تحولات جهانی زیر سایه ترامپ و کرونا؛ سال 2020 چگونه گذشت؟!

نواندیش: در این روزهای پایانی سال 2020 اگر از شما بپرسند که مهمترین اتفاقات این سال را بر شمرید بدون شک به شیوع کرونا در جهان و احتمالا شکست ترامپ در انتخابات آمریکا اشاره کنید، با این وجود در سالی که گذشت جهان اتفاقات گوناگونی را به خود دید که فارین پالیسی در این گزارش نگاهی به برخی از مهم‌ترین خبرهای این سال که از قضا ارتباطی با ترامپ یا ویروس کرونا ندارد، انداخته است.

به گزارش آریا سعادتمند از سرویس بین الملل نواندیش، از زمان جنگ جهانی دوم تا امروز هیچ اتفاقی مثل شیوع کووید-19 در سال جاری نتوانسته بود تمام جهان را به نوعی درگیر خودش کند. با وجود همه مشکلات ناشی از همه‌گیری این ویروس هنوز موضوعات و بحران‌های مهمی دیگری در سال 2020 وجود داشتند. به عنوان مثال مردم هنوز در گوشه گوشه دنیا برای اعتراض به خیابان‌ها می آمدند، جنگ‌ها علیرغم درخواست دبیرکل سازمان ملل متحد برای آتش بس جهانی ادامه می یافتند و حتی درگیری‌های جدیدی هم طی همین سال درگرفت. 

(اعتراضات در بلاروس)

درگیری تیگرای در اتیوپی

در اوایل ماه نوامبر، ابی احمد، نخست وزیر اتیوپی که برنده جایزه صلح نوبل هم شده ترتیب حمله نظامی به منطقه ناآرام تیگرای در شمال کشور را داد. تنش‌های طولانی مدت بین دولت فدرال و مقامات منطقه‌ای به اوج خود رسید، زیرا حزب حاکم منطقه، جبهه آزادی خواهی مردم تیگرای را به تلاش برای حمله به یک پایگاه نظامی دولتی متهم کرد.

پیش از اعلام پیروزی ابی در 28 نوامبر، درگیری‌های سه هفته‌ای با گلوله باران شدید مكل، پایتخت منطقه، توسط نیروهای اتیوپی به اوج خود رسید. تقریباً 1 میلیون نفر در اثر جنگ آواره شدند و حدود 50 هزار نفر به سودان همسایه اتیوپی پناه بردند. در حالی که جنگ در حال حاضر به پایان رسیده، درگیری نشانه‌ای از نبرد طولانی مدت بر سر سیستم قومی-فدرال این کشور بود، نظامی که می‌تواند پیامدهای عمیقی برای صلح و ثبات در شاخ آفریقا و فراتر از آن داشته باشد.

جنگ قره باغ

در اواخر ماه سپتامبر، جنگ بین ارمنستان و آذربایجان بر سر منطقه مورد مناقشه قره باغ آغاز شد. از زمان آتش بس 1994، این بدترین جنگی بود که دو کشور را درگیر خودش می کرد. 

جاه طلبی‌های  ترکیه

در حالی که اکثر کشورها تلاش می‌کردند از بحران های ناشی از شیوع کرونا در امان بمانند، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، به دنبال پیشبرد اهداف نئو-عثمانی خودش در سراسر خاورمیانه، ققاز و مدیترانه شرقی بود.

اعتراضات در بلاروس

انتخابات در بلاروس، کشوری که غالباً به عنوان آخرین دیکتاتوری اروپا توصیف می‌شود، به خشونت کشیده شد. همانطور که انتظار می‌رفت، لوکاشنکو با وجود سوظن ها در مورد تقلب در انتخابات سرانجام اعلام پیروزی کرد، با این حال برای چندین هفته پس از پایان رای گیری، بلاروسی‌ها تقریباً هر روز در اعتراضات گسترده‌ای به خیابان ها می آمدند که در بعضی مواقع جمعیت از حدود 100 هزار نفر هم فراتر می‌رفت.

ریشه کن شدن فلج اطفال در آفریقا 

در ماه آگوست، آفریقا پس از یک دهه فعالیت طولانی برای از بین بردن فلج اطفال، سرانجام موفق شد.  مدیر کل سازمان بهداشت جهانی، این اتفاق را یکی از بزرگترین دستاوردهای بهداشت عمومی در زمان معاصر توصیف کرد، آن هم در شرایطی که سال جاری به دلیل شیوع کرونا یکی از تلخ ترین سال ها در حوزه بهداشت جهانی بود.

بحرانهای متعدد در لبنان

لبنان قبلاً با بیماری همه گیر و بدترین بحران اقتصادی در دهه‌های گذشته دست به گریبان بود که بزرگترین انفجار در تاریخ این کشور در 4 اوت از بندر بیروت رخ داد و 200 کشته و هزاران زخمی برجای گذاشت. هزاران تن مواد منفجره نیترات آمونیوم، همراه با 15 تن نفت سفید و سایر مواد آتش زا در یک انبار ذخیره شده بود.
این انفجار به احتمال زیاد به طور تصادفی انجام شده، با این حال چهار ماه پس از انفجار، هیچ کس پاسخگو نبود که چگونه شش سال اجازه دادند چنین مواد خطرناکی در انباری داخل شهر باشد.

اعتراضات کشاورزان هند

در اواخر ماه نوامبر، کشاورزان در هند به عنوان بزرگترین اعتراض تاریخ بشر دست به اعتراض و اعتصابی سراسری زدند. کشاورزان می‌ترسند که قانون جدید اعمال شده در این کشور که در ماه سپتامبر توسط پارلمان تصویب شد، دست شرکت های بزرگتر را برای استثمار آنها باز بگذارد. با وابستگی حدود 60 درصدی جمعیت هند به کشاورزی، قوانین جدید مخالفت‌های شدیدی به همراه داشته است.

توفانهای اتا و یوتا

به گزارش واشنگتن پست، آمریکای مرکزی توسط توفانهای اتا و یوتا در هم کوبیده شد، با توجه به اینکه این منطقه قبلاً با تأثیر اقتصادی مربوط به ویروس کرونا دست و پنجه نرم کرده، انتظار می‌رود خسارات وارده به واسطه طوفان، موج های جدید مهاجران را در جستجوی کار را به سمت مرزهای آمریکا گسیل کند.