخی اول فضای تعارض ایجاد می‌کنند و بعد می‌خواهند امر به معروف و نهی از منکر را پیاده کنند، گفت: گاهی کل مصادیق امر به معروف را تعطیل می‌کنیم، بخش عمده‌ای از مصادیق نهی از منکر را هم نادیده می‌گیریم و فقط یک پدیده خاص مثل بدحجابی را موضوع نهی از منکر قرار می‌دهیم . این شیوه با جامعیت فریضه امر به معروف و نهی از منکر سازگار نیست و قطعا نتیجه نخواهد داد.

وی افزود: عجیب این است که برخی افراد در مقابل بروز انواع و اقسام ظلم ها و بی‌عدالتی هایی که صورت گرفته یا می‌گیرد، احساس مسئولیت نمی کنند و عمل به فریضه نهی از منکر را به خاطر نمی‌آورند، اما اگر دختر جوانی تار مویش بیرون باشد، خود را موظف به برخورد می‌دانند. اگر نسبت به بدحجابی یک دانشجو احساس تکلیف می‌کنیم باید نسبت به بی‌عدالتی‌ها نیز احساس وظیفه کنیم.

هاشمی در خاتمه بار دیگر با تاکید بر اینکه ترویج آموزه‌های دینی حتما جزو وظایف ما است و با اتکا به روش‌های علمی در جهت تحقق آن تلاش می‌کنیم گفت: ما در این مسیر به پیش می‌رویم و در جهت توجیه همکارانمان و جا انداختن روش‌های درست تلاش می‌کنیم اما آن چه ضروری است این است که نگاه جامع و درست دینی به قضایا داشته باشیم.